🟢#دائره_المعارف_قرآن_کریم🟢
🧔♂#ابوذر_غفارى
.... ادامه
🟤 ابوذر در #مدینه هم ساکت ننشست و خطاب به عثمان بن عفان گفت :
از مردم فقط به این مقدار راضی نباشید که یکدیگر را آزار ندهند ؛ بلکه باید آنان را وادارید تا بذل #معروف کنند و پرداخت کننده زکات فقط نباید به دادن آن بسنده کند ؛ بلکه باید به همسایه و برادران احسان کند و با خویشان #پیوند داشته باشد .
🔵 کعب الاحبار که در آن #مجلس حضور داشت ، در پاسخ ابوذر گفت :
کسی که #زکات واجب را داده ، آنچه بر او واجب بوده ادا کرده است و دیگر چیزی بر عهده او نیست .
🟤 ابوذر با #عصای خود بر سر او کوفت و گفت :
ای یهودی زاده !
تو را چه و #اظهار این گونه مطالب .....
🔵سخنان او #صریح یا نزدیک به صریح است که همه انفاقها را #واجب نمیدانسته .
🟤 اینکه برخی گفتهاند :
ابوذر به #اجتهاد خود عمل میکرد و میگفت داراییهای زاید بر مقدار ضرورت باید در راه خدا #انفاق شود ، درست نیست .
🔵 ابوذر میگفت :
آنچه را میگویم ، از #رسول خدا و یا خلیل خودم شنیدهام .
🟤 اعتراض او به #عثمان و پافشاری بر حقیقت دینداری و پارسایی ، موجب تبعیدش به #ربذه شد ؛ محلی که آن را هیچ خوش نداشت .
این قضیه ، بحثهای فراوانی را در تاریخ و کلام #اسلامی برانگیخت .
🔵 برخی در صدد برآمدند تا رفتن به #ربذه را به میل ابوذر نشان دهند ؛ با این توجیه که او #تنهایی را دوست میداشت و فقط برای گریز از اعرابی شدن که پیامبر صلی الله علیه و آله آن را بد شمرده بود ، به #مدینه رفت و آمد داشت .
ادامه دارد .....
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
🖍 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 🖍
👳♂ابوطالب>
#ابوطالب_در_شان_نزول
🟢 اشکال چهارم بر این دسته از #روایات این است که طبق روایات صحیح از پیامبر و صحابه ، سوره #انعام به طور دفعی و یکباره بر پیامبر نازل شده است .
🔵عبدالله بن عمر در روایتی از #پیامبر نقل میکند که فرمود :
سوره #انعام یکباره بر من نازل شد ؛ در حالی که ۷۰ هزار ملک با حمد و تسبیح خداوند ، آن را #مشایعت میکردند .
🟢 بنابراین روایات ، آیات سوره #انعام ، سبب نزول خاصی نخواهد داشت و شأن نزول هر بخش از آیات این #سوره با توجه به قران موجود در آیات و سیاق آیات به دست میآید .
🔵طبری در مورد #روایت قاسم بن مخیمره نیز نقلی دارد که نشان از #اجتهاد وی در این روایت دارد .
🟢 ابن مخیمره در این روایت میگوید :
آیه در شأن #ابوطالب نازل شده است ؛ زیرا ابن وکیع از بشر نقل کرده که ابوطالب مردم را از ایذای #پیامبر باز میداشت و خود نیز آن حضرت را تصدیق نمیکرد .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
💟 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 💟
💠اجتهاد
📜 این واژه در لغت بهمعناى #سختکوشى است
و در اصطلاح از ۲ #زاویه به آن نگریسته مىشود:
1⃣ #اجتهاد بهمعناى عام، بین فقیهان شیعه و اهلسنت، که براى آن #تعاریف مختلفى شده است ;
📃 برخى آن را بهکارگیرى #نهایت کوشش برای تحصیل ظن به حکم شرعی یا تحصیل حجت بر #حکم شرعی یا تعیین وظیفه عملی دانستهاند .
📜 برخی دیگر #اجتهاد را تلاش علمی و روشمند جهت استنباط و استخراج حجت بر وظایف #شرعی مربوط به موضوعات و پدیدههای فرعی ، از اصول و قواعد و منابع شرعی و #عقلی میدانند .
📃 کاربرد واژه #اجتهاد در ملکه استنباط حکم شرعی و توان بر استنباط ، بسیار #رایج است .
📜 و کلمه #مجتهد با همین نگرش ، بر #فقیه اطلاق میشود .
📃 بنابراین ، #مجتهد کسی است که واجد ملکه استنباط باشد ؛ هرچند بالفعل به #استنباط نپردازد .
📜اجتهاد ، چه از نوع #ملکه استنباط و چه به معنای فعلیت آن ، به دو #قسم ( اجتهاد مطلق و تجزّی در اجتهاد ) تقسیم میشود .
ادامه دارد .....
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
💟 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 💟
💠اجتهاد
2⃣ اجتهاد به معنای #خاص که تنها در میان فقیهان اهل سنت مطرح است .
📜 این اصطلاح مرادف با #رای و عبارت از نوعی تشریع و جعل قانون از سوی فقیه در موارد فقدان نص و #مصداق روشن آن قیاس است.
📃 شیعه به جهت غنای #فرهنگی و برخوردار بودن از روایات امامان معصوم علیهم السلام که ابواب گوناگون #فقه را پوشش داده ، خود را از اجتهاد به معنای خاص ، بینیاز میداند ولی اجتهاد به معنای عام را ه در عصر #معصومان نیز میان اصحاب ایشان رواج داشته ، میپذیرد .
📜 به نظر برخی از فقیهان شیعه ، اگر بعضی از منابع #اجتهاد ، مانند قیاس ، از حوزه اجتهاد نظری حذف گردد ، #تعریف اجتهاد در میان شیعه و اهل سنت یکی میشود ،
چون اجتهاد بر #اعتباراتی نظری مبتنی است که بیشتر از ظاهر نصوص مستفاد نیست .
📃 واژه اجتهاد در #قرآن نیامده ؛ ولی میتوان واژه قرآنی * تفقه * را قریب به آن دانست ؛
زیرا #فقه در لغت به معنای فهم یا فهم دقیق است و در اصطلاح ، به معنای فهم دین و شرق به کار میرود .
ادامه دارد .......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
💟 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 💟
💠اجتهاد
#اهمیت_اجتهاد
📃 اسلام مکتبى #جامع و منطبق با سرشت آدمى است که در همه عصرها قدرت پاسخ گویى به #نیازهاى انسان را دارد.
آموزههاى اسلامى در ۳ #بُعد عقاید، اخلاق و احکام خلاصه مىشود.
📜 این تعالیم هر کدام در حوزه خود #نیازهاى انسان را تامین و هدایت او را تضمین میکنند .
📃 فقه و احکام آن در مقام عمل #متکفل شناخت راه صحیح از سقیم و تبیین کننده عمل خوب از بد ، بر اساس #مصالح و مفاسد است .
📜هر انسانی به حکم #عبودیت و بندگی ، در برابر احکام الهی مسئولیت دارد و باید رفتار خود را در همه مراحل #زندگی با قوانین و دستورهای الهی هماهنگ سازد .
📃 از این رو لازم است موضع عملی خویش را در برابر هر #رویدادی بر اساس خواست شارع مقدس تعیین کند .
📜 انجام تکالیف ، جز با #معرفت و شناخت ممکن نیست و یگانه راه شناخت و معرفت تکالیف _ با توجه به صعوبت احتیاط در همه امور _ #اجتهاد و فقاهت است .
📃 اگر احکام شرعی در همه #موضوعات ، روشن بود ، هر مکلفی میتوانست حکم را به سادگی #شناسایی کند و عمل خویش را بر آن منطبق سازد و نیازی به کاوش و تحقیق نداشت ؛
📜 ولی عواملی گوناگون از جمله #فاصله زمانی ما با زمان تشریح و نقش علوم گوناگون دیگر ، سبب #ابهام در شناخت احکام شده است و همین امر سبب پیدایش و گسترش علم فقه شده تا با استنباط و اجتهاد ، احکام و وظایف #مکلّفان مشخص شود و آنان بتوانند اعمال خود را در عبادات ، معاملات ، سیاست و امور کیفری بر شریعت منطبق سازند و چون این کار ، امری نظری و نیازمند صرف #وقت برای تعلم است و اگر همه افراد به تحصیل ملکه #اجتهاد و فقاهت بپردازند ، نظام معیشتی جامعه مختل میشود .
📃تنها گروهی به آن اقدام میکنند و دیگران به آنان #مراجعه و احکام را از آنان فرا میگیرند .
📜در سایر #علوم چنین است که برای رفع نیاز جامعه افرادی با صرف وقت و تعلیم و تعلم ، نیازهای همنوعان خود را برطرف میسازند و مردم نیز در #رشتههای غیر تخصصی خود به متخصص آن مراجعه میکنند ، تا آنجا که #رجوع غیر متخصص به متخصص ، سیره عقلایی شناخته شده است .
ادامه دارد .......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
💟 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 💟
💠اجتهاد
#تاریخ_اجتهاد
📜 تاریخ #اجتهاد را به ۳ عصر مىتوان تقسیم کرد:
عصر تشریع، عصرحضور امامان معصوم ( علیهم السلام ) و عصر #غیبت .
👈1. #اجتهاد_در_عصر_تشریع
📃 مقصود از عصر #تشریع ، زمان حیات پیغمبر ( صلى الله علیه وآله ) و هنگام دریافت #وحى است.
📜 در این عصر، احکام الهى بهوسیله #قرآن و سنّت بیان شده است.
📃 آیه۱۲۲ توبه * لِیَتفقَّهوا فِی الدّینِ و لِتُنذِروا قَومَهُم * بر جواز و وجود #اجتهاد در این عصر دلالت دارد ؛
هر چند برخی ، با استدلال به امکان تحصیل یقین به #احکام از طریق وحی ، اجتهاد در این عصر را جایز نمیدانند .
ادامه دارد .......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
💟 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 💟
💠اجتهاد
#وجوب_تحصیل_اجتهاد
.........ادامه
✅ برای وجوب #تحصیل اجتهاد ، به آیاتی از قرآن استدلال شده است :
👈 ۲ . آیات ۱۷ _ ۱۸ زمر :
📜خداوند در این آیه ، #هدف از شنیدن آرا و انظار را دستیابی به بهترین آنها و پیروی ( در مقام #اعتقاد و عمل ) قرار داده است :
* فبشّر عباد * الّذین یستمعون القول فیتّبعون احسنه * .
📃 این جز با استدلال و #اجتهاد حاصل نمیشود ؛ ولی استفاده وجوب اجتهاد از این آیات دشوار است ؛ زیرا صرفاً بر #ترغیب دلالت میکند .
📜 افزون بر آنکه #دستیابی به بهترین آرا ، تنها با اجتهاد تحقق پیدا نمیکند ؛ بلکه به گونه دیگر نیز #میسر است .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
💟 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 💟
💠اجتهاد
#وجوب_تحصیل_اجتهاد
.........ادامه
✅ برای وجوب #تحصیل اجتهاد ، به آیاتی از قرآن استدلال شده است :
👈 ۳ . آیات ۱۶۸ ۱۷۰ :
📜 خداوند در این آیات با سیاق #واحد ، ابتدا از پیروی شیطان و سپس از تقلید کورکورانه #پدران منع کرده این نشان میدهد که بین پیروی از شیطان و تقلید کورکورانه #فرقی نیست .
📃 به تعبیر فخر رازی ، آیات پیشین #قویترین دلیل بر وجوب اجتهاد و نظر است ؛ ولی این آیه نیز بر وجوب #اجتهاد دلالت نمیکند ؛ زیرا میگوید :
اگر میخواهید #نظری ارائه دهید ، باید بیدلیل نباشد ؛ اما اینکه به طور حتم باید نظر داد یا نه ، از #آیه استفاده نمیشود .
📜 در مرحله #عمل نیز انسان میتواند با احتیاط یا تقلید از فقیه اعلم . به واقع برسد ؛ بدون آنکه به #اجتهاد و نظر نیازی داشته باشد ؛ زیرا آنچه آیه نفی میکند ، تقلید کورکورانه است ، نه عمل به احتیاط یا #تقلید آگاهانه و عقلایی .
ادامه دارد .......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
💟 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 💟
💠اجتهاد
#وجوب_تحصیل_اجتهاد
.........ادامه
✅ برای وجوب #تحصیل اجتهاد ، به آیاتی از قرآن استدلال شده است :
👈 ۴ . از جمله آیاتی که برای #وجوب اجتهاد به آن تمسک شده آیه ۸۳ نساء است :
* ولو ردّوه الی الرّسول و الی اولی الامر منهم لعلمه الّذین یستنبطونه منهم *
📜 در این آیه از #افشای آنچه به امور مسلمانان تعلق دارد ( به صرف اطلاع و شنیدن ) #نهی میکند دستور میدهد که آن امر باید به صاحبان بصیرت ارجاع داده شود که امکان تحقیق و استنباط از #مصادر برای آنها فراهم است ، تا تدبیر کنند که آیا افشای آن به #صلاح مسلمانان هست یا نه .
📃 در اینکه مراد از * الّذین یستنبطونه * چیست و #مستنبطان چه کسانی هستند ، دو احتمال وجود دارد :
⬅️الف : مقصود ، #رسول خدا صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام اند .
📜ولی با توجه به اینکه آنان به #احکام علم دارند و اجتهاد درباره آنان معنا ندارد ، آیه به #اجتهاد ربطی نخواهد داشت ، مگر بنابر نظر اهل سنت که اولوالامر در آیه را اهل علم و فقه ملازم با #پیغمبر صلی الله علیه و آله دانسته و نیز بنابر نظر بیشتر آنها که به اجتهاد پیامبر #معتقد هستند .
⬅️ ب . مقصود #مراجعه کنندگان به رسول خدا و اولوالامر است ؛ بدین معنا که #موضوعات را به کتاب و سنت ( رسول و اولی الامر ) ارجاع و از طریق آنها استنباط حاصل شود .
📃 در این صورت ، #استنباط معنای اصطلاحی خود را خواهد داشت .
📜 این نظر را کلمه * #لعلّمه * نیز تاکید میکند که لازمه آن ، جهل پیش از استنباط است و #پیغمبر صلی الله علیه و آله و امام علیه السلام از آن به دورند .
📃 #دلالت این آیه نیز ناتمام است ؛ زیرا اولاً آیه بر فرض تصمیم به اظهار نظر ،مراجعه به کتاب و سنت را #لازم میکند ؛ پس وجوب اجتهاد از آیه استفاده نمیشود .
📜 ثانیاً آیه به پخش #شایعات درباره پیروی یا شکست مسلمانان در #جنگ مربوط است .
ادامه دارد .......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
💟 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 💟
💠اجتهاد
#حجیت_فتواى_مجتهد
......ادامه
📃 وقتی #خداوند میفرماید :
برانداز شده لازم است از مخالفت خودداری کند ، مدلول التزامی آن ، #حجیت و اعتبار فتوا و گزارش فقیه از احکام الهی است .
📜 این ادعا که لزوم خودداری از #مخالفت ، مختص مورد حصول قطع یا اطمینان برای شخص #تهدید شده است ، با ظاهر آیه مخالف است ؛
زیرا در آیه ،لزوم حذر و #خوف ، به حصول قطع یا اطمینان مقید نشده است .
📃 بعضی گفتهاند :
این آیه بر جواز #رجوع عامی به مجتهد دلالت دارد ؛ در عین حال ممکن است انذار ، سبب نظر و #اندیشه در ادله باشد ؛
ولی این سخن درست نیست ؛ زیرا وجوب اندیشه بر #عامی در ادله فقه ، مخالف اجماع است و به اختلال در امر #معاش وی منجر خواهد شد .
📜 افزون بر اینکه امر عامی به #اجتهاد در هنگام وقوع حادثه ، امری #محال و معتدر است .
📃 محقق #اصفهانی ، مدعی شده که اگر تفقّه در آیه ، بر اعمال نظر موقوف باشد ، آیه دلیل بر #حجیت فتوا است و اگر به معنای علم به حکم از طریق سماع و شنیدن از #معصوم باشد ، بر حجیت فتوا دلالتی ندارد ، بلکه مضمون و مدل التزامی آن ، حجیّت خبر فقیه است که متضمن حکم #شرعی باشد ؛ زیرا خداوند بر عباد ، تفقّه در دین را واجب کرده و در صدر اسلام تفقه چیزی جز تلقی و شنیدن احکام شرعی از #رسول مکرم اسلام یا امام معصوم علیهم السلام نبوده است ؛
📜 بنابراین ، مقصود از #انذار و بیم دادن ، همان اخبار از حکم شرعی است که از معصوم نقل شود ،نه #اخبار از حکم شرعی که بر استنباط و حدس مبتنی باشد ؛
پس این آیه از حجیت و اعتبار #فتوا بیگانه است .
📃 از این اشکال پاسخ داده شده که میپذیریم که #تفقّه در صدر اسلام ، به گرفتن حکم شرعی از #معصوم و نقل به دیگران بوده است ؛
📜 چون راویان ، خود اهل #زبان و لغت بودهاند و کافی بود حکم شرعی را از #معصوم میشنیدند تا درباره آن فقیه باشد ؛
📃 سپس آنچه را شنیده بودند ،برای #دیگران نقل میکردند و تفقه در دین و آشنایی با احکام #شرعی در زمان غیبت ، به مقدمات و استنباط نیاز دارد ولی با توجه به این امر به تفقّه در #آیه شریفه ، مطلق و بدون قید ذکر شده است . ( نحل ۱۶ )
ادامه دارد ........
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh