🌺 بیان آیات 8⃣1⃣الی4⃣2⃣سوره #الحشر از تفسير شریف المیزان 🔰بیان آیات 🔸مضمونى كه اين آيات شريفه دارد به منزله نتيجه اى است كه از آيات سوره گرفته مى شود. در سوره به مخالفت و دشمنى يهوديان بنى النضير و عهد شكنى آنان اشاره شده كه همين مخالفتشان آنان را به خسران در دنيا و آخرت افكند. و نيز در سوره آمده منافقين، بنى النضير را در مخالفت با رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) تحريك مى كردند، و همين باعث هلاكتشان شد، و سبب حقيقى در اين جريان اين بود كه اين مردم در اعمال خود، خدا را رعايت نمى كردند و او را فراموش ‍ نموده، و خدا هم ايشان را به فراموشى سپرد، نتيجه اش اين شد كه خير خود را اختيار نكردند، و آنچه مايه صلاح دنيا و آخرتشان بود بر نگزيدند، و در آخر سرگردان و هلاك شدند. 🔸پس بر كسى كه ايمان به خدا و رسول و روز جزا دارد واجب است كه پروردگار خود را به ياد آورد، و او را فراموش ننمايد، و ببيند چه عملى مايه پيشرفت آخرت او است، و به درد آن روزش مى خورد كه به سوى پروردگارش برمى گردد. و بداند كه عمل او هر چه باشد عليه او حفظ مى شود، و خداى تعالى در آن روز به حساب آن مى رسد، و او را بر طبق آن محاسبه و جزا مى دهد، جزائى كه ديگر از او جدا نخواهد شد. 🔸و اين همان هدفى است آيه (يا ايها الذين امنوا اتقوا اللّه و لتنظر نفس ‍ ما قدمت لغد)دنبال نموده، مؤمنين را وادار مى كند كه به ياد خداى سبحان باشند، و او را فراموش نكنند، و مراقب اعمال خود باشند، كه چه مى كنند، صالح آنها كدام، و طالحش كدام است، چون سعادت زندگى آخرتشان به اعمالشان بستگى دارد. و مراقب باشند كه جز اعمال صالح انجام ندهند، و صالح را هم خالص براى رضاى خدا به جاى آورند، و اين مراقبت را استمرار دهند، و همواره از نفس خود حساب بكشند، و هر عمل نيكى كه در كرده هاى خود يافتند خدا را شكرگزارند، و هر عمل زشتى ديدند خود را توبيخ نموده، نفس را مورد مواخذه قرار دهند، و از خداى تعالى طلب مغفرت كنند. و ذكر خداى تعالى به ذكرى كه لايق ساحت عظمت و كبريائى او يعنى ذكر خدا به اسماى حسنى و صفات علياى او كه قرآن بيان نموده تنها راهى است كه انسان را به كمال عبوديت مى رساند، كمالى كه انسان، ما فوق آن، ديگر كمالى ندارد. 🔸و اين بدان جهت است كه انسان عبد محض، و مملوك طلق براى خداى سبحان است، و غير از مملوكيت چيزى ندارد، از هر جهت كه فرض ‍ كنى مملوك است و از هيچ جهتى استقلال ندارد. همچنان كه خداى عزوجل مالك او است، از هر جهت كه فرض شود. و او از هر جهت داراى استقلال است. و معلوم است كه كمال هر چيزى خالص بودن آنست، هم در ذاتش و هم در آثارش. پس كمال انسانى هم در همين است كه خود را بنده اى خالص، و مملوكى براى خدا بداند، و براى خود هيچگونه استقلالى قائل نباشد، و از صفات اخلاقى به آن صفتى متصف باشد، كه سازگار با عبوديت است، نظير خضوع و خشوع و ذلت و استكانت و فقر در برابر ساحت عظمت و عزت و غناى خداى عزوجل. و اعمال و افعالش را طبق اراده او صادر كند، نه هر چه خودش ‍ خواست. و در هيچ يك از اين مراحل دچار غفلت نشود، نه در ذاتش، و نه در صفاتش و نه در افعالش. 🔸و همواره به ذات و افعالش نظير تبعيت محض و مملوكيت صرف داشته باشد، و داشتن چنين نظرى دست نمى دهد مگر با توجه باطنى به پروردگارى كه بر هر چيز شهيد و بر هر چيز محيط، و بر هر نفس ‍ قائم است . هر كس هر چه بكند او ناظر عمل او است و از او غافل نيست، و فراموشش نمى كند. 🔸در اين هنگام است كه قلبش اطمينان و سكونت پيدا مى كند، همچنان كه فر موده : (الا بذكر اللّه تطمئن القلوب )، و در اين هنگام است خداى سبحان را به صفات كمالش مى شناسد، آن صفاتى كه اسماى حسنايش حاكى از آن است. و در قبال اين شناسايى صفات عبوديت و جهات نقصش برايش آشكار مى گردد، هر قدر خدا را به آن صفات بيشتر بشناسد خاضع تر، خاشع تر، ذليل تر، و فقيرتر، و حاجتمندتر مى شود. 🔸و معلوم است كه وقتى اين صفات در آدمى پيدا شد، اعمال او صالح مى گردد و ممكن نيست عمل طالحى از او سر بزند، براى اينكه چنين كسى خود را حاضر درگاه مى داند، و همواره به ياد خداست، همچنان كه خداى تعالى فرموده: (و اذكر ربك فى نفسك تضرعا و خيفه و دون الجهر من القول بالغدو و الاصال و لا تكن من الغافلين ان الذين عند ربك لا يستكبرون عن عبادته و يسبحونه و له يسجدون )، و نيز فرموده: (فان استكبروا فالذين عند ربك يسبحون له بالليل و النهار و هم لا يسئمون ).

🌺 تفسیر آیه8⃣1⃣ سوره #الحشر از تفسير شریف المیزان 🔰يَأَيهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ لْتَنظرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَت لِغَدٍ ...8⃣1⃣ 🔸در اين آيه شريفه مؤمنين را به تقوى و پرواى از خدا امر نموده، و با امرى ديگر دستور مى دهد كه در اعمال خود نظر كنند، اعمالى كه براى روز حساب از پيش مى فرستند. و متوجه باشند كه آيا اعمالى كه مى فرستند صالح است، تا اميد ثواب خدا را داشته باشند، و يا طالح است. و بايد از عقاب خدا بهراسند، و از چنان اعمالى توبه نموده نفس را به حساب بكشند. اما امر اول، يعنى تقوى، كه در احاديث به ورع و پرهيز از حرامهاى خدا تفسير شده، و با در نظر گرفتن اينكه تقوى هم به واجبات ارتباط دارد، و هم به محرمات، لاجرم عبارت مى شود از: اجتناب از ترك واجبات، و اجتناب از انجام دادن محرمات. 🔸و اما امر دوم، يعنى نظر كردن در اعمالى كه آدمى براى فردايش از پيش ‍ مى فرستد، امرى ديگرى است غير از تقوى. و نسبتش با تقوى نظير نسبتى است كه يك نظر اصلاحى از ناحيه صنعتگرى در صنعت خود براى تكميل آن صنعت دارد، همان طور كه هر صاحب عملى و هر صانعى در آنچه كرده و آنچه ساخته نظر دقيق مى كند، ببيند آيا عيبى دارد يا نه، تا اگر عيبى در آن ديد در رفع آن بكوشد، و يا اگر از نكته اى غفلت كرده آن را جبران كند، همچنين يك مؤمن نيز بايد در آنچه كرده دوباره نظر كند، ببيند اگر عيبى داشته آن را برطرف سازد. 🔸پس بر همه مؤمنين واجب است از خدا پروا كنند، و تكاليفى كه خداى تعالى متوجه ايشان كرده به نحو احسن و بدون نقص انجام دهند، نخست او را اطاعت نموده، از نافرمانيش بپرهيزند، و بعد از آنكه اطاعت كردند، دوباره نظرى به كرده هاى خود بيندازند، چون اعمال مايه زندگى آخرتشان است كه امروز از پيش مى فرستند، با همين اعمال به حسابشان مى رسند تا معلوم كنند آيا صالح بوده يا نه. 🔸پس خود آنان بايد قبلا حساب اعمال را برسند تا اگر صالح بوده اميد ثواب داشته باشند، و اگر طالح بوده از عقابش بترسند، و به درگاه خدا توبه برده، از او طلب مغفرت كنند. 🔸و اين وظيفه، خاص يك نفر و دو نفر نيست، تكليفى است عمومى، و شامل تمامى مومنين، براى اينكه همه آنان احتياج به عمل خود دارند، و خود بايد عمل خود را اصلاح كنند، نظر كردن بعضى از آنان كافى از ديگران نيست . چيزى كه هست در بين مؤمنين كسانى كه اين وظيفه را انجام دهند، بسيار كمياب اند، به طورى كه مى توان گفت ناياب اند. و جمله (و لتنظر) نفس كه كلمه نفس را مفرد و نكره آورده، به همين نايابى اشاره دارد. 🔸پس اينكه فرمود: (و لتنظر نفس ما قدمت لغد) خطابى است به عموم مؤمنين، و ليكن از آنجا كه عامل به دستور در بين اهل ايمان و حتى در بين اهل تقوى از مؤمنين در نهايت قلت است، بلكه مى توان گفت وجود ندارد، براى اينكه مؤ منين و حتى افراد معدودى كه از آنان اهل تقوى هستند، همه مشغول به زندگى دنيايند، و اوقاتشان مستغرق در تدبير معيشت و اصلاح امور زندگى است، لذا آيه شريفه خطاب را به صورت غيبت آورده، آن هم به طور نكره و فرموده: نفسى از نفوس بايد كه بدانچه مى كند نظر بيفكند. و اين نوع خطاب با اينكه تكليف در آن عمومى است ، به حسب طبع دلالت بر عتاب و سرزنش مومنان دارد. و نيز اشاره دارد بر اينكه افرادى كه شايسته امتثال اين دستور باشند در نهايت كمى هستند. 🔰ما قدمت لغد 🔸اين جمله استفهامى از ماهيت عملى است كه براى فرداى خود ذخيره مى كند، و هم بيانگر كلمه نظر است. ممكن هم هست كلمه #ما را در آن موصوله بگيريم، و بگوييم موصول وصله اش متعلق به نظر است. 🔸در صورت استفهام معنا چنين مى شود: (بايد نفسى از نفوس نظر كند چه عملى براى فرداى خود از پيش فرستاده ). 🔸و مراد از كلمه #غد (فردا) روز قيامت است، كه روز حسابرسى اعمال است. و اگر از آن به كلمه (فردا) تعبير كرده براى اين است كه بفهماند قيامت به ايشان نزديك است، آنچنان فردا به ديروز نزديك است، همچنان كه در آيه (انهم يرونه بعيدا و نريه قريبا) به نزديكى تصريح كرده است. 🔸و معناى آيه چنين است: اى كسانى كه ايمان آورده ايد با اطاعت از خدا تقوى به دست آوريد، اطاعت در جميع او امر و نواهياش، و نفسى از نفوس شما بايد در آنچه مى كند نظر افكند، و ببيند چه عملى براى روز حسابش از پيش مى فرستد، آيا عمل صالح است، يا عمل طالح.

🌺 تفسیر آیه9⃣1⃣ سوره #الحشر از تفسير شریف المیزان 🔸وَ لا تَكُونُوا كالَّذِينَ نَسوا اللَّهَ فَأَنساهُمْ أَنفُسهُمْ ...9⃣1⃣ 🔸كلمه #نسيان كه مصدر فعل (نسوا) است به معناى زايل شدن صورت معلوم از صفحه خاطر است، البته بعد از آنكه در صفحه خاطر نقش بسته بود. اين معناى اصلى (نسيان ) است، ولى در استعمال آن توسعه دادند، و در مطلق روگردانى ازچيزى كه قبلا مورد توجه بوده نيز استعمال نمودند. آيه شريفه (و قيل اليوم ننسيكم كما نسيتم لقاء يومكم هذا و ماويكم النار و ما لكم من ناصرين )، در معناى دوم استعمال شده. 🔸آيه شريفه مورد بحث به حسب لب معنا، به منزله تاكيدى براى مضمون آيه قبلى است، گويا فرموده: براى روز حساب و جزاء عمل صالح از پيش بفرستيد، عملى كه جانهايتان با آن زنده شود، و زنهار زندگى خود را در آن روز فراموش مكنيد. و چون سبب فراموش كردن نفس فراموش ‍ كردن خدا است، زيرا وقتى انسان خدا را فراموش كرد اسماى حسنى و صفات علياى او را كه صفات ذاتى انسان ارتباط مستقيم با آن دارد نيز فراموش مى كند، يعنى فقر و حاجت ذاتى خود را از ياد مى برد، قهرا انسان نفس خود را مستقل در هستى مى پندارد، و به خيالش چنين مى رسد كه حيات و قدرت و علم، و ساير كمالاتى كه در خود سراغ دارد از خودش است، و نيز ساير اسباب طبيعى عالم را صاحب استقلال در تاثير مى پندارد، و خيال مى كند كه اين خود آنهايند كه يا تاثير مى كنند و يا متاثر مى شوند. 🔸اينجا است كه بر نفس خود اعتماد مى كند، با اينكه بايد بر پروردگارش ‍ اعتماد نموده، اميدوار او و ترسان از او باشد، نه اميدوار به اسباب ظاهرى، و نه ترسان از آنها، و به غير پروردگارش تكيه و اطمينان نكند، بلكه به پروردگارش اطمينان كند. 🔸و كوتاه سخن اينكه: چنين كسى پروردگار خود و بازگشتش به سوى او را فراموش مى كند، و از توجه به خدا اعراض نموده، به غير او توجه مى كند، نتيجه همه اينها اين مى شود كه خودش را هم فراموش كند، براى اينكه او از خودش تصورى دارد كه آن نيست. او خود را موجودى مستقل الوجود، و مالك كمالات ظاهر خود، و مستقل در تدبير امور خود مى داند. موجودى مى پندارد كه از اسباب طبيعى عالم كمك گرفته، خود را اداره مى كند، در حالى كه انسان اين نيست، بلكه موجودى است وابسته، و سراپا جهل و عجز و ذلت و فقر، و امثال اينها. و آنچه از كمال از قبيل وجود، علم، قدرت، عزت، غنى و امثال آن دارد كمال خودش ‍ نيست، بلكه كمال پروردگارش است، و پايان زندگى او و نظائر او، يعنى همه اسباب طبيعى عالم، به پروردگارش است. 🔸حاصل اينكه: علت فراموش كردن خويش فراموش كردن خدا است. و چون چنين بود آيه شريفه نهى از فراموشى خويشتن را به نهى از فراموش كردن خداى تعالى مبدل كرد، چون انقطاع مسبب به انقطاع سببش بليغ ‌تر و موكدتر است، و به اين هم اكتفاء نكرد كه از فراموش ‍ كردن خدا نهى كلى كند، و مثلا بفرمايد: (و لا تنسوا اللّه فينسيكم انفسكم - زنهار خدا را فراموش نکنید كه اگر بكنيد خدا خود شما را از يادتان مى برد) بلكه مطلب را به بيانى اداء كرد كه نظير اعطاى حكم به وسيله مثال باشد، و در نتيجه موثرتر واقع شود، و به قبول طرف نزديك تر باشد، لذا ايشان را نهى كرد از اينكه از كسانى باشند كه خدارا فراموش كردند. و در اين تعبير اشاره اى هم به سرنوشت يهوديانى كرد كه قبل از اين آيه سرگذشتشان را بيان نموده بود، يعنى يهوديان بنى النضير، و بنى قينقاع. و نيز منافقينى كه حالشان در دشمنى و مخالفت با خدا و رسولش حال همان يهوديان بود. 🔸و لذا فرمود: (و لا تكونوا كالذين نسوا اللّه ) و دنبالش به عنوان نتيجه گيرى فرمود: (فانسيهم انفسهم )كه در حقيقت نتيجه گيرى مسبب است از سبب. آنگاه دنبالش فرمود: (اولئك هم الفاسقون ) و با اين جمله راهنمايى كرد بر اينكه چنين كسانى فاسقان حقيقى هستند، يعنى از زعبوديت خارجند. 🔸و آيه شريفه هر چند از فراموش كردن خداى تعالى نهى نموده، و فراموش كردن خويشتن را فرع آن و نتيجه آن دانسته، ليكن از آنجا كه آيه در سياق آيه قبلى واقع شده، با سياقش دلالت مى كند بر امر به ذكر خدا، و مراقبت او. ساده تر بگويم: لفظ آيه از فراموش كردن خدا نهى مى كند ولى سياق به ذكر خدا امر مى نمايد. _________________ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🌺 تفسیر آیه 0⃣2⃣ سوره #الحشر از تفسير شریف المیزان 🔰لا يَستَوِى أَصحَب النَّارِ وَ أَصحَب الْجَنَّةِ أَصحَب الْجَنَّةِ هُمُ الْفَائزُونَ0⃣2⃣ 🔸راغب مى گويد كلمه #فوز به معناى دست يافتن به خير با حصول سلامت است و سياق آيه شهادت مى دهد به اينكه مراد از (اصحاب نار) همان كسانى هستند كه خدا را از ياد برده اند. و مراد از (اصحاب جنت ) آنهايند كه به ياد خدا و مراقب رفتار خويشند. 🔸و اين آيه شريفه حجتى تمام براين معنا اقامه مى كند كه بر هر كس واجب است به دسته يادآوران خدا و مراقبين اعمال بپيوندد، نه به آنهايى كه خدا را فراموش كردند. بيان اين حجت آن است كه اين دو طائفه - يعنى يادآوران خدا و فراموشكاران خدا و سومى ندارند - و سايرين بالاخره بايد به يكى از اين دو طائفه ملحق شوند، و اين دو طائفه يكسان نيستند تا پيوستن به هر يك نظير پيوستن به ديگرى باشد، و آدمى از اينكه به هر يك ملحق شود پروايى نداشته باشد، بلكه يكى از اين دو طائفه راجح، و ديگرى مرجوح است، و عقل حكم مى كند كه انسان طرف راجح را بگيرد، و آن را بر مرجوح ترجيح دهد و آن طرف يادآوران خدا است، چون تنها ايشان رستگارند، نه ديگران، پس ترجيح در جانب ايشان است، در نتيجه بر هر انسانى واجب پيوستن به آنان را اختيار كند. _________________ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🌺 تفسیر آیه1⃣2⃣ سوره #الحشر از تفسير شریف المیزان 🔰لَوْ أَنزَلْنَا هَذَا الْقُرْءَانَ عَلى جَبَلٍ لَّرَأَيْتَهُ خَشِعاً مُّتَصدِّعاً مِّنْ خَشيَةِ اللَّهِ ...1⃣2⃣ 🔸در مجمع البيان گفته: كلمه #تصدع به معناى پراكنده شدن بعد از التيام است. كلمه #تفطر هم به همين معنا است. 🔸بايد دانست كه زمينه آيه شريفه زمينه مثل زدن است، مثلى كه اساسش ‍ تخيل است، به دليل اينكه در ذيل آيه مى فرمايد: (و تلك الامثال نضربها للناس ...) 🔸و منظور آيه شريفه تعظيم امر قرآن است، به خاطر استعمالش بر معارف حقيقى و اصول شرايع و عبرتها و مواعظ و وعد و وعيدهايى كه در آن است، و نيز به خاطر اينكه كلام خدا عظيم است. و معناى آيه اين است كه: اگر ممكن بود قرآن بر كوهى نازل شود، و ما قرآن را بر كوه نازل مى كرديم، قطعا كوه را با آن همه صلابت و غلظت و بزرگى هيكل و نيروى مقاومتى كه در برابر حوادث دارد، مى ديدى كه از ترس خداى متاثر و متلاشى مى شود، و وقتى حال كوه در برابر قرآن چنين است، انسان سزاوارتر از آن است كه وقتى قرآن بر او تلاوت مى شود و يا خودش آن را تلاوت مى كند قلبش خاشع گردد. 🔸بنابر اين، بسيار جاى تعجب است جمعى از همين انسان ها نه تنها از شنيدن قرآن خاشع نمى گردند، و دچار ترس و دلواپسى نمى شوند،بلكه در مقام دشمنى و مخالفت هم برمى آيند. 🔸در اين آيه شريفه التفاتى از تكلم مع الغير به غيبت به كار رفته، و اين بدان جهت است كه بر علت حكم دلالت كرده، بفهماند اگر كوه با نزول قرآن متلاشى و نرم مى شود، علتش اين است كه قرآن كلام خداى عزوجل است. 🔰و تلك الامثال نضربها للناس لعلهم يتفكرون 🔸 اين جمله از باب به كار بردن حكمى كلى در موردى جزئى است تا دلالت كند بر اينكه حكم مورد حكمى نو ظهور نيست، بلكه در همه موارد ديگرى - كه بسيار هم هست - جريان دارد. 🔸پس اينكه فرمود: (لو انزلنا هذا القران على جبل ) مثلى است كه خداى تعالى براى مردم در امر قرآن زده تا عظمت و جلالت قدر آن را ازنظر كه كلام خدا است و مشتمل بر معارفى عظيم است به ذهن مردم نزديك سازد تا درباره آن تفكر نموده، و آن طور كه شايسته آن است با آن برخورد كنند، و در صدد تحقيق محتواى آن كه حق صريح برآمده، به هدايتى كه از طريق عبوديت پيشنهاد كرده مهتدى شوند، چون انسان ها براى رسيدن به كمال و سعادتشان طريقى بجز قرآن ندارند، و از جمله معارفش همان مسأله مراقبت و محاسبه است كه آيات قبلى بدان سفارش مى كرد. _________________ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🌺 تفسیر آیه2⃣2⃣ سوره #الحشر از تفسير شریف المیزان 🔰هُوَ اللَّهُ الَّذِى لا إِلَهَ إِلا هُوَ عَلِمُ الْغَيْبِ وَ الشهَدَةِ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ2⃣2⃣ 🔸اين آيه با دو آيه بعدش هر چند در مقام شمردن طائفه اى از اسماى حسناى خداى تعالى و اشاره به اين نكته كه او داراى بهترين اسماء و منزه از هر نقصى است، و آنچه را كه در آسمانها و زمين است شاهد بر اين معنا مى گيرد، و ليكن اگر آن را با مضمون آيات قبل كه امر به ذكر مى كرد در نظر بگيريم، از مجموع، اين معنا استفاده مى شود كه افرادى كه يادآور خدايند او را با اسماى حسنايش ذكر مى كنند، و به هر اسمى از اسماى كمال خدا بر مى خورند، به نقصى كه در خويشتن در مقابل آن كمال است پى مى برند - دقت فرماييد. 🔸و اگر آن را با مضمون آيه قبلى و مخصوصا جمله (من خشيه اللّه ) در نظر بگيريم، به علت خشوع كوه و متلاشى شدن آن از ترس خدا پى مى بريم. و معناى مجموع آنها چنين مى شود: چگونه كوه ها از ترس او متلاشى نشود، با اينكه او خدايى است كه معبودى بجز او نيست، و عالم به غيب و آشكار و چنين و چنان است. 🔰هو اللّه الذى لا اله الا هو 🔸 موصول #الذى وصله آن، مجموعا اسمى از اسماى خدا را معنا مى دهد، و آن وحدانيت خدا در الوهيت و معبوديت است. در سابق هم پاره اى مطالب راجع به معناى تهليل در تفسير آيه شريفه (و الهكم اله واحد لا اله الا هو) آورديم. 🔰عالم الغيب و الشهاده 🔸كلمه #شهادت به معناى چيزى است كه مشهود و حاضر در نزد مدرك باشد، همچنان غيب معناى مخالف آن را مى دهد. و اين دو، معنايى اضافى و نسبى است، به اين بيان كه ممكن است يك چيز براى كسى يا چيزى غيب و براى شخصى و يا چيزى ديگر شهادت باشد. در شهود، امر دائر مدار نوعى احاطه شاهد بر موجود مشهود است، يا احاطه حسى، يا خيالى، يا عقلى، و يا و جودى. و در غيب دائر مدار نبودن چنين احاطه است. 🔸و هر چيزى براى ما غيب و يا شهادت باشد، از آنجا كه محاط خداى تعالى و خدا محيط به آنست، قهرا معلوم او، و او عالم به آن است. پس ‍ خداى تعالى هم عالم به غيب و هم عالم به شهادت است، و غير او هيچ كس چنين نيست، براى اينكه غير خدا هر كه باشد وجودش محدود است، و احاطه ندارد مگر بدانچه خدا تعليمش كرده، همچنان كه قرآن كريم فرموده : (عالم الغيب فلا يظهر على غيبه احدا الا من ارتضى من رسول ) و اما خود خداى تعالى غيب على الاطلاق است، و احدى و چيزى به هيچ وجه نمى تواند به او احاطه يابد، همچنان كه باز قرآن كريم در اين باره فرموده: (ولا يحيطون به علما). 🔸و اما جمله (هو الرحمن الرحيم ) از آنجا كه در سوره فاتحه در تفسير اين دو اسم سخن رفت، ديگر تكرار نمى كنيم. _________________ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🌺 تفسیر آیه 3⃣2⃣سوره #الحشر از تفسير شریف المیزان 🔰هُوَ اللَّهُ الَّذِى لا إِلَهَ إِلا هُوَ الْمَلِك الْقُدُّوس السلَمُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكبرُ ...3⃣2⃣ 🔸كلمه #ملك - به فتح ميم و كسره لام - به معناى مالك تدبير امور مردم، و اختياردار حكومت آنان است. وكلمه #قدوس مبالغه در قدس و نزاهت و پاكى را افاده مى كند. و كلمه #سلام به معناى كسى است كه با سلام و عافيت با تو برخورد كند، نه با جنگ و ستيز، و يا شر و ضرر. و كلمه #مؤمن به معناى كسى است كه به تو امنيت بدهد، و تو را در امان خود حفظ كند. و كلمه #مهيمن به معناى فائق و مسلط بر شخصى و يا چيزى است. و كلمه #عزيز به معناى آن غالبى است كه هرگز شكست نمى پذيرد، و كسى بر او غالب نمى آيد. و يا به معناى كسى است كه هر چه ديگران دارند از ناحيه او دارند، و هر چه او دارد از ناحيه كسى نيست. و كلمه #جبار صيغه مبالغه از جبر يعنى شكسته بند و اصلاح كننده است، و بنابر اين جبار كسى است اراده اش نافذ است. و اراده خود را بر هر كس كه بخواهد به جبر تحميل مى كند. و #متكبر آن كسى است كه با جامه كبريائى خود را بنماياند. 🔰سبحان اللّه عما يشركون 🔸- اين جمله ثنائى است بر خداى تعالى، همچنان كه در - سوره بقره بعد از نقل اين مطلب كه كفار گفتند خدا فرزند گرفته، فرمود: #سبحانه. _________________ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🌺 تفسیر آیه 4⃣2⃣سوره #الحشر از تفسير شریف المیزان 🔸هُوَ اللَّهُ الْخَلِقُ الْبَارِىُ الْمُصوِّرُ ......4⃣2⃣ كلمه #خالق به معناى كسى است كه اشيائى را با اندازه گيرى پديد آورده باشد. و كلمه #بارى ء نيز همان معنا را دارد، با اين فرق كه بارى ء پديد آورنده اى است كه اشيائى را كه پديد آورده از يكديگر ممتازند. و كلمه #مصور به معناى كسى است كه پديد آورده هاى خود را طورى صورتگرى كرده باشد كه به يكديگر مشتبه نشوند. 🔸بنابر اين، كلمات سه گانه هر سه متضمن معناى ايجاد هستند، اما به اعتبارات مختلف كه بين آنها ترتيب هست، براى اينكه تصوير فرع اينكه خداى تعالى بخواهد موجودات را متمايز از يكديگر خلق كند، و اين نيز فرع آنست كه اصلا بخواهد موجوداتى بيافريند. 🔸در اينجا سوالى پيش مى آيد، و آن اين است كه چرا در دو آيه قبل بعد از نام اللّه بلافاصله كلمه توحيد لا اله الا اللّه را ذكر نمود و سپس اسماى خدا را شمرد، ولى در آيه مورد بحث بعد از نام اللّه به شمردن اسماء پرداخت، و كلمه (توحيد) را ذكر نكرد؟ جوابش اين است كه بين صفاتى كه در آن دو آيه شمرده شده كه يازده صفت، و يا يازده نام است، با نامهايى كه در آيه مورد بحث ذكر شده فرق است، و اين فرق باعث شده كه در آن دو آيه كلمه توحيد را بياورد و در اين آيه نياورد، و آن فرق اين است كه صفات مذكور در دو آيه قبل الوهيت خدا را كه همان مالكيت توام با تدبير است اثبات مى كند، و در حقيقت مثل اين مى ماند كه فرموده باشد: (لا اله الا اللّه ) معبودى به جز خدا نيست، به دليل اينكه او عالم به غيب و شهادت، و رحمان و رحيم و... است. 🔸و اين صفات به نحو اصالت و استقلال خاص خدا است، و شريكى براى او در اين استقلال نيست، چون غير او هر كس هر چه از اين صفات دارد، خدا به وى داده، پس قهرا الوهيت و استحقاق معبود شدن هم خاص او است، و به همين جهت در آخر آيه دوم فرمود: (سبحان اللّه عما يشركون ). و با اين جمله اعتقاد شرك را مذهب مشركين است رد نمود. 🔸و اما صفات و اسمائى كه در آيه مورد بحث آمده صفاتى است كه نمى تواند اختصاص الوهيت به خدا را اثبات كند، چون صفات مذكور عبارتند از: خالق، بارى ء و مصور، كه مشركين هم آنها را قبول دارند. آنان نيز خلقت و ايجاد را خاص خدا مى دانند، و در عين حال مدعى آنند كه به غير خدا ارباب و الهه ديگر هست كه در استحقاق معبوديت شريك خدايند. 🔸و اما اينكه در ابتداى هر سه آيه اسم جلاله #اللّه آمده، به منظور تأكيد و تثبيت مقصود بوده، چون اين كلمه علم (اسم خاص )براى خدا، و معنايش ذات مس تجمع تمامى صفات كمال است، و قهرا تمامى اسماى الهى از آن سرچشمه مى گيرد. 🔰له الاسماء الحسنى 🔸 اين جمله اشاره به بقيه اسماى حسنى است، چون كلمه الاسماء هم جمع است، و هم الف و لام بر سرش ‍ آمده، و از نظر قواعد ادبى جمع داراى الف و لام افاده عموم مى كند. 🔰يسبح له ما فى السموات و الارض 🔸 يعنى هر آنچه مخلوق كه در عالم است حتى خود آسمانها و زمين تسبيح گوى اويند. و ما در سابق مكرر پيرامون اينكه تسبيح موجودات چه معنا دارد بحث كرديم. 🔸اين آيات سه گانه با جمله (و هو العزيز الحكيم) ختم شده يعنى او غالبى است شكست ناپذير، و كسى است كه افعالش متقن است، نه گزاف و بيهوده. پس نه معصيت گناه كاران او را در آنچه تشريع كرده و بشر را به سويش مى خواند عاجز مى سازد، و نه مخالفت معاندان، و نه پاداش مطيعان و اجر نيكوكاران در درگاهش ‍ ضايع مى گردد. 🔸و همين عنايت كه گفتيم باعث شد گفتار در سه آيه با ذكر اسم #عزيز و #حكيم ختم شود، و به طور اشاره بفهماند كه كلام او هم عزيز و حكيم است، باعث شد كه در آغاز هر سه آيه نام اللّه تكرار شده، و مقدم بر ساير اسماء ذكر شود. و نيز باعث شد كه اسم عزيز با اسم حكيم دوباره ذكر شود، با اينكه در وسط آيه دوم ذكر شده بود. 🔸و اينكه گفتيم توصيف خدا به دو وصف عزيز و حكيم اشاره دارد به كلامش هم، عزيز و حكيم است، از اين بابت بود كه در قرآن كريم كلام خود را هم عزيز و حكيم خوانده، يك جا فرموده: (و انه لكتاب عزيز)، و جايى ديگر فرموده: (و القران الحكيم). _________________ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🌺 بحث روایتی آیات 8⃣1⃣الی4⃣2⃣سوره #الحشر از تفسير شریف المیزان 🔰بحث روايتى 🔸در مجمع البيان در تفسير جمله (عالم الغيب و الشهاده ) از امام ابى جعفر (عليه السلام ) روايت آورده كه فرمود: غيب عبارت است از چيزى تاكنون نبوده، و شهادت چيزهايى است كه بوده. مؤلف: البته اين تفسير تفسير به بعضى از مصاديق است، نه اينكه معناى غيب و شهادت تنها همين باشد كه در روايت آمده. و ما رواياتى را كه در تفسير اسم جلاله و دو اسم رحمان و رحيم آمده در سوره فاتحه آورديم. 🔸و در توحيد به سند خود از ابى بصير از امام ابى جعفر باقر (عليه السلام ) روايت كرده كه در ضمن حديثى فرمود: خداى تعالى از ازل حى و زنده بوده، اما حى بدون حيات. و از ازل ملك و قادر بوده، حتى قبل ازچيزى را ايجاد كرده باشد، و بعد از آنكه خلق را بيافريد ملكى جبار شد. مؤلف : اينكه فرمود: (حى بدون حيات ) معنايش اين است كه حيات او مانند حيات موجودات زنده چيزى غير از ذات و زائد بر ذاتش ‍ نيست، بلكه حياتش عين ذات او است. و اينكه فرمود (قبل از خلقت عالم ملكى قادر بود و بعد از خلقت ملكى جبار شد) در حقيقت خواسته است ملك را كه از صفات فعل است، به قدرت ارجاع دهد، كه از صفات ذات است تا تحققش قبل از ايجاد فرض داشته باشد. 🔸و در كافى به سند خود از هشام جواليقى روايت كرده كه گفت: از امام صادق (عليه السلام ) از معناى كلام خدا كه مى فرمايد: (سبحان اللّه ) پرسيدم كه منظور از آن چيست ؟ فرمود: منظور منزه بودن خدا (از نواقص ) است. 🔸و در نهج البلاغه است كه: خداى تعالى خالق است، اما نه با حركت و رنج. مؤلف: ما تعدادى از روايات وارده در اسماى حسناى خدا و شمار آنها را در بحث از اسماى حسنى در جلد ششم اين كتاب آورديم. 🔸و در روايت نبوى معروف آمده كه: (حاسبوا انفسكم قبل ان تحاسبوا وزنوا قبل ان توزنوا و تجهزوا للعرض الاكبر - از نفس خود حسابكشى كنيد، قبل از آن كه از شما حساب بكشند، و خود را بسنجيد، قبل از آن كه شما را بسنجند، و براى روز قيامت آماده شويد). 🔸و در كافى به سند خود از ابى الحسن ماضى (عليه السلام ) روايت آورده فرمود: كسى كه روز به روز به حساب نفس خود رسيدگى نمى كند از ما نيست (آن كس از ما است كه روز به روز به حساب خود برسد) اگر عمل نيكى داشت شكرش نسبت به خدا بيشتر شود و اگر عمل زشتى داشت از خدا طلب مغفرت نموده، توبه كند. مؤلف: قريب به اين معنا رواياتى ديگر است، و ما رواياتى از ائمه اهل بيت (عليهم السلام ) در معناى ذكر خدا در ذيل تفسير آيه (فاذكرونى اذكركم ...) و آيه (يا ايها الذين امنوا اذكروا اللّه ذكرا كثيرا) نقل كرديم، اگر كسى بخواهد مى تواند بدانجا مراجعه كند. _________________ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🌺 ترتیل وترجمه سوره #الحشر 🎙 استاد پرهیزگار ⏳زمان : ۹:۴۸ دقیقه __ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

✅بسم الله الرحمن الرحیم 🔸همراهان کانال به دلایل مختلف تفسیر سوره ها را از #آخر قرآن شروع کردیم. 🔰سوره های که تاکنون از #تفسیرالمیزان در کانال بارگذاری شد. ۱- #ابتدای سوره #ناس https://eitaa.com/all_mizan/14 ۲- #ابتدای سوره #فلق https://eitaa.com/all_mizan/28 ۳- #ابتدای سوره #توحید https://eitaa.com/all_mizan/38 ۴- #ابتدای سوره #مسد https://eitaa.com/all_mizan/62 ۵- #ابتدای سوره #نصر https://eitaa.com/all_mizan/75 ۶- #ابتدای سوره #کافرون https://eitaa.com/all_mizan/109 ۷_ #ابتدای سوره #الکوثر https://eitaa.com/all_mizan/127 ۸- #ابتدای سوره #ماعون https://eitaa.com/all_mizan/146 ۹- #ابتدای سوره #قریش https://eitaa.com/all_mizan/165 ۱۰- #ابتدای سوره #فیل https://eitaa.com/all_mizan/186 ۱۱_ #ابتدای سوره #عصر https://eitaa.com/all_mizan/234 ۱۲- #ابتدای سوره #تکاثر https://eitaa.com/all_mizan1001/21 ۱۳- #ابتدای سوره #القارعه https://eitaa.com/all_mizan1001/37 ۱۴- #ابتدای سوره #العادیات https://eitaa.com/all_mizan1001/55 ۱۵- #ابتدای سوره #الزالزال https://eitaa.com/all_mizan1001/78 ۱۶- #ابتدای سوره #البینه https://eitaa.com/all_mizan1001/92 ۱۷_ #ابتدای سوره #القدر https://eitaa.com/all_mizan1001/108 ۱۸- #ابتدای سوره #العلق https://eitaa.com/all_mizan1001/125 ۱۹- #ابتدای سوره #التین https://eitaa.com/all_mizan1001/147 ۲۰_ #ابتدای سوره #الشرح https://eitaa.com/all_mizan1001/157 ۲۱- #ابتدای سوره #الضحی https://eitaa.com/all_mizan1001/172 ۲۲_ #ابتدای سوره #اللیل https://eitaa.com/all_mizan1001/188 ۲۳_ #ابتدای سوره #الشمس https://eitaa.com/all_mizan1001/211 ۲۴_ #ابتدای سوره #البلد https://eitaa.com/all_mizan1001/234 ۲۵_ #ابتدای سوره #الفجر https://eitaa.com/all_mizan1001/261 ۲۶_ #ابتدای سوره #الغاشيه https://eitaa.com/all_mizan1001/297 ۲۷_ #ابتدای سوره #الاعلی https://eitaa.com/all_mizan1001/328 ۲۸_ #ابتدای سوره #الطارق https://eitaa.com/all_mizan1001/362 ۲۹- #ابتدای سوره #البروج https://eitaa.com/all_mizan1001/387 ۳۰_ #ابتدای سوره #الانشقاق https://eitaa.com/all_mizan1001/417 ۳۱_ #ابتدای سوره #المطففین https://eitaa.com/all_mizan1001/453 ۳۲_ #ابتدای سوره #التکویر https://eitaa.com/all_mizan1001/521 ۳۳_ #ابتدای سوره العبس https://eitaa.com/all_mizan1001/328 ۳۴_ #ابتدای سوره #النازعات https://eitaa.com/all_mizan1001/600 ۳۵_ #ابتدای سوره #النباء https://eitaa.com/all_mizan1001/646 ۳۶_ #ابتدای سوره #المرسلات https://eitaa.com/all_mizan1001/705 ۳۷_ #ابتدای سوره #الانسان https://eitaa.com/all_mizan1001/752 ۳۸_ #ابتدای سوره #القیامه https://eitaa.com/all_mizan1001/823 ۳۹_ #ابتدای سوره #المدثر https://eitaa.com/all_mizan1001/879 ۴۰_ #ابتدای سوره #المزمل https://eitaa.com/all_mizan1001/961 ۴۱_ #ابتدای سوره #الجن https://eitaa.com/all_mizan1001/1000 ۴۲_ #ابتدای سوره #نوح https://eitaa.com/all_mizan1001/1054 ۴۳_ #ابتدای سوره #المعارج https://eitaa.com/all_mizan1001/1096 ۴۴_ #ابتدای سوره #الحاقه https://eitaa.com/all_mizan1001/1159 ۴۵_ #ابتدای سوره #القلم https://eitaa.com/all_mizan1001/1235 ۴۶_ #ابتدای سوره #الملک https://eitaa.com/all_mizan1001/1299 ۴۷_ #ابتدای سوره #التحریم https://eitaa.com/all_mizan1001/1351 ۴۸_ #ابتدای سوره #الطلاق https://eitaa.com/all_mizan1001/1383 ۴۹_ #ابتدای سوره #التغابن https://eitaa.com/all_mizan1001/1419 ۵۰_ #ابتدای سوره #المنافقون https://eitaa.com/all_mizan1001/1460 ۵۱_ #ابتدای سوره #الجمعه https://eitaa.com/all_mizan1001/1488 ۵۲_ #ابتدای سوره #الصف https://eitaa.com/all_mizan1001/1523 ۵۳_ #ابتدای سوره #الممتحنه https://eitaa.com/all_mizan1001/1560 ۵۴_ #ابتدای سوره #الحشر https://eitaa.com/all_mizan1001/1608 ۵۵_#ابتدای سوره #المجادله https://eitaa.com/all_mizan1001/1665 ۵۶_ #ابتدای سوره #الحدید https://eitaa.com/all_mizan1001/1718 ۵۷_ #ابتدای سوره #الواقعه https://eitaa.com/all_mizan1001/1784 ۵۸_ #ابتدای سوره #الرحمن https://eitaa.com/all_mizan1001/1877 ۵۹_ #ابتدای سوره #القمر https://eitaa.com/all_mizan1001/1943 ۶۰_ #ابتدای سوره #النجم https://eitaa.com/all_mizan1001/2037 ۶۱_ ابتدای سوره #الطور https://eitaa.com/all_mizan1001/2119

✅بسم الله الرحمن الرحیم 🔸همراهان کانال به دلایل مختلف تفسیر سوره ها را از #آخر قرآن شروع کردیم. 🔰سوره های که تاکنون از #تفسیرالمیزان در کانال بارگذاری شد. ۱- سوره #ناس https://eitaa.com/all_mizan/14 ۲-سوره #فلق https://eitaa.com/all_mizan/28 ۳-سوره #توحید https://eitaa.com/all_mizan/38 ۴-سوره #مسد https://eitaa.com/all_mizan/62 ۵-سوره #نصر https://eitaa.com/all_mizan/75 ۶-سوره #کافرون https://eitaa.com/all_mizan/109 ۷_سوره #الکوثر https://eitaa.com/all_mizan/127 ۸-سوره #ماعون https://eitaa.com/all_mizan/146 ۹-سوره #قریش https://eitaa.com/all_mizan/165 ۱۰-سوره #فیل https://eitaa.com/all_mizan/186 ۱۱_سوره #عصر https://eitaa.com/all_mizan/234 ۱۲- سوره #تکاثر https://eitaa.com/all_mizan1001/21 ۱۳- سوره #القارعه https://eitaa.com/all_mizan1001/37 ۱۴-سوره #العادیات https://eitaa.com/all_mizan1001/55 ۱۵-سوره #الزالزال https://eitaa.com/all_mizan1001/78 ۱۶-سوره #البینه https://eitaa.com/all_mizan1001/92 ۱۷_سوره #القدر https://eitaa.com/all_mizan1001/108 ۱۸-سوره #العلق https://eitaa.com/all_mizan1001/125 ۱۹-سوره #التین https://eitaa.com/all_mizan1001/147 ۲۰_سوره #الشرح https://eitaa.com/all_mizan1001/157 ۲۱-سوره #الضحی https://eitaa.com/all_mizan1001/172 ۲۲_سوره #اللیل https://eitaa.com/all_mizan1001/188 ۲۳_سوره #الشمس https://eitaa.com/all_mizan1001/211 ۲۴_سوره #البلد https://eitaa.com/all_mizan1001/234 ۲۵_سوره #الفجر https://eitaa.com/all_mizan1001/261 ۲۶_سوره #الغاشيه https://eitaa.com/all_mizan1001/297 ۲۷_سوره #الاعلی https://eitaa.com/all_mizan1001/328 ۲۸_ سوره #الطارق https://eitaa.com/all_mizan1001/362 ۲۹-سوره #البروج https://eitaa.com/all_mizan1001/387 ۳۰_ سوره #الانشقاق https://eitaa.com/all_mizan1001/417 ۳۱_سوره #المطففین https://eitaa.com/all_mizan1001/453 ۳۲_سوره #التکویر https://eitaa.com/all_mizan1001/521 ۳۳_ سوره العبس https://eitaa.com/all_mizan1001/328 ۳۴_سوره #النازعات https://eitaa.com/all_mizan1001/600 ۳۵_سوره #النباء https://eitaa.com/all_mizan1001/646 ۳۶_سوره #المرسلات https://eitaa.com/all_mizan1001/705 ۳۷_سوره #الانسان https://eitaa.com/all_mizan1001/752 ۳۸_سوره #القیامه https://eitaa.com/all_mizan1001/823 ۳۹_سوره #المدثر https://eitaa.com/all_mizan1001/879 ۴۰_سوره #المزمل https://eitaa.com/all_mizan1001/961 ۴۱_سوره #الجن https://eitaa.com/all_mizan1001/1000 ۴۲_سوره #نوح https://eitaa.com/all_mizan1001/1054 ۴۳_سوره #المعارج https://eitaa.com/all_mizan1001/1096 ۴۴_سوره #الحاقه https://eitaa.com/all_mizan1001/1159 ۴۵_سوره #القلم https://eitaa.com/all_mizan1001/1235 ۴۶_ سوره #الملک https://eitaa.com/all_mizan1001/1299 ۴۷_سوره #التحریم https://eitaa.com/all_mizan1001/1351 ۴۸_ سوره #الطلاق https://eitaa.com/all_mizan1001/1383 ۴۹_سوره #التغابن https://eitaa.com/all_mizan1001/1419 ۵۰_سوره #المنافقون https://eitaa.com/all_mizan1001/1460 ۵۱_ سوره #الجمعه https://eitaa.com/all_mizan1001/1488 ۵۲_ سوره #الصف https://eitaa.com/all_mizan1001/1523 ۵۳_ سوره #الممتحنه https://eitaa.com/all_mizan1001/1560 ۵۴_سوره #الحشر https://eitaa.com/all_mizan1001/1608 ۵۵_سوره #المجادله https://eitaa.com/all_mizan1001/1665 ۵۶_ سوره #الحدید https://eitaa.com/all_mizan1001/1718 ۵۷_ سوره #الواقعه https://eitaa.com/all_mizan1001/1784 ۵۸_ سوره #الرحمن https://eitaa.com/all_mizan1001/1877 ۵۹_ سوره #القمر https://eitaa.com/all_mizan1001/1943 ۶۰_ سوره #النجم https://eitaa.com/all_mizan1001/2037 ۶۱_ سوره #الطور https://eitaa.com/all_mizan1001/2119 ۶۲_ سوره #الذاریات https://eitaa.com/all_mizan1001/2213 ۶۳_ سوره #ق https://eitaa.com/all_mizan1001/2298 ۶۴_ سوره #الحجرات https://eitaa.com/all_mizan1001/2378 ۶۵_ سوره #الفتح https://eitaa.com/all_mizan1001/2428 ۶۶_ سوره #محمد https://eitaa.com/all_mizan1001/2519