🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ۶
✅ #اهل_معرفت #انسان_عرفانی را انسان میدانند. برای انسان عرفانی شدن، باید در مسیر #رشد_معنوی قرار بگیریم یعنی #سلوک_عملی را آغار کنیم.
گفتیم که این سلوک برای نفس ۶ مرتبه دارد.
🟣 #تخلیه
انسان عارف، اولین گامی را که برای رشد معنوی برمیدارد در #مقام_تخلیه است. یعنی #نفس را، درون را از رذائل اخلاقی پاک میکند.
چون هدفش اینست که از مرتبه #نفس_مسوله به #نفس_مرضیه برسد. نفس مسوّله پر از زنگار و خباثت است. پر از #حسد، #کینه، #عجب و #تکبر و ... است.
💠 برای سلوک، باید خودش را از این رذائل پاک کند. اگر پاک نکند سایر اعمال هم به درد او نمیخورد.
حضرت رسول اکرم فرمودند: از #حسادت بر حذر باشید، حسد تمام نیکیها را از بین میبرد مثل از بین رفتن هیزم در آتش.
🔆 در غبارروبی و تخلیه درون، ۲ روش وجود دارد:
🟢 روش تدریجی
انسان اول باید غبار درون را شناسایی کند. بعد مبارزه با آن را انجام بدهد. چون بطور مثال مهار کردن عجب با از بین بردن حسد با یکدیگر متفاوت است.
🟢 روش دفعی
این مرتبه یکجا اتفاق میافتد. مثل اینکه مالی از دیگران در دارایی شخصی است که باید یکجا به صاحبش برگرداند و مالش را از این #حرام خالی کند.
💠 تخلیه همان #توبه است. توبه یعنی قرار گرفتن در دایره #محبت حضرت حق.
امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: "بسوی خدا توبه کنید و در دایره محبت خدا داخل شوید که همانا خداوند توبه کنندگان را دوست دارد"
💢 تخلیه خیلی کار سختی است. علماء ۱۴ مقام و منزل برای این مرتبه قائل هستند.
____
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۶
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ٧
✅ #اخلاق یک #علم از شاخههای #حکمت_عملی است. #انسان برای آموختن هر علمی از جمله علم اخلاق باید نزد استاد برود.
اخلاق، علم داستانگویی نیست. داستان، کسی را ملتزم نمیکند، بلکه قوه #خیال انسان را به خود مشغول میکند. در حالیکه اخلاق با قوه #عقل انسان کار دارد.
📌 علم اخلاق جزء علوم بایسته است نه شایسته. باید هر کسی آن را بداند، نه اینکه اگر بداند خوب است.
در مباحث اخلاقی بطور مثال از تعریف #حسد و علائم آن صحبت میشود. باید این علامتها را بشناسیم تا بفهمیم این عیب را داریم یا خیر. برای شناسایی و رفع آن باید نزد استاد رفت.
♻️ در مراتب سلوک عملی گفتیم که مرحله اول #تخلیه است که دوری از صفات و رذائل اخلاقی است.
🔹صفات و ملکات به سه دسته تقسیم میشوند:
1️⃣ صفات مَلَکی که مربوط به ملائکه است مثل: علم، #معرفت، #ادراک_حقایق، مجموعه فضایل، #مکارم و #محاسن_اخلاقی.
2️⃣ صفاتی که مربوط به #ابلیس است. مانند: #مکر و #خدعه و #تلبیس و #غشّ.
3️⃣ صفات حیوانی که به دو گروه تقسیم می شود:
🔸خصوصیت حیوانات چهارپا مانند: #حب_دنیا، #حب_مال، #حرص، #طمع، #بخل.
🔸خصوصیت حیوانات درندهخوی مانند: تهوّر، #غضب، #شتاب_زدگی، #عجله، #بد_خلقی.
♻️ مرتبه دوم در سلوک عملی، #تحلیه یا آراستگی به صفات مَلَکی است.
👈 تخلیه از رذائل و تحلیه به فضائل، هر دو کار سختی است به همین دلیل به این مراتب میگویند: #مجاهدت، #مبارزه، #جهاد.
به تعبیر پیامبر اکرم (ص) #جهاد_اکبر است یعنی از شمشیر زدن (#جهاد_اصغر) بسیار سختتر است.
در پی این مراتب، دو ویژگی در انسان پدیدار میشود:
#خلوص_نیت، و #حضور_قلب
📌 کسیکه جویای خلوص نیت و حضور قلب است، در پی #ذکر نباشد، دنبال مجاهدت نفس باشد. یعنی پاک کردن درون از صفات رذیله و آراستن خود به صفات پسندیده.
#نماز_مقبول، نمازی است که همراه با خلوص نیت و حضور قلب باشد.
♻️ #عبادت ۴ مرحله دارد:
1️⃣ مرحله اول، به دنبال رعایت اجزاء و شرایط عبادت هستیم مانند نماز. این #عبادت_فقهی است.
2️⃣ در این مرحله #آداب_نماز را رعایت میکنیم. مثلا خواندن دعا هنگام وضو گرفتن. با رعایت آداب نماز، به #نماز_کامل میرسیم.
3️⃣ در مرحله سوم، در #اسرار_نماز سیر میکنیم. نمازی که معراج المؤمن است فقط با رعایت اجزاء و شرایط یا رعایت آداب حاصل نمیشود، بلکه با توجه در اسرار آن حاصل میشود.
4️⃣ مرحله آخر، انجام عبادت به طور حقّ است و کمال عبادت (مانند نماز) است. چنین نمازی انسان را از زشتیها و #گناه باز میدارد.
امام صادق (ع) فرمودند: میخواهی ببینی نمازت قبول شده یا نه؟ ببین چقدر از گناه دور شدهای!
______________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ٧
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 مجموعه مباحث #مکارم_اخلاق / جلسه ۱۷
✅ چگونه به #یقین برسیم؟
🔸 راه اول: #سیره #اهل_بیت (ع) این بوده است که برای رسیدن به یقین بعد از تعقیبات نماز مغرب، #دعا میکردند.
💠 یکی از دعاهایی که حضرت سجاد (ع) میخواندند این بود:
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ إِيمَاناً تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ يَقِيناً صَادِقاً حَتَّى یَذهَبَ بِالشَّکِّ عَنِّی حَتَّی أَعْلَمَ أَنَّهُ لَا يُصِيبُنِي إِلَّا مَا كَتَبْتَ لِی وَ رَضِّنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ نَفْساً طَيِّبَةً تُؤْمِنُ بِلِقَائِكَ؛
خدایا، #قلب مرا همراه با ایمان قرار بده و به من #یقین_صادق بده تا #شک و #تردید نداشته باشم تا اینکه بدانم به من نمیرسد مگر آنچه تو اراده کرده باشی و اینکه راضی باشم به آنچه که تو تقسیم کردهای. خدایا، نفس پاکیزهای به من بده که به لقاء تو، #ایمان داشته باشد.
🔸 راه دوم در شش مسئله خلاصه میشود:
1️⃣ انجام #واجبات و #مستحبات
2️⃣ ترک #محرمات و #مکروهات
3️⃣ ترک #شبهات
👈 شبهات یعنی اموری که انجامش با #احتیاط همراه است. نمیدانیم انجام این کار #گناه هست یا نیست، احتیاط کرده و انجام نمیدهیم.
4️⃣ ترک تمایلات نفسانی اگر چه امور مباح باشند.
⭕️ آنچه که #نفس، آن را میل دارد ولی مباح است را باید ترک کرد.
💠 حضرت امیر (ع) فرمودند: پیشوای شما از #دنیا به یک لباس و به دو قرص نان اکتفاء کرد. شما نمیتوانید این کار را بکنید. نهایتاً مرا با #ورع و تلاش کمک کنید.
5️⃣ ترک رذائل اخلاقی
👈 یعنی #تخلیه از خبائث که اگر این تخلیه حاصل نشود نمازمان هم #نماز نمیشود.
💢 #شیطان شش هزار سال #عبادت کرد. چون از خبائث تخلیه نشده بود #حسادت او را به زمین زد.
6️⃣ آراسته شدن به فضائل اخلاقی.
_
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
جلسه هفتگی صبحهای جمعه | جلسه ۱۷
حسینیه آیت الله علوی تهرانی
@Fares_ir