🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ۵ ✅ موجودات دارای شعور تکلیفی سه گروه هستند: ملائکه، #انسان ، جنّ ⭕️ خداوند در ۶ آیه از #قرآن از همه ملائکه خود تمجید می‌کند: 💠 بندگان خداوند هستند. [زخرف/۱۹] 💠 بندگان شایسته خداوندند. [انبیاء/۲۶] 💠 #خدا_ترس هستند. [نحل/۵۰] 💠 #تکبر در #بندگی ندارند. [نحل/۴۹] 💠 از تسبیح خداوند خسته نمی‌شوند. [فصلت/۳۸] 💠 نافرمانی خدا را نمی‌کنند. [تحریم/۶] ⭕️ اما خداوند در قرآن در رابطه با انسان اینطور فرموده است: 🔹۱. انسان #ستمگر و #ناسپاس است. [ابراهیم/۳۴] و [عبس/۱۷] 🔹۲. #خلقت انسان از #عجله است (و هر بلایی هم سرش آمده از عجله است). [انبیا/۳۷] و [إسرا/۱۱] 🔹۳. اهل #مجادله است. [کهف/۵۴] 🔹۴. "آیا انسان نمی‌داند که ما او را از نطفه‌ای بی‌ارزش آفریدیم؟! و او (چنان صاحب قدرت و شعور و نطق شد که) به مخاصمه آشکار (با ما) برخاست!" [یس/۷۷] 🔹۵. "به #یقین انسان طغیان می‌کند وقتی بی‌نیازی را در خودش ببیند" [علق/۶ و ۷] 🔹۶. اهل #شکر، اهل #علم و اهل #ایمان نیست. [هود/۱۷] و [اعراف/۱۸۷] و [غافر/۶۱] 🔹۷. اهل #غفلت است. [روم/۷] و [اعراف/۲۰۵] 🔹۸. #بخیل و #حریص و کم‌طاقت است. [معارج/۱۹ تا ۲۱] 🔹۹. #ظالم و #نادان است. [احزاب/۷۲] 📌 با وجود این آیات، به ما ثابت می‌شود که حقیقت انسان، موجود ارزشی نیست. چگونه می‌شود که انسان اشرف موجودات باشد و این آیات در مورد او نازل شده باشد؟! ♻️ اشرف موجودات از منظر خداوند متعال، محمّد و آل محمد (ص) هستند. 💢 سیّدالشهداء (ع) فرموده‌اند: اگر مرگ و #فقر و بیماری در زندگی بشر نبود هرگز سر به #سجده نمی‌گذاشت. شخص زندگی‌اش را جوری چیده که انگار اصلاً به #آخرت ورود پیدا نمی‌کند. برای زندگی‌اش در دنیا پر از برنامه هست ولی برای ابدیّت هیچ برنامه‌ای ندارد. ریشه تمام بدبختی‌های انسان #شیطان و #نفس و #دنیا هستند اما زمانیکه ما دچار غفلت بشویم می‌توانند عمل کنند. 🔺از دیدگاه بزرگان، انسان به دو دسته تقسیم می‌شود: #انسان_عرفی: به همه مردم گفته می‌شود و عام است. #انسان_عرفانی:،انسانی که به #تکامل و #رشد معنوی رسیده باشد. 💠 در روایات داریم که "محل قلب، محل نظر خداست" اگر خدا بخواهد به کسی نگاه کند به قلب او نگاه می‌کند که خائف و خاشع هست یا نه؟ به زیبایی و مقام او نگاه نمی‌کند. امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: "چهره ظاهر او چهره انسان، و قلبش #قلب حیوان درنده است، راه #هدایت را نمی شناسد که از آن سو برود، و راه خطا و #باطل را نمی‌داند که از آن بپرهیزد، پس مرده‌ای است در میان زندگان" 💢 علماء برای رشد معنوی انسان، به #سلوک_عملی توصیه می‌کنند. در مراتب سلوک عملی، ۶ مرتبه برای نفس ذکر شده است: #مجاهده، #تطهیر، #اصلاح، #تهذیب، #تربیت، #تزکیه __________________________ حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی موضوع: #نفس / جلسه ۵ #مسجد_حضرت_امیر (ع) @Fares_ir

🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ٧ ✅ #اخلاق یک #علم از شاخه‌های #حکمت_عملی است. #انسان برای آموختن هر علمی از جمله علم اخلاق باید نزد استاد برود. اخلاق، علم داستان‌گویی نیست. داستان، کسی را ملتزم نمی‌کند، بلکه قوه‌ #خیال انسان را به خود مشغول می‌کند. در حالیکه اخلاق با قوه‌ #عقل انسان کار دارد. 📌 علم اخلاق جزء علوم بایسته است نه شایسته. باید هر کسی آن را بداند، نه اینکه اگر بداند خوب است. در مباحث اخلاقی بطور مثال از تعریف #حسد و علائم آن صحبت می‌شود. باید این علامت‌ها را بشناسیم تا بفهمیم این عیب را داریم یا خیر. برای شناسایی و رفع آن باید نزد استاد رفت. ♻️ در مراتب سلوک عملی گفتیم که مرحله اول #تخلیه است که دوری از صفات و رذائل اخلاقی است. 🔹صفات و ملکات به سه دسته تقسیم می‌شوند: 1️⃣ صفات مَلَکی که مربوط به ملائکه است مثل: علم، #معرفت، #ادراک_حقایق، مجموعه فضایل، #مکارم و #محاسن_اخلاقی. 2️⃣ صفاتی که مربوط به #ابلیس است. مانند: #مکر و #خدعه و #تلبیس و #غشّ. 3️⃣ صفات حیوانی که به دو گروه تقسیم می شود: 🔸خصوصیت حیوانات چهارپا مانند: #حب_دنیا، #حب_مال، #حرص، #طمع، #بخل. 🔸خصوصیت حیوانات درنده‌خوی مانند: تهوّر، #غضب، #شتاب_زدگی، #عجله، #بد_خلقی. ♻️ مرتبه دوم در سلوک عملی، #تحلیه یا آراستگی به صفات مَلَکی است. 👈 تخلیه از رذائل و تحلیه به فضائل، هر دو کار سختی است به همین دلیل به این مراتب می‌گویند: #مجاهدت، #مبارزه، #جهاد. به تعبیر پیامبر اکرم (ص) #جهاد_اکبر است یعنی از شمشیر زدن (#جهاد_اصغر) بسیار سخت‌تر است. در پی این مراتب، دو ویژگی در انسان پدیدار می‌شود: #خلوص_نیت، و #حضور_قلب 📌 کسیکه جویای خلوص نیت و حضور قلب است، در پی #ذکر نباشد، دنبال مجاهدت نفس باشد. یعنی پاک کردن درون از صفات رذیله و آراستن خود به صفات پسندیده. #نماز_مقبول، نمازی است که همراه با خلوص نیت و حضور قلب باشد. ♻️ #عبادت ۴ مرحله دارد: 1️⃣ مرحله اول، به دنبال رعایت اجزاء و شرایط عبادت هستیم مانند نماز. این #عبادت_فقهی است. 2️⃣ در این مرحله #آداب_نماز را رعایت می‌کنیم. مثلا خواندن دعا هنگام وضو گرفتن. با رعایت آداب نماز، به #نماز_کامل می‌رسیم. 3️⃣ در مرحله سوم، در #اسرار_نماز سیر می‌کنیم. نمازی که معراج المؤمن است فقط با رعایت اجزاء و شرایط یا‌ رعایت آداب حاصل نمی‌شود، بلکه با توجه در اسرار آن حاصل می‌شود. 4️⃣ مرحله آخر، انجام عبادت به طور حقّ است و کمال عبادت (مانند نماز) است. چنین نمازی انسان را از زشتی‌ها و #گناه باز می‌دارد. امام صادق (ع) فرمودند: می‌خواهی ببینی نمازت قبول شده یا نه؟ ببین چقدر از گناه دور شده‌ای! ______________________ حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی موضوع: #نفس / جلسه ٧ #مسجد_حضرت_امیر (ع) @Fares_ir

🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱۸ 💢 بحث در #مراقبه بود. در روایات آمده که برای هر عمل بندگان، ٣ سؤال از آنها می‌شود. در هر سه سؤال، باید به دنبال رضای خدا باشیم. این #مراقبت کردن است. 1️⃣ چرا این عمل را انجام دادی؟ مثلا از #انسان می‌پرسند، چرا #انفاق کردی؟ اطاعت دستور خدا بود یا #هوای_نفس ؟ 2️⃣ چگونه علم به انجام این #تکلیف پیدا کردی؟ یکی از دردِسرهای بزرگ #جامعه ما این است که هر کسی در هر مرتبه‌ای، احساس تکلیف می‌کند. احساس تکلیف یا تکلیف‌مداری، باید منطبق با #علم و #یقین باشد، نه #ظن و #گمان. ❇️ چیزی‌که مسیر اسلام را از #غدیر به #سقیفه تغییر داد، این بود که عده‌ای به جای علم و یقین به #قرآن و فرمایشات پیامبر (ص)، به #تفکر_باطل خود رجوع کردند. #خوارج نهروان هم براساس #فکر_غلط خود در برابر حضرت امیر (ع) ایستادند. لذا برای پاسخ به این پرسش، باید با #عالم_دین، مرتبط باشیم. 3️⃣ برای چه کسی این عمل را انجام دادی؟ آیا عمل برای خدا انجام دادی یا برای #دیده_شدن بین مردم؟ 💢 آثار #صبر هنگام انجام عمل، قبل و بعد از آن: 1️⃣ صبر قبل از عمل، از #عجله جلوگیری می‌کند. 2️⃣ صبر هنگام عمل، موجب می‌شود که انسان #غافل نشود و با #استقامت، عمل را انجام دهد تا استمرار یابد. 3️⃣ صبر بعد از عمل، برای این است که آن را باطل نکنیم. عمل انفاق را با #منت و آزار و اذیت مردم، یا #عجب و #غرور خود باطل نکنیم. _____________________ حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی موضوع: #نفس / جلسه ۱۸ #مسجد_حضرت_امیر (ع) @Fares_ir

🔴 مجموعه مباحث #سقوط_انسانیت / جلسه ۱۰ 💠 حضرت رسول (ص) فرمودند: سه چیز است که از نشانه‌های #ایمان_حقیقی است؛ #انفاق کردن در تنگدستی، در امان بودن دیگران از انسان، رعایت #انصاف با دیگران. 🔸 شخصی به رسول خدا گفت: دوست دارم ایمانم کامل شود. حضرت فرمودند: اخلاقت را درست کن تا ایمانت کامل شود. 💠 پیامبر (ص) فرموده‌اند: سه ویژگی است که اگر در کسی باشد، ایمانش به #کمال می‌رسد: 1️⃣ کسی که موفقیتش او را به #گناه و باطل نمی‌کشاند. معامله شیرینی کرده و پول خوبی به دست آورده است. از این مسیر به سوی گناه و باطل نمی‌رود. توفیقات خوب معنوی پیدا کرده است. این توفیق را با #تکبر و #ریا از دست نمی‌دهد. 2️⃣ وقتی که خشمگین شد، از راه حق خارج نمی‌شود. 3️⃣ وقتی #قدرت پیدا کرد، چیزی که مال او نیست و به او ربطی ندارد را به زور نمی‌گیرد. رئیس شده و می‌تواند برای خودش و دوستانش مجوز صادر کند، ولی نمی‌کند. ✅ موانع رسیدن به ایمان 🔆 #جهل در سوره احزاب آیه ۷٢ می‌فرماید در #انسان دو خصیصه بد هست که باعث بیچارگی او می‌شود؛ بسیار #ظالم است و بسیار #نادان. مراد از جهل، بی‌سوادی نیست، بلکه مراد نادانی و #بی_فکری است. 📎 سه گونه #عبادت داریم: ۱. #عبادت_بدنی مانند #نماز و #روزه و #حج. ٢. #عبادت_مالی مانند #خمس و #زکات و انفاقات. ۳. #عبادت_روحی مانند #فکر کردن. ⭕️ یک ساعت عبادت روحی، برتر از سایر عبادت‌هاست، ولی هیچ کس به دنبال انجام این عبادت نیست. همه ترس ما از این است که دچار فراموشی و آلزایمر نشویم؛ ولی اصلاً درباره حقایق هستی فکر نمی‌کنیم. فکر، عامل تفاوت انسان از سایر موجودات است. در سوره انفال آیه ٢٢ می‌فرماید انسانی که #اهل_فکر نیست، شرور و بدترین موجودات است. 🔸 جهل با نابینایی مساوی است. [رعد / ۱۹] 🔸 منشأ و سرچشمه #کفر و #سقوط انسان، جهل است. [اعراف / ۱۳۸] 🔆 #ظلم ظالمان، آیات الهی را #انکار می‌کنند. [انعام / ۳۳] و [عنکبوت / ۴۹] 📌 اساس خلقت بر پایه #عدل است. اگر هر چیزی در نظام هستی در جای خودش قرار بگیرد، عدل محقق شده است. اگر از جای خودش خارج شد، ظلم شده است. #عدل_الهی در نظام تکوین (عالم آفرینش) برقرار شده که یکی از مصادیق آن، انسان است. ⭕️ ما نباید به زن و فرزندمان ظلم کنیم. باید حقوقشان را بدانیم و مراعات کنیم. جایگاه خودت را در نظام هستی به عنوان انسان پیدا کن. خداوند می‌گوید تو را در این نظام هستی در جایی قرار دادم که مَلَک، خادم تو شود. اگر در این جایگاه نباشیم، ظلم کرده‌ایم. 🔸 گاهی ظلم در حوزه #عقیده است. یعنی انسان به چیزی #معتقد می‌شود که هیچ جایگاهی در نظام هستی ندارد مثل #شرک. [لقمان / ۱۳] 🔹 گاهی ظلم، فردی است یعنی رعایت نکردن جایگاه واقعی انسان در نظام هستی. ما حق نداریم به خودمان ظلم کنیم. 🔸 گاهی ظلم، اجتماعی است یعنی تخلف از قوانینی است که موجب رفع نیازهای #جامعه است. 💠 در سوره نساء آیه ۱۰ می‌فرماید: کسانی که اموال یتیمان را از روی ظلم می‌خورند، آتش را در شکم‌هایشان جای می‌دهند. 🚫 خداوند در ظلم به جامعه بسیار حساس است. هر کس حقوقی دارد. #حقوق_شهروندی، ابتدای حقوق است. 🔆 شتابزدگی و #عجله 🔆 #ناسپاسی و #ناشکری #شکر یا زبانی است یا قلبی یا عملی. این سه در کنار هم، #شکر_حقیقی را تشکیل می‌دهند. 🖌 لقمان، خادم و خدمتگزار بود. صاحبش ارزش او را می‌دانست. بیش از اینکه لقمان به او خدمت کند، او در خدمت لقمان بود. یک روز او خربزه قاچ کرد. تکه تکه به لقمان می‌داد. لقمان هم می‌خورد. تکه آخر را خودش خورد. بلافاصله بیرون ریخت چون تلخ بود. از لقمان پرسید: آنچه تو خوردی تلخ بود یا شیرین؟ گفت: تلخ بود. گفت: پس چرا اعتراض نکردی؟ لقمان گفت: یک عمر لقمه شیرین به من دادی. حالا یک بار هم تلخ داده باشی. باید سر و صدا کنم؟ 💢 خداوند پنجاه سال زندگی با #عزت به ما داده است. دو ماه هم بیمار باشیم. باید سر و صدا کنیم؟ ________________ حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی جلسه شب دهم | #محرم_۱۳۹۹ مسجد حضرت امیر (ع) @Fares_ir

🔴 مجموعه مباحث #سقوط_انسانیت / جلسه آخر ✅ موانع رسیدن به #ایمان بحث درباره عواملی بود که مانع رسیدن ما به ایمان می‌شد. #جهل و نادانی، #ظلم، #عجله کردن، #ناسپاسی و #ناشکری بیان شد. در این جلسه به موارد دیگر اشاره می‌کنیم: 🔸 #سرکشی و #طغیان انسان ذاتاً طغیانگر است؛ یعنی به دنبال این است که خودش را از خدا جدا کند و این زمانی اتفاق می‌افتد که انسان در نهادش احساس بی‌نیازی کند. 💠 در سوره علق آیات ۶ و ۷ می‌فرماید: به‌راستی‌که انسان سرکشی می‌کند در آن زمان که خودش را بی‌نیاز بپندارد. 🔸 #فراموشی در سوره زمر آیه ۸ می‌فرماید: هنگامی که #انسان را زیانی رسد، پروردگار خود را می‌خواند و بسوی او باز می‌گردد؛ امّا هنگامی که نعمتی از خود به او عطا کند، آنچه را به خاطر آن قبلاً خدا را می خواند از یاد می‌برد و برای خداوند همتایانی قرارمی‌دهد. 🔸 #غرور و #ناامیدی در سوره اسراء آیه ۸۳ می‌فرماید: وقتی به انسان نعمتی می‌دهیم، مغرورانه از ما کناره می‌گیرد. وقتی به او آسیب می‌رسد، #ناامید می‌شود. 🔸 #زیاده‌طلبی انسان، زیاده‌طلب خلق‌شده است. [معارج / ۱۹] 💢 زیاده‌طلبی، #حرص به دنیاست. انسان یاد نگرفته که زندگی را بر اساس نیازها بسازد، بلکه بر اساس خواسته‌ها می‌سازد. 🔸 #بی‌تابی و صبر نداشتن [معارج / ٢۰ و ٢۱] #صبر یعنی تحمّل مشکلات و گلایه نکردن و فروبردن خشم. 📌 نسبت صبر به ایمان مانند نسبت سر به بدن است. اگر صبر نباشد ایمان هم نیست. امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: ای مردم، بر شما باد به صبوری کردن که هر کس صبوری ندارد، #دین ندارد. 🔸 #بخل وقتی سختی و مشکلی به انسان برسد، بی‌تابی می‌کند و صبر ندارد. وقتی هم که خوبی و خوشی به او برسد، بخل می‌ورزد. [معارج / ٢۰ و ٢۱] ⭕️ بخل، جزء ذاتیات انسان است و اگر برطرف نشود، انسان به ایمان و خدا نمی‌رسد. 🔸 #شیطان 🔸 #دنیا 🔸 #نفس 🔸 #گناه امام کاظم (ع) می‌فرمایند: انسان‌های #عاقل، زیادیِ دنیا را رها می‌کنند، چه برسد به گناه، درحالی‌که ترک دنیا ارزش دارد اما ترک گناه #واجب است. 👈 اگر انسان به گناه راضی شود، از خدا دور شده است. رسول گرامی فرمودند: ابلیس به گناهان کوچک شما راضی است. ⭕️ وقتی به خانمی تذکر می‌دهند که #حجاب را رعایت کن، می‌گوید: چرا به من می‌گویید؟ به آن‌کسی بگویید که #اختلاس کرده است. بی‌حجابی من مهم است یا اختلاس؟ هر دو در جای خود بسیار مهم است. اگر در کشور نسبت به اختلاس بی توجهی شود، این #ظلم است. اما مقایسه این دو گناه، باعث کوچک شمردن گناه و راضی شدن ابلیس است. وقتی یک‌قدم عقب بروید او صد قدم جلو می‌آید. ________ حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی جلسه آخر - ظهر عاشورا | #محرم_۱۳۹۹ مسجد حضرت امیر (ع) @Fares_ir

🔴 مجموعه مباحث #مکارم_اخلاق / جلسه ۴۰ ✅ در جلسات قبل عرض کردیم برای #یقین_صحیح، دو معنا وجود دارد. یکی را در قالب روایتی از رسول گرامی (ص) بیان کردیم. 🔸 معنای دوم #فساد در #یقین، جهل مرکب است. 👈 #جهل_مرکب یعنی کسی #حقیقت را نمی‌داند و نمی‌داند که حقیقت را نمی‌داند؛ بلکه #توهم دارد که می‌داند. ⭕️ هر کسی که به خودش اجازه اظهار نظر در هر زمینه‌ای را می‌دهد دچار بیماری جهل مرکب است. ✳️ شش عامل باعث می‌شود که #انسان نسبت به یک پدیده، #شناخت_غلط پیدا کند: 🔹 #ظن و #گمان. یعنی علمی که خلافش هم وجود دارد. 🔹 تمایلات نفسانی که اصطلاحاً به آن پیش‌فرض می‌گویند. 🔆 اگر شما بخواهید در یک امری، #عقیده درست پیدا کرده و نتیجه درست بگیرید نباید پیش‌فرض داشته باشید تا بر اساس آن وارد بحث نشوید. 🔹 #تعصب. 🔆 مثلا برخی می‌گویند ما ایرانی هستیم و دینمان هم باید ایرانی باشد. 🔹 #تقلید. 🔆 تقلید، امری است که باعث می‌شود #شناخت صحیح حاصل نشود. البته تقلید در مقام اندیشه، مذموم است؛ اما تقلید در مقام رفتار نه تنها اشکالی ندارد بلکه یک امر عقلایی است؛ چون رجوع #جاهل به #عالم است. شما نزد پزشک می‌روید و از آن چیزی که به شما می‌گوید تقلید می‌کنید. 🔹 #استبداد در رأی. 🔹 #لجاجت. 🔆 لجاجت معمولاً در تفکرات سیاسی و حزب‌گرایی‌ها است. هر حزبی هر کاری که می‌کند می‌گوید درست است و هر کاری که طرف مقابل انجام دهد غلط است. 💢 استدلال بر مبنای این شش مورد، جهل مرکب را ایجاد می‌کند. ✳️ شش عامل هم باعث می‌شود که انسان نسبت به یک پدیده به #شناخت_صحیح برسد: 🔸 #عجله نکردن در استدلال. 🔸 #تجربه. 🔸 تمرکز در #اندیشه. 🔸 تحرک و پویایی اندیشه، یعنی به روز #فکر کردن. 🔸 تبادل نظر و #مشورت گرفتن. 🔸 امدادهای غیبی. 💠 امام زین العابدین (ع) با این فقره از دعای مکارم الاخلاق، می‌خواهند که جهل مرکب به وسیله #امداد_غیبی بر طرف شود تا دچار لجاجت نشویم. 📌 جهل مرکب علاوه بر اینکه نادانی و سخیف است، #حق_الناس نیز هست. ___________________ حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی جلسه هفتگی صبح‌های جمعه | جلسه ۴۰ حسینیه آیت الله علوی تهرانی @Fares_ir