📷 سه تن از دانش‌آموختگان #حوزه_حکمی_تهران؛ آیت‌الله العظمی صالحی مازندرانی در کنار آیات #جوادی_آملی و #حسن‌_زاده_آملی 🗓 ۹ شهریور سالروز رحلت آیت‌الله العظمی #صالحی_مازندرانی آیت‌الله العظمی صالحی مازندرانی علاوه بر آنکه پیش از عزیمت به قم مدتها در #حوزه_تهران به تحصیل اشتغال داشتند، بعدها نیز ارتباط علمی‌شان با این حوزه قطع نشد. 📖 ایشان در خاطرات خود می‌فرمایند: سال ۱۳۴۶ش سه ماه تابستان را در #مدرسه_مروی گذراندم و در این مدت با مرحوم #علامه_شعرانی آشنا شدم... از محضر ایشان استفاده‌های زیادی بردم. مدتی را که در تهران بودم مرحوم شعرانی علاقه و محبت خاصی به من پیدا کردند و دو سال بعد جویای احوالاتم شدند. در آن دیدار از مرحوم شعرانی تقاضا کردم که به قم بیاید تا حوزه قم از محضرشان استفاده کند. ایشان فرمودند: من به قم بیایم که چه کنم؟ خرج من ماهی دو هزار تومان است. (ایشان عیالوار بودند و این مبلغ هم در آن زمان پول زیادی بود) چه کسی به من این مبلغ را می‌دهد و در حالی که تاسف می‌خوردند این جمله را می‌فرمودند که موجب تأسف است که نمی‌توانند در قم رحلت اقامت کنند.» 📚خاطرات آیت‌الله شیخ اسماعیل صالحی مازندرانی ص۴۱ و ۴۲ 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

💠 تاریخ حوزه تهران صفحه‌ای برای آشنایی با: ▫️مفاخر #حوزه_تهران ▫️تاریخ مدارس تهران ▫️جریان شناسی حوزه تهران ▫️سنت‌های تاریخی حوزه تهران ▫️آثار مرتبط با حوزه تهران ▫️نکات آموزنده از تاریخ معاصر و سیره علما ▫️اسناد و تصاویر ناب و کم‌تر دیده شده ▫️و حوادث تاریخی... نشانی در پیام‌رسان‌های: 🔹ایتا: 🕌 @tarikh_hawzah_tehran 🔹بله: https://ble.ir/tarikh_hawzah_tehran 🔹روبیکا: https://rubika.ir/tarikh_hawzah_tehran 🔹 روبینو: https://rubika.ir/tarikh_hawzah_tehran

▪️آیت‌الله عباسعلی اختری، از اساتید #حوزه_تهران، امام جماعت #مسجد_جامع_جمهوری_اسلامی و نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان دار فانی را وداع گفت. 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

💠 درباره فقیه، حکیم، دانشمند مجاهد، #شیخ_محمدباقر_اصطهباناتی ملقب به #شهید_رابع، از دانش‌آموختگان و اساتید #حوزه_تهران که در حوادث مشروطه در شیراز به شهادت رسید. 👇 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

📊 تأملی در آمار #طلاب_تهران از زمان قاجار و پهلوی تاکنون: 🔹در گزارش آماری سال ۱۲۸۶ق یعنی در دوران زعامت #حاج_ملاعلی_کنی بر حوزه تهران تعداد «طلابی که در مدارس مسکن دارند هزار و چهارصد و شصت و سه نفر» ذکر شده است. (آمار دار الخلافه تهران ص۳۴۹) جمعیت تهران در نیمه دوم سلطنت ناصرالدین شاه حدودا ۱۰۰ هزار نفر بوده است. یعنی بیش از ۱ درصد در کسوت روحانیت و طلبگی بوده‌اند. دولت آبادی در بیان خاطرات خود از سال ۱۳۱۵ق یعنی در زمان زعامت #میرزا_حسن_آشتیانی بر #حوزه_تهران یعنی پس از #نهضت_تنباکو و پیش از #نهضت_مشروطه، تعداد طلاب تهران را بیش از هزار نفر بیان می‌کند. (حیات یحیی ج۱ ص۲۳۷) به عبارتی در این مدت هم جمعیت شهری و هم تعداد طلاب تهران تفاوت چندانی نداشته است. 🔸اما در زمان پهلوی اول: جعفر شهری در آمار مربوط به دوران رضاخان و اجرای طرح متحد الشکل کردن لباس‌ها و برداشتن عمامه، عنوان می‌کند که تعداد مدرسین حوزه تهران ۱۸ نفر و تعداد طلبه‌های تهران تنها ۲۱۰ نفر است که از سوی دولت مجوز تلبس، تدریس و تحصیل داشته‌اند. (تاریخ اجتماعی تهران ج۵ ص۶۹۷) این در حالی است که طبق آمارها، جمعیت تهران در زمان رضاخان نسبت به زمان ناصرالدین شاه حدودا دو برابر یعنی بیش از ۱۹۶ هزار نفر شمارش شده است. از این آمار به خوبی به‌دست می‌آید که طرح اسلام زدایی رضاخان و مبارزه‌اش با حوزه و روحانیت تا چه اندازه موجب کاهش فعالیت و نمود اجتماعی و دینی علما و طلاب در میان مردم تهران شده است. 💠یک مقایسه: با اجرای طرح برداشن عمامه‌ها در زمان رضاخان، علما و طلاب حدودا ۰/۱ درصد جمعیت تهران را تشکیل می‌دادند. این در حالی است که به گفته جعفر شهری با اجرای طرح کشف حجاب در همین دوره، ۱۲ هزار نفر از زنان (از جمعیت نزدیک به ۲۰۰ هزار نفری تهران) از شوهران خود جدا شده و به موج بی‌عفتی پیوستند! 💡قدری تأمل: طبق آمارها اکنون (نسبت به جمعیت بیش از ۸ میلیون نفری تهران) تعداد طلاب و روحانیون تهران حدودا ۸ هزار نفر یعنی کمتر از ۰/۱ درصد است و در شرایط فعلی با موج رسانه‌ای و ناامن سازی محیط می‌کوشند عمامه از سر روحانیون برداشته شود. در عین حال همین رسانه‌ها در تلاشند بر تعداد کشف حجاب در سطح جامعه بیفزایند و بر این موج سوار شوند. نهادهای حوزوی و دینی برای این شرایط چه تدبیری دارند؟؟! 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

✨عنوان طرح: افتادن عمامه ها 🖼طراح: ابوالفضل قانع ✨ایده پردازی: ابراهیم تات 📝شامگاه ۱۶ مهر ۱۳۰۷ ماموران شهربانی به منزل آیت الله مدرس از بنیان گذاران نهضت ملی شدن صنعت نفت هجوم آوردند و وی را به شهر خواف تبعید و در قلعه‌ای نظامی زندانی کردند. دوران تبعید او بیش از 9 سال طول کشید. در روز دهم آذر سال ۱۳۱۶ هجری شمسی سه مأمور نزد مدرس آمدند و چای سمی را به اجبار به او خوراندند. ماموران که دیدند خبری از اثر سم نیست، عمامه را از سر ایشان برداشتند و ایشان را خفه کردند. @honar_hedayat ♦️محصول موسسه فرهنگی رسانه ای هنر هدایت (جمعی از طلاب #حوزه_تهران) 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

🔰 مهاجرت علما به تهران! ✍ حقیقت آن است که اگر هجرت یا بازگشت برخی از فقها و حکمای گذشته به تهران نبود، هرگز #حوزه_تهران به معنای حقیقی آن شکل نمی‌گرفت. شکل‌گیری #حوزه_حکمی_تهران با هجرت یکی از حکما یعنی #ملا_عبدالله_زنوزی از اصفهان به تهران آغاز شد و حکمای طبقه بعدی هم همگی مهاجر بودند. نخستین فقهای بزرگ حوزه تهران نیز عده‌ای از شاگردان #صاحب_جواهر و #صاحب_ریاض و #شیخ_انصاری بودند که از اقامت در حوزه نجف دست کشیدند و از میان همه شهرها تهران را برای اقامت، تدریس و ترویج برگزیدند. این مجموعه از حکما و فقها از آغاز تا چندی پیش، علت محدثه حوزه تهران بودند، اما امروز که این حوزه کهن نیازمند علت مبقیه است، دچار مهاجرت معکوس شده و متأسفانه بعد از پیروزی انقلاب تا امروز، این خلأ شدت یافته و به یک بحران تبدیل شده است. گذشتگان در مهاجرت به تهران چه انگیزه‌ و اندیشه‌‌ای داشتند که عالمان این عصر به آن نمی‌اندیشند؟! حتی در دوران طاغوت، آن زمان که حوزه علمیه قم به اقتدار رسیده بود، حوزه تهران همچنان در اوج بود؛ هم در فقاهت و هم در حکمت؛ مساجد و محلات هم سرشار از مجتهدانی مردمی و خدوم. اینان عمدتا شاگردان حاج شیخ یا آیت‌الله بروجردی و امام خمینی یا حوزه نجف بودند که ترجیح دادند به تهران بیایند و در حوزه تهران به تدریس و تبلیغ بپردازند. اما مشکل امروز چیست؟ علما به چه می‌اندیشند که از تهران، پایتخت نظام اسلامی دوری می‌کنند؟ چه موانعی برای مهاجرت فقها و حکما به تهران وجود دارد؟ #آسیب_شناسی_حوزه_تهران 📷 نمایی از یک حجره در یکی از مدارس تهران قدیم 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

🥀 روزهایی که گذشت یادآور شهادت آیت‌الله #حاج_شیخ_حسین_غفاری در دی۱۳۵۳ بود. ✍ از برخی گزاره‌ها بخوبی میتوان نتیجه گرفت که #امام_خمینی(ره) کاملا حساب شده و هوشمندانه، عده‌ای از شاگردان خود را به تهران می‌فرستادند تا در عین حضور در #حوزه_تهران، با مردم هم ارتباط گیرند و با پیوند میان حوزه و اجتماع در شهر تهران که در خط مقدم مبارزه با #رژیم_شاه قرار داشت، به پیشبرد اهداف نهضت کمک کنند. 💠 یکی از این شاگردان توانمند آیت‌الله #شهید_شیخ_حسین_غفاری بود. شهید آیت‌الله غفاری در سال ١٣٣۵ش با راهنمایی و هدایت #امام_خمینی(ره) و در مسیر مبارزه با رژیم شاه، به تنهایی و بدون خانواده به تهران آمد و در #مدرسه_مروی به کار تدریس علوم دینی مشغول شد تا آنکه چندی بعد در #خیابان_وحدت_اسلامی خانه‌ای اجاره کرد و در سال ١٣٣٨ش به امامت جماعت در #مسجد_خاتم_الاوصیاء (واقع در #خیابان_تهران‌نو) و #مسجد_الهادی پرداخت. ✨از جمله نخستین اقدامات اجتماعی آیت‌الله غفاری در تهران، می‌توان به تعطیلی #باغ_شارق در تهران نو اشاره کرد که به مرکز فسق و فجور اشرار تبدیل شده بود. همچنین احیای #مسجد_شیخ_فضل_الله_نوری در مجاورت #خیابان_بهشت و کنار خانه مخروبه شیخ شهید، از دیگر اقدامات فرهنگی، اجتماعی حاج شیخ حسین غفاری بود. این مسجد در زمان قاجار مسجد و مدرسه یونس خان نام داشت. 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

🗓 به مناسبت سالروز درگذشت پروفسور عبدالجواد فلاطوری ✍بیشترین دوران تحصیل پروفسور فلاطوری در #حوزه_تهران به بعد از بازگشت #حکیم_شرق #میرزا_مهدی_آشتیانی از مشهد به تهران بازمی‌گردد که میرزا عبدالجواد نیز به تهران آمد و در آخرین سالهای حیات استاد، ملازم، بلکه پرستار ایشان بود و در منزل از محضر میرزا مهدی آشتیانی بهره میبرد. او در تهران در #مدرسە_مجد سا کن شد و به تحصیل شرح منظومۀ سبزواری نزد آیت‌الله #شیخ_محمدتقی_آملی پرداخت و به مدت دو سال نیز در درس آیت‌الله سید احمد خوانساری شرکت کرد و از محضر آیت الله شاه آبادی نیز بهره برد. ایشان بعدها به آلمان رفت و ضمن دریافت دکترای فلسفه، در دانشگاه‌های هامبورگ و کلن به تدریس پرداخت. پروفسور فلاطوری در ۹ دی ۱۳۷۵ش در آلمان وفات کرد و پیکرش پس از انتقال به زادگاهش، در قبرستان تخت فولاد به خاک سپرده شد. 🔹دکتر مهدی محقق: «بسی جای تاسف است که نظام علمی ما نمی‌تواند نمونه‌های علمی نسل گذشته را در برابر نسل جوان امروز قرار دهد، تا از نفَس گرم آنان شوق و ذوقی در طبقه طلبه و دانشجو به وجود آید تا دیگر فریاد وا اسفاها بلند نکنیم که هر دانشمندی که از میان ما می‌رود بگوییم او دیگر جانشینی ندارد! خدمتی را که فلاطوری به اسلام و مسلمانان کرد در نوع خود بی نظیر بود...». 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

💠 مهاجرت علما به تهران نقدی بر تصدی‌گری نهادهای حاکمیتی ✍ در تاریخ #حوزه_تهران، #مهاجرت_علما به تهران به چند شکل اتفاق می‌افتاد: ۱. بازگشت به زادگاه: برخی از علما متولد تهران بودند و پس از تکمیل تحصیلات عالی خود در حوزه نجف یا مراکز علمی دیگر به زادگاه خود بازمی‌گشتند. ۲. مهاجرت به دعوت مردم، شخصیت‌های با نفوذ، یا علمای تهران: این مورد بسیار اتفاق می‌افتاد و معمولا دعوت کنندگان با در نظر گرفتن یک مسجد یا مدرسه جهت اقامه نماز و تدریس، امکانات حمایتی برای حضور و فعالیت یکی از علما را فراهم کرده و از وی می‌خواستند به تهران مهاجرت کند. ۳. مهاجرت به توصیه استاد و مرجع بزرگ آن عصر: در زمان قاجار، شیخ انصاری، میرزایی شیرازی، آخوند خراسانی و... به این امر اهتمام داشتند. هرچند جناب میرزایی شیرازی بیش از سایرین به ضرورت این امر توجه داشت.‌ در دوران پهلوی هم مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی، آیت‌الله بروجردی و امام خمینی با هوشیاری، در موارد متعددی از برخی علما و مجتهدین به ویژه شاگردان توانمند خود می‌خواستند به تهران هجرت کنند. ۴. مهاجرت به دعوت حکومت: در زمان قاجار موارد متعددی از این امر به چشم می‌خورد. از جمله دعوت از حکیم ملا علی نوری و ملا محمد شریعتمدار استرآبادی توسط فتحعلی شاه، دعوت از میرزا ابوالقاسم زنجانی توسط محمدشاه قاجار جهت مقابله با فتنه بابی‌ها، دعوت از شیخ اسماعیل بهبهانی توسط ناصرالدین شاه و... ۵. مهاجرت به تهران به دلیل ضرورت دینی یا سیاسی که آن عالم شخصا احساس می‌کرد. 🔸در سالهای پس از انقلاب اسلامی، روند مهاجرت علما به تهران، رفته رفته کاهش یافته و از این جهت با فضایی بحرانی مواجهیم. در چرایی این امر تحلیل‌های متعددی بیان می‌شود که یکی از آنها تصدی‌گری نهادهای حاکمیتی مانند مرکز مدیریت حوزه، امور مساجد، سازمان تبلیغات اسلامی و... در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی است که باوجود مزیت‌هایی که دارد، آسیب‌های را در پی داشته است. 🔹در در دوران طاغوت، آسیب‌های اجتماعی و دینی در جامعه، علما را بر آن می‌داشت که با هر سختی و کمبودی که هست بسازند و خود در این میدان (مهاجرت) قدم بگذارند؛ اما بعد از انقلاب، گویا خیالشان از این بابت راحت شد و عرصه را به نهادهای مربوطه واگذار کردند و خود در مراکز حوزوی مقیم شدند. ورود نهادهای حاکمیتی هم باعث کاهش اقدامات مستقیم مردم، مدارس علمیه، مراجع تقلید و رجال با نفوذ در دعوت و حمایت از علما جهت مهاجرت شد و چه بسا جهت مدیریت صحیح این عرصه، با ورود بدنه مردمی متدین مقابله نیز شد. به نظر می‌رسد که یا نهادهای مربوطه باید هرچه زودتر اقدام شایسته و هوشمندانه‌ای در این زمینه کنند، یا با کاهش تصدی‌گری مستقیم و محدود ساختن خود به جنبه‌های تسهیل‌گری، حمایتی و نظارتی، به پایگاه‌های مردمی در ورود به این عرصه میدان بیشتری بدهند. #آسیب_شناسی_حوزه_تهران 🕌 @tarikh_hawzah_tehran

✍ روز گذشته توفیق یافتم ساعتی را از محضر حضرت آیت‌الله شیخ #رضا_استادی استفاده کنم. 📚 بهانه دیدار، کتاب #فیضیه_تهران بود و برادری که این دیدار ارزشمند را هماهنگ کرده بود می‌گفت که حاج آقا هم ابراز کردند که تمایل دارند نویسنده این کتاب را ببینند.‌ ایشان هم به بنده فرمودند که همان ابتدا که شنیدم این کتاب منتشر شده گفتم برایم بخرند و بیاورند. 🔹در ادامه عرض کردم که مشغول جمع‌آوری اطلاعات برای اضافه کردن تعداد بیشتری از رجال برای نگارش جلد دوم این کتاب یا استدراک همین جلد هستم. چون از اسامی این اشخاص پرسیدند، حقیر یکی یکی اسامی این رجال #حوزه_تهران را عرض می‌کردم و ایشان نکات و خاطراتی پیرامون وی می‌فرمودند. حقیقتا جلسه دقیق، ارزشمند و پرمحتوایی بود. 🔸البته چون اسامی این اشخاص به نیمه نرسید و دیگر فرصتی برای ادامه جلسه نبود، قرار شد ان شاء الله در جلسه دیگری از محضرشان استفاده کنم. 🕌 @tarikh_hawzah_tehran