🔴 مجموعه مباحث #مکارم_اخلاق / جلسه ۴۵
✅ یکی از اموری که باعث میشود #عمل_انسان فاسد شود مسئله #عجب است.
🔸 عجب به کمالات و عبادات از #گناه، بدتر است.
💠 امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: گناهی که باعث ناراحتی تو شود بهتر است از کار خوبی که باعث عجب تو گردد.
⚠️ چه کنیم که دچار عجب نشویم؟
1️⃣ پیشینه خود را به یاد بیاوریم.
👈 ما را به پیشینه دعوت میکنند و میگویند یادتان باشد از کجا و چطور آمدهاید.
💠 امیرالمؤمنین (ع) فرمودهاند: برای فرزندان آدم چه اتفاقی میافتد که فخرفروشی میکند و عجب پیدا میکند؟ در حالی که او در اول ولادتش از یک قطرهای به وجود آمده که #نجس است، وقتی هم از #دنیا میرود به مردار تبدیل میشود. نمیتواند برای خودش #روزی به دست بیاورد و #مرگ را از خودش دور کند.
2️⃣ خواندن برخی از #ادعیه است.
👈 دعاهایی که مدح و ثنای حضرت حق و بیان #قدرت خدا و عجز #انسان است.
💠 حضرت سیدالشهداء (ع) در دعای #عرفه به خداوند عرضه میدارند: «راهها با تمام وسعتشان برای من تنگ است ولی تو پناه من هستی. زمین با همه گستردگیاش برای من کوچک است اما تو پناه من هستی. اگر #رحمت تو نبود من از هلاکشدگان بودم. اگر پوشش تو نبود من الآن به فضاحت کشیده شده بودم. ای خدایی که برایت شُکر من کم است ولی تو مرا محروم نمیکنی. گناه من زیاد است اما مرا رسوا نمیکنی. در دوران کوچکی، تو حافظ من بودی. در دوران بزرگسالی، روزی من به دست تو است.
🔸 سپس عرضه میدارند: «إِلَهِي وَ مَوْلَايَ أَنْتَ الَّذِي مَنَنْتَ أَنْتَ الَّذِي أَنْعَمْتَ أَنْتَ الَّذِي أَحْسَنْتَ أَنْتَ الَّذِي أَجْمَلْتَ أَنْتَ الَّذِي أَكْمَلْتَ...»
🔸 و در معرفی خود در پیشگاه الهی عرض میکنند: «فَهَا أَنَا ذَا بَيْنَ يَدَيْكَ يَا سَيِّدِي خَاضِعاً ذَلِيلًا حَصِيراً حَقِيراً لَا ذُو بَرَاءَةٍ فَأَعْتَذِرَ وَ لَا ذُو قُوَّةٍ فَأَنْتَصِرَ؛ آقای من، این بنده که در مقابل توست، منم؛ من هیچ حجتی ندارم که بخواهم با آن از تو عذرخواهی کنم و هیچ قدرتی ندارم که بخواهم با تو بجنگم.»
3️⃣ اقرار به کوتاهی خود نسبت به خداوند.
💠 امام کاظم (ع) به فضلبنیونس فرمودند: به پروردگار بگو: خدایا، مرا از کوتاهی درباره خودت خارج نکن. او سؤال کرد: این چه معنایی دارد؟ حضرت فرمودند: هر #عمل عبادی که برای خدا انجام دادی، خودت را در آن عمل مقصر بدان. چون همه #مردم در اعمالشان، بین خود و خداوند مقصرند و نمیتوانند حق خداوند را ادا کنند مگر اینکه خدا #اراده کرده باشد که او را در کوتاهی عمل #معصوم کرده باشد.
⭕️ عابدی از بنی اسرائیل ۳۰۰ سال خدا را #بندگی کرده بود. در کنار عبادتگاهش درخت اناری بود که گاهی از آن استفاده میکرد. در مکاشفه #قیامت را دید. وقتی پروندهاش را ارائه دادند خداوند فرمود: او را به #فضل و #رحمت من به #بهشت بفرستید. گفت: من ۳۰۰ سال عبادت دارم، باز هم میگویید به فضل و رحمت؟ خداوند فرمود: #عدل مرا به این بنده نشان بدهید. به او گفتند: این ۳۰۰ سال عبادت معادل یک اناری بود که خوردی. بقیه انارهایی که خوردی چه میشود؟
___________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
جلسه هفتگی صبحهای جمعه | جلسه ۴۵
حسینیه آیت الله علوی تهرانی
@Fares_ir
🔴 مجموعه مباحث #مهدویت / جلسه ۳٩
✅ وظیفه دوم نواب، جلوگیری از ادعای #بابیت بود. این وظیفه، سه گام داشت:
1️⃣ #انکار مدعیان بود.
2️⃣ #مسلح_کردن #جامعه مقابل مدعیان؛ یعنی رؤسا و بزرگان #شیعه را آماده مقابله با آنها میکردند.
3️⃣ صادر شدن توقیعی از امام زمان (ع) در رد مدعیان.
🔸 #توقیع در لغت به معنای نشان گذاشتن و علامت گذاشتن بر یک نوشته است. یعنی مکتوبهای هست و شما بر آن نشانهای میگذارید. مثلاً امضاء یا مهر میزنید.
🔸 توقیع در اصطلاح، صدور یک متن از یک شخص در موقعیت بالاست که در پاسخ به یک نوشته صادر میشود. مثلاً به کسی که مقامی دارد، نوشتهای داده میشود. او هم زیر آن نوشته پاسخ میدهد.
📌 توقیع در #فرهنگ_شیعی به مکاتبهها و منشورها و نامههای امامان اطلاق میشود حتی اگر نامه یا درخواستی قبلی در کار نباشد.
✅ توقیعات حضرت مهدی (عج) دستهبندی دارد:
👈 بخشی از آنها درباره #مسائل_اعتقادی است.
👈 بخشی از آنها درباره #مسائل_فقهی است.
👈 بخشی صدور #کرامت است.
👈 بخشی هم صدور #ادعیه است مانند #زیارت_آل_یس و #زیارت_ناحیه_مقدسه.
👈 بخشی هم موضوعات پراکندهای دارد و نمیشود آنها را در یک عنوان خاص قرار داد.
🔹 پس توقیعات، مجموعه کلمات امام عصر (ع) است که به سه مقطع برمیگردد:
🔸 یک بخش در همان پنج سال اول عمر ایشان است که زیر سایه پدر بزرگوارشان بودند، صادر شده است.
🔸 بخشی از کلمات در دوره #غیبت_صغری بوده است. اگر ما از توقیع صحبت میکنیم، منظورمان این دوره ۶۹ ساله است.
🔸 برخی نیز در دوره #غیبت_کبری صادر شده است که علما به صحت همه آنها باور ندارند مگر برخی از آن توقیعات.
_______________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
گزیده جلسه ۳٩، #مهدویت
@Fares_ir
🔴 شرح #دعای_روزهای_ماه_رمضان
✅ خواستههای روز بیست و دوم ماه مبارک رمضان
1️⃣ گشوده شدن درهای #فضل و #رحمت.
2️⃣ نازل شدن #برکات الهی.
3️⃣ #توفیق یافتن به انجام آنچه موجب خشنودی خداوند است.
4️⃣ سکنا گزیدن در بهترین و پرناز و نعمتترین موقعیتهای #بهشت.
✳️ «اللّٰهُمَّ افْتَحْ لِى فِيهِ أَبْوابَ فَضْلِكَ»
🔸واژه فضل از #اسماء_الهی بوده و به معنای #بخشش و #احسان نعمت و مواهب، بیش از حد لازم است.
👈 به همین جهت است که سوره آلعمران آیه ۱۷۴ خداوند را به فضل عظیم توصیف میکند: «و خدا دارای فضلی بزرگ است.»
📌 در این آیه تأکید دارد که هیچ منعی برای بخشش خدا وجود ندارد و خدا از باب فضلش میتواند بیش از حد لازم #عنایت فرماید.
🔸 این نحوهی از عنایت هم فقط به دست خداست.
💠 در سوره آلعمران آیه ۷۳ میفرماید: پیامبر بگو که به راستی فضل و رحمت فقط به دست خدا است به هرکس بخواهد میدهد.
🔆 و به ما دستور دادهاند که چنین احسانی را بخواهیم که از باب فضل خداوند است.
در #ادعیه نیز همین را میخواهیم: «اِلهی عامِلْنا بِفَضْلِکَ وَ لا تُعامِلْنا بِعَدْلِکَ.» (خدایا با فضلت با من رفتار کن و با من به عدلت معامله کن)
🖌 میتوان فضل را به معنای #فضیلت و ارزشهای انسانی نیز دانست و در واقع از خدا بخواهیم تا باب ارزشهای انسانی را بر ما باز کند.
💠 امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: افتخار آدمی به فضائل اوست نه به تبارش.
📌 برخی از ارزشها از دیدگاه رهبران آسمانی به شرح زیر است:
خود را کامل نداستن، #بندگی_خوب به درگاه خدا، بخشیدن در موقع اقتدار، #انفاق هنگام تنگدستی، فرار از #گناهان، میانهروی در #معیشت، #صدق در گفتار و #کردار.
✳️ «وَأَنْزِلْ عَلَىَّ فِيهِ بَرَكاتِكَ»
👈 معنای #برکت اجمالاً #خیر_پایدار است و خیر یعنی نیکی.
🔸 کثرت در خیر و خیرِ بسیار سودمند را برکت مینامند. پس به نوعی دو واژه خیر و برکت با هم مرتبط هستند.
باید بدانیم که برکت و خیر به دست خداست: «بِیَدِکَ الْخَیْرِ» و «یا مُنْزِلَ الْبَرَکاتِ». وقتی خیر و برکت به دست خدایی است که علوّ و بلندی مرتبه دارد ما درخواست نازل شدن خیر را داریم.
📌 مهمترین عامل نزول برکت #تقوا و #ایمان است.
💠 در سوره اعراف آیه ۹۶ میفرماید: اگر #مردم شهرها و آبادیها ایمان میآوردند و تقوا پیشه میکردند برکاتی از آسمان و زمین به روی آنان میگشودیم.
📌 عامل دیگر نزول برکات، #عدل است.
💠 حضرت امیر (ع) میفرمایند: به سبب عدالت برکتها افزونی مییابند.
👈 پس اگر #اسباب_برکت را فراهم کنیم خدا آن را نازل میکند.
✳️ «وَوَفِّقْنِى فِيهِ لِمُوجِباتِ مَرْضاتِكَ»
🔸از درگاه احدیت میخواهد که توفیق مهیا کردن اسباب خشنودی را عنایت فرماید، چون سخت است.
🔹 بخشی از آن اسباب در بیان پیامبر و اهل بیت چنین است:
👈 رضایت خدا و #اطاعت خدا است.
👈 سختگیری بر #نفس خویش و چشم بستن بر خواهشهای نفس.
👈 رعایت تقوا.
👈 راضی بودن به #قضا و #قدر الهی.
✳️ «وَ أَسْكِنِّى فِيهِ بُحْبُوحاتِ جَنَّاتِكَ»
🔸 واژه بُحبوحه در لغت یعنی بهترینِ از هر چیز.
یکی از درخواستهای ما از خداوند علاوه بر عمل صالح برای رفتن به بهشت، درخواست بهشت است.
📌 در این فقره بهترین موقعیت بهشت را مطالبه میکند و آن مرتبهای است که به #اهل_تقوا میدهند.
💠 در سوره قمر آیه ۵۵ و ۵۶ میفرماید: حقیقتاً اهل تقوا در باغها و کنار نهرهایند، در جایگاهی پسندیده و مورد رضایت نزد فرمانروانی نیرومند.
🔆 اهل تقوا به مقام عندیّت و لقاءالله رسیدهاند که برترین مرتبه بهشت است.
✳️ «يَا مُجِيبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّينَ»
ای برآورنده خواهش درماندگان، درخواست امروز ما را به اجابت برسان.
_______________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
@Fares_ir
🔴 شرح #دعای_روزهای_ماه_رمضان
✅ خواسته روز سیام ماه مبارک رمضان
👈 خدایا روزهام را در این ماه مورد قدردانی و قبولی قرار بده آنگونه که خشنودی تو و پیامبرت را داشته باشد در حالی فرعیات روزهام به اصولش متصل باشد.
📌 در این روز یک خواسته بیشتر وجود ندارد اما آن خواسته جامع و کامل است. یعنی یک #حقیقت است که از چند جزء ترکیب شده است.
✳️ در جزء اول، میخواهیم تا #روزه ما مورد قدردانی و قبولی خداوند باشد. یعنی روزه ما طوری باشد که موانع قبولی در آن وجود نداشته باشد.
🔸خداوند عمل را از #متقین میپذیرد. خداوند روزه خالصانه را میپذیرد. روزه باید از #ریا و #منتگذاری بر دیگران دور باشد. همراه با #آزار و اذیت دیگران نباشد. بدون پذیرش #ولایت #اهل_بیت (ع) هم قبول نمیشود.
✳️ در جزء دوم، میخواهیم روزه مورد پسند خدا و پیامبر باشد. یعنی روزهای باشد که علاوه بر شرایط فقهی روزه مانند: رعایت شرایط #وجوب روزه و ملاحظه و دور بودن از مبطلات آن، فقط تحمل گرسنگی و تشنگی نباشد. بلکه #فکر، #قلب، وهم، زبان، گوش، چشم، دست و پا نیز از #حرام دور باشند. امساک همه جانبه از سوی روزهدار انجام شود و تمام اعضاء و جوارح ما به دور از حرام باشد. همچنین به #نوافل، نمازها و #ادعیه و آنچه از طرف ذوات مقدسه آمده است اهتمام کنیم و در تعامل با #مردم به نیکی و خیرخواهی رفتار کنیم. در واقع از خداوند میخواهیم که هم جنبه فردی و هم جنبه اجتماعی را رعایت کنیم.
✳️ در جزء سوم، از خداوند درخواست میکنیم تا روزه طوری باشد که فروعش به اصولش متصل باشد.
🔸 اصل و فرع چیست؟
💠 در سوره بقره آیه ۳ وقتی میخواهد متقین را معرفی کند، میفرماید: «اَلَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ؛ #ایمان به غیب دارند.»
👈 #غیب همان عالم #ملکوت است یعنی متقین افرادی هستند که در حوزه #جهانبینی و #اعتقادات، #ایمان_حقیقی و #باور تعیینی تردیدناپذیر به خدا، انبیاء، ملائکه، #آخرت، کتب آسمانی و #امامت دارند و در حوزه #عمل نیز سرسختانه و حریص و مشتاق و عاشقانه با #تواضع و #خضوع همراه با #ورع و تلاش جدی در انجام تمامی دستورات دینی از جمله روزه ماه مبارک رمضان گام برمیدارند. این چنین علمی را به آنچنان بینشی گره زده و متصل مینمایند.
🔆 بنابراین اصل یعنی «جهانبینی و بینش» منطبق بر #وحی، #قرآن، پیامبر (ص) و عترت (ع).
فرع هم یعنی «عمل» منطبق بر وحی، قرآن، پیامبر (ص) و #عترت (ع).
📌 در این روز از خداوند درخواست داریم که این دو به هم متصل باشند.
📎 معانی دیگری هم برای اصل و فرع گفته شده است، مانند:
👈 شروع عمل روزه را اصل و باقیماندن و به پایان رساندن آن را فرع میدانند.
👈 یا اینکه #واجبات روزه اصل ولی نوافل و #مستحبات فرع است.
🔹همه این خواستهها را به برکت وجود مبارک پیامبر اکرم و اهل بیت ایشان از خداوند مسأالت میکنیم و شکر و سپساس خود را برای تمامی نعمتها مخصوصاً توفیق درک ماه مبارک رمضان به محضر حضرت حق عرضه میداریم.
___________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
@Fares_ir
🔴 مجموعه مباحث #مکارم_اخلاق / جلسه ۶۵
✅ #مرگ و حیات از ابزارهای #امتحان_الهی هستند. در جلسه گذشته، چگونگی آزمون مرگ را مفصلاً بیان کردیم. در این جلسه در رابطه با آزمون #حیات صحبت خواهیم کرد.
🔸 #انسان در زنده بودن، فرصت #فکر کردن راجع به خویشتن را دارد. وقتی انسان فکر نمیکند و #اندیشه ندارد، نمیتواند از فرصت زندگی و حیات استفاده کند.
⭕️اگر کسی در خودش فکر کند به این نتیجه میرسد که مجموعهای از احتیاجات است. اگر انسان به این نتیجه نرسد، #طغیان میکند.
👈 وقتی به #ادعیه مراجعه میکنیم این احتیاج را به زیبایی بیان فرمودهاند. حضرت زینالعابدین در #دعای_ابوحمزه_ثمالی احتیاج را در ابعاد مختلف انسانی بیان میکنند.
🖌 احتیاج، لازمه نقص است. موجودی که محتاج است، ناقص است. انسان فطرتاً از نقص بدش میآید و همواره به دنبال #کمال است. سیر از نقص به کمال، همان #سلوک_عملی است. پس باید برای #سلوک، نقصمان را پیدا کنیم و ببینیم نقصمان چیست.
✳️ انسان برای اینکه به سمت سلوک عملی حرکت کند، باید دو اقدام بکند:
🔸اقدام اول در حیطه #حکمت_نظری است. انسان باید ببیند نقصش چیست و این نقص چطور رفع میشود و بداند کمالش در چیست. انسان در این مرحله باید جزم پیدا کند.
🔸اقدام دوم در حیطه #حکمت_عملی است. انسان باید ببیند برای برطرف کردن این نقص باید چه کاری بکند. در این مرتبه باید به عزم برسد.
⭕️ خیلیها فکر میکنند همین چیزی که هستند خوب است. مشکل عمده ما همین است که به حالت موجود خودمان راضی هستیم. از خودمان راضی هستیم چون همیشه خودمان را با شمر و یزید مقایسه میکنیم و میگوییم ما از آنها بهتر هستیم. قبول. ما #امام معصوم را نکشتهایم؛ ولی آیا همه بدیهای عالم، کشتن امام است؟ همین که انسان نداند در چه منطقهای از خطا به سر میبرد، بزرگترین نقص است.
📌 انسان باید میان آنچه هست و آنچه باید باشد، در حرکت باشد.
👈 آنچه هست با #تفکر به دست میآید. آنچه باید باشد با عزم و جزم به دست میآید.
🔆 این سلوک #واجب است. واجب است انسان بشویم.
💠 در سوره ذاریات آیه ۲۱ میفرماید: آیا در #نفس خودتان نمینگرید؟
👈 دستور به #نفسشناسی میدهد. وقتی نفسمان را شناختیم تمام نقایص را میفهمیم. وقتی نقص را فهمیدیم به سوی کمال حرکت میکنیم.
💠 امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: «کسی که #خودشناسی نداشته باشد از راه #نجات دور میشود و در گمراهی و نادانیها سرگردان میشود»
🔆 یکی از ابعاد انسان، جسم بودن اوست. در بحثهای طبیعیات میگویند جسم، حقیقتی است که دارای سه مؤلفه طول و عرض و عمق باشد. جسم، مکان را اشغال میکند. در این خصیصه بین ما و جمادات، هیچ تفاوتی وجود ندارد.
⭕️ بعضی از انسانها در #دنیا و در حالت جمادی توقف دارند.
🔆 فرصت حیات، فرصتی است که باید در آن از نقص به کمال برسیم. اگر به کمال رسیدیم از فرصت استفاده کردهایم و اگر نرسیدیم، فرصتسوزی کردهایم.
___________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
جلسه هفتگی صبحهای جمعه | جلسه ۶۵
حسینیه آیت الله علوی تهرانی
@Fares_ir