|
🔴 جابهجایی محور توازن منازعات تمدنی به مدیترانه
📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل
4️⃣ از 4️⃣
🔹 یکی از نقاط پیوند #ژئوپولیتیک با #دولتسازی و StateBuilding، عبارت است از: #منطق تعریف #سرزمین و #روش حاکم بر شیوهی تعیین و تنظیم #مرز برای مشخصکردن قلمرو یک #ملت. #توطّن، به سرزمینی با سرحدات مشخص و معین احتیاج دارد. اینکه این سرحدات براساس چه شاخص و معیاری، و با چه وسعت و گسترهای مشخص شوند، بر #سبک_زندگی و #الگوی_زمامداری تاثیر مستقیم دارند. تغییرات #روششناسی این منطق و الگو را تحتالشعاع قرار میدهند.
🔸 #مرز، شاخص جدیدی است که در #دولت_مدرن مورد توجه قرار گرفت. با تعریف مرز، که ماهیتی صرفا مادی و ریاضیاتی داشت، شاخص #سرحدّات که ماهیتی انسانی داشتند، کنار گذاشته شدند. سرحد براساس وفاداری اقوام و قبایل و ایلات #دور_از_مرکز تعریف میشد؛ اما مرز، کاملا کمّی بود و با متراژ سرزمین تعیین میگردید.
🔹 رونقگرفتن نگاهی کمّی و امکان رامکردن عالم طبیعت با افسار #ریاضیات، ابزاری بود که این گذار را تسهیل میکرد. #دیکورس_متد یا همان چیزی که بهخطا تحتعنوان «گفتار در روش» معروف شده است، مهمترین کتاب #دکارت است؛ این کتاب تنها 10 سال پیش از #وستفالیا و در نقطهی اوج #جنگهای_سیساله_مذهبی منتشر شد و بر منطق پیدایش جهان مدرن و شیوهی #واحدبندی نظام بینالملل تاثیر گذاشت.
🔸 شاخص مرز، گذار از #حکومت سنتی به #دولت_مدرن را ممکن کرد. حتی #هابز نیز متاثر از ریاضیات جدیدی که دکارت عرضه کرده بود، #لویاتان را نوشت. خود هابز، یعنی معمار دولت مدرن و نخستین مدون #فلسفه_سیاسی جدید، به این نکته تصریح کرده است.
🔹 اینکه دقیقا از کدامین نقطه از خاک گستردهی زمین، مرزهای یک سرزمین آغاز شود و در کدامین نقطه به اتمام برسد، نیازمند مطالعهی پیچیدهتر جغرافیا بود. اگرچه این پیچیدگی با ابزار ریاضی مهار میشد، اما نگاه پیچیدهتری به ماهیت انسانی و تاریخی جغرافیا را نیز میطلبید. بهمرور زمین، دانشهایی همچون #روابط_بینالملل، #ژئوپلیتیک، #ژئواستراتژی، #ژئواکونومی، #ژئوکالچر و ... درراستای تامین این نیاز، عمدتا با مرکزیت جهان آنگلاساکسونی شکل گرفتند.
🔸 از آن روز تا بهاکنون، #منازعات_مرزی یکی از مهمترین اهرمهای #دولتسازی و شکلدادن به #نظم_جهانی و #نظام_بینالملل بوده است. اینکه میبینیم از #وستفالیا تا به امروز، سکانداران #مسابقات_جغرافیایی و پایهگذاران دانشهای مرتبط با آن، کشورهای ابرقدرت جهان هستند، نشان میدهد که هژمونی مدرنیته با روش فهم جغرافیا در پیوند بوده است.
🔹 #بازی_بزرگ یکی از این مسابقات است که در قلب #سرزمین_میانه و در پیرامون مرزهای #ایران عزیز شکل گرفت و نتیجهی آن، تجزیهی بخشهایی از قلمرو ملی و تاریخی ما شد. این سرزمینهای جداشده اکنون 9 کشور را دربر میگیرند که عبارتند از: #گرجستان، #آذربایجان، #ارمنستان، #داغستان، #چچن، #ترکمنستان، #افغانستان، #پاکستان و #بحرین. در اثنای بازی بزرگ، کارکرد خاکی و زمینپایهی #زاگرس در شکلدادن به #سرزمین_میانه، به مرزهای آبی در #شرق_مدیترانه منتقل گردید.
🔸 بهتبع تغییراتی که دانشهای جغرافیایی جدید رقم زدهاند، مختصات و نقطهی تعادل #ناموازنه_تمدنی و لبههای منازعهخیز #ناترازی_تمدنی از #زاگرس به شرق مدیترانه منتقل شده است. از این رو است که سرزمین #فلسطین در جوار #نیل، امروزه سنگر مقاومت سرزمین میانه و نمایندهی #قدرت_زمینپایه در برابر #قدرت_اقیانوسپایه سینه سپر کرده است. امروز #سرنوشت فردای سرزمین #همسرنوشتان، در لبههای سرخ این نقطه از عالم، در حال رقمخوردن است.
/ پایان
📎 یادداشتهای پیشین
👇👇👇
1️⃣ یادداشت اول: وابستگی توازنبخش
2️⃣ یادداشت دوم: منطق طبیعی مرز
3️⃣ یادداشت سوم: استعلای جغرافیایی زیربنای استیلای سیاسی
.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
| 🟥 سوریه؛ سرزمین بیسپر 💰 تعداد کلمه: 412 کلمه ⏰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: 4 دقیقه برای داوری
|
🔸شاید با قدری تامل بیشتر میشد حدس زد که قرارگرفتن یک چهرهی شاخص امنیتی مثل #هاکان_فیدان در لجمن سیاست خارجهی ترکیه، کاتالیزور تغییرات سوریه خواهد شد (به یادداشت تاریخ 19 خرداد 1402 این کانال مراجعه کنید).
🔑 ترکیب فیدان با #ابراهیم_کالین، که اینک سکان سازمان اطلاعات ترکیه (یعنی #میت) در دستان اوست و اشراف وی بر شخصیتهای کاریزماتیک #غرب_آسیا و فلسفهی این قطعهی تمدنی دارد، میتواند تغییرات دیگری را نیز در پی داشته باشد. اساساً سابقه درخشان کالین در #عادیسازی_روابط_منطقهای بود که اردوغان را به انتخاب این گزینه رساند. اینک بازیگری او در فرایند #صلح_ابراهیم بیش از پیش قابل فهم شده است.
🔹شاید با قدری دقت بیشتر در بافت جغرافیایی منطقهی #شامات، میشد حدس زد که هر تغییری اگر در کرانههای غربی #دجله و #فرات لجام پاره کند، با شتاب به سمت #دمشق و #جولان خواهد تاخت. #سوریه، سرزمینی بیسپر در برابر تهاجم از شمال و شرق خویش است. اگرچه #ارتفاعات_جولان همچون سپری در برابر غرب از این سرزمین محفاظت کردهاند، اما پای هیچ تضمینی را برای ممانعت از فعالشدن اسبهای تروا -که از جانب غرب و شمال سرازیر شوند- در نزد زمامداران سوری امضا نکردهاند. پیشتر نیز سرعت تاخت و تاز نظامی در جغرافیای بیسپر را در زمان سقوط صدام در #عراق تجربه کرده بودیم. (لطفا به توپوگرافی سوریه که بهپیوست تقدیم شده است، دقت فرمایید)
🔸امروز قابل پیشبینی است که #نتانیاهو در روزهای آتی، برای فائقآمدن بر #امتناعات_جغرافیایی واقع در جولان در مرز #لبنان، مسیر سوریه را برای دورزدن این ارتفاعات راهبردی انتخاب خواهد کرد. وجود ارتفاعات مشرف بر رودخانهی #لیتانی این فرصت را به اشغالگران میدهد که استحکامات #جبهه_مقاومت را در منطقهی کوهستانی جنوب لبنان از شمال قیچی کنند.
🔹امروز فرصت مغتنمی است که عبرتهای تاریخی سرزمینهای بیسپر را در بحبوحهی میدان بازخوانی کرده و اهمیت مردم و معجزهی اعتمادشان به زمامداران و نقش ترمیمگری ایشان در قبال نقصهای جغرافیایی را، بار دیگر به حاکمان این مناطق خاطرنشان نماییم. اساسا #عقل_مقاومت در زمین این تجربهها بالیده و قد برافراشته است. امروز بیش از هر روز دیگر به نیوشیدن از #عقل_مقاومت محتاجیم.
🔸از امروز باید چشمها را به تحولات #قفقاز دوخت. #هوش_جغرافیایی به ما میگوید که وقتی سر تحول در #شام آشکار میشود، دم آن نیز در قفقاز تکان میخورد. اوضاع #گرجستان از این منظر بیربط با وضعیت امروز #دمشق نیست.
🔹امروز، پرچم #اسلام_اموی با دست فرزندان #ابوسفیان از زیر خاک بلند شد. امروز مسجدی که #معاویه در آن خم و راست میشد، میزبان هلهلهی سفیانی بود. شاید بد نباشد که در فرصتهای بعدی، کارکرد سپرگونهی شام نسبت به #اورشلیم را نیز بررسی کنیم و تجربهی #بنیامیه در محافظت از یهود فلسطین را که در تاریخ صدر اسلام مرور نماییم.
#درسهای_شام
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
🔴 وضعیتخوانی زمستان 1403 عطف به روندهای مشهود
🚩 الف) ارزیابی محور داخلی
«تبعات خطای ادراکی ناشی از عقبنشینی از #سوریه»، و ترکیب آن با: «توقف لایحهی حجاب» و «رفع فیلترینگ» مستعد آن است که روزهای پیش رو را تاملبرانگیز نماید؛ این وضعیت ممکن است در ایام منتهی به سالگرد شهید سلیمانی و برجستهشدن کارنامهی برونمرزی جمهوری اسلامی جدیتر گردد. بازخوانی دستاوردهای #جبهه_مقاومت در شرایط جدید محور مقاومت، تضادهای ادراکیای را برجستهتر میکنند که ممکن است طیف رادیکال جریانهای سیاسی کشور را به رویارویی با یکدیگر بکشانند. مخاطرات محتمل این وضعیت را باید تا پایان ایام دههی فجر جدی گرفت. تبیین #انقلاب_اسلامی و وسعت ماموریتهایش در هر فرصت ممکن، برای گذار از این وضعیت یک ضرورت است.
🚩 ب) تهدیدات محور خارجی
در محور بینالملل سه تهدید عمده پیش روی ماست:
🔸نخست، تلاش برای ربودن پرچم مبارزه با #اسرائیل و آزادسازی #قدس شریف توسط جریان اموی-سفیانی #ترکیه؛
🔸دوم، فعالسازی #داعش_خراسان در مرزهای شرقی؛
🔸و سوم، پیشرفت نظامی #ناتو در #قفقاز_جنوبی بهبهانهی شرایط جدید #گرجستان یا شعلهورنمودن دوبارهی مناقشات مرزی #آذربایجان و #ارمنستان.
🚩 ج) فرصتهای محور خارجی
🔹 1. افزایش هزینهی محور اموی-سفیانی با درگیری کردها و ترکها در جنوب ترکیه
🔹 2. آمادهسازی نیروی عملکنندهی زمینی در #جولان با ترکیب جدید
🔹 3. فعالشدن محور #آفریقا برای چالشزایی جدیتر در #بابالمندب، #دریای_سرخ، #مدیترانه و گسترش آن به سمت #جبلالطارق.
⭕️ جمعبندی
ایمنی بخشی به نیروهای هستهی سخت انقلاب از طریق توجهدادن به #منطق_مستحکم_انقلاب و عقلانیت جبههی مقاومت و تبیین حاکمیت سنتهای قطعی و سنجیدهی الهی بر جریان تحولات، با تاکید بر دو طیف: «کارگزاران و مسئولین انقلابی» و «نیروهای جریانساز و حلقههای میانی»
#رقابتهای_داخلی_جهان_اسلام
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
🔴 شهری در جوار فرات؛ مدفن شهدای صفّین 💰 تعداد کلمه: 335 کلمه ⏰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: 3 دقیق
|
🔸رقّه (Raqqa) 📎 پایتخت #داعش از سال 2014 تا 2017 میلادی بود. این انتخاب از زمینههای ژئوپلیتیکی و تاریخی خاصی الهام گرفته است.
🔹اگر #رقّه را قاطعانه در صدر فهرست شهرهای باستانی #شامات قرار ندهیم، بیشک یکی از نامزدهای صدرنشینی در مدنیت منطقهی #شام است. موقعیت خاص جغرافیایی و فرهنگی رقه باعث گردیده که در ادوار مختلفی، بهعنوان #لجمن و #لبه_درگیری عمل کند.
🔸رقّه، محل درگیری سپاه امیرالمومنین علیبنابیطالب با #معاویه در #نبرد_صفین 📎 بود. ارتش امپراتوری ایران در دورهی #ساسانیان نیز در #نبرد_کالینیکیوم (Callinicum) 📎 از سری #جنگهای_ایبریایی (Iberian War) 📎 برای تسلط بر #گرجستان در همین منطقه با سربازان #روم درگیر شد. در این سه برهه، تاریخ شاهد تکرار نتایج مشابهی بوده است؛ این تکرار، بهکارگیری #هوش_ژئوپلیتیکی را برای تحلیل و تفسیر چنین تجربههایی ضروری میکند.
🔹امیرالمومنین علی علیهالسلام زمانی که عازم نبرد صفین بودند، برای عبور از رودخانهی #فرات در شهر رقه، قایقهای چوبی را به همدیگر متصل کردند؛ پلی ساختند متشکل از صدها قایق تا از ساحل غربی فرات به سمت ساحل شرقی گذر کنند. مکانهای زیارتی این شهر، قبر شهدای نامدار #صفین است. عمار و اویس در این شهر به خاک سپرده شدهاند. اجساد شهدای صفین با قایق به این منطقه منتقل شدهاند.
🔸جنگ صفّین در شرق رقّه رخ داده است. این منطقه اکنون زیر دریاچهی سد فرات قرار گرفته است. آرامگاههایی که در اطراف کوه «بنات ابوهریره» قرار دارند، باقیماندههایی از آن منطقه هستند. «باب بغداد» که دروازهی شام به #عراق بوده، از بقایای تاریخی تاریخی از زمان #هارونالرشید است.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid
دقایقی پیرامون دوران جدید عالم
این تصویر را به یاد بسپارید... در موردش بیشتر خواهم نوشت... اجمالا اینکه رصد و روندیابی تحولات آیند
|
همانگونهکه پیشتر انتظارش را داشتیم، #گسلهای_ترکیه فعال شدند تا بدینترتیب قطعات مهمی از تغییر آرایش سیاسی در #غرب_آسیا پیش برده شوند. بهنظر میرسد که ادامهی این روند را بتوان ذیل سه محور اصلی همچنان انتظار کشید:
1️⃣ تغییر در ساختار ناتو
ترکیهی لائیک هرچه تکاپو کرد تا خود را به عضویت #اتحادیه_اروپا درآورد، موفق نشد؛ سهم او از اروپاییشدن، عضویت در #ناتو بود تا نقش لبهی درگیری جهان غرب با بقایای تمدن اسلامی را در منطقهی غرب آسیا بازی کند. ترکیه با گذار از #لائیسم به #سکولاریسم کوشید تا هویت خود را از شاگرد آخر بودن در اتحادیهی اروپا به شاگرد اول شدن در آسیا تغییر دهد؛ ایدهی #نوعثمانیگری در چنین فضایی شکل گرفت. در این تغییر، ترکیه باید رقبای آسیایی مهمی را لاجرم باید پشت سر میگذاشت: چین، هند، روسیه و ایران. باقیماندن در ناتو، کارت بازی برای روز مبادای ترکها بود تا در موقع درگیری با رقیبان آسیاییشان بتوانند از زور بازوی اروپا بهره ببرند. این وضعیت، ترکیه را به پل دسترسی غرب به چین و روسیه و ایران تبدیل کرد؛ بهرهبرداری از این پل نیازمند قطعهقطعهشدن فلات #آناتولی جهت فعالساختن گسلهای قومیتی و مذهبی غرب آسیاست و این امر حاکمان فعلی ترکیه را به یک قربانی بزرگ تبدیل میکند.
با طرح خروج آمریکا از ناتو و شنیدهشدن زمزمههای شکلگیری ناتوی اروپایی به رهبری انگلیس، مهار شرق به جغرافیای وسیعتری از ناتوی امروز نیاز پیدا خواهد کرد. استقلال عمل #سنتکام از ناتو و جذب متحدان جدید بخشی از سازکار بسط جغرافیایی #مهار_شرق است. این جذب هزینههای سنگینی را اقتضا میکند که زادهشدن کشورهای جدید بخشی از این هزینه است. بهنظر میرسد که جنوب ترکیه زایشگاه این کشورهای جدید خواهد بود. تحولات #قفقاز، بهویژه #گرجستان میتواند در تکملهی این پروژه کلید بخورد و ناتوی جدید را با مرزهای ایران و #روسیه همسایهتر نماید.
2️⃣ تعیین اولویت درگیری با چین یا غرب آسیا
اسناد امنیت ملی آمریکا چین را به عنوان رقیب #نظام_بینالملل و ایران را به عنوان بدیل #نظم_جهانی در نظر گرفته است. طبعا از نظر پتانسیل، تغییر نظام بینالملل محتملتر و سهلالوصولتر است. نظم جهانی بدون تبدیلشدن به نظام بینالملل عملا امکان تحقق پیدا نمیکند. در این میان اما نشانههایی وجود دارد که گویا دیپ استیت آمریکایی در حال ارجحیتدادن به درگیری با بدیل بهجای مواجهه با رقیب است. فعالترشدن گسلهای ترکیه این گمانه را بیشتر تقویت خواهد کرد. گسلهای ترکیه میتواند همزمان تمامیت ارضی سه کشور دیگر یعنی ایران، #عراق و #سوریه را نیز درگیر کند و بدینترتیب آسیبهای جبرانناپذیری به ستون فقرات نظم بدیل که همانا #ایده_مقاومت است وارد نماید.
3️⃣ مشخصشدن محوریت تکنولوژی یا ایدئولوژی در نظم آینده
ظرفیت محوری چین برای شکلدادن به نظم آینده، #تکنولوژی است و دارایی ایران برای این گذار، #ایدئولوژی. اولویت دادن به حذف بدیل نشاندهندهی اهمیت ایدئولوژی در مقایسه با تکنولوژی است. چه بسا میان چین و آمریکا برای شکل دادن به جهانی که تکنولوژیهای جدید آن را خواهند ساخت و جغرافیا را به تبع این تکنولوژیها به میدان رقابت تبدیل خواهند کرد، شاهد همکاری و توافق باشیم؛ شبیه توافقی که میان روسیه و امریکا در حال وقوع است.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid