⭕️ #امام_جعفر_صادق عليه السلام:
🔸حُرِمَ الْحَريصُ خَصْلَتَيْنِ وَلَزِمَتْهُ خَصْلَتانِ: حُرِمَ القَناعَةَ فَافْتَقَدَ الرّاحَةَ وَ حُرِمَ الرِّضا فَافْتَقَدَ الْيَقينَ؛
🔹 #حريص از دو خصلت محروم و با دو خصلت همراه است: از قناعت محروم است و در نتيجه آسايش را از دست میدهد، از راضى بودن محروم است، در نتيجه يقين را از دست مى دهد.
📕خصال، ص ۶۹
#امام_صادق
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (ع) در نامه ۳۱ نهج البلاغه، درباره اعتدال و میانه روی در طلب روزی چه سفارشی كرده است؟
🔹 #امام_على (ع) در بخشی از نامه ۳۱ #نهج_البلاغه - که به امام حسن (ع) نوشته شده - به عنوان مقدمه مى فرمايد: «وَ اعْلَمْ يَقِيناً أَنَّكَ لَنْ تَبْلُغَ أَمَلَكَ، وَ لَنْ تَعْدُوَ أَجَلَكَ؛ و بدان به يقين هرگز به همه آرزوهايت دست نخواهى يافت و [نيز بدان] هرگز از اجلت تجاوز نخواهى كرد [و بيش از آنچه مقرر شده عمر نمى كنى] و تو در همان مسيرى هستى كه پيشينيان تو بودند [آنها رفتند و تو هم خواهى رفت]». آنگاه چنين نتيجه مى گيرد: «فَخَفِّضْ [۱] فِی الطَّلَبِ وَ أَجْمِلْ [۲] فِی الْمُكْتَسَبِ؛ حال كه چنين است در به دست آوردن #دنيا #زياده_روی مكن و در كسب و كار ميانهرو باش». جمله «لَنْ تَبْلُغَ أَمَلَكَ» بيان واقعيّتى روشن است كه هيچ انسانى در اين جهان به تمام آرزوهاى خود نخواهد رسيد، بنابراين چرا در طلب روزى #حريص باشد؟ جمله «وَ لَنْ تَعْدُوَ أَجَلَكَ» اشاره به اين است كه عمر انسان به هر حال محدود است، و هيچ كس نمى تواند بيش از وقت مقرر در اين جهان بماند.
🔹حال كه چنين است چرا براى به دست آوردن مال، بيش از حد دست و پا بزند؟ تعبير به «خَفِّضْ»؛ (آرام باش و فرو نِه) و «أَجْمِلْ»؛ (راه اعتدال پيش بگير) هر دو اشاره به يك حقيقت دارد و آن ترك حرص براى جلب روزى بيشتر است. البته اين تعبير هرگز تلاش و سعى براى به دست آوردن روزى حلال را نفى نمى كند. امام (ع) در ادامه اين سخن به استدلال پرمعنايى توسل مى جويد و مى فرمايد: «فَإِنَّهُ رُبَّ طَلَبٍ قَدْ جَرَّ إِلَى حَرَبٍ [۳] فَلَيْسَ كُلُّ طَالِبٍ بِمَرْزُوقٍ، وَ لَا كُلُّ مُجْمِلٍ بِمَحْرُومٍ؛ زيرا بسيار شده كه تلاش فراوان [در راه دنيا] منجر به نابودى [اموال] گرديده [اضافه بر اين] نه هر تلاشگرى به روزى رسيده و نه هر شخص ميانه رويی محروم گشته است». شبيه اين مضمون در حديثى از پيامبر اكرم (ص) آمده است، حضرت مى فرمايد: «اَجْمِلُوا فِی طَلَبِ الدُّنْيا فَإنَّ كُلَّا مُيَسَّرٌ لِما خُلِقَ لَهُ؛ در #طلب_دنيا #ميانه_رو باشيد؛ چرا كه به هركس آنچه مقدر شده است داده مى شود». [۴]
🔹جمله «رُبَّ طَلَبٍ قَدْ جَرَّ إلَى حَرَبٍ؛ چه بسيار تلاش فراوانى كه منجر به نابودى شده»، به گفته بعضى از نويسندگان، ضرب المثلى در لسان العرب است كه مضمون آن را در فارسى، سعدى در ضمن دو بيت آورده است: "شد غلامى كه آب جوى آورد ، آب جوى آمد و غلام ببرد ؛ دام، هر بار ماهى آوردى ، ماهى اين بار رفت و دام ببرد". دو جمله «فَلَيْسَ كُلُّ طَالِبٍ ... وَ لَا كُلُّ مُجْمِلٍ ...» در واقع به منزله دليل است براى آنچه در جمله هاى قبل درباره رعايت #اعتدال و ميانه روى در طلب رزق آمده است و اشاره به اين حقيقت است كه دست و پاى زياد زدن، هميشه درآمد بيشتر، و رعايت اعتدال و ميانه روى هميشه درآمد كمتر را در پى ندارد؛ بلكه لطف الهى بر اين قرار گرفته آنها كه بر او توكّل كنند و #حرص و آز و #طمع را كنار بگذارند، و به صورت #معتدل براى روزى تلاش نمايند، زندگى بهتر و توأم با آرامش بيشتر داشته باشند و در ضمن، ديگران نيز اجازه پيدا كنند كه از تلاش خود براى روزى بهره گيرند و حريصان جاى را بر آنها تنگ نكنند.
پینوشتها؛
[۱] «خفّض» از ريشه «خفض» به معناى پايين آوردن، در مقابل رفع به معناى بالا بردن است و در اينجا به معناى كم كردن و دست از زياده روی برداشتن است.
[۲] «اجمل» از ريشه «اجمال» به معناى اعتدال در كار و عدم افراط است.
[۳] «حَرَب» به معناى غارت كردن است و در اينجا معناى فعل مجهول دارد؛ يعنى غارت شدن.
[۴] سنن ابن ماجه، أبو عبدالله القزوينی، ج ۲، ص ۷۲۵
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، چ اول، ج ۹، ص ۶۲۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#رزق #روزی #حرص #طمع
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
⭕️پيامبر اکرم (صلی الله عليه و آله):
🔸«يا عَليُّ لا تُشاوِر جَبانا فَإنَّهُ يُضَيِّقُ عَلَيكَ المَخرَجَ و لا تُشاوِرِ البَخيلَ فَإنَّهُ يَقصُرُ بِكَ عَن غايَتِكَ و لا تُشاوِر حَريصا فَإنَّهُ يُزَيِّنُ لَكَ شَرَها».
🔹اى على! با #ترسو #مشورت مكن، زيرا راه حلّ مشكل را بر تو تنگ مى كند؛ و با #بخيل مشورت مكن، زيرا تو را از هدف باز مى دارد؛ و با #حريص مشورت مكن، زيرا آزمندى را در نظرت زينت مى دهد.
📕علل الشرائع، ص ۵۵۹
#پیامبر_اکرم #حديث
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از نگاه روایات اسلامی «مشاور» چه شرایطی را بايد دارا باشد تا انسان بتواند با طیب خاطر با او مشورت نماید؟
🔹بى شك طرف #مشورت انسان، مخصوصاً در امور مهمّه و مسائل حساس اجتماعى، هر شخصى نمیتواند باشد، بلكه بايد داراى #صفات_ويژهاى باشد كه او را #صالح براى اين كار كند؛ به همين دليل در #روايات_اسلامى، گروهى به عنوان «افراد شايسته مشورت» و گروهى به عنوان «غير شايسته» معرّفى شدهاند. #امام_صادق (عليه السلام) در حديثى ميفرمايد: «#مشورت تنها با چهار شرط سودمند است: نخست اينكه #مشاور تو #عاقل باشد، دوّم #آزاده و #باايمان، و سوّم #دوست_علاقمند و دلسوز باشد و چهارم اینکه او را از راز خود در مسأله مورد مشورت چنان آگاه سازی که خود آگاهی، و او این راز را مخفی دارد و کتمان نماید». [۱]
🔹در حديث ديگرى از #امام_على (عليه السلام) مى خوانيم: «بهترين كسى كه با او #مشورت میكنى صاحبان عقل و علم و كسانى كه داراى تجربه و دورانديشى هستند میباشد». [۲] در نقطه مقابل اين معنى، در روايات اسلامى شديداً از #مشورت با افراد بخيل، ترسو، حريص و احمق نهى شده است. #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) به #امام_على (عليه السلام) فرمود: «اى على با آدم #ترسو #مشورت نكن كه راه خروج [از مشكلات] را بر تو تنگ ميكند، و با #بخيل مشورت مكن كه تو را از [بذل و بخشش بجا] و رسيدن به هدف باز میدارد، و با #حريص نيز مشورت مكن كه حرص و آز را براى تو زينت میدهد [و تو را به راه خطا میکشاند]». [۳]
🔹در روايات ديگرى از #مشورت با افراد #احمق، #نادان، #كذّاب و دروغگو نيز نهى شده است. [۴] از آنچه در بالا گفته شد به خوبى استفاده میشود كه #مشاوران ـ مخصوصاً در امور مهم ـ بايد افرادى #هوشمند، #عاقل، #خيرخواه، #باتجربه، #راستگو، #امين، #شجاع و #باسخاوت بوده باشند و از ميان رفتن هريك از اين صفات موجب وهن، سستى و تزلزل پايه هاى مشورت میگردد. مثلا هرگاه #مشاور، آدم #احمق و جاهل باشد، حقايق را در نظر انسان دگرگون میسازد و - آنگونه كه در احاديث وارد شده است - اراده میكند به تو نيكى رساند ولى مايه شرّ میشود! و اگر #ترسو باشد مانع از اقدام به موقع و قاطعيّت در امور میگردد،
🔹و هر گاه #دروغگو باشد به تعبير روايات، دور را در نظر تو نزديك، و نزديك را دور مى سازد و به سرابى میماند كه تشنگان را در بيابان فريب میدهد و اگر #بخيل باشد مانع از هر كار خير میگردد و دائماً تو را از فقر و تنگدستى میترساند، و اگر #ترسو باشد مانع از تصميم گيرى به موقع میشود، و فرصتها از دست میرود و اگر آدم #كمتجربه يا بى تجربهاى باشد همه چيز را به هم میریزد و برنامه هاى سازنده را به شكست میکشاند و اگر #حريص باشد تو را به ظلم و ستم دعوت میكند تا آتش حرص را فرو بنشاند. [۵] با توجه به اين پيامدها بايد در انتخاب #مشاوران مخصوصاً در مسائل مهمّ اجتماعى كه حقوق ديگران در آن مطرح است سختگير بود، و معيارهاى بالا را دقيقاً در نظر گرفت.
🔹اين نكته نيز قابل توجّه است كه از نظر اسلام #مشورت ايجاد حق میكند؛ يعنى شخص #مشاور يا بايد مشورت را نپذيرد و يا اگر پذيرفت #حق_امانت را رعايت كند، و آنچه را خير و #صلاح تشخيص میدهد در اختيار #مشورت_كننده قرار دهد، و در غير اين صورت #خائن محسوب میشود! و خيانت در مشورت يكى از #بزرگترين_گناهان است. در حديثى از #رسول_خدا (صلی الله علیه و آله) میخوانيم: «هركس برادر مؤمنش با او #مشورت كند و خيرخواهى را خالصانه انجام ندهد، خداوند #عقل و خرد او را از او خواهد گرفت». [۶] در حديث ديگرى از #امام_على (عليه السلام) آمده است: «خيانت به كسى كه در برابر نظر تو تسليم شده و #مشورت میخواهد از بدترين كارها، و بزرگترين بدیها، و موجب #عذاب_سوزان [روز قيامت] است!). [۷]
پی نوشتها؛
[۱] بحارالأنوار، دارإحياءالتراث العربی، چ۲، ج۷۲، ص۱۰۲. [۲] غررالحكم و دررالكلم، تميمى آمدى، چ۲، ص۳۵۶، قصار۴۴. [۳] بحارالأنوار، همان، ج۷۰، ص۳۰۴ [۴] همان، ج۷۵، ص۲۳۰، باب۲۳. [۵] تمام آنچه در بالا گفته شد تقريباً در روايات مختلف آمده است. [۶] بحارالأنوار، همان، ج۷۲، ص۱۰۴، باب ۴۸. [۷] غررالحكم و درر الكلم، همان، چ۲، ص۳۶۳، قصار۳۸
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، ۱۳۸۶ش، چ ۹، ج ۱۰، ص ۹۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#مشورت #مشاور
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«حب دنیا» چگونه مانع کسب معرفت و شناخت می شود؟
🔹خداوند در «سوره نحل»، آیات ۱۰۶ - ۱۰۸، می فرماید: «مَنْ كَفَرَ بِاللهِ مِنْ بَعْدِ إِيمَانِهِ إِلَّا مَنْ أُكْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِيمَانِ وَ لَٰكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْرًا فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللهِ وَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ - ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمُ اسْتَحَبُّوا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا عَلَى الْآخِرَةِ وَ أَنَّ اللهَ لَا يَهْدِی الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ - أُولَٰئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ وَ سَمْعِهِمْ وَ أَبْصَارِهِمْ وَ أُولَٰئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ»
🔹[ترجمه آیات شریفه:] (کسانى که بعد از ایمانشان، به خدا #کافر شوند [مجازات مى شوند] ـ به جز آنها که تحت فشار واقع شده اند در حالى که قلبشان با ایمان، آرام است ـ آرى، آنها که سینه خود را براى پذیرش کفر گشوده اند، غضب خدا بر آنهاست؛ و عذاب عظیمى در انتظارشان! - این بخاطر آن است که زندگى پست #دنیا را بر #آخرت ترجیح دادند؛ و خداوند #افراد_بىایمان (لجوج) را هدایت نمى کند. - آنها کسانى هستند که [بر اثر فزونى گناه،] خدا بر دلها و گوش و چشمان شان مُهر نهاده؛ [به همین دلیل نمى فهمند،] و غافلان [واقعى] همانها هستند).
🔹خداوند در این آیات، به گروهى اشاره مى كند كه نخست #اسلام را از جان و دل پذيرا گشتند و بعد #مرتد شدند. مى فرمايد: اين #ارتداد به خاطر آن نيست كه چيزى بر خلاف حق در اسلام ديده باشند، بلكه آنها #زندگى_دنيا را بر #آخرت ترجيح دادند، و به همين جهت با اسلام وداع گفتند، و به وادى #كفر قدم نهادند، و چون شايسته هدايت نيستند، خداوند هدايت شان نمى كند؛ بلكه به خاطر #دنياپرستى بر #قلب و #گوش و #چشم آنها مهر مى نهد، و درهاى معرفت را به روى آنها مى بندد، در نتيجه در #غفلت_كامل فرو مى روند.
🔹#حبّ_دنيا خواه در شاخه عشق به مال و ثروت باشد، يا مقام و جاه و يا انواع شهوات ديگر، به #طوفانى مى ماند كه در درون جان انسان میوزد و تعادل ترازوى عقل را به كلّى بر هم مى زند. مى دانيم ترازوهاى دقيق را در محفظه اى مى گذارند كه كمترين نسيم به آن نوزد، و حتى كسى كه مشغول سنجش با آنها است موقّتاً نفس را در سينه حبس مى كند، مبادا امواج هوايى كه از ريه او خارج مى شود تعادل آن را بر هم زند. آيا از چنين ترازويى در برابر يك طوفان شديد كارى ساخته است؟!
🔹#دنياپرستى خواه شكل قارونى داشته باشد و يا فرعونى، يا سامرى و يا غير آنها، مسلّماً به انسان اجازه #تفكّر_سالم و #قضاوت_صحيح را نمى دهد. اگر آيه فوق مى گويد خداوند بر قلب و گوش و چشم آنها مهر مى نهد، اين در واقع همان تأثيرى است كه در #دنياپرستى قرار داده، و چون آنها به سراغ سبب مى روند، گرفتار چنين مسببى مى شوند.
🔹در #احاديث_اسلامى تعبيرات جالبى در اين زمينه ديده مى شود؛ از جمله در حديثى #امام_باقر (عليه السلام) مى فرمايد:
«مَثَلُ الْحَريص عَلَى الدُّنْيا كَمَثَلِ دُوْدَةِ القَزّ كُلَّمَا ازْدادَتْ مِنَ القَزِّ عَلى نَفْسِها لَفّاً كانَ أَبْعَدَ لَها مِنَ الْخُرُوجِ حَتّى تَمُوتَ غمّا». [۱] (#حريص بر دنيا همچون كرم ابريشم است، هر قدر بيشتر ابريشم برگرد خود مى تند زندانى تر مى شود، و راه خروج بر او مسدودتر مى گردد، تا از غم و اندوه بميرد). در حديث ديگرى از #امام_علی (عليه السلام) مى خوانيم: «اَلدُّنيا تَقُرُّ وَ تَضُرُّ و تَمُرُّ». [۲] (#دنيا مى فريبد، زيان مى رساند و مىگذرد).
🔹در حديث ديگرى مى خوانيم كه #امام_علی (عليه السلام) نامه اى به يكى از ياران اش نوشت و او را نصيحت فرمود. از جمله نصايح امام (عليه السلام) اين بود: «فَارْفُضِ الدُّنْيا فَاِنَّ حُبَّ الدُّنْيا يُعْمِى، وَ يُصِّمٌ وَ يُبْكِمٌ وَ يُذِلُّ الرِّقابٌ فَتَدارَكْ مابِقَىَ مِنْ عُمُرِكَ وَ لا تَقُلْ غَداً أَوْ بَعْدَ غَد، فَانَّما هَلَكَ مَنْ كانَ قَبْلَكَ بِاِقامَتِهِمْ عَلى الأَمانِىِّ وَالتَّسْوِيْفِ». [۳] (#دنيا را رها كن كه #حب_دنيا، چشم را كور و گوش را كر و زبان را لال و گردن ها را به زير مى آورد. در باقى مانده عمرت گذشته را #جبران كن و نگو فردا و پس فردا، زيرا كسانى كه پيش از شما بودند به خاطر تكيه بر #آرزوها و امروز و فردا كردن #هلاك شدند).
پی نوشتها؛
[۱] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربى، چ دوم، ج ۷۰، ص ۲۳؛ [۲] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، قم، چ اول، ص ۵۴۸، قصار [۴۲۲] ۴۱۵؛ [۳] بحارالأنوار، همان، ص ۷۵
📕کتاب پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۸۶، چ نهم، ج ۱، ص ۳۱۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#دنيا #غفلت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد