✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️منظور از نعمت داده شدگان، مغضوبین و ضالین در سوره حمد چه کسانی هستند و چه ویژگی هایی دارند؟ 🔸قرآن کریم در این سوره، مردم را به سه دسته تقسیم مى‏ کند: ۱) کسانى که مورد نعمت هدایت قرار گرفته و ثابت قدم ماندند؛ ۲) غضب شدگان؛ ۳) گمراهان. 🔹الف. قرآن در تشریح و شناساندن این گروه ها، مصادیقی را ذکر کرده است، ما نیز با توسل به آیات این گروه ها را تشریح می کنیم. در آیه ۶۵ سوره نساء مصادیقی برای گروه «نعمت داده شدگان» بیان شده است چنین است: «کسانى که دستورات خدا و پیامبر را اطاعت کنند، خدا آنها را با کسانى قرار مى‏دهد که #مشمول_نعمت خود ساخته، از پیامبران و رهبران صادق و راستین و جانبازان و شهیدان راه خدا و افراد صالح، و اینان رفیقان خوبى هستند». این آیه افراد مورد نعمت خدا را چهار گروه معرفى مى‏کند: پیامبران، صدیقان، شهیدان، و صالحان. اینان ویژگی های مشخص و آشکاری دارند که از جمله مهم‌ترین آنها که مشترک بین آنها است، #عمل_صالح و #راستگویی است. 🔹ب. اما در تشریح مفاهیم و مصادیق گروه دوم و سوم که نزدیکی بسیاری به یکدیگر دارند - راه حق را به کناری زده اند و رانده شده از درگاه الهی هستند - اختلاف اندکی وجود دارد و محققان سه احتمال را بر حسب روایات مطرح کرده اند: ۱) از موارد استعمال این دو کلمه در قرآن مجید چنین استفاده مى‏شود که #مغضوب_علیهم مرحله‏اى سخت‏تر و بدتر از #ضالین است، و به تعبیر دیگر «ضالین» گمراهان عادى هستند، ولی «مغضوب علیهم»، گمراهان لجوج و یا منافق اند؛ و به همین دلیل در بسیارى از موارد، غضب و لعن خداوند در مورد آنها ذکر شده است. [۱] ۲) جمعى از مفسران عقیده دارند که مراد از ضالین، منحرفان مسیحی و منظور از مغضوب علیهم، منحرفان یهودی هستند. 🔹این برداشت به دلیل موضع‏گیری­ هاى خاص این دو گروه در برابر دعوت اسلام است؛ زیرا همان گونه که قرآن هم صریحاً در آیات مختلف بازگو مى‏کند، منحرفان یهود، کینه و عداوت خاصى نسبت به دعوت اسلام نشان مى‏دادند، هر چند در آغاز، دانشمندان آنها از مبشران اسلام بودند، اما چیزى نگذشت که به جهاتى که در جای خود بیان شده - از جمله به خطر افتادن منافع مادیشان -  سرسخت ترین دشمن اسلام شدند، و از هر گونه کارشکنى در پیشرفت اسلام و مسلمانان فروگذار نکردند. اما منحرفان مسیحی که موضعشان در برابر اسلام تا این حد سرسختانه نبود، تنها در شناخت آیین حق گرفتار گمراهى شده بودند، از آنها تعبیر به «ضالین» شده است. [۲] 🔹با این حال تعبیر از آنها به «مغضوب علیهم» بسیار صحیح به نظر مى‏رسد، ولى باید توجه داشت که این تعبیر در حقیقت از قبیل تطبیق کلى بر فرد است؛ یعنی اینها از جمله مصادیق بارز این مفهوم هستند و افراد مغضوب و ضالین افراد و گروه های بیشتری را شامل می شود. ۳) این احتمال نیز وجود دارد که #ضالین به گمراهانى اشاره مى‏کند که اصرارى بر گمراه ساختن دیگران ندارند، در حالى که #مغضوب_علیهم کسانى هستند که هم گمراه اند و هم گمراه‌گر، و با تمام قوا مى‏کوشند دیگران را همرنگ خود سازند! [۳] 🔹 #قرآن_کریم، خود در آیاتی مصادیق مختلفی را برای گمراهان و غضب شدگان ذکر می کند که براى نمونه به موارد زیر اشاره مى‏شود: «مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرک را که بر خدا بدگمانند عذاب کند. بر گردشان بدى حلقه زند و خدا بر آنها خشم گرفت». [فتح، ۶] «آن کس که کفر را به جاى ایمان برگزیند، چون کسى است که راه راست را گم کرده باشد». [بقره، ۱۰۸] «آنان که درِ دل را به روى کفر مى‏گشایند، مورد خشم خدایند و عذابى بزرگ برایشان مهیاست».[نحل، ۱۰۶] قرآن این گروه را جزو #مغضوبین و #ضالین نام می‌برد که وجه مشترک در تمام آنها #نافرمانی کردن از خداوند است، و هر یک به نوعی مخالفت خود را با خداوند به انجام رسانیده اند و در نهایت، جزو #گمراهان و یا #غضب_شدگان قرار می گیرند. پی نوشت‌ها؛ [۱] مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۵۴، دار الکتب الإسلامیة، چ اول [۲] همان، ج ۱، ص ۵۵ [۳] همان، ج ۱، ص ۵۶ منبع: اسلام کوئست #قرآن #گمراهی @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️چه انگیزه هایی انسان را به راستگويی وا می‌دارد؟ 🔸 #راستگویی همانند فضايل اخلاقى ديگر، ريشه در اعماق جان انسان دارد. عواملی سبب تقویت این فضیلت در انسان می شود، از جمله: 🔹الف: اعتماد به‌ نفس و نداشتن عقده حقارت، انسان را به راستگويى دعوت مى كند. 🔹ب: شجاعت، و شهامت ذاتى و اكتسابى سبب مى شود كه انسان واقعیت‌ها را بگويد. 🔹ج: پاك بودن حساب و نداشتن نقطه ضعف، سبب گرايش انسان به راستى می شود، در حالى كه افراد آلوده براى پوشانيدن عيوب خود، به سراغ دروغ مى روند. 🔹د: از همه مهم‌تر ايمان به خدا و روز جزا و برخوردارى از #تقواى_الهى عامل اصلى صدق و راستى است. به همين دليل امام علی (ع) در نهج البلاغه می فرماید: «اَلاْيمانُ اَنْ تُؤْثِرَ الصِّدْقَ حَيثُ يَضُرُّكَ عَلَى الْكِذْبِ حَيْثُ يَنْفَعُكَ؛ نشانه ايمان آن است كه #راستگويى را در آنجا كه به تو زيان مى رساند به دروغ در آنجا كه سود دارد مقدم دارى». [۱] پی‌نوشت‌؛ [۱] نهج البلاغة، (للصبحی صالح)، هجرت‏، قم‏، چ اول، ص ۵۵۶، قصار [۴۶۷] ۴۵۸ 📕اخلاق در قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: جمعى از فضلاء، مدرسه الامام على بن أبيطالب (ع)، قم‏،‏ چ اول‏، ج ۳، ص ۲۱۵ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #راستگویی @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️روایات اسلامی چگونه اهمیت «صدق» و «راستی» را تبیین نموده است؟ (بخش اول) 🔸اهميت اين فضيلت اخلاقى در روايات اسلامى بيش از آن است كه در سخن بگنجد، رواياتى كه در این زمینه از پيامبر اكرم (ص)، ائمه هدى (عليهم السلام) نقل شده، بيش از حدّ احصا و شمارش است. در ادامه تنها گلچينى از آن بيان مى شود كه به عنوان مشت نمونه خروار، بيانگر موقعيت اين صفت در ميان تمام صفات انسانى است. از اين روايات به خوبى استفاده مى شود كه همه فضايل انسانى از #صدق و #راستى سرچشمه مى گيرد. 1⃣پيامبر اكرم (ص) در حديثى می فرمایند: «لا تَنْظُرُوا اِلى كَثْرَةِ صَلاتِهِمْ وَ صِيامِهِمْ وَ كَثْرَةِ الْحَجِّ وَ الزَّكاةِ وَ كَثْرَةِ الْمَعْرُوفِ وَطَنْطَنَتِهِمْ بِاللَّيلِ، اُنْظُرُوا اِلى صِدْقِ الْحَدِيثِ وَ اَداءِ الاْمانَةِ» [۱]؛ (نگاه نكنيد به فزونى نماز و روزه و زيادى حج و زكات و انفاق ها و سر و صداى عبادات شبانه بعضى از مردم [اگر مى خواهيد آنها را امتحان كنيد] آنها را به #راستگويى و #ادای_امانت آزمايش كنيد). 2⃣امام صادق (ع) در این رابطه می فرمایند: «اِنَّ اللّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ يَبْعَثْ نَبِيّاً اِلاّ بِصِدْقِ الْحَدِيثِ وَ اَداءِ الاْمانَةِ اِلَى الْبَّرِ وَ الْفاجِرِ» [۲]؛ (خداوند متعال هيچ پيامبرى را مبعوث نكرد، مگر به دلیل #راستى در سخن گفتن و #اداى_امانت به نيكوكار و بدكار). 3⃣آن حضرت در حديث ديگرى در رابطه با تأثير راستگويى در همه اعمال انسان، می فرمایند: «مَنْ صَدَقَ لِسانُهُ زَكى عَمَلُهُ» [۳]؛ (كسى كه زبانش به #راستى گرايد اعمالش پاك و پاكيزه مى شود). زيرا #راستگويى ريشه اعمال صالح است. 4⃣امام صادق (ع)، در پيامى به يكى از دوستان بزرگوارش به نام عبدالله بن ابى يعفور می فرمایند: «اُنْظُرْ ما بَلَغَ بِهِ عَلِىٌ عِنْدَ رَسُولِ اللهِ فَاَلْزِمْهُ فَاِنَّ عَلِيّاً اِنَّما بَلَغَ ما بَلَغَ بِهِ عِنْدَ رَسُولِ اللهِ بِصِدْقِ الْحَدِيثِ وَ اَداءِ الاْمانَةِ» [۴]؛ (نگاه كن ببين على (ع) به چه وسيله آن همه مقام نزد رسول خدا (ص) پيدا كرد، و همیشه به آن ملتزم باش. بدان على (ع) آن همه مقام را نزد رسول خدا (ص) به خاطر #راستگويى و #اداء_امانت پيدا كرد). اين تعبير نشان مى دهد كه حتى شخصيت بزرگى مانند امام على (ع)، در سايه اين دو فضيلت به آن مقام والا در نزد پيامبر اكرم (ص) رسيد. 5⃣فردی از اميرمؤمنان امام على (ع) درباره مقام و شخصيت انسانها سوال کرد؛ از آن حضرت پرسيد «اَىُّ النّاسِ اَكْرَمُ»؛ (چه كسى [نزد خداوند متعال] گرامى تر است؟)، فرمودند: «مَنْ صَدَقَ فِى الْمَواطِنِ» [۵]؛ (كسى كه همه جا #راست بگويد). با توجه به اين كه قرآن مى گويد «اِنَّ اَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللّهِ اَتْقاكُمْ» [۶]؛ (گرامى ترين شما نزد خدا با تقواترين شما است). روشن مى شود كه روح تقوا همان #صدق و #راستى است. 6⃣امام على (ع) در حديث ديگرى درباره تأثير صدق و راستى در نجات انسانها از چنگال مشكلات و خطرات مى فرمايد: «اَلْزِمُوا الصِّدْقَ فَاِنَّهُ مَنْجاةٌ» [۷]؛ (هرگز #راستگويى را رها نكنيد، چرا كه سبب نجات انسان است). امام صادق (ع) در حديث ديگرى در تشبيهی درباره صدق و راستى مى فرمايند: «اَلصِّدْقُ نُورٌ غَيرَ مُتَشَعْشِع اِلاّ فِى عالَمِهِ كَالشَّمْسِ يَسْتَضِىءُ بِها كُلُّ شَىء يَغْشاهُ مِنْ غَيرِ نُقْصان يَقَعُ عَلى مَعْناها»؛ (صدق و #راستگويى نورى است كه جهان اطراف خود را روشن مى كند همچون آفتاب كه چيزى كه در معرض تابش آن قرار بگيرد روشن مى شود بى آنكه نقصانى در آن وارد گردد). آن حضرت در ذيل اين حديث، می فرمایند: «اَلصِّدْقُ سَيْفُ اللّهِ فِى اَرْضِهِ وَ سَمائِهِ اَيْنَما هَوى بِهِ يُقَدُّ» [۸]؛ (صدق شمشير خدا در زمين و آسمان است، هر كجا آن را فرود آورد، كارگر مى شود). #ادامه_دارد... پی نوشت‌ها؛ [۱] بحار الأنوار، دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، چ دوم، ج ‏۶۸، ص ۹، باب ۶۰؛ و... [۲] بحار الأنوار، همان، ج ‏۱۱، ص ۶۷، باب ۲؛ و... [۳] الكافی، کلینی، دار الكتب الإسلامية، چ چهارم، ج ۲، ص ۱۰۴، ح ۳؛ و... [۴] الكافی، همان، ج ‏۲، ص ۱۰۴، ح ۵؛ و... [۵] بحار الأنوار، همان، ج ‏۶۸، ص ۹، باب ۶۰، ح ۱۲؛ و... [۶] قرآن کریم، سوره حجرات، آیه ۱۳ [۷] بحار الأنوار، همان، ج ‏۶۸، ص ۹، باب ۶۰؛ و... [۸] بحار الأنوار، همان، ج ‏۶۸، ص ۱۰، باب ۶۰، ح ۱۸؛ و... 📕اخلاق در قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسة الامام على بن ابیطالب (ع)، ۱۳۷۷ش،‏ چ اول‏، ج ۳، ص ۲۰۸ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #صدق #راستى #راستگویی @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد