سیدالعلماء
📆 سالروز ارتحال مرحوم آیتالله سید ابوالقاسم خویی؛ (۸ #صفر المظفر سال ۱۴۱۳ق= ۱۷ #مرداد ۱۳۷۱ ش) 🔺 م
#تفسیر
#ترجمه_قرآن
🔺 نکاتی پیرامون شرایط تفسیر و ترجمه و برداشتهای قرآنی (۱)
🔹 در موضوع #خوف و #خشیت مقربین درگاه الاهی از قبیل #انبیاء عظام و #اولیاء کرام و #ملائکه مقربین مانند #جبرئیل و #میکائیل و #روحالقدس، خشیتی که از #عظمت الاهی درک میکنند و سپس از درون #باطن شان عرائضی بیرون میآید به نام #مناجات، به نام #تضرع، به نام #دعا، اینها را ما بعد از آن که مقداری از رفتارشان، کردارشان، سلیقههایشان را ببینیم و #تفکر کنیم، آشنا میشویم.
معمولاً و خصوصاً در بررسی خشک و بیمقدمهای که در کتابها، در نوشتارها میشود، از این موضوعات #غفلت میشود. مثلاً نسبت میدادند به یکی از مسئولین #وزارت_ارشاد که ایشان گفتهاند که آیا #ابراهیم خلیل علیهالسلام میشود که به خدا عرض کند که: به من زنده ساختن مرده را نشان بده تا من مثلاً #ایمانم درست بشود، آن وقت #جوان ها حق اینجور درخواستها نداشته باشند؟!
این حرف ناشی از همینطور مطالعهی سطحی #قرآن کریم و #نهج_البلاغه و #سنت نقل شده از #پیامبر اکرم و #ائمه علیهمالسلام است که باید مطالب خصوصی این مسائل برایشان عرض میشد یا در کلاسهای مخصوص #امام_شناسی و #پیامبرشناسی شرکت میکردند، بعد کمکم با این مطالب آشنا میشدند. آنوقت برای آنها بعضی از #آیات و #روایات که #متشابه بود، حل میشد. اینها از مطالبی نیست که جزء سطح عمومی قرآن کریم باشد. رفتار انبیاء هر کدام در عصر خودشان؛ عباداتشان، سنتشان، اینها باید #اساتید فن، اساتید تفسیر مانند مرحوم علامه #طباطبایی یا اساتید قسمتهای معرفتی آیات و روایات، اینها توضیح بدهند، بنویسند، بیان کنند، آنوقت آنها استفاده کنند.
و این یک روش نادرستی است که به سطح #ظاهر_قرآن هرکسی مراجعه کند، ولذا یک روز هم عرض شد که در #ترجمه_قرآن یک اشتباه شده و آن اینکه یک اساتیدی، #دانشمندانی از #دانشگاه در این صدد بر میآیند که قرآن را ترجمه کنند، بعد ترجمه میکنند، ولی شاید ثواب که نمیبرند، مشکل هم برایشان ایجاد شود!. چرا؟ برای اینکه ترجمهی سطح قرآن برای بعضیها، باعث #گمراهی میشود!.
ادامه دارد...
۸۸/۸/۳۰
☑️ مرحوم آیت الله سید ابراهیم خسروشاهی
@seyedololama
سیدالعلماء
#تفسیر #ترجمه_قرآن 🔺 نکاتی پیرامون شرایط تفسیر و ترجمه و برداشتهای قرآنی (۱) 🔹 در موضوع #خوف و #خ
#تفسیر
#ترجمه_قرآن
🔺 نکاتی پیرامون شرایط تفسیر و ترجمه و برداشتهای قرآنی (۲)
⏪ آیهی شریفه است دیگر: «فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَلِلْمُؤْمِنِينَ»¹؛ خطاب شده به #پیامبر اشرف و خاتم #انبیاء که: «فاعلم انه لا اله الا الله» خب این همان "لا اله الا اللهی" است که پیامبر، #قیام کرد در بین #مشرکین و #بتپرست ها، و #توحید را به آنها القا کرد و فرمود: «قولوا لا اله الا الله تفلحوا» اینجا این دانشمند یا این مراجعهکننده به سادگی و سطحی به #کتاب_الله، فکر میکند که خب پیامبر هم مثل ما بوده دیگر!. خدا به او دستور میدهد که توحید بیاور. اگر توحید نیاوری؛ «لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ»²؛ اینجور خطابها، ولی نمیفهمند که بین #مقام مقدس حقتعالی و اشرف انبیاء، اگر صحبتی بشود، باید آن صحبت را سطحی نگرفت، باید روی آن #فکر کرد، باید کنجکاوی کرد، باید به گفتار خود #ائمه یا خود پیامبر اکرم (علیهمالسلام) در این موضوعات مراجعه کرد. یکوقت میبینی در #تفسیر ائمه یک چیزی وارد شده که اصلاً مطلب جور دیگر است.
در گفتار حضرت #خلیل الرحمن که عرض میکند: «رَبِّ أَرِنِی كَيْفَ تُحْيِی الْمَوْتَىٰ قَالَ أَوَلَمْ تُؤْمِنْ قَالَ بَلَىٰ وَلَٰكِنْ لِيَطْمَئِنَّ قَلْبِی»³؛ در تفسیر یکوقتی یکی از #علما نقل کرد، -بنده یادم نیست یا مراجعه نکردم- میگفت که #روایت دارد که حضرت #ابراهیم شنیده بود یا به #ملائکه گفته بودند که خداوند یک بندهای دارد که خیلی مورد عنایتش است، به طوریکه اگر از او بخواهد که مردهها را در حضور او احیاء کند، برایش این کار را میکند، و او خلیل خدا هم خواهد بود. از اینطور تمجیدات و تکریمات دربارهی یکی از انبیاء، و ایشان در این صدد برآمد که با این درخواست، یک #اطمینان مافوق ایمانی برای خودش بخواهد، نه #ایمان معمولی که هر کسی، هر مؤمنی به زنده شدن مردگان و روز #قیامت دارد.
ادامه دارد ...
۸۰/۸/۳۰
☑️ مرحوم آیت الله سید ابراهیم خسروشاهی
_______
۱) [ #محمد صلیاللهعلیهوآله:۱۹]
۲) [ #زمر :۶۵]
۳) [ #بقره :۲۶۰]
@seyedololama
سیدالعلماء
#تفسیر #ترجمه_قرآن 🔺 نکاتی پیرامون شرایط تفسیر و ترجمه و برداشتهای قرآنی (۲) ⏪ آیهی شریفه است دی
#تفسیر
#ترجمه_قرآن
🔺 نکاتی پیرامون شرایط تفسیر و ترجمه و برداشتهای قرآنی (۳)
🔹 ما در سطح عمومی #اسلامی مان یک #عقایدی داریم از #توحید و #نبوت و #معاد. اگر کسی در اینها تشکیک داشته باشد، مسلمانیاش را هنوز احراز نکرده؛ باید برود دنبال مسلمانی و همه کارش را هم زمین بگذارد. یعنی الآن به حکم محکم #مسلمان بودن، یک نفر نشسته پشت میزش، #رئیس یک اداره است؛ حالا یا #رادیو گفت یا از یک #سخنرانی که داشت صحبت میکرد، یک مرتبه این شنید و ملتفت شد که این مسأله دربارهی معاد یا دربارهی توحید به گوشش نخورده بود، تا ملتفت شد و دید که این مطلب برایش حل نشده و بنبست دارد، باید کارش را زمین بگذارد، منشی یا معاون یا کسی دیگری را جای خودش بگذارد و برود بیرون!؛ چرا؟ برای خاطر اینکه این دچار یک #تردید شده دربارهی یک مسألهی اصلی اسلامی که تا حالا ملتفتش نبود که تردید کند، اگر ملتفت شده بود به تردید خودش هم متوجه میشد، ولی حالا اصلاً مطلب تازهای به ذهن و گوشش وارد شده که اصل و اساس مسائل اسلامی هم در این مطلب است. یا به حسب توحید یا به حسب نبوت یا در مسألهی معاد. اگر دچار #شک و تردید شد، اینجا حکمش چیست؟ حکمش این است که به قدر غذایی که نَمیرد، بخورد. باقیاش را برود دنبال حل این مسئله تا درستش کند. وگرنه این بماند به این شکل، نمیشود با او همغذا شد، چون مسلمان نیست دیگر!. #همسر او هم باید خودش را از او جدا کند. یکچیز دیگر میشود آن. تقصیر هم ندارد زیرا تا حالا #متوجه نبوده، #غافل بوده.
پس ما به این نظر سطحی در مسائل اسلامی، نمیتوانیم همهی #انبیاء و #اولیاء را شریک خودمان بدانیم.
۸۰/۸/۳۰
ادامه دارد...
☑️ مرحوم آیت الله سید ابراهیم خسروشاهی
@seyedololama
سیدالعلماء
#تفسیر #ترجمه_قرآن 🔺 نکاتی پیرامون شرایط تفسیر و ترجمه و برداشتهای قرآنی (۳) 🔹 ما در سطح عمومی #ا
#تفسیر
#ترجمه_قرآن
🔺 نکاتی پیرامون شرایط تفسیر و ترجمه و برداشت های قرآنی (۴)
🔹 وقتی خدا به #پیامبر اکرم بفرماید: «فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا اللَّهُ»¹؛ مگر #پیغمبر خدا #معلم توحید نیست؟ آن هم در سطح عالی. در سطحی که #انبیاء و #اولیاء دیگر باید خودشان را برسانند به آن حضرت و استفاده کنند از آن حضرت. خب چرا اینجا به او خطاب شده؟ باید #رمز این را پیدا کرد. نه اینکه برداشت #ترجمه کرد که: ای پیغمبر! #توحید بیاور، #ایمان بیاور، اگر #شرک داشته باشی اینطور میشود، آنطور میشود! و سپس این برداشت را دست مردم بدهد!. اینها را #جوان ها میخوانند، #مردم میخوانند، اینها پیغمبرشناس نمیشوند، #امام شناس نمیشوند!.
این است که مخصوصاً بر ما مُعَمَمین این #تکلیف، خیلی سنگینی میکند که ما به مردم حالی کنیم که اینطور نیست که #کتاب و #سنت در معرض استفاده هر کسیکه #عربی یاد گرفت باشد و بتواند #قرآن را ترجمه کند.
۸۰/۸/۳۰
ادامه دارد...
☑️ مرحوم آیت الله سید ابراهیم خسروشاهی
______
۱) [ #محمد صلیاللهعلیهوآله:۱۹]
@seyedololama
سیدالعلماء
#تفسیر #ترجمه_قرآن 🔺 نکاتی پیرامون شرایط تفسیر و ترجمه و برداشت های قرآنی (۴) 🔹 وقتی خدا به #پیامب
#تفسیر
#ترجمه_قرآن
🔺 نکاتی پیرامون شرایط تفسیر و ترجمه و برداشت های قرآنی (قسمت ۵ و پایانی)
⏪ ...و قبلاً هم عرض کردم، حالا هم تکرار میکنم، کسیکه این مسأله را دیدم روشن با شرایطش ذکر کرده، مرحوم آیت الله #خویی در تفسیر شریف #البيان_فی_تفسير_القرآن است که بیشتر از یک جلد هم نشده، -موفق نشدند که این #تفسیر را بنویسند- در آنجا آخر این تفسیر تعلیقاتی دارند. در تعلیقهی پنجم تحت عنوان: «ترجمة القرآن وشروطها» شرایط ترجمهی قرآن را میفرماید. این "ترجمة القرآن وشروطها" را من هیچجا ندیدهام. همانطور که از شرایط #نماز، وضو است و از شرایط #وضو، پاکی آب است، شرایط ترجمهی قرآن چیست؟ هیچکسی نمیداند. همینقدر که یک کسی استاد #ادبیات شد، به او میگویند قرآن را ترجمه کن!.
آنجا ایشان میفرماید که سه شرط اقلاً باید در ترجمه مراعات شود.
یکی #ادبیات_عرب، آن هم ادبیات نه اینکه همینطور دست دوم و سوم، بلکه دست اول. یعنی، مخصوصاً بنده اضافه میکنم که عربی قدیم با حالا ممکن است تفاوت کرده باشد. چون هر زبانی به تدریج مسائلش فرق میکند. یکجا باقی نمیماند که دست نخورده باشد. این است که باید سر در بیاورد از مسائل ادبیات عرب گذشته و خوب مسلَّط باشد.
دوم اینکه باید مسائل #فلسفی و #عقلی مربوط به #توحید و #خداشناسی و #معاد و اینها برایش شسته و رُفته شده باشد، تا هر آیهای را که به حسب ظاهر دید، مثلاً وارد شده که «و جاء ربک و الملک صفا صفا»¹؛ که مثلاً اوضاع و احوال به هم میخورد و "و جاء ربک و الملک صفا صفا"، این را بفهمد که اینجا منظور چیست؟ آمدن #پروردگار یعنی چه؟ و یا مثلاً در آیاتی مثل «يَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَيْرَ الْأَرْضِ»²؛ قرائن عقلی و نقلی و آیتی را پیدا کند. پس باید مسائل عقلی را بداند وإلّا #وهابی میشود!. وقتی وهابی شد مثل آنها میشود. در مورد آن شخص #ابن_تیمیه میگویند داشت همین مسائل را میگفت برای #مردم، برای اینکه مردم اشتباه نکنند، از آن بالای منبر که ایستاد، یک پله، دو پله آمد پایین، گفت: همینطور خداوند از #عرش پایین میآید که من دارم می آیم!. یعنی #شبهه نکنیها که بگویی خدا مثلاً جور دیگر است!. اینجور وهابی میشود آدم!. و در مسائل اصلی #اسلام متزلزل، #گمراه و مایهی گمراهی دیگران میگردد!. پس دوم اینکه مسائل عقلی را خوب بداند عقلاً، مثلاً #شرح_تجرید مرحوم علامه #حلی رحمهالله را خوب با شروحش و با این مسائلش پیش اساتیدی دیده باشد. بداند که مسألهی معاد چه جوری باید باشد، مسألهی #امامت چه جوری است، مسألهی #نبوت چه جور است.
و سوم اینکه به #مدارک_شرعی دربارهی تفسیر هم بر بخورد و بررسی کند. چرا؟ برای خاطر اینکه خود قرآن، برای قرآن، معلم معرفی کرده؛ «وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ»³؛ این قرآن کریم برای مردم است، اما تو باید مُبَیِنَش باشی. چون گفتار، گفتار حق تعالی است، گفتار معمولی که نیست. تو هم درس خواندهی پیش ما هستی: «وَ عَلَّمَکَ ما لَمْ تَکُنْ تَعْلَمُ»⁴؛ که این آیه دربارهات وارد شده. تو مدال داری. تو جایزه داری. تو مدرک داری و تعلیمات یافتهای. تو معلمشان باید باشی. آن حضرت هم به شهادت حدیث #ثقلین که مورد قبول #شیعه و #سنی است، معلمینی قرار داده بعد از خودش به نام خاندان خودش و فرموده که: «تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی لن یفترقا...» این "لن یفترقا" را خوب دقت کرده باشد. یعنی یکوقت نمیشود که ما یک قرآنی پیدا کنیم، ترجمهی قرآنی، شرح تفسیر قرآنی، که آنجا خبر از تعلیمات #ائمه (علیهمالسلام) نباشد که اگر اینگونه شد، آن قرآن، آن تفسیر درست نیست؛ چون افتراق شده بین آن چیزهایی که ایشان آنها را با هم گره زده. یا اینکه کسی بگوید من #علوی هستم، مرید حضرت امام #حسین (علیهالسلام) هستم، و چه هستم، ولی از قرآن سر در نیاورد، خبر نداشته باشد، آنجا هم آن ائمهای که او میپرستد و دنبالشان رفته عوضی گرفته. بلکه اینها "لن یفترقا" هستند و هر جا سراغ #امام رفتید، باید امامی که قرآن با اوست، باشد. هرجا سراغ قرآن رفتید، باید قرآنی باشد که معلمین او، نظریاتشان ملحوظ شده باشد. پس قرآن خودش #معلم قرار داده، و فرموده که: «و یعلمهم الکتاب و الحکمة»(۵)؛ چندجا #پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) به نام معلم قرآن معرفی شده. معلم قرآن هم معلم معیّن کرده، و معلمهای خاندان خودش را #حجیت داده. باید از اینها هم اطلاع داشته باشد.
مجموع اینها که جمع شد، یک اسلامی میشود که انشاءالله #اسلام_ناب_محمدی باشد.
۸۰/۸/۳۰
☑️ مرحوم آیت الله سید ابراهیم خسروشاهی
______
۱) [ #فجر :۲۲]
۲) [ #ابراهیم علیهالسلام:۴۸]
۳) [ #نحل :۴۴]
۴) [ #نساء :۱۱۳]
۵) [ #جمعه :۲]
@seyedololama
سیدالعلماء
📆 سالروز ارتحال مرحوم آیتالله سید ابوالقاسم خویی؛ (۸ صفر المظفر سال ۱۴۱۳ق= ۱۷ مرداد ۱۳۷۱ ش) 🔺 مرح
تفسیر
#ترجمه_قرآن
🔺 نکاتی پیرامون شرایط تفسیر و ترجمه و برداشتهای قرآن (۱)
🔹 در موضوع خوف و خشیت مقربین درگاه الاهی از قبیل انبیاء عظام و اولیاء کرام و ملائکهی مقربین مانند جبرئیل و میکائیل و روحالقدس، خشیتی که از عظمت الاهی درک میکنند و سپس از درون باطنشان عرائضی بیرون میآید به نام مناجات، به نام تضرع، به نام دعا، اینها را ما بعد از آن که مقداری از رفتارشان، کردارشان، سلیقههایشان را ببینیم و تفکر کنیم، آشنا میشویم.
معمولاً و خصوصاً در بررسی خشک و بیمقدمهای که در کتابها، در نوشتارها میشود، از این موضوعات غفلت میشود. مثلاً نسبت میدادند به یکی از مسئولین وزارت ارشاد که ایشان گفتهاند که آیا ابراهیم خلیل علیهالسلام میشود که به خدا عرض کند که به من زنده ساختن مرده را نشان بده تا من مثلاً ایمانم درست بشود، آن وقت جوانها حق این.جور درخواستها نداشته باشند؟!
این ناشی از همینطور مطالعهی سطحی قرآن کریم و نهجالبلاغه و سنت نقل شده از پیامبر اکرم و ائمه علیهمالسلام است که باید مطالب خصوصی این مسائل برایشان عرض میشد یا در کلاسهای مخصوص امامشناسی و پیامبرشناسی شرکت میکردند، بعد کمکم با این مطالب آشنا میشدند. آنوقت برای آنها بعضی از آیات و روایات که #متشابه بود؛ حل میشد. اینها از مطالبی نیست که جزء سطح عمومی قرآن کریم باشد. رفتار انبیاء هر کدام در عصر خودشان؛ عباداتشان، سنتشان، اینها باید اساتید فن، اساتید تفسیر مانند مرحوم علامه طباطبایی یا اساتید قسمتهای معرفتی آیات و روایات، اینها توضیح بدهند، بنویسند، بیان کنند، آنوقت آنها استفاده کنند.
و این یک روش نادرستی است که به سطح #ظاهر_قرآن هرکسی مراجعه کند، ولذا یک روز هم عرض شد که در #ترجمهی_قرآن یک اشتباه شده و آن اینکه یک اساتیدی، #دانشمندانی از دانشگاه در این صدد بر میآیند که قرآن را ترجمه کنند، بعد ترجمه میکنند، ولی شاید ثواب که نمیبرند، مشکل هم برایشان ایجاد شود!. چرا؟ برای اینکه ترجمهی سطح قرآن برای بعضیها، باعث گمراهی میشود!.
ادامه دارد...
۸۸/۸/۳۰
☑️ مرحوم آیت الله سید ابراهیم خسروشاهی
@seyedololama
#تفسیر
#ترجمه_قرآن
🔺 ادامه نکات پیرامون شرایط تفسیر و ترجمه و برداشتهای قرآنی
⏪ آیهی شریفه است دیگر. «فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَلِلْمُؤْمِنِينَ»؛( محمد صلیالله علیه وآله:۱۹) . خطاب به پیامبر اشرف و خاتم انبیاء شده که "فاعلم انه لا اله الا الله" خب این همان "لا اله الا اللهی" است که پیامبر، قیام کرد در بین مشرکین و بتپرستها، و توحید را به آنها القا کرد و فرمود: "قولوا لا اله الا الله تفلحوا" اینجا این دانشمند یا این مراجعهکننده به سادگی و سطحی به کتابالله، فکر میکند که خب پیامبر هم مثل ما بوده دیگر!. خدا به او دستور میدهد که توحید بیاور. اگر توحید نیاوری؛ «لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ»؛( الزمر:۶۵). اینجور خطابها و اینها. نمیفهمند که بین مقام مقدس حقتعالی و اشرف انبیاء، اگر صحبتی بشود، باید آن صحبت را سطحی نگرفت، باید روی آن فکر کرد، باید کنجکاوی کرد، باید به گفتار خود ائمه یا خود پیامبر اکرم علیهمالسلام در این موضوعات مراجعه کرد. یکوقت میبینی در تفسیر ائمه یک چیزی وارد شده که اصلاً مطلب جور دیگر است.
در گفتار حضرت خلیلالرحمن که عرض میکند: «رَبِّ أَرِنِی كَيْفَ تُحْيِی الْمَوْتَىٰ قَالَ أَوَلَمْ تُؤْمِنْ قَالَ بَلَىٰ وَلَٰكِنْ لِيَطْمَئِنَّ قَلْبِی»؛( البقرة:۲۶۰)، در تفسیر یکوقتی یکی از علما نقل کرد- بنده یادم نیست یا مراجعه نکردم- میگفت که روایت دارد که حضرت ابراهیم شنیده بود یا به ملائکه گفته بودند که خداوند یک بندهای دارد که خیلی مورد عنایتش است، به طوریکه اگر از او بخواهد که مردهها را در حضور او احیاء کند، برایش این کار را میکند، و او خلیل خدا هم خواهد بود. از اینطور تمجیدات و تکریمات دربارهی یکی از انبیاء، و ایشان در این صدد برآمد که با این درخواست، یک اطمینان مافوق ایمانی برای خودش بخواهد، نه ایمان معمولی که هر کسی، هر مؤمنی به زنده شدن مردگان و روز قیامت دارد.
۸۰/۸/۳۰
☑️ مرحوم آیت الله سید ابراهیم خسروشاهی
@seyedololama