eitaa logo
تبیین
2.7هزار دنبال‌کننده
5هزار عکس
424 ویدیو
34 فایل
🔺اهداف: 🔹تهذیب نفس 🔹امام شناسی و مهدویت 🔹روشنگری و بصیرت‌افزایی 🔹ارتقاء بینش دینی و سیاسی 🔹دشمن شناسی و جنگ نرم 🔹ارتقاء مهارت‌های تربیتی 🔹و... 🔸هدف ارائه‌ی الگوست؛ با شبکه‌های اجتماعی کسی متفکر نمیشود، باید #کتاب خواند.
مشاهده در ایتا
دانلود
👇 👇 💠مهم ترین اثر یاد ، اجرای عدل و برپاداری قسط فردی و اجتماعی است 📙 از این رو امیرمؤمنان (علیه السلام) فرمود: كسی كه به یاد سفر آخرت باشد خود را آماده محاسبه آن روز خواهد كرد. نیز فرمود: به یاد گورت باش؛ 📙زیرا از آنجا به طرف معاد مرور می كنی و برای اصلاح جامعه اسلامی به مالك اشتر فرمود: هرگز بر خویشتن تسلّط نمی یابی و از خشم نمی رهی تا اندیشه هایت را بسیار به یاد بازگشت به سوی پروردگارت نگردانی. لذا مهم ترین اثر فراموشی معاد نیز تبهكاری و ستمگری فردی و اجتماعی است. 📙یاد قیامت یكی از عوامل مؤثر در وارستگی انسان است؛ كسی كه معاد را فراموش نكند پارسا خواهد بود؛ زیرا همهٴ اعمال و رفتارش را تحت مراقبت ویژه قرار می دهد و سعی و تلاش همه جانبه دارد تا آنها را بر خشنودی خداوند استوار ساخته، در مدار شهوات، آرزوهای باطل و هوسهای شیطانی نگردد. 📙 امیرالمؤمنین (علیه السلام) به این نكته زیبا توجّه داده و فرموده است: هراسناك ترین چیزی كه می ترسم دامنگیر شما گردد دو چیز است: پیروی از هوای نفس و آرزوی دراز؛ 📙اما زیان پیروی از هوای نفس آن است كه راه حق و حقیقت را می بندد و اما زیان آرزوی طولانی آن است كه سبب فراموشی آخرت خواهد شد، پس انسان اگر از قید و بند هوا بگریزد، قهراً برنامه های اخروی را با كمك عقل تنظیم می كند. 🏷تفسیر موضوعی قرآن کریم، جلد 4 (معاد در قرآن) @tabyinchannel
✳ وقتی انسان‌تریم که باورمان به قیامت بیشتر باشد 🔻 انسان وقتی انسان‌تر است که باورش به بیشتر است. یعنی میزان انسانیت انسان و به فعلیت رسیدن توانایی‌های انسان وقتی است که باورش به قیامت بیشتر باشد و این خیلی زیباست. اگر انسان از قیامت غافل است، انسانیت او زیر پا لگدمال می‌شود و تمام افعالی که انجام می‌دهد به جهت گرایش‌های بدنی اوست؛ نه به لحاظ انسانی. 🔸 کسی که از قیامت غافل است، حقیر است. اگر انسان می‌خواهد عظیم شود، هرچقدر باورش به و توجه‌اش به معاد و قیامت بیشتر باشد، ماهیت انسان تغییر می‌کند. یعنی کسی که باور کرد همه‌ی عمرش هشتاد، نود سال است، یک‌طور زندگی می‌کند؛ یک‌طور است و کسی که باور کرد دارد، ارزش‌ها و تصمیم‌گیری‌هایش خیلی متفاوت می‌شود. @tabyinchannel @daneshgahevelyat
⭐️☄⭐️☄⭐️☄⭐️☄⭐️ ☄ ⭕️همه چيز درباره پديده «مد و مدگرايی» (بخش دوازدهم) 🔶يکی از پديده‌های رايج اجتماعی معاصر، مسأله و است، شايد کمتر خانواده‌ای باشد که با اين پديده درگير نباشد؛ در اين نوشتار به بررسی چند وجهی اين پديده پرداخته می‌شود و مشخصاً برای پرسش‌های پیرامون این موضوع پاسخ مبسوط ارائه میگردد. 💠درمان فخر 🔷«تفکر در ماهيت جسمانی انسان»؛ امام علی (ع) میفرمایند: «ما لابن آدم و الفخر؟ اوله نطفة و آخره جيفة لا يرزق نفسه و لايدفع حتفه؛ را چه رسد که کند؟ در آغاز نطفه است و در پايان مردار (چند روز که از دفن جنازه بگذرد، تبديل به جيفه ميشود)، قادر نيست روزی خود را بيافريند و قادر نيست مرگ را از خود دفع کند». [نهج البلاغة، حکمت ۴۵۴] 🔷«ياد قبر و مرگ»؛ هر وقت دچار شديم برای رهايی از اين بيماری روحی، بهتر است به ياد قبر و مرگ بيفتيم. شايد علت مستحب بودن رفتن به قبرستان هر از چند گاهی، همين باشد که و را از انسان دور ميکند. فردی که به کفش و کيف و لباس‌اش فخر ميکند، يا به ماشين و خانه و مدل تلويزيون خود فخر ميکند، اگر بياد بياورد که چند صباح ديگر بدون همه اين امور، فقط با چند متر کفن راهی قبرستان خواهد شد، ديگر دچار فخر نميشود. يا فردی که به سبب قد و قيافه‌اش دچار فخر و غرور شده است، اگر به‌ ياد بياورد که همين قد و قيافه تبديل به سفره‌ای برای حشرات و کرم‌های زير زمين خواهد شد، دچار فخر نميشود. 🔷امیرالمؤمنین امام علی (ع) در خطبه ۱۵۳ نهج البلاغه میفرمایند: «ضِع فخرکَ و اَحطِط کِبرَک و اذکر قبرَک؛ را فرو بگذار؛ را دور بينداز و قبر خود را ياد کن». لازم به ذکر است که طبق احاديث و معاد، درمان بسياری از مشکلات و امراض روحی است. هم يکی از عناوين و اسامی آن [شفاء لما في الصدور] (درمان بخش) است. ۶۰ درصد آياتش درباره است. 🔷«نيايش و از خداوند متعال خواستن»؛ در نيايش مکارم‌ الاخلاق صحيفه سجاديه چنين آمده است، که فرد گرفتار به ميتواند هر روز چند مرتبه اين دو جمله را تکرار کند و از خداوند بخواهد: «الهی هب لی معالی الاخلاق و اَعصمنی من الفخر»؛ خداوندا! صفات عالی اخلاقی را به من ببخش و مرا از نگه دار! 🔶نتيجه نهايی در این بخش اینکه: آن مد و که باعث و مباهات شود، ناروا خواهد بود. ... ✍حجت‌الاسلام‌والمسلمين حسين هاشم‌نژاد، عضو هيئت علمی دانشگاه منبع: مشرق‌نیوز @tabyinchannel
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️خداوند در «قرآن» از چه روش هایی برای اثبات «معاد» استفاده كرده است؟ (بخش اول) 🔸يكی از بحث هایی كه درباره مطرح می شود راه های اثبات آن است. خداوند متعال در ، «معاد» را از شش راه اثبات كرده؛ كه به طور فشرده به آن مى پردازيم: 1⃣«بيدارى پس از خواب» 🔹در آيات مربوط به از این روش برای استفاده شده است. توضیح اینکه عدّه اى از در عصر پيامبر (صلی الله علیه و آله) از زنده شدن دوباره با همين جسم خاكى تعجّب كرده، و حتّى گوينده اين سخن را ديوانه و يا افترا زننده به خدا مى شمردند: «أَفْتَرَى عَلَى اللهِ كَذِباً أَمْ بِهِ جِنَّةٌ» [۱] با بيان داستان بيدار كردن «اصحاب كهف» پس از آن ، صحنه اى از را براى آنها به تصوير كشيد. 2⃣«حيات و مرگ گياهان» 🔹در آيه شريفه ۵ سوره حجّ مى خوانيم: «وَ تَرَى الْأَرْضَ هَامِدَةً فَإِذَا أَنزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاءَ اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ وَ أَنْبَتَتْ مِنْ كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ»؛ ( را [در فصل زمستان] خشك و مى بينى؛ امّا هنگامى كه آبِ بر آن فرو مى فرستيم، به در مى آيد و رويش مى كند، و از هر نوع گياهان بهجت انگيز مى روياند). و در ادامه، در آيه ۶ و ۷ همان سوره مى فرمايد:  «ذَلِكَ بِأَنَّ اللهَ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّهُ يُحْىِ الْمَوْتَى وَ أَنَّهُ عَلَى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ - وَ أَنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ لَا رَيْبَ فِيهَا وَ أَنَّ اللهَ يَبْعَثُ مَنْ فِى الْقُبُورِ»؛ (اين به خاطر آن است كه [بدانيد] خداوند حقّ است، و اوست كه را زنده مى كند، و بر هر چيزى تواناست - و اينكه آمدنى است، و شكّى در آن نيست؛ و خداوند تمام كسانى را كه در هستند زنده مى كند). 🔹چه تفاوتى ميان و در عالَم و درختان با زندگى و مرگ در عالَم هاست؟ انسانى كه هر ساله مرگ و حياتِ مجدّدِ و درختان را مشاهده مى كند و اگر [مثلاً] شصت سال عمر كند، شصت بار شاهد اين صحنه مرگ و حيات نو هست، چطور آن را انكار مى كند، و به طرفدارانِ آن نسبت جنون و مى دهد؟ 🔹اگر انسان چشمان خود را باز كند و قدرت بى نهايت خداوند و نمونه هاى عينى صحنه هاى را تماشا نمايد، از عجايب خلقت، كه به آن اشاره مى كند، و اينكه خداوند متعال از يك زمين و يك آب و يك هوا و درختان با خواصّ و ميوه هاى گوناگون مى آفريند، پی به می برد. امروز دانشمندان چند هزار گياه دارويى كشف كرده اند، كه هر كدام تركيبات مختلف دارويى دارد و همه اينها از آب و هوا و زمينِ واحد است. در ريشه هر يك از اين گياهان، آزمايشگاه عجيبى وجود دارد كه دارويى با خاصيّت ويژه تحويل مى دهد. 3⃣«تكامل جنين در شكم مادر» 🔹يكى از راه هاى اثبات استناد به مراحل مختلف در شكم مادر است كه در آيات متعدّدى از «قرآن مجيد» به چشم مى خورد. به آيه ۵ «سوره حجّ» توجّه فرماييد: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِى رَيْبٍ مِّنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِّنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُّطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُضْغَةٍ مُّخَلَّقَةٍ وَ غَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِنُبَيِّنَ لَكُمْ وَ نُقِرُّ فِى الْأَرْحَامِ مَا نَشَاءُ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمّىً ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلاً» 🔹[ترجمه آیه:] (اى مردم! اگر در شكّى داريد، [به اين نكته توجّه كنيد كه] ما شما را از آفريديم، سپس از ، و بعد از ، سپس از [چيزى شبيه گوشت جويده شده]، كه بعضى داراى شكل و خلقت است و بعضى بدون شكل؛ تا براى شما روشن سازيم [كه بر هر چيز قادريم]، و هايى را كه بخواهيم تا در رَحِم [مادران] نگاه مى داريم؛ [و آنچه را بخواهيم ساقط مى كنيم] بعد شما را به صورت بيرون مى آوريم). 🔹اى ! تو در هر روز رستاخيزى داشته اى، حال چگونه منكر ؟ اگر كتاب هايى كه درباره در شكم مادر و حالات جنين نوشته شده مطالعه كنيد، از قدرت و حيران مى شويد. آرى! اگر در انسان ترديد داريد در آفرينش جنين مطالعه كنيد. ... پی نوشت؛ [۱] سوره سبأ، آیه۸ 📕داستان ياران، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: عليان نژادى، ابوالقاسم، ‏مدرسه امام على بن ابيطالب(ع)، قم‏، ۱۳۹۰ش، ‏چاپ اول‏، ص ۷۲ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) @tabyinchannel
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️خداوند در «قرآن» از چه روش هایی برای اثبات «معاد» استفاده كرده است؟ (بخش دوم) 🔸يكی از بحث هایی كه درباره مطرح می شود راه های اثبات آن است. خداوند متعال در ، «معاد» را از شش راه اثبات كرده؛ كه به طور فشرده به آن مى پردازيم: 4⃣«همچون آفرينش اوليه» 🔹عربى بيابانگرد كه قطعه استخوانِ پوسيده انسانى را در دست داشت خدمت (صلی الله علیه و آله) رسيد و آن را با دستان خود خرد كرد و بر روى خاك ها ريخت و سپس خطاب به پيامبر عرض كرد: اى محمّد! (صلی الله علیه و آله)، اين استخوانِ خاك شده چگونه دوباره به حالت اوّل بازگشته و بر آن گوشت روئيده و بقيّه اعضاى بدن انسان تشكيل گرديده، و انسان آفريده مى شود؟ 🔹 در پاسخ وى در «سوره يس» آيات ۷۸ و ۷۹ مى فرمايد:  «وَ ضَرَبَ لَنَا مَثَلاً وَ نسِىَ خَلْقَهُ قَالَ مَنْ يُحْىِ الْعِظَامَ وَ هِىَ رَمِيمٌ - قُلْ يُحْيِيهَا الَّذِى أَنشَأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِكُلِّ خَلْقٍ عَلِيمٌ» (و براى ما مثالى زد و را فراموش كرد و گفت: چه كسى اين استخوان ها را زنده مى كند در حالى كه پوسيده است؟! - بگو: همان كسى آن را زنده مى كند كه آن را آفريد، و او نسبت به هر مخلوقى داناست). 🔹اى ! مگر روز اوّل چه بودى؟ خداوند پدر و مادرت حضرت و را از خاك آفريد. حال اگر بميرى و تبديل به خاك شوى و خداوند بخواهد دوباره تو را از خاك بيافريند، آيا كار مشكلى است؟ آرى تمام موجوداتِ زنده از همين خاك آفريده شده اند، و خداوند مى تواند دوباره آنها را از خاك بيافريند. بنابراين، را فراموش مكن و منكر جهان پس از مرگ مشو. 5⃣«خلقت آسمان و زمين» 🔹آيه ۸۱ «سوره يس» راه ديگر اثبات را چنين معرّفى مى كند: «أَوَ لَيْسَ الَّذِى خَلَقَ السَّماوَاتِ وَ الْأَرْضَ بِقَادِرٍ عَلَى أَنْ يَخْلُقَ مِثْلَهُمْ بَلَى وَ هُوَ الْخَلَّاقُ الْعَلِيمُ»؛ (آيا كسى كه و را آفريد، قادر نيست همانند آنان را بيافريند؟! آرى [مى تواند]، و او آفريدگار آگاه است). خداوندى كه قادر بر آفرينش هاى گوناگون و زمين وسيع و گسترده با تمام مخلوقاتِ آن است، خداوندى كه كهكشان هاى فراوان با ستاره هاى بى شمارِ آن را آفريده، آيا نمى تواند انسان هاى خاك شده را مجدداً بيافريند؟! ... 📕داستان ياران، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: عليان نژادى، ابوالقاسم، ‏مدرسه امام على بن ابيطالب(ع)، قم‏، ۱۳۹۰ش، ‏چاپ اول‏، ص ۷۲ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) @tabyinchannel
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️خداوند در «قرآن» از چه روش هایی برای اثبات «معاد» استفاده كرده است؟ (بخش سوم و پایانی) 🔸يكی از بحث هایی كه درباره مطرح می شود راه های اثبات آن است. خداوند متعال در ، «معاد» را از شش راه اثبات كرده؛ كه به طور فشرده به آن مى پردازيم: 6⃣«رستاخيزِ تابش آفتاب» 🔹ششمين راه اثبات در آيه ۸۰ «سوره يس» آمده است. توجّه فرماييد: «الَّذِى جَعَلَ لَكُمْ مِّنَ الشَّجَرِ الْأَخْضَرِ نَاراً فَإِذَا أَنْتُمْ مِّنْهُ تُوقِدُونَ» (همان كسى كه براى شما از ، آتش آفريد و شما به وسيله آن، مى افروزيد). اين آيه شريفه تفسير پيچيده اى دارد كه به زبان بسيار ساده به این شرح است: وقتى خشك مى شود مردم آن را قطعه قطعه مى كنند و مى زنند و از آن استفاده مى كنند. اين آتش از كجاست؟ چه كسى اين را در ذخيره كرده است؟ 🔹دانشمندان معتقدند: اين آتش حاصل است كه چندين سال در زمانى كه آن و سرسبز بود، ذخيره كرده است؛ حال اگر گرماى آفتاب در چند لحظه تبديل به شعله ورى مى شود در حقيقت اين آتش، معاد و آن است. در ظاهر تابش چندين ساله آفتاب بر اين درخت نابود نشده، بلكه در واقع ذخيره گرديده و اكنون برگشته و لحظه و رستاخيز آن است. 🔹اگر خداوند قدرت دارد حتّى را روزى باز گرداند و تبديل به كند، بشر را نيز مى تواند به حالت قبل باز گردانده و آن را تبديل به انسان كند. خلاصه اينكه از شش راه براى اثبات بهره گرفته و پيام تمام اين طرق شش گانه اين است كه هيچ چيز در اين عالَم معدوم نمى شود. تمام و و ما در فضاى اطراف ما هست و روزى صدا و تصوير آن را براى ما خواهند گذاشت. 🔹در گذشته بيان اين مسئله با حيرت و تعجّب شنوندگان همراه بود، امّا امروزه كه امكان ضبط صدها ساعت سخنرانى در يك لوح فشرده وجود دارد باور اين مسئله راحت تر شده است. آرى روزى اعضاى بدن و حتّى پوست ما صدا و تصوير را به نمايش مى گذارد، و هنگامى كه صاحبش به او اعتراض مى كند كه چرا من را رسوا مى كنى؟ پاسخ مى دهد: اين امر و اراده خداست و به دستور او چنين مى كنم! از در آن روز بترسيم، و با مراقبت از و ، جلوى آن رسوايى را بگيريم. 📕داستان ياران، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: عليان نژادى، ابوالقاسم، ‏مدرسه امام على بن ابيطالب(ع)، قم‏، ۱۳۹۰ش، ‏چاپ اول‏، ص ۷۲ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) @tabyinchannel
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️آیا زندگى چند روزه دنیا می تواند هدف آفرینش ما باشد؟ 🔹حقیقت این است که در دل این عالم پهناور گویى تابلوى بزرگى براى نشان دادن هدف نهایى نصب شده که گاه بر اثر عظمتش نمى توانیم آن را در لحظات نخستین ببینیم و روى آن نوشته شده است «تربیت و تکامل». فرض کنید من شصت سال در این دنیا زندگى کنم، همه روز از صبح تا شام براى به دست آوردن روزى تلاش نمایم و شب خسته و وامانده به منزل باز گردم و نتیجه اش این باشد که در طول عمرم چندین تُن غذا و آب مصرف کنم و با زحمت و دردسر، خانه اى فراهم سازم و بعد بگذارم و از این جهان بروم؛ آیا این هدف ارزش آن را دارد که مرا به این زندگى پر درد و رنج بخواند؟ 🔹راستى اگر مهندسى، ساختمان عظیمى را در وسط بیابانى بر پا کند و سالیان دراز در تکمیل و تنظیم آن بکوشد و تمام وسائل را در آن فراهم سازد، و هنگامى که از او سؤال کنند منظورت چیست؟ بگوید: هدفم این است که در تمام عمر این ساختمان، رهگذرى از این راه بگذرد و یک ساعت در آن بیاساید! آیا همه تعجّب نخواهیم کرد و نخواهیم گفت: یک ساعت آسودن یک راهگذر، این همه تشکیلات و مقدّمات و ذى المقدّمات نمى خواهد. به همین دلیل آنها که عقیده به رستاخیز و زندگى پس از مرگ ندارند زندگى این جهان را پوچ مى دانند، و این سخن در کلمات مادّى ها زیاد به چشم مى خورد که زندگى این جهان بى هدف است، حتّى گاه افرادى از آنها دست به انتحار مى زنند، چرا که از این زندگى مادى تکرارى و بى هدف خسته شده اند. 🔹چیزى که به زندگى هدف مى دهد و آن را معقول و حکیمانه مى کند این است که مقدّمه جهان دیگرى باشد و تحمّل مشکلات این زندگى و چیدن این همه مقدّمات براى آن، به خاطر استفاده در مسیر یک زندگى جاودان باشد. در اینجا مثال جالبى می‌ زنیم و آن این که اگر جنینى که در شکم مادر است عقل و هوش کافى مى داشت و به او مى گفتند: بعد از این زندگى که تو در اینجا دارى خبرى نیست، حتماً او به زندگیش اعتراض مى کرد، و مى گفت: «این چه معنى دارد من در این محیط زندانى باشم؟ خون بخورم و دست و پا بسته در گوشه اى بیفتم و بعد هیچ؟ آفریدگار چه هدفى از این آفرینش داشت؟!» 🔹امّا اگر به او اطمینان دهند که این چند ماه یک مرحله زودگذر و دوران آمادگى براى یک زندگى نسبتاً طولانى در دنیاست، جهانى که نسبت به محیط جنین وسیع و پرنور و پرشکوه است، و نسبت به آن مواهب گوناگون دارد، در این موقع او قانع مى شد که دوران جنینى مفهوم و هدف قابل ملاحظه اى دارد و به همین دلیل قابل تحمّل است. قرآن مجید مى فرماید: «و لقد علمتم النشأة الاولى فلولا تذکرون؛ [۱] شما زندگى این جهان را دانستید، چگونه متذکّر نمى شوید (که بعد از آن جهان دیگرى وجود دارد)». خلاصه اینکه این جهان با تمام وجودش فریاد مى زند که بعد از آن جهان دیگرى است وگرنه لغو و بیهوده و بى معنى بود. این سخن را از زبان قرآن مجید بشنوید که مى فرماید: «افحسبتم انما خلقناکم عبثا و انکم الینا لا ترجعون؛ [۲] آیا شما گمان کردید که شما را بیهوده آفریدیم و شما به سوى ما باز نمى گردید؟». اشاره به این که اگر «معاد» که در قرآن از آن تعبیر به بازگشت به سوى خدا شده، در کار نبود، آفرینش انسان با بیهودگى مساوى بود. نتیجه این که فلسفه آفرینش مى گوید: بعد از این جهان باید جهان دیگرى وجود داشته باشد. پی نوشت‌ها؛ [۱] سوره واقعه، آیه ۶۲ [۲] سوره مؤمنون، آیه ۱۹۵ 📕پنجاه درس اصول عقائد برای جوانان، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى ‏، مدرسه الامام على بن ابیطالب (ع)، قم‏، ۱۳۷۶ش، ص ۳۷۱ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) @tabyinchannel
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️اعتقاد به «معاد» چه ضرورتی دارد؟ 🔹هر كس مختصر آشنايى با علوم طبيعى داشته باشد، مى داند همه موجودات اين جهان از قانونمندى خاصى برخوردارند؛ حاكميت اين قوانين حساب شده است كه به دانشمندان اجازه مى دهد كتب علمى را بر اساس فرمول هاى دقيق تنظيم كنند، و حتى مثلا برنامه هاى دقيق سفرهاى فضایى و ورود در كرات ديگر را بر اساس آن مرتب نمايند. به تعبير ديگر به هر سو مى نگريم قانون و را مى يابيم كه بر همه چيز سايه افكنده است، و از بزرگترين منظومه هاى شمسى گرفته تا كوچكترين ذرّه اتم در زير پوشش آن قرار دارد. از سوى ديگر انسان نمى تواند از قانون عدالت كه فرمان آفريدگار در سرتاسر جهان هستى است مستثنى باشد و وصله ناهمرنگى براى جهان خلقت گردد؛ زيرا اين استثنا كاملا بى دليل است و به اين ترتيب يقين مى كنيم كه براى انسان نيز دادگاهى در نظر گرفته شده كه همگان در آن حضور مى يابند و سهم خود را از عدالت عمومى عالم هستى مى گيرند. 🔹علماى علم عقائد از قديم الايام بر اين استدلال در مسأله اثبات تكيه مى كردند و صحنه هايى از مظالم بشر را ارائه مى نمودند كه در اين دنيا بدون اجراى عدالت پايان گرفته، ظالمانى كه تا آخر عمر، مرفّه زندگى كرده اند و مظلومانى كه تا واپسين لحظه زندگى در شكنجه و عذاب بوده اند. آيا ممكن است خداوندِ عادل به اين امر راضى گردد؟ آيا اين صحنه ها با عدالت او در تضاد نيست؟! سپس به آسانى نتيجه مى گرفتند كه بايد جهان ديگرى در كار باشد تا عدل الهى در مورد انسان ها تجلّى كند و هركس مثقال ذرّه اى كار خير كرده ببيند و هركس مثقال ذره اى كار شرّ انجام داده، او نيز به نتيجه كار خود برسد. بنابراين ، مظهر عدل خداست و پاسخ به همه اين چراها. 📕پيام قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: جمعى از فضلاء، دار الكتب الاسلاميه‏، تهران‏، ‏۱۳۸۶ش، چ نهم، ج ۵، ص ۲۰۲ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) @tabyinchannel
⭕️توجه به بازخواست در آخرت 🔹هیچ، هیچ شبهه در این نیست که ما یک روزی‌ باید جواب بدهیم. هر کداممان، هر کاری انجام بدهیم، یک روز جواب می‌ خواهد، انتقاد بکنیم، یک روز جواب می‌ خواهد؛ انتقام‌ گیری باشد، یک روز جواب می‌ خواهد؛ و بدرفتاری باشد، یک روز جواب می‌ خواهند از ما. این را ما باید حتماً توجه بهش داشته باشیم و دارید توجه؛ یعنی، هر کس مسلمان است، اعتقاد به اینکه است و همه چیز دست آن، در آن جا رسیدگی می‌ شود، و حاضر است، این جزو اعتقادات اسلام است. بیانات‌ حضرت‌ امام ۶۴/۰۶/۱۲ منبع: سایت جامع امام خمینی (ره) @tabyinchannel
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️آيا «معاد» جسمانى است يا روحانى؟ 🔹منظور از اين نيست كه تنها جسم در جهان ديگر بازگشت مى كند، بلكه هدف اين است كه و توأمان مبعوث مى شوند، و به تعبير ديگر بازگشت روح مُسلَّم است، بحث روی است. جمعى از فلاسفه پيشين تنها به معاد روحانى معتقد بودند و جسم را مَركبى مى دانستند كه تنها در اين جهان با انسان است و بعد از مرگ از آن بى نياز مى شود، آن را رها مى سازد و به عالم ارواح مى شتابد؛ ولى عقيده علماى بزرگ اسلام اين است كه معاد در هر دو جنبه روحانى و جسمانى صورت مى گيرد، در اينجا بعضى مقيد به خصوص جسم سابق نيستند و مى گويند: خداوند جسمى را در اختيار روح مى گذارد و چون شخصيت انسان به روح او است اين جسم، جسم او محسوب مى شود! 🔹در حالى كه محققين معتقدند همان جسمى كه خاك و متلاشى گشته، به فرمان خدا جمع آورى مى شود و لباس حيات نوينى بر آن مى پوشاند و اين عقيده اى است كه از متون آيات قرآن مجيد گرفته شده است. شواهد در آن قدر زياد است كه به طور يقين مى توان گفت: آنها كه را منحصر در روحانى مى دانند كمترين مطالعه اى در آيات فراوان معاد نكرده اند، وگرنه در به قدرى روشن است كه جاى هيچ گونه ترديد نيست. آياتى كه در آخر «سوره يس» مى خوانيم به وضوح بيانگر اين حقيقت است؛ چرا كه مرد عرب بيابانى تعجبش از اين بود كه اين استخوان پوسيده را كه در دست دارد چه كسى مى تواند زنده كند؟ 🔹و با صراحت در پاسخ او مى گويد: «قُلْ يُحْيِيهَا الَّذِى أَنشأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ» [۱]؛ (بگو همين استخوان پوسيده را كه روز نخست آن را ابداع و ايجاد كرد زنده مى كند). تمام تعجب مشركان و مخالفت آنها در مسأله بر سر همين مطلب بود كه چگونه وقتى ما خاك شديم و خاك هاى ما در زمين گم شد، دوباره لباس حيات در تن مى كنيم؟ «وَ قَالُوا أَءِذَا ضَلَلْنَا فِی الأَرْضِ أَءِنَّا لَفِى خَلْقٍ جَدِيدِ». [۲] آنها مى گفتند: چگونه اين مرد به شما وعده مى دهد وقتى كه مرديد و خاك شديد بار ديگر به زندگى باز مى گرديد: «أَيَعِدُكمْ أَنَّكمْ إِذَا مِتُّمْ وَ كُنتُمْ تُرَاباً وَ عِظاماً أَنَّكم مُخْرَجُونَ». [۳] آنها به قدرى از اين مسأله تعجب مى كردند كه اظهار آن را نشانه جنون و يا دروغ بر خدا مى پنداشتند: «وَ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا هَلْ نَدُلُّكُمْ عَلَى رَجُلٍ يُنَبِّئُكُمْ إِذَا مُزِّقْتُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُمْ لَفِى خَلْقٍ جَدِيدٍ». [۴] 🔹«أَفَعَيِينَا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فِی لَبْسٍ مِّنْ خَلْقٍ جَدِيدٍ» [۵]؛ (كافران گفتند مردى را به شما نشان دهيم كه به شما خبر مى دهد هنگامى كه كاملا خاك و پراكنده شديد ديگر بار آفرينش جديدى مى يابيد). به همين دليل عموماً «استدلالات قرآن درباره امكان معاد» بر محور همين دور مى زند و بعلاوه كراراً خاطر نشان مى كند كه شما در از خارج مى شويد [۶] قبرها مربوط به معاد جسمانى است. داستان مرغ هاى چهارگانه حضرت ابراهيم نبی (علیه السلام) و همچنين داستان حضرت عزیر نبی (علیه السلام) و زنده شدن او بعد از مرگ و ماجراى مقتول بنى اسرائيل، همه با صراحت از سخن مى گويد. 🔹توصيف هاى زيادى كه از مواهب مادى و معنوى كرده است همه نشان مى دهد كه هم در مرحله و هم در مرحله تحقق مى پذيرد، وگرنه حور و قصور و انواع غذاهاى بهشتى و لذائذ مادى در كنار مواهب معنوى معنى ندارد. به هر حال ممكن نيست كسى كمترين آگاهى از منطق و فرهنگ قرآن داشته باشد و را انكار كند و به تعبير ديگر انكار معاد جسمانى از نظر قرآن مساوى است با انكار اصل معاد! علاوه بر اين دلائل نقلى، شواهد عقلى نيز در اين زمينه وجود دارد كه اگر بخواهيم وارد آن شويم سخن به درازا مى كشد. البته اعتقاد به معاد جسمانى، پاره اى از سؤالات و اشكالات برمى انگيزد مانند شبهه آكل و مأكول كه محققان اسلامى از آن پاسخ گفته اند. [۷] پی نوشت‌ها؛ [۱] سوره يس، آيه ۷۹ [۲] سوره الم سجده، آيه ۱۰ [۳] سوره مؤمنون، آيه ۳۵ [۴] سوره سبا، آيه ۷ [۵] سوره ق، آیه ۱۵ [۶] سوره يس، آيه ۵۱؛ سوره قمر، آيه ۷ [۷] تفسير نمونه، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الإسلامية، تهران، ۱۳۷۴ش، چ اول، ج ۱۸، ص ۴۸۷ 📕يكصد و هشتاد پرسش و پاسخ‏، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: حسينى، سيد حسين، دار الكتب الاسلامية، تهران، ‏۱۳۸۶ش، ‏چ چهارم‏، ‏ص ۳۲۳ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) @tabyinchannel
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️اثر تربیتی «معاد باوری» در روایات اسلامی چگونه بیان شده است؟ (بخش اول) 🔸در اين موضوع، بازتاب گسترده اى پيدا كرده است و رابطه عميق و ريشه دار و مستمر اين دو را با يكديگر روشن مى سازد، به عنوان نمونه به روايات زير توجه كنيد: 1⃣امام على (عليه السلام) در نهج البلاغه مى فرمايد: «وَ الله لَاِنْ اَبِيْت عَلى حَسَكِ السَّعْدانِ مُسَهَّداً اَوْ اُجَرَّ فِى اْلاَغْلالِ مُصَفَّداً، اَحَبُّ اِلَىَّ مِنْ اَنْ اَلْقَى اللهَ وَ رَسُولُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ ظالِماً لِبَعْضِ الْعِبادِ وَ غاصِباً لِشَىء مِنَ الْحُطامِ». [۱] (به خدا سوگند، اگر شب را به روى خارهاى جانگداز «سعدان» بيدار بسر برم و [روزها] در غل و زنجيرها بسته و كشيده شوم، برايم خوش‌تر است از اينكه خدا و رسولش را روز در حالى ملاقات كنم كه به بعضى از بندگان ستم كرده و چيزى از اموال دنيا را غصب نموده باشم). 🔹امام على (عليه السلام) بعد از اين جمله ها داستان معروف برادرش «عقيل» را به ميان مى آورد كه از شدّت فقر و پريشانى به او پناه آورده بود و تقاضا داشت بر خلاف قانون عدل اسلامى چيزى اضافه بر سهمش از بيت المال به او بدهد؛ امّا امام قطعه آهنى را در آتش تفتيده مى كند و نزديك دست او مى برد و هنگامى كه ناله عقيل بلند مى شود، به او مى فرمايد: «تو چگونه از اين آتشى كه حكم بازيچه را دارد فرياد مى كشى؟ امّا مرا به سوى آتشى مى كشانى كه خداوند جبّار با شعله خشم و غضبش آن را برافروخته است!» [۲] امواج نيرومند و تكان دهنده ايمان به و تأثير آن در اجراى و در برابر هر گونه انحراف و گناه در اين كلمات به وضوح به چشم مى خورد و نمونه زنده اى است از تجلّى ايمان به و در اعمال انسان. 2⃣در حديثى از امير مؤمنان امام على (عليه السلام) مى خوانيم: «مَنْ اَيْقَنَ بِالخَلَفِ جادَ بِالعَطيّةِ». [۳] (كسى كه يقين به جانشين [و پاداش قيامت] داشته باشد در بخشش خواهد بود). اين حديث نيز به خوبى نشان مى دهد كه ايمان به ، انسان را سخاوتمند و بخشايشگر مى سازد. 3⃣در غررالحكم از همان حضرت در عبارتى صريح و آشكار مى خوانيم كه فرمود: «اِجْعَلْ هَمَّكَ لِمَعادِكَ تَصْلُحْ». [۴] (همّ خود را در قرار ده تا صالح شوى). ... پی نوشت‌ها؛ [۱] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت‏، قم‏، ‏۱۴۱۴ق، چ اول، ص ۳۴۶، خطبه ۲۲۴ [۲] همان [۳] وسائل الشيعة، مؤسسة آل البيت(ع)، قم، ۱۴۰۹ق، چ اول، ج ‏۱۶، ص ۲۸۸، باب ۱ [۴] عيون الحكم و المواعظ، ليثى واسطى، دار الحديث‏، قم‏، ۱۳۷۶ش، ‏چ اول‏، ص ۷۸ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) @tabyinchannel
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️اثر تربیتی «معاد باوری» در روایات اسلامی چگونه بیان شده است؟ (بخش دوم و پایانی) 🔸در اين موضوع، بازتاب گسترده اى پيدا كرده است و رابطه عميق و ريشه دار و مستمر اين دو را با يكديگر روشن مى سازد، به عنوان نمونه به روايات زير توجه كنيد: 4⃣در حماسه هاى كربلا و نيز مى خوانيم كه (عليه السلام) روز عاشورا ياران خود را مخاطب ساخته فرمود: «صَبْراً بَنِى الْكِرامِ فَمَا الْمَوْتُ اِلاّ قَنْطَرَةٌ تَعْبُرُ بِكُمْ عنِ الْبُؤْسِ وَ الضَّراءِ اِلَى الْجِنانِ الْواسِعَةِ وَ النَّعيمِ الدّائِمَةِ فَاَيُّكُمْ يَكْرَهُ اَنْ يَنْتَقِلَ مِنْ سَجْن اِلى قَصْر»؛ (استقامت كنيد اى بزرگ زادگان! چرا كه [و شهادت] تنها پلى است كه شما را از ناراحتى ها و رنج ها به سوى باغ هاى وسيع و نعمت هاى جاويدان عبور مى دهد، كداميك از شما ناخشنوديد كه از زندانى به قصرى منتقل شويد؟). 🔹اين سخن را امام حسين (عليه السلام) در حالى بيان فرمود كه هر قدر دايره محاصره او و لشكريانش تنگ‌تر مى شد و مشكلات ميدان جنگ شديدتر مى گشت چهره هايى برافروخته تر و حالتى آرام‌تر داشتند. در اينجا بعضى از يارانش به بعضى ديگر اشاره كرده، مى گفتند: «اُنْظُرُوا لا يُبالى بِالْمَوْتِ»؛ (بنگريد او به مرگ اعتنا نمى كند و هراسى از آن ندارد). امام (عليه السلام) اين معنا را شنيد و سخنان فوق را بيان فرمود و سپس افزود: پدرم از رسول خدا (صلی اللله عليه و آله) چنين نقل كرد: 🔹«اِنَّ الدُّنْيا سِجْنُ الْمُؤْمِنِ وَ جَنَّةُ الْكافِرِ وَ الْمَوْتُ جِسْرُ هؤُلاءِ اِلى جِنانِهِمْ وَ جِسْرُ هؤُلاءِ اِلى جَحيمِهِمْ ما كَذِبْتُ وَ لا كُذِّبْتُ»؛ [۱] (دنيا، زندان مؤمنان و بهشت كافران است و ، پلى است براى گروه اوّل به سوى بهشت و پلى است براى گروه دوّم به سوى دوزخ [اين يك حقيقت است] نه دورغ مى گويم و نه به من دروغ گفته شده است). رَمز حماسه هاى عاشورا و شجاعت بى نظير امام حسين (عليه السلام) و يارانش را كه در تاريخ با خطوط زرين و درخشان ثبت شده است بايد در همين راستا و در و مستحكم آنان نسبت به و زندگى جاويدان جستجو كرد. 5⃣تأثير ايمان به در حسن اعمال به قدرى روشن و آشكار است كه اميرمؤمنان (عليه السلام) تعجب مى كند از كسى كه ايمان به دارد و در خويش نمى كوشد مى فرمايد: «عَجِبْتُ لِمَنْ يَعْلَمُ اَنَّ لِلاعمالِ جَزاءاً كَيْفَ لا يُحْسِنُ عَمَلَهُ». [۲] 6⃣اين سخن را با حديث پرمعنايى از پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله) پايان مى دهيم: آنجا كه در نشانه ها و علائم فرمود: از نشانه هاى آنها اين است: «اَيْقَنَ بِاَنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ فَاشْتاقَ اِلَيْها وَ اَيْقَنَ بِاَنَّ النّارَ حَقٌّ فَظَهَرَ سَعْيُهُ لِلنِّجاةِ مِنْهاوَ اَيْقَنَ بِانَّ الْحِسابَ حَقُّ فَحاسَبَ نَفْسَهُ»؛ [۳] (آنها به ايمان دارند، لذا مشتاق آنند [و براى رسيدن به آن در نيكى ها تلاش دارند] و به يقين دارند، لذا براى رهايى از آن سعى مى كنند [و گِرد گناه نمى گردند] و يقين دارند كه روز حق است، لذا به حساب خويش مى رسند [پيش از آنكه به حساب آنها برسند]). احاديث در اين زمينه بسيار فراوان است و آنچه در بالا گفته شد، تنها گوشه كوچكى از آنها محسوب مى شود و همگى تأكيد بر تأثير عميق به سراى در تربيت انسان دارد. پی نوشت‌ها؛ [۱] بحار الأنوار، دار إحياء التراث العربى، ۱۴۰۳ق، چ دوم، ج ‏۴۴، ص ۲۹۷، باب ۳۵ [۲] غرر الحكم و درر الكلم‏، تميمى آمدى، دار الكتاب الإسلامی، قم،‏ ۱۴۱۰ق، چ دوم‏، ص ۴۶۱، قصار ۲۵ [۳] مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل‏، نورى، حسين بن محمد تقی، مؤسسة آل البيت(ع)، قم،‏ ‏۱۴۰۸ق، چ اول، ج ‏۱۱، ص ۱۹۷ 📕پيام قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: جمعى از فضلاء، دار الكتب الاسلاميه‏، تهران‏، ‏۱۳۸۶ش، چ نهم، ج ۵، ص ۳۲۶ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) @tabyinchannel
⭕️پيامبر اکرم صلی الله عليه و آله:  🔸مَنْ كانَ يُؤمِنُ بِاللهِ و اليَومِ الآخِرِ فَلْيَفِ إذا وَعَدَ. 🔹هر كه به خدا و روز ايمان دارد بايد به خود عمل كند. 📕الكافى، ج ۲، ص ۳۶۴ @tabyinchannel
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️ ايمان به معاد چه آثارى در پى دارد؟ 🔹 يقين دارند كه ، مهمل، عبث و آفريده نشده؛ آفرينش براى او خط سيرى تعيين كرده است كه با هرگز پايان نمی‌گيرد، چرا كه اگر در همين جا همه چيز ختم می‌شد، مسلماً اين همه غوغا براى اين چند روز زندگى، عبث و بيهوده بود. آنها اعتراف دارند مطلق‌ پروردگار در انتظار همگان است و چنان نيست كه ما در اين جهان، و پاداش باشد. 🔹اين اعتقاد به آنها می‌بخشد؛ از فشارهایى كه در اثر انجام بر آنها وارد مى شود، نه تنها رنج نمى برند، كه از آن هم استقبال مى كنند؛ همچون كوه در برابر مى ايستند، در برابر بى عدالتى ها تسليم نمى شوند، و مطمئن هستند كوچكترين عمل نيك و بد، و دارد، و پس از به جهانى‌ بسیار وسيعتر، كه خالى از هر گونه ظلم و ستم است انتقال مى يابند و از رحمت واسعه و الطاف پروردگار بزرگ بهره مند مى شوند. 🔹 يعنى شكافتن ديوار عالم ماده، و ورود در محيطى بالاتر و والاتر كه اين جهان، مزرعه اى براى آن، و آموزشگاهى براى آمادگى هر چه بيشتر در برابر آن، محسوب می‌شود، حيات و هدف نهایی نيست، بلكه دارد، و دوران سازندگى براى جهان ديگر است. زندگى در همچون زندگى دوران جنينى است، كه هرگز هدف آفرينش انسان آن نبوده، بلكه يك است براى زندگى ديگرى، ولى تا اين جنين دور از هر گونه عيب متولد نشود، در زندگى بعد از آن خوشبخت و سعادتمند نخواهد بود. 🔹 اثر عميقى در دارد، و به آنها شهامت و شجاعت مى بخشد، زيرا بر اساس آن، اوج افتخار در زندگى اين جهان، که در راه يك هدف مقدس الهى است، محبوبترين حالت، براى یک تلقی می‌شود، و آغازى است براى يك و جاودانى. همچنین ايمان به ، انسان را در برابر كنترل می‌كند، و به تعبير ديگر، ايمان به خدا و آخرت، با گناهان نسبت معكوس دارند؛ به هر نسبت كه قوی‌تر باشد، كمتر است، و در نقطه مقابل، فراموشى روز جزا، سرچشمه انواع طغيان ها، ستمها و گناهان است و آنها هم سرچشمه عذاب شديد. [۱] پی‌نوشت: [۱] تفسير نمونه، ج ۱، ص ۱۰۸ منبع: وبسایت انوار طاها @tabyinchannel
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️«آخرالزمان» در روايات اسلامی با چه ويژگى هايى معرفی شده است؟ 🔹در بعضى خطبه‌هاى نهج البلاغه (عليه السلام) و رواياتى از (صلی الله علیه و آله) و اهل بيت (عليهم السلام) خبرهايى درباره و آينده ای تاريك و براى داده شده است. از ويژگى هاى ، پشت كردن بسيارى از مردم به مسئله و است، و اینکه هر آنچه به دستشان برسد، از هر جا و هر كس براى خود حلال مى شمرند و اين همه زندگى آنها را مى آلايد. ويژگى ديگر كه است سبب مى شود و را به فراموشى بسپارند و همچون مستان شراب، در به سر برند. 🔹دور زدن و تكيه بر بهانه هاى واهى براى انجام هر كار و به يكى ديگر از ويژگى هاى آن زمان است. به صورت سنّت ها و به صورت بدعت ها در مى آيد. در حديثى از (صلی الله علیه و آله) مى خوانيم: «يَأْتى عَلَى النّاسِ زَمانٌ لا يَبْقى أحَدٌ إلَّا أَكَلَ الرِّبا فَإنْ لَمْ يَأْكُلْهُ أَصابَهُ مِنْ غُبارِهِ»؛ [۱] (زمانى بر مردم فرا مى رسد كه همه مى شوند و اگر كسانى رباخوار نباشند، گرد و غبار بر دامنشان مى نشيند». [۱] 🔹در حديث ديگرى در وصاياى رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) به ابن مسعود آمده است: «زمانى بر فرا مى رسد كه انواع را مى خورند و بر ها [ی گران قيمت] سوار مى شوند و ، همچون زنان كه براى همسر خود، مى كنند خود را مى آرايند. ، خارج مى شوند و مانند سلاطين جبّار در اجتماع مى كنند. اين گروه، اين امّت در ـ تا آنجا كه مى فرمايد: «يَابْنَ مَسْعُودُ يَأْتى عَلَى الناسِ زَمانٌ اَلصَّابِرُ عَلَى دينِهِ مِثْلُ الْقابِضِ عَلَى الْجَمْرَةِ بِكَفِّهِ»؛ (اى پسر مسعود، بر مردم فرا مى رسد كه همچون نگهدارى در كف دست است). [۲] 🔹و ديگرى كه ذكر همه آنها به طول مى انجامد. اين پيشگويى ها افزون بر اينكه جنبه اعجاز دارد، است به گروه هاى وفادار به كه خود را نبازند و بدانند اين دوران پايانى دارد كه به (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مى انجامد. پی نوشت: [۱] مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل‏، نورى، مؤسسة آل البيت(ع)، چ۱، ج۱۳، ص۳۳۳ [۲] مكارم الأخلاق‏، طبرسى، شريف رضى‏، قم‏ چ۴، ص۴۵۰ 📕پيام امام امير المؤمنين(ع)‏، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية‏، تهران‏، ۱۳۸۶ش، چ۱، ج۷، ص۲۵۵ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) @tabyinchannel