📌از نظام فکری امام خمینی تا مکتب معرفتی انقلاب اسلامی ✍ سید مهدی موسوی ♦️بخش دوم: ❇️ویژگی های نظام فکری امام خمینی امام خمینی متفکری برجسته و صاحب یک نظام فکری و نظام جامع از اندیشه‌ی اسلامی بود که از ویژگی‌های مختلفی برخوردار بود که مهم‌ترین آن از این قرار است: ۱. توجه جدّی به محکمات اندیشه و اصول معرفت در مسیر انکشاف حقیقت و تفکیک آنها از سایر معارفی که به توضیح و تفصیل و اثبات آن می پردازد و تلاش برای بازگرداندن همه‌ی معارف تفصیلی و توضحی به آن محکمات و اصول ثابت و عمومی؛ محکمات نظام فکری امام خمینی همان مقاصد اصلی دین اسلام و فلسفه‌ی واقعی احکام الهی است. ۲. توجه مراتب و درجات تشکیکی معرفت که کاملا ناظر به واقعیت ذومراتب حیات انسانی و نظام خلقت دارد. لذا تناظر میان معرفت، انسان و هستی برقرار می‌کند و از ظواهر اشیا و سطوح معرفت عبور کرده و راهی به لایه‌های باطنی و غیبی واقعیت جستجو می کند لذا #تفکر منزل اول سلوک انسانی است. تفکر یعنی عبور از خیالات و انگاره های ذهنی، مشهورات زمانه و عادات اجتماعی(حجابهای خودساخته) که حجاب موقعیت ما و مهجوریت قرآن و حقیقت شده است و نسبت ما را با حقایق ثابت هستی مختل کرده است و در عین حال توجه به حقایق ثابت و مقصد اعلای حیات انسانی است. ۳. از منابع مختلف معرفت بخش بخصوص قرآن و حدیث، عقل و تاریخ (بخصوص تاریخ انبیاء و اولیاي الهی) بهره می‌برد تا جوانب مختلف واقعیت و لایه‌های معنایی هستی و ابعاد باطنی انسان آشکار شود. از این‌رو معرفت امر ذو مراتب و درجات است که هرکس براساس ظرفیت خود از آن بهره دارد. ۴. پس از کسب اجتهاد در علوم اسلامی و تراث دانشی مسلمین(بخصوص، عرفان و فلسفه، فقه و اصول) از آنها برای صورتبندی نظام اندیشه خود و حل مسائل خرد و کلان جامعه‌ی بشری بهره گرفته است. هیج علمی را فداي دیگری نمی‌کند و با هیچ دانشی سر ستیز و تقابل ندارد.(بسیج همه‌ی علوم برای حل مسائل جامعه بشری) ۵. . در نظام اندیشه امام خمینی، همه‌ی معرفت‌ها و علوم برای "زندگی توحیدی"، عمل و حرکت انسان به سمت کمال است و هیچ دانشی فی‌نفسه مقصود نیست مگر معرفت قلبی و ایمانی به خداوند متعال (به عنوان حقیقت همه حقایق و کمال مطلق فطری) که ره‌آورد عمل و حرکت آگاهانه‌ی انسان و نتیجه تکامل وجودی او و اتصال قلبی به حقیقت است. چون هدف علم و معرفت انکشاف حقیقت و اتصال به حقیقت از طریق عمل است به جای کثرت اطلاعات، تذکر و درونی شدن معرفت بسیار اهمیت می یابد تا معرفت از حالت لقلقه زبان و حال خارج شود به ملکه و حقیقت وجودی مبدل شود. ۶. این نظام فکری چند بعدی و چند لایه است، محور در عرصه‌ی انسان شناسی #فطرت است در عرصه‌ی هستی شناسی #وحدت_هستی است، درعرصه‌ی معرفت‌شناسی انکشاف حقیقت و #واقع‌گرایی_اجتهادی است و در عرصه‌ی حرکت و زندگی #توحید_عملی و #قيام_لله در همه‌ی ساحت‌های حیات انسانی و تمامی زوایای زندگی است که برنامه‌ی عملیاتی برای زندگی توحیدی عزتمندانه و جامعه متکامل در دنیا عرضه می‌کند. ۷. غایت اصلی کل تفکر اسلامی، #تربیت انسان و یافتن "صورت انسانی" است. باقی اهداف و مقاصد همچون پیشرفت و رفاه، قسط و عدالت، آزادی و رهایی، امنیت و سلامت نقش طریقی و مقدمی برای تربیت و کمال حقیقی انسان را دارند و نباید نگاه استقلالی به آنها داشت که نگاه استقلالی موجب تقلیل‌گرایی اسلام و تضاد فکری و اجتماعی می‌شود. ۸. نظام فکری علی‌رغم ثبات در محورها و اصول، درهر زمان و مکانی، دلالت‌ها و اقتضاهای معرفتی ورفتاری خاصی دارد. لذا در ذات آن پویایی وانعطاف نهفته است. بدین‌جهت از جمود، تحجر والتقاط مبرا است و همواره‌ به اجتهاد نو به نو و توجه به معادلات و اقتضائات زمان و مکان در همه‌ی ساحت‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی لازم است. #نظام_فکری #منظومه_فکری #مکتب_معرفتی #مدرسه_معرفتی #امام_خمینی #انقلاب_اسلامی ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌 از نظام فکری امام خمینی تا مکتب معرفتی انقلاب اسلامی ✍ سید مهدی موسوی ♦️بخش سوم: ۹. نظام فکری امام خمینی، ناظر به ابعاد فطری و اشراقی حیات انسان و عناصر انسانی مکتب اسلام است و به همین جهت هویت جهانی دارد و به مناسبات سیاسی و اجتماعی جهان توجه دارد و در اندیشه‌‌ی تحقق توحید و عدالت حقیقی در سراسر گيتي و کسب قدرت اداره‌ی جهان در قامت یک تمدن متعالی بواسطه‌ی بیداری ملت‌ها و جبهه مستضعفان جهانی و "آزادی انرژی متراکم جهان اسلام" است. بدین جهت، نظام فکری امام، آغازی بر تاریخ فطری و اشراقی جهان و تغییر مناسباتی است که در غیبت حقیقت و انحراف فطرت از غیب به طبیعت و ادعای حصر وجود در طبیعت محدود (علت نهیلیسم) بر جهان مسلط شده است. تفکری که اساس آن را تذکار به حقیقت و مشاهده ی افق های اشراقی و متعالی هستی شکل داده است و همه مناسبات انسانی و معادلات جهانی را در ان افق به توصیف و تفسیر و تبیین نشسته است تا بشر راهی به عالم قدسی بیابد و با عبور از مجازها، عصر حقیقت و وحدت را آغاز کند. 10. نظام فکری امام خمینی، اگرچه دارای بنیان‌های حکمی و فقاهتی عمیقی است اما به عنوان یک دانش و علم رسمی وارد عرصه‌ی عمومی نشد که مردم با درس و بحث رسمی با آن آشنا بشوند و بدان اقبال نشان دهند بلکه به عنوان یک گفتمان و عقلانیت عملی و اجتماعی وارد فرهنگ عمومی شد و با دردها و دغدغه های مردمان جامعه ارتباط برقرار کرد و پاسخی بود به تمنای تاریخی ملتی که در پی طرحی نو بودند. جامعه‌ی ایرانی در نظام فکری امام خمینی گمشده ی تاریخی خویش را دیدند و با جان خود با آن اتصال برقرار کردند و اقبال نشان دادند. از اینرو، نظام فکری امام خمینی (محکمات و عصاره اندیشه و دانش) در چارچوب زبان مردم (ساده و بی قلق، عمیق و همه فهم) با ارجاع به فطرت و موقعیتی که مردمان در آن قرار گرفته و وجود اجتماعی انها را ساخته است و ازطریق اعلامیه ها و سخنرانی ها(رسانه ها) و بواسطه تلاش فکری و عملی شاگردان و مصلحان(تبلیغ و جهاد تبیین) به خلق یک جهان معنایی و چشم انداز بینشی، گرایش و کنشی نوینی در عرصه‌ی فرهنگ عمومی انجامید. ❇️ فرایند تبدیل نظام فکری به مکتب معرفتی حضرت امام خمینی از سال ۱۳۰۸ شمسی به بعد که قلم به دست گرفت، در تلاش بود تا بتواند یافته‌های علمی و شهودی خویش را به نگارش درآورد و در لابلای این آثار، محکمات و اصول فکر وی به تدریج آشکار می شد. ایشان همچنین در تدریس و تربیت شاگردان فاضل و برجسته‌ی فلسفی و فقهی توانست نظام فکری خویش را به شاگردان انتقال دهد و ذهن جان آنها را صیقلی دهد. اما بیش از همه جا، این تفکر و اندیشه در بیانات حماسی اعلامیه‌های انقلابی وی امتداد عینی و اجتماعی به خود گرفت و جوانب مختلف آن بر همگان آشکار می‌شد. به خصوص اینکه بعضی از شاگردان و تربیت شدگان در تلاش بودند تا اندیشه‌های حضرت امام را در سطح جامعه تبیین و تفسیر کنند و بنیان‌های قرآنی و حدیثی، فلسفی و کلامی، تاریخی و اجتماعی آن را با زبان بلیغ و قلم روان بیان کنند و یک گفتمان فکری عمومی را به وجود آورد. با توسعه آثار قلمی و زبانی در اطراف ایده‌ی انقلاب اسلامی و تفسیر و تبییو اندیشه‌های امام و اکتشاف لایه‌های عینی و اجتماعی آن زمینه برای شکل گیری مکتب معرفتی انقلاب اسلامی فراهم شد، مکتبی که حرف نوئی برای بازگشت بشریت به عهد قدسی و استقرار توحید و عدالت بر همه مناسبات انسانی و معادلات جهانی عرضه کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در جریان تدوین قانون اساسی و مباحثات نخبگانی اطراف آن، ظرفیت‌های این نظام فکری برای مطرح شدن به عنوان یک مکتب معرفتی پویا و فعال در برابر مکاتب لیبرالیستی و سوسیالیستی بیشتر آشکار شد. متفکران مسلمان نشان دادند که بر اساس معارف اسلامی می‌توانند نقشه جامعه ای از زندگی انسان را در ساحت‌های مختلف ترسیم کنند. پس از تدوین قانون اساسی و تشکیل نظام جمهوری اسلامی، مکتب معرفتی انقلاب اسلامی وارد دوران جدیدی شد و با توجه به حوادث و رویدادهای بعد از انقلاب (جنگ‌ها، تحدیدها، تحریم‌ها، ریزش‌ها و رویش‌ها) و تجربه‌های جدید کنشگران ایرانی در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی روز به روز ابعاد بیشتری از ظرفیت‌های این مکتب معرفتی روشن می‌شد و بر بالندگی آن افزوده می‌گشت. نقش امام خمینی در دوران و بالندگی مکتب معرفت انقلاب اسلامی نیز بسیار حائز اهمیت است. ایشان از یک سو با رهبری الهی و حکیمانه خود این کاروان را منزل به منزل به جلو هدایت میکرد. از سوی دیگر، با حکمت و اجتهادات عمیق دینی و فقهی خود به بسیاری از اختلافات فکری پایان داد و موانع را از سر راه بر داشت و در عین حال افق‌های امیدبخش آینده و مسیرهای جدید تفکر و حرکت را به مردم و نخبگان نشان داد. #نظام_فکری #منظومه_فکری #مکتب_معرفتی #مدرسه_معرفتی #امام_خمینی #انقلاب_اسلامی ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

آرمان و هدف واحد و ایمان به آن عامل اصلی تشکیل مجتمع و جامعه است. هرچقدر ایمان و امید به آن هدف و آرمان بالاتر و قوی تر و عمومی‌تر باشد آن جامعه محکم‌تر، پویاتر و پیشرفته‌تر است. ایجاد آرمان واحد در یک جامعه کار بسیار سختی است اما انسانهای بزرگ مثل انبیای الهی و شاگردان آنها مثل #امام_خمینی با داشتن یک فلسفه‌ و جهانبینی قوی و نفوذ معنوی و کنش مجاهدانه می‌توانند روح یک ملت بشوند و افق‌های بلندی را برای مردم ترسیم کنند که سازنده‌ی ذهن و جان آنها شود. اگر مردم هویت و گمشده‌ی خود را در یک انسان متفکر متعالی ببینند روح می‌گیرند و هویت خود را با فکر و اندیشه‌ی او بازیابی می‌کنند چرا که او را نماینده‌ی تاریخ و هویت خود و نماد عزت و شرف و استقلال خود می‌یابند. #امام_خمینی #انقلاب_اسلامی ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

‏«عمده مقصد و مقصود انبياي عظام و تشريع شرايع و تأسيس احكام و نزول کتاب‌های آسماني، خصوصاً ‏قرآن شريف جامع، كه صاحب و مكاشف آن نور مطهّر رسول ختمي (ص) است، نشر «توحيد» و معارف ‏الهيه و قطع ريشه كفر و شرك و دوبيني و دوپرستي بوده، و سرّ توحيد و تجريد در جميع عبادات قلبيه و ‏قالبيه ساري و جاري است. بلكه شيخ عارف كامل، شاه آبادي ـ روحي فداه ـ می‌فرمودند: عبادات، اجراي ‏توحيد است در ملك بدن از باطن قلب» آداب الصلاه، ص152 و 153 #امام_خمینی #انقلاب_اسلامی ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌 خطر انحراف و تحریف 🔹شخصی از مروجان افکار آقای سید محمد مهدی میرباقری نوشته است: "هر کس بگوید با همان ظرفیتِ مباحث علمی مطرح شده از امام و آقا و حتی با ترکیب ایشان، مضاف بر اندیشمندان دیگری همچون شهیدصدر و شهیدبهشتی و شهیدمطهری و... می‌توان به مسائل نوپدیدِ مطرح‌شده در فرآیند انقلاب اسلامی پاسخ داد، جزء دسته سهل‌پنداران قرار می‌گیرد. اینان هیچ چیز از سیر اجمال به تفصیل - فرآیند حل مسأله از روایت تا الگو - تعامل چرخهٔ نظر و عمل - و نیز سیطرهٔ دولت مدرن و زمان‌بر بودن فرآیند استحاله نفهمیده‌اند." 🔸این حد صراحت در نفی و تخریب و حذف تفکرات و اندیشه‌های رهبران و متفکران انقلاب اسلامی حقیقتا تعجب آور و نگران کننده است. قطعا ضربه‌ی این نوشته‌ها و بیانیه‌ها به بنیان‌های فکری و مکتبی انقلاب اسلامی به اسم‌های جذاب (تمدن سازی و فلسفه شدن و غرب ستیزی و استحاله) بیشتر از کارهای ایذایی مخالفان خارجی است. چون اینان موریانه‌وار در حال نابود کردن زیربناهای فکری و فلسفی انقلاب اسلامی هستند. هر چند که نویسنده قصد خیر داشته باشد⁉️ 🔹 هر چقدر که جلوتر می‌آییم فلسفه اصرار و تاکید حضرت امام خامنه‌ای بر مطالعه‌ی عمیق آثار حضرت امام خمینی، فیلسوف انقلاب شهید مطهری، نظریه‌پرداز انقلاب شهید بهشتی، فقیه انقلابی شهید صدر و متفکر انقلابی آیت الله مصباح یزدی آشکارتر می‌شود. تا ما را از انحراف و تحریف، التقاط و نفی بنیان‌های فکری و فلسفی انقلاب اسلامی و از افتادن در دام هگل، مارکس، دیالکتیک و اراده‌گرایی و اخباری‌گری نگه دارد و حفاظت کند. ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌عقلانیت انقلاب اسلامی 🔹انقلاب اسلامی ایران بر محور حکمت نظری و عقلانیتی اجتماعی شکل گرفت که ریشه در معارف قرآن و مکتب اهلبیت(ع) و علوم اسلامی اعم از حکمت و عرفان و فقه و اصول دارد. عقلانیتی که در شخصیت جامع و بی‌مانند یگانه‌ی دوران حضرت امام خمینی (رحمة الله علیه) رهبر انقلاب و سایر متفکران اصیل انقلاب اسلامی (همانند فیلسوف انقلاب شهید مطهری، نظریه‌پرداز انقلاب شهید بهشتی، حکیم انقلاب آیت الله العظمی خامنه‌ای و ...) تبلور و در اندیشه‌ها، آثار و کنش‌های ایشان عینیت یافته است و به تاسیس نظام جمهوری اسلامی ایران و تدوین قانون اساسی و ۴۳ سال تجربه‌ی حکمرانی اسلامی منتهی شده است. 🔸این عقلانیت بعد از چهار دهه همچنان مبنای فکری انقلاب است و "بیانیه‌ی گام دوم انقلاب اسلامی" یکی از ظهورات آن است. بازخوانی دوباره‌ی این عقلانیت پس از چهار دهه تجربه‌ی حکمرانی نشان می‌هد که همان عقلانیت موسس و علت ایجاد، علت بقا و پویایی و دوام هم هست و از ظرفیت فوق‌العاده زیادی برای حرکت پر قدرت به سمت آینده باشکوه و ساخت تمدن نوین اسلامی و استحاله‌ی تمدن غرب است. 🔹عقلانیت انقلاب اسلامی در همه دوران عمر خود توانست اندیشه‌ای انحرافی و التقاطی چپ و راست را کنار بزند و با تقویت ایمان و امید در مردم، به حل مسائل جامعه بپردازد و فرایند حرکت از نظر تا عمل و چرخه‌ی رشد و پیشرفت جامعه اسلامی را فراهم کند. #امام_خمینی #امام_خامنه‌ای #انقلاب_اسلامی #عقلانیت #متفکران_انقلاب ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌بلوغ ملت در همراهی با ولایت همه با افکار و ظاهر متفاوت پای ولی جامعه هستند. ای کاش #تضادگرایان این همبستگی را تضعیف و این اعتماد را تخریب نکنند. #امام_خامنه‌ای #انقلاب_اسلامی #رشد_سیاسی ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

بسمه تعالی 📌 طرحواره‌ی اجمالی درس تمهیدی آشنایی با نظام فکری و منظومه معرفتی امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه) نام درس:

آشنایی با نظام فکری و منظومه معرفتی امام خمینی

مخاطب: طلاب سطوح عالی تعداد جلسات: حداقل ۶ جلسه مدت زمان جلسات: ۱:۳۰ جلسه اول: ویژگی و مختصات نظام فکری امام خمینی متن پیش مطالعه طلاب: ۲۰ صفحه اول کتاب ولایت فقیه امام جلسه دوم: آشنایی با آثار و نوآوري‌های فلسفی متن پیش مطالعه طلاب: نامه امام به گورباچف جلسه سوم: آشنایی با آثار و نوآوري‌های عرفانی متن پیش مطالعه طلاب: نامه عرفانی امام به حاج احمد آقا جلسه چهارم: آشنایی با آثار و نوآوري‌های اصولی متن پیش مطالعه طلاب: بخش‌هایی از منشور روحانیت و نامه به آيةالله قدیری پیرامون نقش زمان و مکان در اجتهاد جلسه پنجم: آشنایی با آثار و نوآوري‌های فقهی متن پیش مطالعه طلاب: نامه امام خمینی به آیة‌الله خامنه‌ای پیرامون ولایت فقیه جلسه ششم: مکتب اجتماعی و سیاسی امام خمینی متن پیش مطالعه طلاب: پیام حج امام در سال ۱۳۶۷ #اسلام_شناسی #امام_خمینی #فقه #اصول #فلسفه #عرفان #مکتب_امام_خمینی #انقلاب_اسلامی ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌 مکتب زنده، پویا و توانمند امام خمینی حکیم انقلاب آیت الله العظمی خامنه‌ای : مكتب سياسى امام نمى‌تواند از شخصيت پُرجاذبه‌ى امام جدا شود. راز موفقيت امام در مكتبى است كه عرضه كرد و توانست آن را به‌طور مجسم و به‌صورت يك نظام، در مقابل چشم مردم جهان قرار دهد. البته انقلاب عظيم اسلامى ما به‌دست مردم به پيروزى رسيد و ملت ايران عمق توانايى‌ها و ظرفيت فراوان خود را نشان داد؛ اما اين ملت بدون امام و مكتب سياسى او قادر به چنين كار بزرگى نبود. مكتب سياسى امام ميدانى را باز مى‌كند كه گستره‌ى آن حتّى از تشكيل نظام اسلامى هم وسيع‌تر است. مكتب سياسى‌يى كه امام آن را مطرح و براى آن مجاهدت كرد و آن را تجسم و عينيت بخشيد، براى بشريت و براى دنيا #حرف_تازه دارد و #راه_تازه پيشنهاد مى‌كند. چيزهايى در اين مكتب وجود دارد كه بشريت تشنه‌ى آنهاست؛ لذا كهنه نمى‌شود. كسانى كه سعى مى‌كنند امام بزرگوار ما را به عنوان يك شخصيت متعلق به تاريخ و متعلق به گذشته معرفى كنند، در تلاشِ خود موفق نخواهند شد. امام در مكتب سياسى خود #زنده است، و تا اين مكتب سياسى زنده است، حضور و وجود امام در ميان امت اسلامى، بلكه در ميان بشريت، منشأ آثار #بزرگ و ماندگار است. بيانات مقام معظم رهبری در مراسم پانزدهمين سالگرد ارتحال امام خمينى(ره) 14/03/1383 #امام_خمینی #انقلاب_اسلامی #عقلانیت ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌 از مردم‌سُرایی تا مردم‌شناسی 🔹متاسفانه یکی از آفت‌های جریان سیاسی واجتماعی ما این است که از مردم زیاد سخن می‌گوییم اما کمتر با آنها زندگی می‌کنیم. از عدالت و یا آزادی و یا اقتصاد خیلی حرف می‌زنیم ‌و دیگران را به نقد می‌کشانیم و نفی می‌کنیم اما با مردم کوچه و بازار، با فامیل و همسایه ارتباط کمتری داریم. هر کدام از ما پیله‌ای دور خود کشیده‌ایم و در جمع دوستان خوشیم و همان را مردم می‌پنداریم. عدالت‌خواه به‌گونه‌ای، آزادی‌طلب به گونه‌ی دیگر. آری همه مردم را می‌خواهیم و از مردم می‌خوانیم اما مشکل کار این است که همه‌ی مردم را نمی‌ببینیم. 🔸مردم یعنی همین خواهر و برادر و عمو و عمه و خاله و دایی. مردم یعنی فامیل و همسایه و هم‌ولایتی و هم شهری. هم روستا نشینان مردم هستند و هم شهرنشینان، هم کوخ‌نشینان و هم کاخ نشینان. فقیر و غنی، کارگر و کارفرما. هم مذهبی‌ها و هم سست‌طریقان. همه ما مردم هستیم از دولتی و مجلسی تا پزشک و دانشگاهی، اژ طلبه و معلم تا پلیس و وکیل، از کارتن‌خواب و معتاد تا کارمند و تاجر، از مفسدان اقتصادی و اجتماعی تا عارفان الهی. مردم همین افراد کوچه و بازار، اداره و ورزشگاه، کاسب و خریدار، ... هستند و هستیم. 🔹خلاصه همه‌ی ما مردم هستیم کوچک و بزرگ، پیر و جوان، فقیر و غنی، عالم و جاهل. اما: ✔️همدیگر را چقدر می‌شناسیم؟ چقدر ازدرد و رنج هم مطلع هستیم، درد فقر و بیماری غنا، رنج تنهایی و غصه‌ی افسردگی، بحران معنا و کمبود ارزاق؟ چقدر اعتماد متقابل به یکدیگر داریم؟ چقدر جویای احوال هم هستیم؟ چقدر به هم سر می‌زنیم و پای حرف یک دیگر می‌نشینیم؟ چقدر می‌توانیم با هم گفتگو کنیم و حرف هم را نقادی کنیم؟ چقدر مفاخر شهر و فامیل و ولایت خود را می‌شناسیم و با تاریخ و فرهنگ و هویت خود انس داریم؟ چه میزان به مردم شناسی و فرهنگ شناسی عمیق مخاطبان پرداخته‌ایم و نقاط مثبت و ضعف آنها که در واقع آینه خودمان هست را به تحلیل نشسته‌ایم؟ 🔸 بی تعارف باید گفت: همه‌ی ما متهم هستیم؛ از مردم خیلی حرف می‌زنیم اما کمتر تاریخ و فرهنگ شهر و فامیل و ملت خودم را خوانده‌ایم و ننوشته‌ایم و پیرامون آن پرسش کرده‌ایم. پدران و مادران ما، کنشگران و فعالان دیروز با کوله‌باری از تجربه و اندوخته، تاریخ و فرهنگ، درس و عبرت رفتند دریغ از ثبت و ضبط این سرمایه‌ی بزرگ. از درد و رنج بخشی از مردم مطلعیم اما از غصه و اضطراب دیگران بی‌خبر. 🔹 ای کاش کمی هم به جای برج عاج نشینی در دانشگاه و حوزه، رسانه و رایانه، سخنرانی و تریبون‌داری، دستور و تخریب، سرک‌کشیدن در خصوصی و افشاگری در فضای مجازی، با همه‌ی مردم زندگی کنیم و مردم را آن گونه که هستند بشناسیم و توقعات‌مان را واقعی کنیم و به مردم و وکلای آنها، به مردم و منتخبین آنها، به مردم و دین‌واری آنها به عدالت و انصاف نظر کنیم. 🔸 اینها سفارشات پدر سرد و گرم چشیده‌ی روزگار در اواخر دهه ۷۰ به فرزندی بود که در اوج انقلابی‌گری، آرمان‌خواهی و عدالت‌جویی و پس از پایان دوره‌ی مقدمات حوزه و ورود به مقطع سطح قرار داشت و همواره ستیز و تضاد را تنها راه بیرون رفت از فروبست‌های اجتماعی می‌دانست و با جعل مفهوم #جرأت_اجتماعی، به تبیین چرایی فروکش کردن جرأت انقلابی مردمان شهر خود می‌اندیشید و بی‌هیچ سابقه‌ای آن را قلمی کرد. پدری که خود همواره در متن حوادث مبارزات انقلابی و دفاعی بر آرمان‌ها تصلب داشت و هیچ‌گاه عقب ننشست. اما او همواره در متن زندگی مردم بود و مراودات گسترده‌ی اجتماعی با همه‌ی طیف‌های اجتماعي و سیاسی، فکری و فرهنگی داشت. صله‌ی رحم با همه‌ی فامیل دور و نزدیک، اصل انکارناپذیر سلوکش بوده و هست. انذار او درباره‌ی بیگانگی نسل ما با مردم کوچه و بازار، فرهنگ و هویت موجب شد که آن طلبه‌ی جوان دهه ۸۰ را در هم‌نشینی با مردم سپری کند و‌ صدها گفتگو و مصاحبه درباره‌ی تاربخ و فرهنگ، خاطره وداستان، خوشی‌ها و ناخوشی‌های مردمان ولایت پدری انجام دهد و به گنجینه‌ای بزرگ از #عقل_عملی و دانش اجتماعی متصل شود. 🔹 نظریه‌های فیلسوفانه و تئوری‌های جامعه‌شناسانه وروانشناسانه تنها آنگاه مفید فایده به حال هم دانش‌پژوه و هم جامعه ومردم است که برعقبه‌ی عمیق از ارتباطات مردمی و مراودات گسترده‌ی اجتماعی استوار باشد و صرفا ابزاری برای سامان دادن نظری به یافته‌های واقعی و تجربه‌های زیسته در جهت کنشکری عاقلانه و حکیمانه باشد. بدون این این شرط لازم و ضروری، نه می‌توان از #عقل_عملی سخن گفت و نه می‌توان از درد مردم مطلع شد. بیشتر نوعی #مردم_سُرایی است تا مردم‌دانی واجتماع‌پژوهی. بیشتر در جهت نوعی آرزوی عدالت و آزادی است تا عدالت‌خواهی و آزادی‌جویی. 🔸حقیقتا ورود به جهان معنایی مردمان که از تکثر وتنوع جالب وجذابی برخوردار است یک صیرورت و دگرگونی ذهنی و دریچه‌ای به حقیقت عقلانیت و دانش‌پژوهی است. ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

پیشرفت در گرو توجه عمیق به سنت و تراث علمی و فرهنگی خود و فهم همدلانه‌ی آن است تا نحوه‌ی هستی خود و افق‌های انکشاف حقیقت بیشتر شناخته شود. با نفی گذشته و ادعای تأسیس نه تنها جامعه پیشرفته نمی‌شود بلکه امکان‌های شدن آدمی - که در ادامه‌ی نحوه بودن آدمی معنا و ظهور می‌یابد - به محاق می‌رود. در این صورت، پیشرفت جز تقلید از دیگر نخواهد بود هرچند در قالب و صورت ستیز و تضاد با دیگری و ادعای تأسیس و هضم آن باشد. #پیشرفت #سنت #فرهنگ #فهم_همدلانه #تاریخ ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌 از فهم همدلانه تا شناخت تشکیکی چند لایه بخش اول: 🔹 بر بنیان حکمت و فقاهت اسلامی، انسان همواره در پی واقعیت است تا آنچه حق و صحیح است را بیابد و بدان وسیله به زندگی و کنش خود معنا و سامان بدهد. از این فرایند مواجهه با واقعیت با عناوینی همچون ادراک، فهم، معرفت، علم یاد می‌شود. 🔸 در حکمت متعالیه و فقاهت عمیق اسلامی، اساس معرفت و علم، #تفقه است یعنی ادراک و فهم برآمده از بصیرت و دقت نظر که از سطوح ظاهری عبور کند و به لایه‌های عمیق واقعیت وارد شود. لذا به صرف معرفت سطحی و رویین اکتفا نمی‌شود و از شیوه‌ها و مناهج معرفتی برای ارتباط با واقعیت و ورود به لایه‌های عمیق بهره گرفته می‌شود. اما نکته مهم این است که قوام ادراک و معرفت آدمي را #فهم_همدلانه تشکیل می‌دهد. 🔹فهم همدلانه، تلاش برای پی بردن به حقیقت شی است بدون تحمیل اطلاعات پیشینی، پیش‌فرض‌های و پیش‌داوری‌های خود به آن حقیقت. به تعبیر دیگر اجازه دادن به شئ تا خودش سخن‌ بگوید و آنچه هست را به ما عرضه کند. پذیرش این سخن با #اصالت_وجود بسیار عقلي و قابل درک است چرا که همه‌ی دار وجود، مدار علم است و "همه موجودات سمیع و بصیرند ولی از نامحرمان خاموشند." آن کس می‌تواند از این پرده رمزی بشنود که محرم راز و همدل واقعیت شود." حافظ می‌گوید: تا نگردی آشنا زین پرده رمزی نشنوی گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش گوش کن پند ای پسر وز بهر دنیا غم مخور گفتمت چون در حدیثی گر توانی داشت هوش در حریم عشق نتوان زد دم از گفت و شنید زان که آنجا جمله اعضا چشم باید بود و گوش بر بساط نکته دانان خودفروشی شرط نیست یا سخن دانسته گو ای مرد عاقل یا خموش 🔸 لازمه‌ی این فهم، توجه به موقعیت و فضایی است که آن شئ در آن به وجود آمده و معنایافته و تطور پیدا کرده است و آن را به کار گرفته‌اند. 🔹در این مرتبه‌ی از هستی متغیر (عالم ناسوت) اگر چیزی در زمان و مکانی (موقعیتی) به وجود آمده و کاربستی داشته است حقیقتی دارد و در همان موقعیتی که هست، نسبتی با حقیقت وجود و هستی دارد. لذا نمی‌توان به اعتبار امروز، آن شئ را سنجید و براساس ظاهر مادی (فیزیکال) و لایه‌ی آشکارین آن، به درستی و یا غلطی آن و یا به کارآمدی و یا ناکارآمدی آن و یا به حذف و حفظ آن نظر داد. بلکه باید همدلانه تلاش و جستجو کرد تا حقیقت یک شئ و یا یک سخن و یا یک دانش در موقعیت خودش شناخته شود و نقش آن در ساخت هستی انسان و جامعه آشکار شود. به تعبیر دیگر واقعيت را آنگونه که هست و یا آنگونه که شده است ببینم نه آنگونه که دوست داریم و یا از قبل تعیین کرده‌ایم. 🔸البته این به معنای نفی پیش‌داشت‌ها، پیش‌فرض و اصول موضوعه و مطالعات پیشینی تخصصی نیست بلکه همه‌ی آنها لازم است تا انسان بتواند با واقعیتی روبرو شود و با او وارد گفتگو و مفاهمه شود. به هر میزان که فاعل‌شناسا از دانش‌های تخصصی و تجربه‌ی عمیق زیسته برخوردار باشد بهتر می‌تواند با واقعیت ارتباط برقرار کند و از آن پرسش کند و از لایه‌ها و امکان‌های آن مطلع شود. نکته در این است که همه‌ی پیش‌داشت‌ها باید زمینه‌ساز مفاهمه و آشکار شدن لایه‌های عمیق واقعیت بشود نه آنکه از قبل مسلّم انگاشته شود و بر واقعیت تحمیل شود. 🔹این الگوی از فهم، موجب #فهم_تشکیکی و چند لایه می‌شود که انسان از لایه‌های ظاهری واقعیت عبور کند و به لایه‌های عمیق‌تر واقعیت و نسبت‌های وجودی میان واقعیت‌ها پی‌ببرد. می‌توان به یک واقعیت و یا یک متن از منظرهای مختلف نگریست و برداشت‌های مختلف داشت. اطلاعات قبلی ودانش‌های تخصصی به انسان کمک می‌کند تا ساحت‌ها و لایه‌های متفاوتی از واقعیت و متن رخ‌بنماید‌. از این رو باید اجازه داد تا تخصص‌ها و دانش‌های مختلف به کمک آدمی بیایند و به بهانه‌های مختلف با تخصص‌ها و دانش‌ها دشمنی نکرد، اما این را هم باید بدانیم که هر دانش و تخصصی در عین داشتن ظرفیت‌هایی دارای محدودیت هم هست و به تنهایی نمی‌تواند یک واقعیت پیچیده و متن ذومراتب را توصیف کامل و تبیین جامع کند‌‌. 🔴 ادامه دارد... #حکمت_متعالیه #فهم_همدلانه #ذهن_چند_ساحتی #واقع‌گرایی_اجتهادی ✍ سید مهدی موسوی ✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121