📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی بر حکمت عملی)
بخش هفتم:
🔸 در یک تقسیم بندی عقلانیت به دوالگوی ۱. عقلانیت وحدتگرا و هماهنگ ساز، ۲. عقلانیت تضادگرا وتصرفی تقسیم میشود.
📌 عقلانیت وحدتگرا
🔹 عقلانیت وحدتگرا وهماهنگساز برمابعدالطبیعه وجودی و حقیقتگرایی استوار است و عالم را دارای نظام حکیمانه و متقن پیشینی وروابط علی ومعلولی برقرار میداند که هرموجودی دراین نظام از ذات وغایت وجایگاه اختصاصی برخوردار است. در این نگرش، نظام آفرینش یک کل به هم پیوسته و هماهنگ و تحت مشيت الهی است و حرکت در جوهر و ذات طبیعت و موجودات جهان طبیعت - به عنوان بخشی از آن کل هماهنگ - نهادینه شده است و جهان طبیعت به عنوان یک کل متغیر، همواره در حرکت و صیرورت وجودی قرار دارد. این صیرورت و حرکت تحت قوانین و سنتهای ثابت الهی تنظیم و هماهنگ و هدایت شده است و همه موجودات این جهان تسبیحگویان در حال سیر صعودی و تکاملی هستند. در این میان به انسان قدرت عقل و اختیار داده شده است تا براساس فکر و اراده مسیر حرکت خود را انتخاب وذات خویش را بسازد یا اینکه هماهنگ با سرشت حرکت و صیرورت موجودات این جهان، مسیر حرکت صعودی خود را انتخاب میکند و با بهرهگیری عادلانه و مسئولانه از سرمایهها و موجودات این جهانی به فعلیت ارزشهای فطری و تکامل همه جانبه ظرفیتها میپردازد و از این طریق به پیشرفت متوازن و حقیقی میرسد و یا برخلاف سرشت عالم، حرکت قهقرایی را انتخاب میکند و با استیلاجویی و تصرف نامتوازن در موجودات دیگر به فعلیت ابعاد ناسوتی و تمایلات طبیعی خود و غفلت از گرایشها و ارزشهای فطری میپردازد.
🔸 اساس این عقلانیت را باید در مکاتب انبیای الهی و حکمای حقیقتگرا جستجو کرد.
🔹 مهندسی اجتماعی و تمدنی براساس این عقلانیت لزوما بر پایه تضاد و ستیز با دیگران و تصرف استیلا جویانه و اراده گرایانه انسان نیست به این معنا که غایت وجودی موجودات این عالم نفی وهمه چیز تحت ارادهی متصرفانه واستخدامگر انسان معنا و هویت پیدا کند. بلکه مهندسی اجتماعی درپرتو شناخت حقیقت وهماهنگی بافطرت وسرشت عالم وآدم ممکن است لذا مهندسی اجتماعی فرع بر ساخت درونی وکنترل هواهای نفسانی وپیروزی عقل وجنود آن برجهل وجنود آن است. تربیت وتقوای الهی در سطح فردی و اجتماعی مقدمهی پیشرفت و تکامل اجتماعی و اساس #سياست الهیه است.
📌 عقلانیت تضادگرا
🔸این عقلانیت بر ارادهگرایی و بر نفی امکان حقیقتیابی استوار است وبا نفی هرگونه ذات وماهیت وغایت مستقل برای موجودات جهان دربرابر ارادهی انسان، بر استخدام و تصرف حداکثری موجودات عالم (کمی و کیفی) در مسیر رفع تمایلات و نیازهای انسان تاکید دارد ومعتقد است که انسان باید بتواند برهمه موجودات عالم استیلا یابد وهمهی آنها را به خدمت بگیرد. لذا میبایست همهی جهان راکل متغیری دانست که انسان با ارادهی متصرفانه و استخدامگر خود به تغییر جهان و مهندسی تکامل اجتماعی آنها بپردازد. لذا اساس عقلانیت خود را بر" تحلیل چگونگی و مکانیزم حرکت در سطح کلان" برپایه منطق دیالکتیک و تضاد استوار ساختهاند. دراین نگرش، تغییر وتکامل با داشتن ذات، غایت وماهیت ناسازگار است لذا لازمه تصرف کردن درجهان نفی ذاتگرایی و توجه به منطقهای دیالکتیکی و سیستمی است منطقی که اشیا و پدیدهها رانه دارای ذات وغایت وماهیت مستقل بلکه کل متغیری میداند که تحت مدیریت وکنترل حداکثری ارادهی متصرفانه انسانِ دارای ارادهی برتر وقدرت بیشتر است. دراین عقلانیت، هرگونه واقع گرایی درشناخت و فطرت بنیانی ارزشها وحسن وقبح ذاتی رفتارها نفی میشود وهمه برساختهی ارادهی متصرفانهی قدرت برتر حاکم بر معادلات اجتماعی و عهدهدار سرپرستی جامعه تلقی میشود.
🔹این دستگاه عقلانیت را دردنیای مدرن ونزد ماکیاولی، بیکن، هابز، هگل، مارکس، نیچه و امثالهم میتوان جستجو کرد.
🔸 البته برخی ازروشنفکران مسلمان و حوزویان که تحت تاثیر ادبیات روشنفکری قرار گرفتند با دغدغههای اجتماعي درادامه همین سنت از عقلانیت تضادگرا برای تغییر معادلات جامعه ومهندسی تکامل اجتماعی پیروی میکنند تا ازاین طریق بتوانند با تمدن غرب بجنگند وتمدن اسلامی راتاسیس کنند. این جریان باادعای تاسیس فلسفههای دیگر همان مسیری راپیشنهاد میکنند از رنسانس آغاز شد و به توسعه تمدن غرب انجامید بااین تفاوت که جهت آن تمدن مادی بود و باید جهت راتغییر دارد ازاینرو، باکمک همان تجربه بشری، به امتناع امتدادحکمت و فقاهت معتقدند وبه دنبال طرح اسلامی ازمهندسی نظام اختیارات اجتماعی، تکامل ساختارهای اجتماعی از طریق "اسلام صرفا انقلابی" و یاتولیدریاضیات اسلامی وتکنولوژیهای سرپرستی اقتدارگرایانه جامعه هستند.
🔴 ادامه دارد...
#حرکت
#تعقل
#دستگاه_محاسباتی
#عقلانیت
#عقلانیت_وحدتگرا
#عقلانیت_تضادگرا
#سنت_الله
#عاملیت
#سیاست
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی بر حکمت عملی)
بخش هشتم:
🔸 یکی از تفاوتهای مهم عقلانیت وحدت گرا و تضادگرا در نوع تجویز آنها است:
🔹درعقلانیت وحدتگرا پیشران اصلی حرکت وزندگی، عاملیت انسان است لذااساس این طرح #تربیت وتعالی انسان است. ریشه هرگونه آسیب وبحران اجتماعی به عناصر درونی انسان بازمیگردد و هراصلاح وتغییر نیزبه تحول باطنی انسان ابتنا دارد. فناوری درخدمت انسان هستند
🔸درعقلانیت تضادگرا #صنعت و تکنولوژی حرف اصلی رامیزند. لذا اساس این طرح ساخت فنآوری وتکنولوژیهای ساخت، تسخیر وکنترل انسان و طبیعت است. دراین نگرش، بحرانهای انسانی و اجتماعی ریشه در فناوریها وتکنولوژیها دارد و هرگونه اصلاح وتغییر اجتماعی منوط برتولید فناوریهای متناسب است.
🔹 حرکت وعمل انسان برشاکله شخصیتی انسان استوار است (کل یعمل علی شاکلته). امری که ازآن با لفظ (من) گزارش داده میشود. اگرچه اصل علم به(من) حضوری است اما ویژگیها و ماهیت (من) که همان شاکلهی شخصیت و(من) است امری اکتسابی است که محصول فعلیت قوا و استعدادهای فطری ویا طبیعی انسان است که به تدریج ازوضعیت ناپایدار به وضع پایدار تبدیل شده است. لذا شاکله رانباید با فطرت و طبیعت یکی گرفت. ازاینرو با توجه به ظرفیتها و استعدادهای متنوع و تمایلات و نیازهای افراد و همچنین نوع تربیت ومحيط فعلیتبخشی به استعدادها، وضعیتهای پایدار وشاکلههای متفاوتی درروان افراد ظهور مییابد که موجب ساخت و یا تحول تمایزهای فردی (شخصیت) و تفاوتهای بینشی، گرایشی، رفتاری میشود.
🔸 شاکلههای شخصیتی و رفتاری محصول ۱. دانشهای درونی شده(باور و ایمان) و ۲ ارزشها و صفات نفسانی ملکه شده (خُلقها و هنجارها) و ۳. ویژگیها و تواناییهای جسمی (مزاج، ژنتیک، وراثت) است که به رویهی معمولی و عادت فردی و فرهنگ عمومی تبدیل شده است به نحوی که انسان در اکثریت مواقع با کمترین توجهی براساس آنها انتخاب و اقدام میکند. پی بردن به فرایند ساخت و تحول شخصیت و شاکلهی افراد نیاز به مطالعات دقیق تجربی در اطراف محیط زندگی و فرایند تربیتی اوست.
🔹 هرچند انسان موجود آگاه و مختار است و با اراده کنشهای خود را انتخاب و محقق میسازد اما این اراده تحت تصرف تمایلات درونی، نیازهای طبیعی و کششهای بیرونی است و انسان در نسبت با موقعیتی که در آن قرار گرفته است از میان گزینههای ممکن، یکی را که متناسبتر است انتخاب میکند. از این رو شرایط و محیط بیرونی امکانهایی را برای انتخابهای انسان میگشاید به نحوی که اگر این شرایط و محيط نبود این امکانها به این نحو فراهم نمیشد و به تبع آن اینگونه استعدادها وظرفیتهای انسان به فعلیت نمیرسید.
🔸 نوع انسان در برابر شرایط و محيط دست بسته و مجبور نیست بلکه همواره میتواند با عقل و اراده خلاف جهت آنها حرکت کند و با نفی پیشنهادات محیطی، گونههای دیگر حرکت و کنش را انتخاب کند. اما افراد انسان همه به یک میزان چنین ظهور و بروزی را ندارند. بلکه در یک تقسیم کلی افراد بر سه گونهاند:
۱. تابع شرایط و محیط بیرونی به گونهای که همواره خود را با پیرامون خود مقایسه و میسنجد و سعی در تطبیق حداکثری با محیط و فضای پیرامونی دارد، چنین کسی خود را در آینهی دیگران و موقعیتها میبیند و از این طریق شاکله شخصیتی خود را تعریف میکند و میسازد.
۲. تعاملگرا با شرایط و محیط؛ این افراد رابطهای دو طرف برقرار میکنند از برخی امور تاثیر میپذیرند و در برخی دیگر تاثیر میگذارند. این گونه افراد از یک سو درکی ازخود وشخصیت ومنافع خود دارد واز سوی دیگر به محیط پیرامونی توجه دارد وتلاش میکند به گونهای رفتار کند که درعین همراهی با محیط پیرامونی ومجموعههای اجتماعی، ماهی خودش رااز آب بگیرد ومنافع خودش رابه دست بیاورد.
۳. تغییر دهندهی شرایط ومحیط، به این معنا که چنین افرادی همواره شرایط ومحیط را تحت تاثیر خود قرار میدهند وکمتر ازآن تاثیر میپذیرند(احرار). تلاش میکنند که محیط رااصلاح وتعالی دهند.این افرادرشد ومنافع خود را دررشد واصلاح اجتماعی جستجو میکنند.
🔸 ریشه این تأثير گذاری وتاثیرپذیری دريگانگي و توحید شخصیت و میزان قدرت درونی افراد واحساس استغنای ازشرایط ومحیط پیرامونی است. به هر میزان که انسان دارای کرامت نفس، بزرگی روح واحساس استغنای ازدیگران ومحیط داشته باشد نوعی يگانگي وتوحید شخصیت پیدا میکند وطبیعتا قدرت درونی انسان برای تغییر شرایط و محیط بیشتر است وبه تبع امکان تأثيرگذاري بیشتری براجزا وارکان محیط ومسیر آینده دارد. اما بالعکس، هرچقدر يگانگي شخصیت واعتماد به نفس پایینتر و تعلق انسان به شرایط ومحیط بیشتر باشد قدرت درونی اوکمتر واستقامت او دربرابر کششهای محیطی و اقتضائات آن پایینتر میآید.
🔴 ادامه دارد.
#حرکت
#تعقل
#عقلانیت
#عاملیت
#تربیت
#اخلاق
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
26.39M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📌 حکیم عالیقدر تهران آیة الله سید حسن سعادت مصطفوی (رحمة الله عليه)
📸 این روحانی ربانی که فرزند مدرس جامع معقول و منقول، مرحوم آیت الله سید محمّد سعادت مصطفوی بود، عمده تحصیل سطوح و خارج و حکمت را در تهران، مدرسهی رضائیه (مرکز حوزه علمیه امام رضا (ع) فعلی) نزد پدر بزرگوارشان طی کرده بود. وی همچنین محضر فقه و فلسفه و عرفان فقها و حکمای بزرگی چون آیت الله حاج شیخ محمد تقی آملی، آیت الله حاج سید ابوالحسن رفیعی قزوینی، آیت الله حاج شیخ محمد حسین ثقفی تهرانی نجفی، آیت الله شیخ محمد علی حکیم تشکر شیرازی را درک کرده بود؛ لهذا خود به مدرس فاضل جامع معقول و منقول بدل شده بود.
@hekmat121
📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی بر حکمت عملی)
بخش نهم:
🔹 براساس عقلانیت وحدتگرا، انسان برای تعالی و حرکت تکاملی، نیازمند یک دستگاه تربیت اخلاقی هماهنگ و منسجم است تاانسان رااز کثرت تضعیف کننده خارج و به وحدت روحی ويگانگي شخصیت برساند. زیرا زیرساخت اصلی همهی حرکتها وکنشهای فردی و اجتماعی، انسان مهذّب وخودساخته است و اساس هر تغییر و تحول اجتماعی را تحوّل باطنی و انقلاب درونی شکل میدهد.
🔸 دراین طرح، اخلاق برپایه کرامتمداری و بزرگی روح و شکوفایی و پرورش استعدادهای فطری است. مکارم اخلاقی و جنودعقل راکه ریشه در فطرت آدمی دارد در نفس آدمي پروش دهد ونفس را از رذایل اخلاقی و جنودجهل تهذیب وتزکیه کند به نحوی که درخدمت عقل واخلاق قرار گیرند. چرارذایل اخلاقی وجنودجهل نیز استعدادها وظرفیتها وتمایلات نفس ناطقه است که ازدایره تدبیرعقل خارج شدهاند وتحت اشراف قوای متکثر شهوت، غضب ووهم درآمدهاند.
🔸 اگر تمایلات متنوع و ظرفیتهای متکثر انسان تحت اشراف یک قوه واحد و تدبیر کننده درآید انسان دارای يگانگي در شخصیت میشود. این قوه جز عقل نمیتواند باشد چرا که باقی قوای انسان (شهوت، غضب، وهم) همه دعوت به کثرت میکنند. اما عقل میل به وحدت دارد. انسان را از جزئیات به کلیات راهنمایی میکند و همه امور متکثر را مقوله بندی و طبقهبندی میکند.
🔹بنابراین براساس "عقل جامع منور به نور وحی"(حکمت) اخلاق کرامت مدار، بر مدار مکارم اخلاقی و جنودعقل شکل میگیرد که هدف آن ایجاد بزرگی روح و ساخت شخصیت واحدِ باثباتِ متعادل ومتوازن است که از اسارتهای درونی وموانع پیرامونی رهایی یابد(حریّت) و حرکت وزندگی انسان را مزیّن وزیبا ونیکو(حسن) سازد.
🔸موضوع اخلاق، خُلقها و ملکات نفسانی ارادی واکتسابی انسان است که موجب ثبات و پایداری شاکلهی شخصیت و منشأ صدور کنشهای مختلف انسانی هستند. از این رو، دانش اخلاق از ۱. ماهیت خلق و ملکات نفسانی ۲. نحوه ایجاد و پیدایش و ۳. اصلاح و تغییر ملکات نفسانی بحث میکند.
🔹حکما در باب ماهیت خلق گفتهاند: خلق از جمله کیفیات نفسانی است که از پایداری ثبات (بطئ الزوال) برخوردار است و نمیتوان انرا به سادگی دگرگون کرد. مقتضي سهولت انجام فعل بدون احتیاج به تفکر جدید است. در مقابل کیفیات نفسانی سریع الزوال که "حال" خوانده میشود.
🔸مجموعهای از خلقیات در یک فرد، هیئت جمعی دراو به وجود میآورد که در واقع آن هیئت جمعی مصدر افعال و حرکت انسان میشود. توضیح اینکه یک حرکت ویا یک فعل امری مرکب است اگرچه ظاهرا بسیط نمایان میشود اما در هر حرکت و فعلی حیثیتها و جوانب مختلفی وجود دارد که هرکدام به لایهای ازلایههای نفس وبه ملکهای ازملکات نفسانی مرتبط است لذا در شکل گیری آن حرکت و فعل، لایههای مختلف نفس وملکات نفسانی متعددی دخیل است. البته این دخالت به صورت مجموعی وشبکهای است که پیش ازحرکت وفعل در نفس به یکصورت وهیئت جمعی تبدیل شده است.
🔹 منشأ خلق
برای خلق و ملکات نفسانی سه مبدأ ومنشأ قابل ذکر است:
۱. فطرت
۲. طبیعت
۳. وضع واعتباریات
اگرملکات ریشه در فطرت وطبیعت داشته باشد این اختصاصی به یک فرد ویایک جامعه وعصر ندارد بلکه عنصر مشترک حیات همه انسانهاست. اما اگر منشأ ملکات وضع واعتبارات قراردادی باشد طبیعتا به تابع قراردادها وآداب ورسوم تاریخی وفرهنگی است وبا تغییر زمانه و فرهنگ، امکان تغییر و حول آنها وجود دارد. براین اساس شاهد تشابهها و تمایزات میان اخلاق و ملکات افراد هستیم. براین اساس دو بحث مهم جاودانگی و نسبیت اخلاق و همچنین حسن وقبح ذاتی ارزشها وافعال اخلاقی روشن میشود.
🔸وصف ملکات اخلاقی عبارت است از:
کمال ونقص
خیر وشر
حسن وقبح
مطلوبیت ومنافرت
مصلحت ومفسده
🔹 ازطرق مختلفی میتوان اخلاق وملکات نفسانی را تجزیه وتحلیل کرد وبه حسن وقبح انها، مطلوبیت وعدممطلوبیت ومصلحت ومفسده آنها پیبرد:
دین والهیات
عقل وفلسفه
علم تجربی
تاریخ وسرگذشت افراد وجوامع
🔹زندگی انسانها عرصهی ظهور اخلاق و ملکات انسانی است. از اینرو یکی از منابع مهم برای شناخت وتحلیل پیامدها ونتایج ملکات نفسانی و عبرتگیری از آنها تاریخ انسانها وجوامع است. در این مطالعه انسان میتواند به ظهورات اخلاق و ملکات نفسانی وپیامدهای فردی واجتماعی آنها پیببرد ومسیر آینده رادر پرتو گذشته بشناسد.(عقل تاریخی) ازاینرو در سنت اسلامی ومیراث تمدنی اسلام وایران، فضایل ورذایل اخلاقی وپیامدهای ملکات نفسانی رادر پرتو حکایات وسرگذشتهای انبیا، اولیای الهی، شاهان، وزیران، عالمان ورجال دینی تبیین میکردند. هر چند لازم است این سنت فکری ادامه یابد امالازم است این توجه به تاریخ و عبرتگیری ازآن به فلسفه تاریخ ارتقا یابد وموجب کشف سنتهای ثابت اخلاقی شود.
🔴 ادامه دارد...
#حرکت
#تعقل
#دستگاه_محاسباتی
#عقلانیت
#عاملیت
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
🔴بیانهای بیسابقه، کمنظیر و افتخارآمیز از آیتالله سیدکاظم حائری
بسم الله الرحیم الرّحیم
با حمد بیکران خداوند متعال و با سلام و صلوات بر محمد مصطفی پیامبر رحمت صلوات الله علیه و آله و اهل بیت پاک آن حضرت: لَا یُکَلِّفُ اللهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَها.
بدون شک یکی از مسئولیتها و امانتهای مهم در زمان غیبت امام عصر علیهالسلام این است که فقهای جامع الشرایط امور امت مسلمان را بر عهده گیرند. پس از آنکه خداوند توفیق داد در خدمت آیتالله العظمی سیّد شهید محمّدباقر صدر (رض) شاگردی کنم، این مسئولیت را برعهده گرفتم تا در حد توان، اهداف آن شهید بزرگوار را در عراق حسینی علیه السلام محقق سازم و اسلام را یاری دهم و از مومنان و به ویژه از جامعه عراق در برابر مکر استعمارگران بیگانه حمایت کنم.
واضح است که از لوازم عمل به این مسئولیت بزرگ، سلامت جسمی و توان پیگیری مسائل مربوط به امت مسلمان است اما امروزه وضع سلامت من به سبب بیماری و سن بالا مناسب نیست و احساس میکنم که مانع انجام وظایفی شده که بر عهده من است. به همین علت اعلام میکنم از این به بعد، این مسئولیت را ادامه نمیدهم و همه وکالتها و اجازهها از طرف من یا از طرف دفاتر من و نیز حق دریافت هر گونه حقوق شرعی از طرف وکلا و نمایندگان به نیابت از من ساقط است.
باید چند کلمه آخر را به فرزندان مؤمن خود توصیه کنم:
اولاً: بر همه مومنان لازم است از ولی فقیه، رهبر انقلاب اسلامی، حضرت آیتالله العظمی سید علی خامنهای (سایهاش مستدام) اطاعت کنند. حضرت ایشان برای رهبری امت و اداره مبارزه با نیروهای ستمگر و مستکبر در این شرایط، شایستهتر و بایستهترند، شرایطی که نیروهای کفر و شر ضد اسلام محمدی اصیل هم قسم شدهاند.
ثانیاً: به فرزندانم در عراق عزیزمان توصیه میکنم موارد زیر را انجام دهند:
الف- حفظ وحدت و وفاق بین خود و اینکه با برافروختن آتش فتنه و نزاع در بین مؤمنان مجال سلطه استعمار و صهیونیسم و عوامل آنها را فراهم نکنند و بدانند که دشمن مشترک آنان آمریکا و صهیونیسم و عوامل آنهایند؛ پس (أشدّاء على الکفّار؛ رحماء بینهم) باشند.
ب- آزادسازی عراق از هرگونه اشغال خارجی و حضور هرگونه نیروی امنیتی و نظامی بهویژه نیروهای آمریکایی که به بهانههای مختلف بر سینه عراق مجروح ما نشستهاند و اینکه اجازه ندهند تا آنها در عراق، کشور مقدسات، باقی بمانند. اجازه دادن به ماندن آنها در عراق از بزرگترین حرامها نزد خداوند متعال است، همانگونه که پیشتر گفتهایم.
ج- از کسانی که متصدی مناصب و مسئولیتها شدهاند، میخواهم که وظایف مشروع خود را که برای مردم تعهد کردهاند، انجام دهند و از منافع شخصی و جناحی محدودی که مصیبتها را بر مردم مظلوم عراق وارد آورده است، دوری کنند. در سایه چنین اقدامی آرامش برای آنها، عزت برای مردم و ثبات برای کشور به ارمغان میآید.
د- علما و طلاب حوزههای علمیه و نخبگان فرهنگی و نویسندگان آگاه و مخلص در آگاهسازی مردم تلاش کنند تا دشمن و دوست را تشخیص دهند و به واقعیت منافع خود پی ببرند و مورد غفلت و تحقیر قرار نگیرند.
ه- فرزندان دو شهید صدر (قدّس الله سرّهما) باید بدانند که محبت آن دو شهید کافی نیست مگر اینکه به سلوک آنان ایمان داشته باشند و نسبت به اهدافی که در راه آن خود را فدا کردهاند، پایبندی واقعی داشته باشند. صرف ادعا یا وابستگی کافی نیست و هرکس به نام دو شهید صدر به دنبال جدایی بین مردم عراق و شیعه باشد یا رهبری امت را به نام آنها برعهده گرفته باشد در حالی که فاقد قوه اجتهاد یا بقیه شرایط لازم برای رهبری مشروع است، صرف نظر از اینکه چه ادعا یا انتسابی دارد، در واقع صدری نیست.
و- به همه مؤمنان نسبت به حشد شعبی مقدسمان توصیه میکنم که باید بهعنوان یک نیروی مستقل و غیرقابل ادغام با سایر نیروها مورد حمایت و پشتیبانی قرار گیرند، زیرا همانگونه که بارها اعلام کردهایم، حشد شعبی در کنار سایر نیروهای مسلح عراق، دژ مستحکم، دست ضربهزننده و قوه قاهره علیه کسانی است که در کمین امنیت کشور و منافع مردم نشستهاند.
ز- بعثیهای جنایتکار و مفسد و کارگزاران آنها را باید از پستها و مسئولیتها در کشور دورنگه داشت و بههیچوجه نباید امکانات را در اختیار آنها گذاشت، چراکه آنها خیر را برای شما نمیخواهند و جز منافع حزبی خود و خدمت به اربابان استعمارگر، صهیونیستها و عوامل آنها، اهتمام دیگری ندارند.
رَبَّنا لا تُؤاخِذْنا إِنْ نَسينا أَوْ أَخْطَأْنا رَبَّنا وَ لا تَحْمِلْ عَلَيْنا إِصْراً كَما حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذينَ مِنْ قَبْلِنا رَبَّنا وَ لا تُحَمِّلْنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا أَنْتَ مَوْلانا فَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرين
و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العالمین/ اول صفر المظفر/ ۱۴۴۴ق/
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
هدایت شده از KHAMENEI.IR
🏴 پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت عالم فرزانه حجتالاسلام والمسلمین مصطفوی
◾️ حضرت آیتالله خامنهای در پیامی درگذشت عالم فرزانه حجتالاسلام والمسلمین آقای حاج سید حسن مصطفوی را تسلیت گفتند.
📝 متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
درگذشت عالم فرزانه جناب حجتالاسلام والمسلمین آقای حاج سید حسن مصطفوی رحمةاللهعلیه را به خاندان گرامی و شاگردان و ارادتمندان ایشان تسلیت عرض میکنم. تحقیق و تدریس در علوم عقلی و فلسفهی اسلامی برجستهترین فعالیت علمی این روحانی انقلابی و پر تلاش بود که در کنار اشتغالات فرهنگی و مردمی، کارنامهئی وزین برای آن بزرگوار پدید آورده بود. از خداوند متعال پاداش بزرگ و رحمت و مغفرت برای ایشان مسألت میکنم.
سیدعلی خامنهای
۸ شهریور ۱۴۰۱
💻 Farsi.Khamenei.ir
📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی بر حکمت عملی)
بخش دهم:
🔹هر حرکت و کنش انسانی را نمیتوان اخلاقی دانست. لذا این پرسش مطرح میشود که پابه و پشتوانه فعل اخلاقی چیست؟ اخلاق در زندگی و جامعه زمانی محقق میشود و به یک عامل تعیین کننده تبدیل میشود که از منطق، پایه و ریشه درست، محکم و مستدل برخوردار باشد و الا به امری تزئینی و شعاری تبدیل میشود به نحوی که بدترین ظلمها و جنایتها به اسم اخلاق انجام پذیرد.
🔸میان #تمایل و #مطالبه فرق وجود دارد. تمایل محصول میل انسان به یک پدیدهی خارجی است در میل نوعی کشش و نیروی جاذبه نهفته است که وقتی پیدا شد انسان را به صورت طبیعی به سوی آن پدیده میکشاند. اما مطالبه محصول اراده و انتخاب انسان است. اراده رابطه انسان با پدیدهها نیست بلکه سنجش و تشخیص مصلحتها و کنترل میلها و ضد میلها همچون تنفر و ترس و مانند آنهاست. از اینرو عمل اخلاقی نه ناشی از تسلط یک میل (مانند عاطفه، شهوت، غضب و ترس) بلکه محصول یک انتخاب و مطالبهی ارادی است که بعد از تمایل و شوق در محیط نفس ناطقه شکل میگیرد.
🔹لذا انسانها دو گونه اند: ۱. متحرک بالاراده و ۲. متحرک بالشوق والمیل. برخلاف حیوان که همیشه متحرک بالمیل است.
🔸متحرک بالاراده نیز دو دسته است: ۱. متحرک بالاراده بر پایه منفعت طلبی، ۲. متحرک بالاراده بر پایه عشق و دلدادگی.
🔹آن دسته ازکنشهای انسان که بر پایههای طبیعی ومعمول زندگی استوار است وبا یک سنجش اولیه انسان به آن اقدام میکند را نمی توان کنش اخلاقی دانست و به تعریف و تمجید از آن و تعظیم و بزرگداشت عامل آن پرداخت. چرا که مقولهای طبیعی است نشانهای از بزرگی و انتخاب ارادی پیچیده از میان چند مسیر متقابل در آن وجود ندارد.
🔸 به طور نمونه انسان به صورت طبیعی در پی رفاه، سود و منفعت بیشتر و گریز از زیان و سختی بیشتر برای خودش است. فعل برآمده از این گرایش و انتخاب، "فعل طبیعی" خواهد بود هرچند اگر دراین فعل سطحی از کمک و خدمت به دیگران هم وجود داشته باشد اما انگیزه وقصد اصلی از فعل رانفع طلبی برآمده از اقتضای طبیعی شکل میدهد. هرچند این فعل از دایرهی فعل اخلاقی خارج است اما في نفسه (لو خلی و طبعه) نه سزاوار تعظیم و تحسین است و نه قابل سرزنش و تنبیه.
🔹 نکته مهم که زیاد مغفول واقع میشود این است که منفعت خواهی و خودخواهی صور و سطوح مختلفی دارد و به اقتضا درک از خود و توسعهی خود، نفعطلبی و خودخواهی هم توسعه مییابد. گاه خود محدود به خود شخصی است که طبیعتا نفع طلبی شخصی قصد کنش و حرکت انسان خواهد بود، اما گاهی خود توسعه یافته و اهل منزل را شامل میشود و آنها نیز در دایره خود تعریف میشوند لذا نفع طلبی هم توسعه مییابد و منافع خانواده نیز جزئی از منافع و مقاصد خود قرار میگیرد. گاه خود در محدوده حزب و گروه تعریف میشود لذا نفع گروهی و حزبی میزان منفعت طلبی و خودخواهی انسان است. اما گاه از این هم فراتر میرود و خود در دایرهی ملیت و جغرافیای سرزمینی معنا میشود طبیعتا دایره نفع طلبی هم توسعه مییابد و فرد خودخواهی و منفعت طلبی خود را در افق منفعت ملی و خود سرزمینی جستجو میکند. همه این صورتها، در دایره (فعل طبیعی) قرار میگیرند که اقتضای طبیعت منفعت طلبی آدمی است. لذا همهی مفاهیم اخلاقی و ارزشی همچون عدالت، آزادی، امانت، نظم، راستی، عفت و مانند آن در پرتو همین طبیعت #منفعتطلبی بازتعریف و در نظام دانایی جایگذاری میشوند. البته چون منفعتطلبی در دایره درک از خود و میزان توسعهی آن قرار دارد، صور مختلفی از منفعت طلبی و کنش برآمده از آن وجود دارد.
🔸 یک نوع از منفعت طلبی ، منفعتطلبی هوشیارانه است که منافع را نه در افق فردی بلکه در افق اجتماعی و نه در کوتاهمدت بلکه در بلندمدت تفسیر میکند. چرا که معتقد است: انسان در زندگی اجتماعی و در ارتباط با دیگران درریک بازه زمانی بلند مدت میتواند به منافع بیشتر دست پیدا کند براین اساس یک سلسله قواعد ارزشی و رفتاری را به صورت قراردادی تعیین میکنند تا با رعایت آنها تضاد و تصادم را به کمترین حد برسانند و امکان دستیابی به سود و منفعت را برای طرفین قرارداد بیشتر کنند.
🔹 درمنطق اخلاق مکرمتمحور نیز خود انسان باید خود را پیدا کند واز طریق بازشناسی شخصیت انسانی واقتضائات وجودی، خود را توسعه دهد وازدایره تنگ وتاریک طبیعت، منفعت وسرزمین خارج شود ودر شعاع بینهایت قرارگیرد تابه بزرگی وکرامت نفس نائل آید. این برآمده از حرکت ارادی مبتنی بر فطرت عشق و دلدادگی به کمال مطلق و زیبایی نامحدود است.
🔴 ادامه دارد...
#حرکت
#تعقل
#دستگاه_محاسباتی
#عقلانیت
#کنش_اخلاقی
#منفعتطلبی
#عشق
#عاملیت
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی بر حکمت عملی)
بخش یازدهم:
🔹 در این نگرش، انسان واجد فطرت عشق به کمال و عظمت است واین فطرت ازنقص متتفر و ازحقارت نفس ومهارت نفس پرهیزدارد وبر تقویت عظمت وکرامت نفس تاکید دارد واز پستی، حقارت، عجز وذلت پرهیز میدهد بر این اساس توسعهی خودي نه توسعهی کمی وبه اعتبارات پیرامون است که موجب خودبینی و غرور و تکبر میشود که خود نشانه عجز و پستی است، بلکه توسعهای کیفی و مبتنی براتصال وجودی به حقیقت و ارتقای بینشی وگرایشی است. دراین صورت انسان از هرگونه خودبینی و منفعتطلبی رهامیشود ودر افقی دیگر به پدیدهها ومنافع مینگرد وگرایشهای خود را تنظیم میکند. آن افق معنایی متعالی که ریشه در نفس ناطقه و فطرت انسان دارد وهماهنگ با ویژگیهای وجودی و روحانی و غایت خلقت انسان است پایه و پشتوانه اخلاق و مسئولیت اخلاقی است.
🔸 از اینرو، همهی فضایل اخلاقی برتقویت عظمت وکرامت نفس و توسعه کیفی خود و بازیافتن شخصیت انسانی خود است وهمه رذائل اخلاقی ازآنجهت رذیله هستند که در جهت پستی، خواری، عجز وذلت نفس وغفلت از خود حقیقی وساخت خود غیر اصیل وعاریتی قرار دارند.
براساس این بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق، همه رذائل اخلاقی همچون نفاق، حیلهگری، مکاری، فریبکاری، اغفال حریف، تهمت و غیبت ناشی از ضعف و ناتوانی و عدم احساس کرامت، قدرت و شخصیت است.
امام علی(ع):
✔️الْغِيبَةُ جُهْدُ الْعَاجِزِ.
✔️ ألا إن الصادق على شفا منجاة وكرامة، ألا وإن الكاذب على شفا مخزاة وهلكة.
✔️لا يكذب الكاذب إلا من مهانة نفسه عليه.
🔹 بر پایهی این بنیاد اخلاقی، تکلیف داشتن و مسئول بودن یکی از نشانههای کرامت و بزرگی و قدرت انسان است برخلاف برخی که آنرا کلفت و مشقت میدانند وازآن فرار کیکنند. ازاینرو انسان اخلاقی، انسان مکلف وانسان مسئول است ودر پذیرش مسئولیت وانجام تکالیف درپی سازندگی وتوسعه کیفی خود است.
🔸ازآنجا که گرایش، محبت وقرب انسان به هر پدیدهای مستلزم نیاز انسان به آن وبازتعریف خود در نسبت باآن پدیده است لذاموجب خضوع وخشوع انسان نسبت به آن پدیده میشود. واحساس بزرگی نسبت به مادون آن میشود، براین اساس بزرگی انسان به اندازه مطالبات و تمایلات اوست. این مطلب دربحث حشرنفوس حکمت متعالیه اثبات شده است ودر روایات معصومین نیزآمده است:
✔️الرجل على دين خليله
✔️من أحب أحدا حشر معه
✔️من احب شيئاً حشره اللّٰه معه ولو كان حجراً
✔️المرْءُ مَع مَنْ أَحَبَّ
✔️أنت مع من أحببت ولك ما اكتسبت
✔️مَنْ أَصْغی إِلی ناطِق فَقَدْ عَبَدَهُ
تا در طلب گوهر کانی کانی
تا در هوس لقمهٔ نانی نانی
این نکتهٔ رمز اگر بدانی دانی
هر چیز که در جستن آنی آنی
🔸 اگرانسان به سمت محدود تمایل داشته باشد ومحدود رامطالبه کند به همان میزان خود رامحدود تعریف کرده است اما اگربه سمت نامحدود وکمال مطلق میل داشته باشد و کمال مطلق را مطلوب و مطالبه خود بداند به همان میزان خود رانامحدود تلقی کرده و به سمت نامحدود و کمال مطلق حرکت میکند طبیعتا امور محدود او را مشغول نمیکنند واز حرکت باز نمیدارند. زیرا اصالت و استقلال و موضوعیت امور محدود نفی میشود و نقش ربطی، طریقی و ابزاری پیدا میکنند و همهی این امور محدود در نسبت با نامحدود معنا و هویت پیدا میکنند.
امیر المؤمنین علیه السلام میفرمایند:
✔️مَن كَرُمَت عَلَيهِ نَفسُهُ هانَت عَلَيهِ شَهوَتُهُ.
هر كس براى خودش ارزش قائل باشد، شهوتش نزد او بى ارزش مىشود.
✔️من كَرُمَت عَلَيه نَفسُهُ هانَت عَلَيهِ الدُّنيا.
هر كس براى خودش ارزش قائل باشد، دنيا نزد او خوار مىشود.
✔️مَن كَرُمَت عَلَيهِ نَفسُهُ، لَم يُهِنها بِالمَعصِيَةِ.
هر كس براى خودش ارزش قائل باشد، آن را با معصيت، بىارزش نمىسازد.
🔸بنابراین انسانی که به خود توسعه داده و کرامت، ارزش و بزرگی خود را درک کرده باشد خود را با همه شرایط تطبیق نمیدهد بلکه شرایط را با خود منطبق میسازد و پیرامون خود را تغییر میدهد.
امام علی در منشور تربیتی خود (نامه ۳۱) مینویسد:
✔️ أَکْرِمْ نَفْسَکَ عَنْ کُلِّ دَنِیَّةٍ وَ إِنْ سَاقَتْکَ إِلَی الرَّغَائِب، فَإِنَّکَ لَنْ تَعْتَاضَ بمَا تَبْذُلُ مِنْ نَفْسکَ عِوَضاً؛ وَ لَا تَکُنْ عَبْدَ غَیْرِکَ وَ قَدْ جَعَلَکَ اللَّهُ حُرّاً
امام صادق عليه السلام فرمودند:
✔️إِنَّ اللّه فَوَّضَ إِلَى المُؤمِنِ اُمورَهُ كُلَّها وَلَم يُفَوِّض إِلَيهِ أَن يَكونَ ذَليلاً أَما تَسمَعُ اللّه تَعالى يَقولُ: (وَ لِلّهِ العِزَّةُ وَلِرَسولِهِ وَلِلمُؤمِنينَ)؟ فَالمُؤمِنُ يَكونُ عَزيزا وَلا يَكونُ ذَليلاً قالَ: إِنَّ المُؤمِنَ أَعَزُّ مِنَ الجَبَلِ لأَِنَّ الجَبَلَ يُستَقَلُّ مِنهُ بِالمَعاوِلِ وَالمُؤمِنُ لايُستَقَلُّ مِن دينِهِ بِشَىْءٍ
🔴 ادامه دارد...
#حرکت
#تعقل
#دستگاه_محاسباتی
#عقلانیت
#کنش_اخلاقی
#عاملیت
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 عزت مومن
امام صادق عليه السلام فرمودند:
✔️إِنَّ اللّه فَوَّضَ إِلَى المُؤمِنِ اُمورَهُ كُلَّها وَلَم يُفَوِّض إِلَيهِ أَن يَكونَ ذَليلاً أَما تَسمَعُ اللّه تَعالى يَقولُ: (وَ لِلّهِ العِزَّةُ وَلِرَسولِهِ وَلِلمُؤمِنينَ)؟ فَالمُؤمِنُ يَكونُ عَزيزا وَلا يَكونُ ذَليلاً قالَ: إِنَّ المُؤمِنَ أَعَزُّ مِنَ الجَبَلِ لأَِنَّ الجَبَلَ يُستَقَلُّ مِنهُ بِالمَعاوِلِ وَالمُؤمِنُ لايُستَقَلُّ مِن دينِهِ بِشَىْ ءٍ؛
خداوند اختيار همه كارها را به مؤمن داده اما اين اختيار را به او نداده است كه ذليل باشد. مگر نشنيده اى كه خداى تعالى مى فرمايد: «عزت از آن خدا و رسولش و مؤمنين است»؟ پس، مؤمن عزيز است و ذليل نيست. [در ادامه] فرمودند: مؤمن از كوه محكم تر است، زيرا از كوه با ضربات تيشه كم مى شود اما با هيچ وسيله اى از دين مؤمن نمى توان كاست.
التهذيب، ج6، ص179، ح367
امام صادق (ع):
✔️«ان الله عزوجل فوض الی المومن اموره کلها و لم یفوض الیه ان یذل نفسه ».
خداوند تمام کارهای مومن را به خود او واگذار کرده ولی به او اختیار نداده که خود را خوار و ذلیل کند.
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی بر حکمت عملی)
بخش دوازدهم:
🔸تمام احساسات و ارزشهای اخلاقی از پیدا کردن خود واقعی و احساس کرامت، شرافت، عزت، قدرت و عظمت درونی خود و پرهیز از نقص، ذلت و پستی نفس ناشی میشود لذا مجموع روایات اخلاقی بر محور خودشناسی و احساس کرامت و عزت در خود واقعی و کنار زدن خود مجازی و اعتباری و تعصبی تأکید دارند. روایات جهان نفس، شکستن خودي و نفی خودبینی درواقع شکستن این خود مجازی و اعتباری (برآمده از تعصبات قومی، قبیلهگی و یا جاه و مقام و ثروت و شغل و مدرک=ر.ک: خطبه قاصعه) و زنده شدن به خود واقعی وحقیقی است، نه اینکه انسان به ذلت وپستی و حقارت روی آورد که در تضاد با محکمات کتاب و سنت و عقل است.
🔹شرط همهی حرکتها وهنجارها، قوانین و آزادیهای اجتماعی محفوظ ماندن کرامت وعزت انسان و عدم لطمه خوردن آن است.
🔸 پس مهم آن استکه انسان خود را و عالی بودن و زیبا بودن و بنیاد کرامت و ارزش خود را بشناسد و بر اساس آن حرکت و زندگی خود را تنظیم کند.
✔️يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ(ال عمران ۱۰۵)
الإمامُ عليٌّ عليه السلام :
✔️ المَعرِفَةُ بِالنَّفسِ أنفَعُ المَعرِفَتَينِ .
✔️ أفضَلُ المَعرِفَةِ مَعرِفَةُ الإنسانِ نَفسَهُ.
✔️أفضَلُ الحِكمَةِ مَعرِفَةُ الإنسانِ نَفسَهُ و وُقوفُهُ عِندَ قَدرِهِ.
✔️غايَةُ المَعرِفَةِ أن يَعرِفَ المَرءُ نَفسَهُ.
✔️مَعرِفَةُ النَّفسِ أنفَعُ المَعارِفِ.
✔️أفضَلُ العَقْل مَعرِفَةُ الإنسانِ نَفسَهُ ، فمَن عَرَفَ نَفسَهُ عَقَلَ ، و مَن جَهِلَها ضَلَّ.
✔️ نالَ الفَوزَ الأكبَرَ مَن ظَفِرَ بِمَعرِفَةِ النَّفسِ.
🔸خلاصه کرامت وعزت نفس جز با معرفت نفس وشناخت حقیقت انسان ومنشأ کمالات و زیبایی ممکن نیست.
استاد شهید مطهری مینویسد:
(معرفة النفس، خود کافي است براي تشخيص ملائمات و منافرات آن. آگاهي و معرفت به نفس به عنوان چنين گوهري، خود الهام بخش فجور و تقوا. چون نفس از سنخ وجود و هستي و حقيقت است با هرچه بر ضد حقيقت باشد و از نوع باطل و پوچي و عدم باشد مغاير است، چون از سنخ قدرت و ملکوت است با عجز و ضعف و مهانت و هرچه از اين سنخ است مخالف است، چون از نوع قداست است با هرچه آلودگي به ماده و طبيعت و اخلاد الي الارض و خاکي شدن و دنيازدگي است مغاير است، چون از نوع حريت است و عين اختيار و آزادي است بر ضد مملوکيت و اسارت و محدوديت است (اعم از اسارت داخلي يا خارجي) و چون از نوع علم است بر ضد جهل است، چون از نوع نور است بر ضد ظلمت است، چون از نوع حيات است بر ضد موت و مردگي و جمود و انجماد است، چون از نوع رحمت است بر ضد امساک و انقباض است، و چون از نوع عظمت است بر ضد حقارت است.)"یاداشت ج۶ص۴۹۵"
🔹خود حقیقی انسان، نه برآمده جسم و از ابعاد جسمانی و طبیعی انسان است بلکه خود حقیقی ریشه در روح و نفس ناطقه انسانی دارد که مجرد از جسم است و به عالم مجردات تعلق دارد، به کمال مطلق و حقیقت نامحدود تمایل دارد و از نقص و عجز و ذلت متنفر است. خود واقعی انسان قوا و استعدادهای ذاتی (عقل، فطرت، ارادهی اخلاقی) و غایت و مقصود نهایی اوست.
🔸 این نفس که جوهری ملکوتی، نفخهی الهی و از "امر رب" است و به طور فطری و جبلی تمایل به خداوند متعال دارد چرا که او کمال مطلق و حقیقت نامحدود و بری از هرگونه نقصی است.
🔹 انسان فطرتا به کمال مطلق و نامحدود تمایل دارد و آن را میطلبد و در نسبت با آن خود را تعریف میکند و استعدادها و هویت خود را تعیّن میببخشد. لذا به هر آنچه رو میکند و در طلب آن حرکت میکند از آن جهت است که آن را مصداقی از کمال میپندارد. حتی کمال محدود را نه از جهت محدودیت بلکه از جهت کمال بودن آن و بدون لحاظ نقص و محدودیتش مطالبه میکند.
🔸 بر این اساس انسان در هر حرکت به سوی هر کمال و زیبایی و حقيقتي همواره به طور ناخوداگاه در حال حمد و ثنای الهی و پرستش خداوند متعال است.
🔸 بيان علامه طباطبایی در اقامه برهان عقلى اينكه هر ثناء و حمدى به حمد خدا منتهى مىشود:
"برهانهاى عقلى قائم است بر اينكه استقلال معلول در ذاتش و در تمامى شئونش همه بخاطر وبوسيله علت است، وهر كمالى كه دارد سايهايست از هستى علتش، پس اگر براى حسن و جمال، حقيقتى در وجود باشد، كمال آن، و استقلالش از آن خداى واجب الوجود متعالى است، براى اينكه او است علتى كه تمامى علل به او منتهى مىشوند. وثنا وحمد عبارت از اين است كه موجود با وجود خودش كمال موجود ديگرى را نشان دهد، البته موجود ديگرى كه همان علت او است، و چون تمامى كمالها از تمامى موجودات به خداىتعالى منتهى مىشود، پس حقيقت هرثناء وحمدى هم به او راجع مىشود، و به او منتهى مىگردد، پس بايد گفت(الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ)."
🔴 ادامه دارد...
#حرکت
#تعقل
#دستگاه_محاسباتی
#عقلانیت
#کنش_اخلاقی
#عاملیت
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌امام صادق عليه السلام می فرمايد:
✔️ما ضَعُفَ بَدَنٌ عَمّا قَوِيَتْ عَلَيْهِ النِّيَّةُ؛
اگر انسان نسبت به چيزى تصميم قوى داشت، بدنش احساس ضعف نمی كند.
من لايحضره الفقيه،ج 4، ص400.
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی بر حکمت عملی)
بخش سیزدهم:
🔹میل فطری به خداوند متعال و حرکت ناخوداگاه به سمت او و پرستش و تقدیس ناهوشیارانه، یک ظرفیت و استعداد فوق العاده مهم است که اگر آگاهانه شود تحولی در باطن انسان و توسعه در خودي او ایجاد میشود و چارچوب شخصیتی جدیدی برای انسان ساخته میشود.(حیات طیبه)
🔸 تنها پشتوانهای که میتواند انسان را از قیود منفعت طلبی و خودبینی آزاد کند و تعلقات دست وپاگیر انسان رانسبت به پدیدههای محدود کنار بگذارد تأله وتوحید که نتیجه این رهایی از تعلقات ونفعطلبیها وخودبینیها، خروج از ظلمت و ورود به وادی نور، عظمت و کرامت و استغنای نفس (حیات طیبه) است.
🔹ازآنجاکه یکی ازمحورها و اصول مهم نظام اخلاق اسلامی "توجه نفس" و #اخلاص و نیت_صادقانه ونفی هرگونه شرک است این مهم جز با احساس کرامت و عزت نفس و استغنای از دیگر مخلوقات میسر نمیشود
✔️الْحَمْدُ للهِِ الَّذي وَكَلَني اِلَيهِ فَاَكْرَمَني وَلَمْ يكِلْني اِلَي النّاسِ فَيهينُوني
حمد متعلق به خدایی است که مرا به خودش حوالت داد (حواله کرد) و مرا محترم ساخت و به مردمان واننهاد که مرا خوار و خفیف سازند.
🔹 انسان به واسطه فراموشی خدا، حقیقت خود را فراموش میکند وبا غفلت از کرامت و شخصیت خود است که خود را نیازمند دیگر مخلوقات میپندارد و با ایجاد تهیشدن درون و غلبه احساس نیاز به دیگران و با گسترش نیازها و ارتباطات، طبیعتا محبت ذهنی و مسانخت خلقی و رفتاری با اهل دنیا شکل میگیرد در نتیجه به صورت تدریجی وارد دایره اهل فسق میشود و به اخلاق اهل فسق در میآید:
✔️وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنسَاهُمْ أَنفُسَهُمْ أُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ (حشر ۱۹)
ﻭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﺒﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩﻧﺪ ، ﭘﺲ ﺩﭼﺎﺭ ﺧﻮﺩﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻲ شدند، ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻫﻤﺎﻥ ﻓﺎﺳﻘﺎﻧﻨﺪ.
انسان فاسق، ازنظر اعتقادی فردی راست اندیش است، ولی درمقام عمل، انسانی راست کردار نیست. انسان زمانی به فسق متهم میشود که درجامعه، رفتارهای ضد عقل وشریعت و ارزشهای اخلاقی را انجام دهد.
🔹از معصوم نقل شده است:
✔️«...فَکُلُّ مَعصِیَةٍ مِنَ المَعاصِی الکِبارِ فَعَلَها فاعِلُها او دَخَلَ فیها داخِلٌ بِجَهَةِ اللَّذَّةِ و الشَّهوَةِ و الشَّوقِ الغَالِبِ، فَهُوَ فِسقٌ و فاعِلُهُ فاسِقٌ خارِجٌ مِنَ الایمانِ بِجَهَةِ الفِسقِ؛
فسق عبارت است از هر نوع نافرمانی خدا که از معاصی بزرگ باشد و شخصی که اقدام به آن کرده و مرتکب چنین گناهی شده، انگیزهاش لذّتجویی، شهوت و غلبه تمایلات نفسانی باشد. چنین کاری، فسق و فاعل آن فاسق بوده که به جهت فسقش از ایمان خارج است.»
در حدیثی از پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) درمورد نشانههای فسق و فاسق نقل شده است:
✔️عَلامَةُ الفاسِقِ فَاربَعَةٌ اللَّهوُ وَاللَّغوُ والعُدوانُ والبُهتانُ؛ نشانه فاسق چهار چیز است: لهو، لغو، دشمنی وتهمت.
🔸درآیه دیگر درتبیین مسخ انسان وچیرگی شیطان برانسان، نشانه آنرا فراموشی ذکرخدا معرفی میکند:
✔️اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطَانُ فَأَنسَاهُمْ ذِكْرَاللَّهِ أُولَٰئِكَ حِزْبُ الشَّيْطَانِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ الشَّيْطَانِ هُمُ الْخَاسِرُونَ(مجادله ۱۹)
ﺷﻴﻄﺎﻥ ﺑﺮﺁﻧﺎﻥ ﭼﻴﺮﻩ ﻭﻣﺴﻠﻂ ﺷﺪﻩ ﻭﻳﺎﺩﺧﺪﺍ ﺭﺍﺍﺯ ﺧﺎﻃﺮﺷﺎﻥ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺣﺰﺏ ﺷﻴﻄﺎﻧﻨﺪ ﺁﮔﺎﻩ ﺑﺎﺵ ﻛﻪ ﺣﺰﺏ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﻳﻘﻴﻨﺎً ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻳﺎﻥ ﻛﺎﺭﺍﻧﻨﺪ.
🔹ازاین آیات به خوبی استفاده میشود که ورود به دایره اهل فسق، اخلاق فاسقانه و حزب شیطان نتیجه مسخ انسان وفراموشی خود واقعی وکرامت حقیقی نفس است و فراموشی خود نتیجه فراموشی خدا و غفلت از یاد خداوند ودلبستن به غیر ووابستگی به پدیدهها محدود، ناقص وزوال پذیر است.
🔸بنابراین برای ارزشهای اخلاقی همچون عدالت، صلح راستی و صداقت و اثبات جاودانگی و محوریت آنها درحیات انسانی جز خداباوری و تأله نمیتوان هیچ مبنا وپشتوانهای یافت والا به امور تزئینی ویا اموری نسبی وموقتی (قراردادی) تقلیل مییابد. همهی پشتوانههای ادعایی دیگر همچون محبت، معرفت، وجدان، طبیعت، آزادی ورهایی زمانی میتوانند پشتوانه وبنیاد اخلاق باشند که برالهیات وجهانبینی توحیدی وفطرت کمالمطلق خواهی وتوحیدی انسان مبتنی باشد والا بدون این، همهی آنها درتوجیه وتبیین اخلاق ناکارآمد هستند وبه هیچ وجه نمیتوان حسن وقبح عقلي ارزشها، الزام اخلاقی وضمانت اجرایی آنهارا تبیین فلسفی کرد.
🔹 دراین رویکرد، اخلاق دارای بنیاد مابعدالطبیعی واقعگرا و برهانی است وبه مبدأ ومعاد هستی وبه غایت وجایگاه انسان درهستی مرتبط است. از اینرو، عقل میتواند ازطریق شناخت روابط هستی وانسان، کمال وحسن ارزشها وافعال را دریافت کند و از نقص وقبیح بازشناسد والبته وحی راهنمایی عقل دراین فراینداکتشافی است.
🔴 ادامه دارد...
#حرکت
#تعقل
#دستگاه_محاسباتی
#عقلانیت
#کنش_اخلاقی
#عاملیت
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌آهسته قدم بردار
تقدیم به زائران اربعین حسینی (سلام الله علیه)
در جاده شدی اما این جاده منا دارد
هر منزل این جاده صد کرب و بلا دارد
آهسته قدم بردار در جادهی عشقی تو
رو سوی کسی داری کو غیرت لا دارد
ساقی به کنار تو هر لحظه فروشد می
آماده کنی خود را او میل عطا دارد
این می که دهد ساقی سوزد همه جانت را
هر کس که خورد از می، او رو به فنا دارد
فانی نشود هر کس، از می نبرد سهمي
هر چند در این وادی صد جام طلا دارد
اینجا همه جان باید از جان گذر باید
شاید که خرد ساقی جانی که جلا دارد
آهسته قدم بردار با جان و دلت اینجا
هر کس که نظر آید منزل به بقا دارد
✍ قم: سید مهدی موسوی
۴ صفر المظفر ۱۴۰۱ شمسی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی بر حکمت عملی)
بخش چهاردهم:
🔹 براساس اصالت وجود و حرکت جوهری، ملکات نفسانی واخلاق، #کمال انسان وموجب خروج از نقص و اشتداد وجودی است لذا ملکات نفسانی به کمال و نقص متصف میشوند برخلاف اصالت ماهیت که ملکات نفسانی عوارض ذات محسوب می شوند و از این جهت به حسن و قبح متصف میشوند.
🔸بنابراین مهمترین خصیصه ارزشها و افعال اخلاقی، کمال بودن آنهاست و چون مصداقی از کمال است موجب تمایل و کشش انسان به سمت آنها میشود. البته کمال بودن گاه به اعتبار حسن و زیبایی است گاه به اعتبار مطلوبیت و کارآمدی، گاه به اعتبار حقیقت بودن و مقدس بودن است. بنابراین در اخلاق پیش از هر پرسشی باید از کمال و نقص بودن ملکات ورفتارها پرسش شود و به تبع آن از حسن وقبح، مطلوبیت و منافرت، خیر و شر و امثالهم پرسش کرد.
🔹 کمال بودن یک ملکه اخلاقی و ارزش رفتاری در ملایمت آن با فطرت انسان و سعادت حقیقی اوست به نحوی که سازندهی وجودی و موجب کرامت و توسعهی کیفی خود انسان و خروج از پستیها(لئامت) نواقص و آزادی و رهایی از شوائب نفسانی و اسارتهای درونی و بیرونی (طهارت وشستشوی جان) شود. علاوه بر این، کمال امری پایدار و همیشگی است وموجب سرور وافتخار همهی وجدانهای بیدار وحتی همهی انسانها است. یعنی همه بروجود آن مسرورشوند و افتخار کنند وازاتصاف به ضد آنها ابا داشته باشند.
🔸 شناخت کمال و نقص یک شناخت واقعی و مبتنی بر نوع هستی شناسی و انسان شناسی است. تقلیل هستی به جهان ماده و تقلیل انسان به طبیعت و ابعاد جسمانی طبیعتا در شناخت انسان از #کمال و نقص تأثیر دارد و کمال و نقص صرفا در نسبت انسان با طبیعت و در محدودهی دنیا تعریف و مصداقیابی میشود. از اینرو، متعلق کمالخواهی و تنفر انسان ازنقص، درهمین محدوده مشخص میشود وبالاتر ازآن نادیده گرفته میشود. ازاینرو، کمالات غیر مشهود و غیبی در دستگاه محاسباتی کنشگر نادیده گرفته میشود.
🔹 با نادیده گرفته شدن ابعاد غیبی هستی و انسان و غفلت ازکمالات غیرمادی، عنصر معنا از روابط موجودات، مناسبات انسانی و معادلات اجتماعی حذف میشود و همه چیز در تحت قوانین طبیعت، مکانیکیوار تعریف و تفسیر میشود و انسان هم به عنوان یک ماشین پیچیده موضوع شناخت کمّی و تجربی قرار میگیرد. از آنجا که شناخت کمّی و تجربی راهی به درون حقیقت انسان و به مبدأ و معاد آن ندارد، فقط امکان شناخت پدیدارها و ظهورات رفتاری را دارد. از این رو، جوهر و ذات انسان از دایرهی معرفت علمی تتظیمگر خارج میشود و به تدریج هم اصل وجود آن نفی میشود. با نفی جوهر و ذات موجودات و خصوصا انسان، طبیعتا حکمت، مابعدالطبیعه و الهیات منتفی و از دایره معرفت علمی تنظیمگر و مداخلهگر خارج میشود(سکولاریسم). باخروج حکمت، مابعدالطبیعه و الهیات ازدایرهی علم(معرفت تتظیمگر زندگی)، معرفت کمی و تجربی جایگزین آن میشود و عهدهدار نظامبخشی، هدایتگری، تنظیمگری، مداخلهگری و مدیریت در همهی ساحتهای حیات انسانی میشود؛ معرفتی که هیچ راهی به جوهر وذات وغیب ومعنا ندارد و شبکهی علم را بر بنیاد پدیدارها و ظهورات رفتاری پایهگذاری میکند.
🔸 ماهیت کمال در علم تجربی به (معیشت)، (منفعت)، (سود) و رفع نیازهای محسوس و مادی فروکاسته میشود. عقل نیز متکفل شناخت و تتظیم همین کمالات میشود. محبت انسانی و وجدان اخلاقی هم درهمین چارجوب و فقط برای تنظیم معیشت وزندگی این جهانی است تازندگی بر این کره خاکی رابرای انسان، راحتتر ومرفهتر سازد. این خطمشئ گذاری موجب تلقی ماشینی ازانسان ومکانیکی به هستی و سرگرم شدن به تولید فنآوریهای پیشرفته برای تسخیر طبیعت میشود. لذا هم وغم انسان میشود صنعت و طبیعت. صنعت بدون معنا، به افزایش قدرت وتوسعهطلبی کمی میانجامد.
🔹ناتوانی علم تجربی از درک تمایلات فطری و نیازهای حقیقی و عجز آن در معنا بخشی به زندگی و شورافرینی در حرکت، موجب بحران معنا و بیبنیادی اخلاق میشود.
🔸بحران معنا ریشه درغفلت ازخودحقیقی وفطرت توحیدی ومعرفت الهی دارد. بحران معنا ریشهی همهی بحرانهای انسان واجتماع است که ناشی از غلبه علم تجربی ومحدودیت شناخت ازحقایق وغفلت ازحقایق مطلق وغیبی میشود. وموحب تولید فناوریهای مخرب برای توسعهطلبی درمسیر تمایلات طبیعی میشود.
🔹محدود سازی قلمرو حرکت وکنش انسانی
نگرش مکانیکی و ماشینی به حیات و انسان موجب بی بنیادی ارزشهای اخلاقی میشود واگر از اخلاق هم سخنی گفته شود منافقانه است.
✔️وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَىٰ (طه ۱۲۴)
ﻭﻫﺮﻛﺲ ﺍﺯیادﻣﻦ ﺭﻭﻱ ﺑﮕﺮﺩﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺗﻨﮓ [ﻭﺳﺨﺘﻲ] ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ، ﻭ ﺭﻭﺯﻗﻴﺎﻣﺖ ﺍﻭﺭﺍ ﻧﺎﺑﻴﻨﺎ ﻣﺤﺸﻮﺭ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ.
🔴 ادامه دارد...
#حرکت
#تعقل
#دستگاه_محاسباتی
#عقلانیت
#کنش_اخلاقی
#عاملیت
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌نکته
🔹براساس مبانی حکمت متعالیه بخصوص، اصالت وجود و تشکیک وجود، هرگونه اختلاف و تمایزی به کمال و نقص بر میگردد که امور وجودی هستند.
🔸 از این رو، وجود و عدماضافی، خیر و شر، حسن و قبح، زیبایی و زشتی، باارزش و بیارزش، مطلوب و نامطلوب تعابیر دیگری از کمال و نقص است که با یک حیثیت اضافی به موجودات، پدیدهها و رفتارها اطلاق میشود.
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی بر حکمت عملی)
بخش پانزدهم:
🔹توجه نفس
🔸 عمل انسان چند لایه دارد: ۱. حرکات جوارح، ۲. صورت و ساختاری که حرکات جوارح را نظم میبخشد، ۳. نیت و قصد کنشکر از عمل که موجب تحریک قوای شوقیه و اراده میشود.
🔹روح و جوهر عمل را نیت وقصد عامل از آن عمل میسازد و آثاروجودی، تربیتی وسازندگی هر عملی به روح آن عمل است وتا هرزمانی که این نیت وقصد باشد عمل وآثار وجودی وتربیتی آن هم هست والا با غفلت از نیت و قصد، عمل از روح خود تهی شده و به عادت تبدیل میشود در این صورت هیچ اثر وجودی و سازندگی برچنین عملی مترتب نیست. ازاینرو، توجه دائمی ومستمر نفس به نیت وقصد عمل و معانی نهفته در آن علاوه بر صورتدهی ونظام بخشی به حرکات جوارحی، موجب سازندگی روح وتوسعهی کیفی خود میشود.
✔️قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ : إِنَّ اَللَّهَ لاَ يَنْظُرُ إِلَى صُوَرِكُمْ وَ أَعْمَالِكُمْ وَ إِنَّمَا يَنْظُرُ إِلَى قُلُوبِكُمْ وَ نِيَّاتِكُمْ."
✔️عَنِ اَلنَّبِيِّ: إِنَّمَا اَلْأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ وَ إِنَّمَا لِكُلِّ اِمْرِئٍ مَا نَوَى فَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ إِلَى اَللَّهِ وَ رَسُولِهِ فَهِجْرَتُهُ إِلَى اَللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ مَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ إِلَى دُنْيَا يُصِيبُهَا أَوِ اِمْرَأَةٍ يَتَزَوَّجُهَا فَهِجْرَتُهُ إِلَى مَا هَاجَرَ إِلَيْهِ.
ارزش اعمال فقط بستگى دارد به نيت هر كس آنچه را نيت نموده نصيبش ميگردد در مسأله حركت و هجرت هر كس بانگيزه الهى و قصد ديدار رسول خدا مهاجرت كند چنين هجرتى بطرف خدا و رسول است و هر كس به منظور رسيدن بدنيا و يا دستيابى بزنى و ازدواج با او مهاجرت كند چنين هجرتى به طرف خدا نيست و بطرف همان هدف است."
✔️قَالَ اَلنَّبِيُّ: نِيَّةُ اَلْمُؤْمِنِ خَيْرٌ مِنْ عَمَلِهِ
✔️ امام رضا: نِيَّةُ اَلْمُؤْمِنِ خَيْرٌ مِنْ عَمَلِهِ لِأَنَّهُ يَنْوِي خَيْراً مِنْ عَمَلِهِ وَ نِيَّةُ اَلْفَاجِرِ شَرٌّ مِنْ عَمَلِهِ وَ كُلُّ عَامِلٍ يَعْمَلُ عَلَى نِيَّتِهِ وَ نَرْوِي نِيَّةُ اَلْمُؤْمِنِ خَيْرٌ مِنْ عَمَلِهِ لِأَنَّهُ يَنْوِي مِنَ اَلْخَيْرِ مَا لاَ يُطِيقُهُ وَ لاَ يَقْدِرُ عَلَيْهِ وَ رُوِيَ مَنْ حَسُنَتْ نِيَّتُهُ زَادَ اَللَّهُ فِي رِزْقِهِ وَ سَأَلْتُ اَلْعَالِمَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عَنْ قَوْلِ اَللَّهِ: خُذُوا مٰا آتَيْنٰاكُمْ بِقُوَّةٍ قُوَّةُ اَلْأَبْدَانِ أَمْ قُوَّةُ اَلْقُلُوبِ فَقَالَ جَمِيعاً وَ قَالَ لاَ قَوْلَ إِلاَّ بِعَمَلٍ وَ لاَ عَمَلَ إِلاَّ بِنِيَّةٍ وَ لاَ نِيَّةَ إِلاَّ بِإِصَابَةِ اَلسُّنَّةِ وَ نَرْوِي حُسْنُ اَلْخُلُقِ سَجِيَّةٌ وَ نِيَّةٌ وَ صَاحِبُ اَلنِّيَّةِ أَفْضَلُ وَ نَرْوِي مَا ضَعُفَتْ نِيَّةٌ عَنْ نِيَّةٍ .
📌 نیت و تولید قدرت
🔸 نیت و قصد عامل، تولید قدرت و نیرو هم میکند و جسم را به حرکت و عمل وا میدارد و در مسیر حرکت هم احساس ضعف و خستگی نمیکند.
امام صادق عليه السلام می فرمايد:
✔️ما ضَعُفَ بَدَنٌ عَمّا قَوِيَتْ عَلَيْهِ النِّيَّةُ؛
اگر انسان نسبت به چيزى تصميم قوى داشت، بدنش احساس ضعف نمی كند.
🔹هر کنشگری براساس هدف، آرمان و نیت، مسیر حرکت خود را برمیگزیند از این رو، این آرمان و هدف فرمانده درونی و جهت دهنده به تمام حرکات انسان از نظر فردی و اجتماعی است.
🔸بر این اساس نباید سنجهی سنجش قدرت و نیروی کنشگر را توان و نیروی جسمی آنها دانست بلکه میبایست بر توان ونیروی باطنی برآمده از هدف و آرمان تکیه کرد. بنابراین هرچقدر آرمان و هدف بزرگتر و تعلق و توجه نفس به آن بیشتر باشد، نیرو و قدرت انسان فزونتر خواهد بود.
1⃣ آرمان مطلق و نامحدود توان و قدرت نامحدود ایجاد میکند ازاینرو، انسان به کنشگری فعال، پرانرژی وامیدوار به آینده مبدل میشود. برای او حرکت دائمی است وهیچ مانعی او را باز نمیدارد.
2⃣ آرمان محدود، توان وقدرت محدود درانسان ایجاد میکند. ازاینرو، میدان حرکت محدود است و حرکت موقتی و پررقابت است و به سرعت باید به هدف مورد تنازع دست یافت. لذا زمان و سرعت در این جهان بسیار مهم است.
3⃣ آرمان وهدف بیارزش، توان وقدرت انسان راتضعیف میکند و او رابه پیرو وتابع بودن برای درک لذتهای جاری زندگی میکشاند.
🔹 از آنجا که غفلت و فراموشی طبیعت آدمی است وبا اشتغال به قصد و عملی از ساير قصدها و اعمال غافل میشود عنصر تذکر ویادآوری به گونههای مختلف درونی وبیرونی درنظام اخلاقی تعبیه شده است. ذکر، دعا، موعظه ونصیحت، هنر و تبلیغ، مجالست بااهل معنا، مطالعه وقرائت مستمر، امربه معروف ونهی ازمنکر، حتی کفارات وتعزیرات هرکدام طریقی برای یادآوری وتوجه دوبارهی نفس به قصد وحقیقت عمل وخروج از غفلت وفراموشی است.
🔴 ادامه دارد...
#حرکت
#تعقل
#دستگاه_محاسباتی
#عقلانیت
#کنش_اخلاقی
#عاملیت
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 گذرنامه اربعین
منتظر مانده ام و چشم نبستم که رسد
خانه دوشم به سر کوچه نشستم که رسد
گفتهاند دوست پذیرد اگرت دست بود
به لبم ذکر، وَ تسبیح به دستم که رسد
حرکت عشق نه خودسر که به دعوت باید
گر چنینم گره خورده به بختم که رسد
نه دل کار بمانده نه هوسهای خیال
جام و این شیشه می را بشکستم که رسد
دیگری را خبری نیست ولی هست امید
روشن از جام می صبح الستم که رسد
گر رفیقان همه رفتند به پستوی خیال
بوسه بر خاک زنم آه فرستم که رسد
یاد مجنون شدم و لحظهی بیتابی او
مژگان خیس شد آنگه بنوشتم که رسد
گر رسد نامه گذر میکنم از مرز خودي
من تماما بشوم او به وقتم که رسد
قم: سید مهدی موسوی
۷صفر المظفر ۱۴۰۱ شمسی
📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی بر حکمت عملی)
بخش شانزدهم:
🔸 عامل اصلی در تغییر و سازندگی حیات انسانی، عاملیت انسان ونیروی عقل، محبت و ارادهی مسئولانه است. نه شرایط اجتماعی ومحیط پیرامونی بگونهای که عاملیت،عامل ثانوی ومحصول شرایط پیرامونی تلقی شود.
🔹 درواقع هردوعامل موثرند ونقشی مهم در سازندگی حیات انسانی وسیر تکاملی بشریت دارند و سازنده تاریخند. اما نقش اصلی ازعاملیت انسان ونیروی عقل، عشق وارادهی اوست که پیشران حرکت انسان وتاریخ است. اما شرایط اجتماعی ومحیط پیرامونی و نیروهای مادی و معنوی میتوانند با عاملیت انسان جهت وصورت متفاوت بدهد وبستر مناسبی برای عاملیت فراهم کنند.
🔸نکته مهم این است که شرایط ومحیط پیرامونی خودمحصول عمومی شدن و فراگیر شدن بخشی از عاملیت انسانی به صورت فرهنگ(نظام معنایی) وساختارهای عینی است که به کنترل ومدیریت سایر عاملیتها میانجامد.
🔹 دراین صورت نمیتوان حکم مطلقی برای نسبت میان عاملیت تکتک افراد و شرایطپیرامونی عرضه کرد. زیرا براساس کیفیت عاملیت کنشگران، میزان و نوع تاثیرگذاری و یا تأثیرپذیری آنها بر شرایط پیرامونی متفاوت است. در مجموع عواملی چند در کیفیت و قدرت عاملیت انسان موثر است که مهمترین آنها از این قرار است:
۱. احساس کرامت، بزرگی وعظمت روحی؛
۲. رشد فکری وشعور اجتماعی؛
۳. داشتن هدف، مقصد، آرمان واقعی وارزشمند؛
۴. قدرت عشق وایمان به حقايق وآرمانها؛
۵. اعتماد به امدادهای غیبی وعناصر جبران کنندهی خلأها وعقبماندگیها؛
۶. خوشبینی واعتماد به نظم آفرینش، قوانین حرکت، نیروها، امکانات وهمراهان؛
۷. امید به پیروزی وتحقق ایندهی روشن.
🔸 چنین کنشگری میتواند بابهرهگیری از امکانات، فرصتها و استعدادهای دیگران، درمحیط پیرامونی حضور فعال و پویا و اثربخش داشته باشد وشرایط رادگرگون وفضای مناسب را برای زندگی وحرکت بهتر فراهم سازد.
🔹 همهی این ویژگیها در پرتو #توحید و تأله میسر است. توحید انسان را به عاملیت موثر وسازنده (قیام) در همهی ساحتهای زندگی دعوت میکند.
🔸 دردرون قیام وحرکت توحیدی دوحرکت نهفته است:
۱. اثبات حقیقت متعالی، یکیسازی درون و بیرون در پرتو حقیقت واحد وتلاش برای اقامه و تحقق عینی آن حقیقت درجان آدمی ومحيط اجتماعی؛
۲. نفی باطل و تخریب و رهایی از روابط غلط و نامتوازن تصلبیافته درجان آدمی(ملکات اخلاقی) و محیط اجتماعي( فرهنگ و ملکات اجتماعی).
✔️"قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُم بِوَاحِدَةٍ أَن تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَىٰ وَفُرَادَىٰ(سبا ۴۶)
🔹 در نظام اخلاق توحیدی، عاملیت انسان به عاملیت فردی فروکاسته نمیشود بلکه انسان موجودی اجتماعی است و در بستر حیات اجتماعی است لذا عاملیتش دو لایه است یعنی علاوه بر #عاملیت_فردی، #عاملیت_جمعی و مشارکت فعال و پویای جمعی مردم هم بسیار مهم است. میان این دو قسم از عاملیت روابط متقابل و تاثیر و تأثر متقابل وجود دارد.
🔸 کنشگران فردی بر اساس نظام اخلاق توحیدی، از چنان توسعهی کیفی در خود برخوردارند که میتوانند رابطهای متقابل بر پایه محبت، ولایت و اخوت برقرار کنند.
🔹هنگامی که مجموعهای از عاملهای فردی بر پایه اهداف و آرمانهای مشترک نوع خاصی از نظاممعنایی و روابط انسانی را در یک شبکهی اجتماعی(جامعه)به وجود میآورند و درآن نیرو و قدرت جدیدی متولد میشود که حاصل جمع جبری نیروهای فردی نیست؛ بلکه ایجاد هویتی جدید است که امکانهایی را برای انسان فراهم میسازد و تحولات بزرگ درحیات انسانی را به وجود میآورد.
🔸عاملیت جمعی دربستر حیات اجتماعی نیازمند به نظمها و رویههای مشترک بیناذهنی است که امکان عاملیت جمعی و همکاری و مشارکت فعال وهمافزا رافراهم کند. لذاعاملیت جمعی برپایهی اهداف و آرمانها و ارزشهای مشترک، هم ساختارساز است و هم ساختارشکن است. یعنی نظمها، رویههای مشترک وساختارهایی رامتناسب با اهداف وآرمانها به وجود میآورد و نظمها و ساختارهای غیر متناسب و غیر هماهنگ بااهداف وآرمانهای جمعی راحتی اگرمتصلب هم شده باشد درهم میشکند وآنها را تغییر میدهد.
🔹براساس لایهی قدرت و کیفیت عاملیت فردی حداقل سه نوع عاملیت جمعی ممکن است:
۱. فعال، پویا و سازنده وپیشرو
۲. فعال، پویا، مخرب وعقب برنده؛
۳. منفعل، ایستا وپیرو.
نوع اول ازآنِ عاملهایی است که ازثبات شخصیت و سلامت واستقامت درفکر وعمل برخوردار است.
نوع دوم از آنِ عاملهایی است که ازثبات وقدرت شخصیت برخوردار است اما از سلامت فکری و عملی برخوردار نیستند و حرکت جمع را به انحراف میکشاند.
نوع سوم عاملهایی هستند که ازثبات شخصیت واعتماد به نفس ضعیفی برخوردارند و هیچ طرحی برای حیات وزندگی خود ندارند وهمواره چشم به طرح ودست دیگران دارند.
🔴 ادامه دارد...
#حرکت
#تعقل
#دستگاه_محاسباتی
#عقلانیت
#کنش_اخلاقی
#عاملیت
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی بر حکمت عملی)
بخش هفدهم:
🔸 نظام اخلاق توحیدی به عاملیت جمعی هم توجه ویژهای دارد. یعنی بخش مهمی ازاصول و ارزشهای اخلاقی دربستر جامعه متولد میشود وبرای تنظیم درونی انسان درروابط اجتماعی است. یعنی اگر جامعه نبود این ارزشهای اخلاقی هم ظهوری نداشت. از جمله مهمترین ارزشهای اخلاقی در جامعه ولایت واخوت است:
✔️إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ(الحجرات ۱۰)
🔸 ریشه این اخوت واتحاد را دروحدت قلوب برآمده ازایمان وعشق فطری درآنها باید جستجو کرد. زیرا به واسطه ایمان وباور به مبدأ واحد از امور متکثر واختلاف جدا شده وبه وحدت ملحق شدهاند. براین پایه، مؤمنان عقل وجان دیگری پیدا میکند که سازنده عقلانیت توحیدی است وغیرمؤمنان از آن تهی هستند.
مؤمنان معدود لیک ایمان یکی
جسمشان معدود لیکن جان یکی
غیرفهم وجان که در گاو وخرست
آدمی را عقل وجانی دیگرست
جان حیوانی ندارد اتحاد
تو مجو این اتحاد ازروح باد
جان گرگان وسگان هریک جداست
متحد جانهای شیران خداست
🔹 وهر آنچه موجب تضعیف اخوت واعتماد وهمبستگی جمعی میشود خلاف اخلاق وارزشهای انسانی ومانع عاملیت جمعی است. مواردی همچون: اختلاف افکنی، تفرقه، دروغ، غیبت، تهمت، بهتان، سوءظن:
✔️"يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضًا أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِيمٌ (الحجرات ۱۲)
🔸 بخشي ازاین رحمت ومحبت شامل مخالفان درون شبکهی ارتباطی مؤمنان نیزمیشود.
امام علی (ع) درنامه به مالک مینویسد:
✔️وأشعِرْ قَلبَكَ الرَّحمَةَ لِلرَّعِيَّةِ، والمحبَّة لَهُم، واللُّطفَ بهِم ، ولاتَكونَنَّ علَيهِم سَبُعا ضارِيا تَغتَنِمُ أكلَهُم ؛ فإنَّهُم صِنفانِ: إمّا أخٌ لَكَ في الدِّينِ، أو نَظيرٌ لَكَ في الخَلقِ. يَفرُطُ مِنهُمُ الزَّلَلُ وتَعرِضُ لَهُمُ العِلَلُ، ويُؤتى على أيديهِم في العَمدِ والخَطأِ فأعطِهِم مِن عَفوِكَ وصَفحِكَ مِثلَ الّذي تُحِبُّ وتَرضى أن يُعطِيَكَ اللّهُ مِن عَفوِهِ وصَفحِهِ، فإنَّكَ فَوقَهُم ، وَوالِي الأمرِ علَيكَ فَوقَكَ. واللّهُ فَوقَ مَن وَلاّكَ.
🔹 درمواجهه بادشمنان نیزاصل عدالت، اصل محوري است ودر هیچ شرایطی نباید ازدایرهی عدالت خارج شد. بنابراین دشمنی هم دشمنی مبتنی بر کرامت، عظمت و بزرگی روح است و به پستی و لئامت نمیگراید:
✔️"يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَىٰ أَلَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَىٰ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ (المائده ۸)
🔸براین پایه، جنگ ودشمنی نمیتواند برپایه کینههای شخصی باشد ونمیتوان اجازه تمسک به امور، شیوهها وابزارهای پلید، پست و خبیث و ناجوانمردانه را داد زیرا همهی اینها ریشه درحقارت وضعف نفس وخروج از دایرهی عدالت دارد. بلکه جنگ مردانه ومبارزهی جوانمردانه بر پایه مروت، کرامت، عزت وحماسه نتیجهی اجتماعی این نظام اخلاقی است. همانگونه که در سیره امام علی(ع) و امام حسین(ع) تجلی کامل یافته است.
🔹بنابراین دوگونه مسئولیت اخلاقی در جامعه براساس عاملیت جمعی ومناسبات پیرامونی وجود دارد:
۱. مسئولیت اخلاقی برپایه ولایت واخوت درشبکهی ارتباطی مؤمنان وهمراهان؛
۲. مسئولیت اخلاقی برپایهی عزّت، حماسه وعدالت نسبت به مخالفان و دشمنان.
آسایش دوگیتی تفسیر این دوحرفست
بادوستان مروّت بادشمنان مدارا
این شعر حافظ رامیتوان خلاصهای از اساس اخلاق وزندگی اجتماعی ونوعی مهارت ومدیریت زندگی درچارچوب کرامت نفس وبزرگی انسان به حساب آورد.
🔸 امیرمومنان علی علیه السلام در باب مروت میفرماید:
✔️"اَلمُروءَةُ اجتِنابُ الرَّجُلِ ما يَشينُهُ و َاكتِسابُهُ ما يُزَيِّنُهُ؛
مردانگى، دورى كردن انسان است از آنچه مايه ننگ اوست وبه دست آوردن آنچه كه باعث آراستگى اوست."
🔸 امام علی(علیه السلام) درتوضیح مدار میفرماید:
✔️"دارِ النّاسَ تَأمَن غَوائِلَهُم وَتَسلَم مِن مَکایِدِهِم؛
با مردم مدارا کن، تا ازگزندهایشان درامان باشی واز نیرنگهایشان سالم بمانی."
🔹 مسئولیت اخلاقی درهر دومورد آن دارای اصول وقواعد مشترک ومتمایزی است که پیامدهای فقهی وحقوقی مختلفی رادارند. لذالازم است به اشتراکات، تمایزات وپیامدهای آنها عنایت ویژهای بشود.
🔴ادامه دارد...
#حرکت
#تعقل
#دستگاه_محاسباتی
#عقلانیت
#کنش_اخلاقی
#عاملیت
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌اربعین و ضرورت برنامهریزی
🔹پیاده روی اربعین حسینی یک سرمایه بزرگ اجتماعی و نشانهای از همبستگی امت اسلامی زیر پرچم مکتب اهلبیت (ع) است که در کوران قحطی معنا و غلبه تضادگرایی راهی به آیندهی روشن تحت حاکمیت توحید و عدالت است.
🔸علیرغم زحمات طاقت فرسا و اتفاقات خوب مدیریتی در اربعین ۱۴۰۱ ، برخی از وقایع ناگوار اربعین امسال همچون ۱. مشکلات گستردهی صدور و تمدید گذرنامه و سرگردانی و تحیر مردم به همراه صفوف طولانی در خیابانهای اطراف دفاتر صدور گذرنامه به همراه اطلاعرسانی و وعدههای واهی مسئولین مربوطه و تبلیغات غیرواقعی تلویزیونی و رسانهای، ۲. مشکلات حمل و نقل داخلی زائران تا مرز و وعدههایی که عملی نشد، ۳. عدم هماهنگی مسؤلان عراقی در پذیرش گذرنامه های موقت، ۴. مشکل بسیار حاد حمل و نقل زائران از مرز به نجف و کربلا، ۵. کمبود آب در برخی نقاط مهم حضور زائران، ۶. سوءاستفاده و موج سواری رسانههای معاند و غربگرا ، ۷. رهاشدگی و سرگردانی فرهنگی زائران و ۸. نهایتا تصادفات خونبار امروز همگی نشانگر این نکته است که میبایست از تحلیلهای سطحی ارائه شده در زمینه مدیریت اربعین دست برداشت و به سمت برنامهریزی دقیق با حفظ اصول مهم ۱. معنویت بنیانی، ۲. عراقمیزبانی، ۳. مردممحوری، ۴. تمدننگری حرکت کرد.
🔹هر چند برخی از این وقایع ناگوار به تدریج در حال حل شدن است اما برنامهریزی حکیمانه و دوراندیشانه ضرورتی مهم است که از آبروي امت اسلامی و اعتماد و جان و مال مردم پاسبانی میکند.
🔸این رهاورد حضور میدانی و تجربه زیسته در اربعین ۱۴۰۱ است که از نزدیک با همه مسائل و مشکلات ذکر شده درگیر بوده است.
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌نکته
🔹 یکی از عوامل موثر در فرایند تعقلی انسان در امور پیچیدهی اعتباري، بهره گیری از نظمهای مرئی حاکم بر موجودات طبیعی و حتی نظمهای انتزاعی عمومیت یافته در فرهنگ عمومی است که به عنوان الگو، به ذهن انسان نظم میدهد.
🔸بدین معنا که انسان با مشاهدهی نظمهای مرئی و در مرحله بعد با تجرید و تعمیم آنها میتواند الگوهایی را بازسازی کند که بواسطهی انها بتواند امور پیچیدهی انسانی و اجتماعی را صورتبندی کند و در تحت یک نظام و الگوی شبکهای هماهنگ درآورد.
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 کربلا ۹۴ سال قبل
🔹قدیمیترین فیلم از کربلا بهعنوان جدیدترین اثر نویافته از حرم حضرت سیدالشهدا و حضرت عباس منتشر شد.
🔹این فیلم کوتاه توسط فردریک گادمر در سال ۱۹۲۷ میلادی تهیه شده، او یک عکاس و فیلمبردار فرانسوی بوده که به کشورهای مختلفی سفر کرده و تصاویر بسیاری را ثبت کرده است.
به نقل از فارس
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 حرکت، تعقل و تأله
(درآمدی برحکمت عملی)
بخش هجدهم:
🔹 مسئولیت اخلاقی تعدادی باید و نبایدهای صرف نیست که به صورت تجزیهای راهبرکنشگر اخلاقی باشد؛ یعنی درهرموقعیتی، کنشگر براساس اگاهی و تعقل مسئوليت خود را تشخیص وباید ونباید خاص آن موقعیت راازخفای ذهن به سطح اشکار آن بکشاند وکنشی انجام دهد. هر چند برخی از مردمان چنین میکنند اماکنش اینها ازثبات واتقان برخوردار نیست بلکه همواره یک #نظام_مسئوليت_اخلاقی وجود داردکه مجموعهای ازارزشها وقواعد رفتاری به گونهای درکنار هم قرار گرفتهاند که یک سامانهی فکری، گرایشی ورفتاری راپیشنهاد میدهد. شکلگیری هرنظامی ازمسئولیت اخلاقی متوقف برنوعی مابعدالطبیعه والهیات بنیادین وتلقیای از سیرحرکت تکاملی وانحطاطی بشر است.
🔸نمونهی این نظام اخلاقی رادر #اخلاق_سرمایه_داری میتوان مشاهده کرد که نمونه نظام ازمسئولیت اخلاقی است. دراخلاق سرمایهداری برپایه شبکهی مفهومی منفعت بنیان، صورتی هماهنگ ازهمه مفاهیم وارزشهای اخلاقی ارائه شد که موجب تقویت بنیان توسعهی منفعت محور شده است. حتی مفاهیم وارزشهای سنتی را نیز در درون خود هضم کرده وازنو بازسازی کرده است لذا به ساخت #الهیات_توسعه برای بنیادگذاری اخلاق سرمایهداری منتهی شده است تاموجب توجیه گرایشها و کنشهای انسان در جهت تصرف بیشتر طبیعت وکسب منافع وسیعتر باشد. چراکه درجامعهی الهیاتمحور مسیحی و یهودی(قرن۱۶ تا۱۸ میلادی) بدون پشتوانهی الهیاتی امکان طرح اخلاق وتوسعهی منفعت محور ودنیامدار وجود نداشت، مگرآنکه نوعی زیرساخت فلسفی-الهیاتی برای آن دست و پا شود. ازاینرو بخش اعظم تلاش متفکران عصر رنسانس وعصر روشنگری بازخوانی دوباره متون مقدس وبازسازی معرفت دینی باظرفیت پشتیبانی ازتوسعهی مدرن درلایههای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی شد. پروتستانتیسم وتجدیدنظرهای لوتر، کالون وآراسموس واتباع هریک درالهیات کاتولیک به تبع پژوهشهای طبیعیاتی جدید، تلاشهایی برای ارائهی دستگاه الهیاتی نوین وپایهگذاری اخلاق جدید بودکه لاجرم به بسط سرمایهداری، مدرنیته و توسعهی مادی وغفلت ازمعنویت، جهان غیب ومابعدالطبیعه شد.
🔹البته طبیعت مباحث الهیاتی شکلگیری نوعی نگرش تاریخی به حیات انسان وسیر تکامل وانحطاط اجتماعی و تمدنی است، براین اساس، به تدریج نوعی تاریخ و ریشههای معرفتی نیز برای اساس سنت یهودی- مسیحی برای آن تهیه شد. بهگونهای که سیر تاریخ بشریت وجامعهی انسانی درمسیر تکامل مادی وسرمایهداری تفسیر شد، تفسیری که حداقل دوثمر برآن مترتب شد:
۱. بازخوانی تاریخی امر اخلاقی ودینی واثبات اینکه میراث بشری درمرحله تکاملی وافسونزدایی وخرافهزدایی ازآن به مدرنیته منتهی شد ومدرنیته سرآمد همهی دورههای بشری ومیراث برهمه ارزشها وقواعد رفتاری است، به تعبیر دیگر همه میراث بشری (اخلاقی، دینی و فلسفی) درشرق وغرب، بخشی از گذشته دنیای جدید غرب است که به #علم_تجربی (ساینس) منجر شده است وعلم تجربی زیرساخت همهی ارزشها، هنجارها، قوانین وساختارهای توسعهیافته است.
۲. ازاین روایت الهیاتی-تاریخی برای شدن آینده وفعلیت امکانها درمسیر توسعهی مدرن بهره شد ودرنهایت به تولید #فلسفهی_تاریخ برای شناخت چگونگی شدنها ومدیریت تغییر وتکامل انسان درجامعه وتاریخ منجر شد.
🔸خلاصه درپرتو پیشرفتهای طبیعی، الهیات پروتستانتیسم وفلسفهی مدرن تاریخ از سوی متفکران غربی تلاش زیادی برای بازخوانی نظام اخلاقی وطرح زیرساختهای جدیدی برای مسئولیت اخلاقی شد که نقطه مشترک عموم آنها قطع رابطه اخلاق بامابعدالطبیعه وجهان غیب ودستوپا کردن بنیاد علمی ویا تاریخی برای آن بود.
🔹 امانکته مهم این است که تلقی مدرن ازاخلاق ومسئولیت اخلاقی به صورت یک منظومه و شبکه طراحی شده است وبه اعتبارات اجتماعی ولایههای هنجاری، قانونی و ساختاری جامعه نیز تسری پیدا کرده است و نظامات هنجاری، قانونی وسازمانی متناسب باخودرابه صورت مستمر وپویا، تولید وتجویز کرده است.
🔸این ویژگی اختصاصی به اخلاق سرمایهداری ندارد بلکه هرنظام اخلاقی کلنگر که ریشه درزیرساختهای معرفتی وتمدنی باشد چنین خواهد بود. ازاینرو، الهیات توحیدی سازندهی نظریهای درمسئولیت اخلاقی است که به همهی اعتبارات اجتماعی درمسیر ایجاد حیات توحیدی جهت میدهد وهنجارها، قوانین فقهی-حقوقی ونظامات انسانی و اجتماعی(تعلیم وتربیت، فرهنگ، سیاست، اقتصاد، صنعت وفناوری) راپیشنهاد میکند.
🔹نکته مهم درالهیات توحیدی این است که همه اعتبارات وقوانین فقهی وحقوقی برنامهی عملی برای تحقق مسئولیت اخلاقی است. یعنی بسترساز حیات طیبه توحیدی و تسهیلگر بندگی خداوند و نفی عبودیت غیرخدا است. اتصال وجودی زندگی متناهی انسان به حیات پاک غیرمتناهی است.
🔴 ادامه دارد...
#دستگاه_محاسباتی
#عقلانیت
#کنش_اخلاقی
#مسئولیت_اخلاقی
#نظام_سازی
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌در اهمیت نظام جامع اندیشه اسلامی
🔹مباحثات تکراری این روزها، در رد و نفی گشت ارشاد و حذف زور و الزام در مقوله حجاب، یکبار دیگر نشان میدهد که بدون داشتن یک #نظام_فکری قوی نمیتوان به موضوعات پیچیده و چند لایهی اجتماعی ورود علمی و راهگشا داشت. حتی اگر عنوان دکتر و آیت الله و فعال رسانهای و هویت سلبریتی داشته باشی.
🔸فقط با داشتن یک نظام فکری قوی، هماهنگ و منسجم برآمده از حکمت و فقاهت است که میتوان هم محبت را به کار گرفت و هم الزام را سرجایش گذاشت. هم از تربیت سخن گفت و هم از قانون دم زد. هم هنر و تبلیغ را به میدان آورد و هم از پلیس و گشت ارشاد در جای مناسبش استفاده کرد.
🔹هیچ کدام نافی یکدیگر نیست و به تنهایی نمیتوان با یک پدیدهی اجتماعی پیچیده و چند لایه روبرو شد. مدیریت و کنترل پدیدههای اجتماعی نیازمند طرحی جامع و هماهنگ و چند وجهی است که بتوان از جهات متعدد آنرا مدیریت و کنترل کرد. چون عناصر و عوامل آشکار و پنهان، درونی و بیرونی متعددی در شکلگیری و توسعهی یک پدیده دخیل هستند.
🔸ما برای تحلیل وقایع و اظهار نظر در مورد پدیدههایی همچون حجاب، عفت، گشت ارشاد، مهسا امینی، و مانند آنها نیازمند یک طرحواره جامع از اندیشه اسلامی هستیم و الا در جهالت گرفتار میشویم و در حیرت گمراهی فرو میرویم.
اللهم الرزقنا بحق الحسین(عليه السلام)
🔸امروز در زیارت اربعین خواندیم که:
بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ مِنَ الْجَهَالَةِ وَ حَیْرَةِ الضَّلالَةِ
🔹 در ماجرای عاشورا، خیلی از کسانی که گرفتار جهالت و حیرت ضلالت شدند عناوین متعددی چون صحابه رسول خدا، تابع صحابه رسول خدا، محدث، مفسر، مجاهد، والی و ... و امثالهم را یدک میکشیدند. پس مشکل در سواد و اطلاعات علمی، فلسفي، فقهی و مانند آن نیست، مشکل در #جهالت است. جهالت مقابل نادانی نیست مقابل #عقلانیت است.
آنها علم، فقه، کلام و امثال آن را داشتند اما عقلانیت اجتماعی نداشتند تا به یاری پسر رسول خدا و امام بحق جامعه بشتابند.
#جهالت
#عقلانیت
#حکمت_عملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121