✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕«حیا» در روایات
🔸#حیا در لغت به مفهوم «شرمساری» و «خجالت» است که در مقابل آن #وقاحت و بی شرمی قرار دارد. در فرهنگ عالمان اخلاق، #حیا نوعی انفعال و انقباض نفسانی است که موجب خودداری از انجام امور ناپسند در انسان میگردد و منشأ آن ترس از سرزنش دیگران است. مطالعه درباره مفهوم #حیا در آیات و روایات نشان میدهد که منشأ پیدایش این حالت، درک حضور در محضر #ناظری آگاه، محترم و گرانمایه است. #ناظر در #حیا شخصی است که مقام و #منزلت او در چشم فاعل، عظیم و قابل احترام باشد. شایان ذکر است که اگرچه چهره بارز و جوهره #حیا، بازدارندگی از ارتکاب #اعمال_زشت است، قهراً این بازدارندگی، انجام #اعمال_نیک را در پی خواهد داشت.
💠«ارزش حیا»
🔹#رسول_اکرم (ص) #حیا را «زینت آدمی» شمرده و می فرماید: «#بیشرمی با هیچ چیز همراه نشد، مگر اینکه آن را #زشت گردانید، و #حیا با هیچ چیز همراه نگشت، مگر اینکه آن را #آراست». #امام_علی (ع) می فرماید: «#حیا پیشه کن که حیا نشانه نجابت است». اهمیت «حیا» در حدّی است که #امام_صادق (ع) فرمود: «ایمان ندارد کسی که #حیا ندارد».
💠«اسباب حیا»
🔹«عقل»: رسول خدا (ص) در پاسخ راهب مسیحی (شمعون بن لاوی بن یهودا) که از او درباره ماهیت و #آثار_عقل پرسیده بود، فرمود: «#عقل موجب پیدایش حلم است و از حلم، علم و از علم، رشد و از رشد، #عفاف و از عفاف، خویشتنداری، و از خویشتنداری، #حیا، و از حیا، وقار، و از وقار، مداومت بر عمل خیر و تنفّر از شرّ، و از تنفّر از شر، اطاعت نصیحت گوی، حاصل می گردد».
🔹«ایمان»: #امام_صادق (ع) میفرماید: «ایمان ندارد کسی که #حیا ندارد».
💠«موانع حیا»
🔹در روایات، اموری به عنوان #موانع_حیا و یا به عبارت دیگر علل بیحیایی یا کمی حیا، معرفی شده اند که مهم ترین آنها به شرح زیر است:
1⃣«از میان برداشتن پرده ها و حریمها»؛ #امام_کاظم (ع) به یاران خود توصیه می فرمود: «پرده #شرم و آزرم میان خود و برادرت برمدار، و مقداری از آن باقی گذار؛ زیرا برداشتن آن، برداشتن #حیا است».
2⃣«دست نیاز به سوی مردم دراز کردن»؛ #امام_صادق (ع) فرمود: «دست نیاز به سوی مردم دراز کردن، عزت را سلب میکند و #حیا را می برد».
3⃣«زیاد سخن گفتن»؛ #امام_علی (ع) فرمود: «هرکه پر گفت، راه خطا بسیار پوید، و آنکه بسیار خطا کرد، #شرم او اندک شود، و آنکه شرم او اندک شود، پارسایی او کم گردد، و آنکه پارسایی اش اندک گردد، دلش بمیرد».
4⃣«شرابخواری»؛ به #امام_رضا (ع) منسوب است که در شرح علت تحریم خمر فرمود: «خداوند تعالی شراب را حرام فرمود؛ زیرا شرابْ تباهی میآورد، عقل ها را در شناخت حقایق باطل میکند و شرم و #حیا را از چهره فرد میزداید».
💠«حیای بیجا»
🔹در برخی موارد بر اثر اشتباه و خلط موضوع، ممکن است اموری را بخاطر #حیا ترک کنیم، در حالی که آنجا محل شرم و حیا نیست. به بعضی از این موارد اشاره می شود:
1⃣«حیا ورزیدن از گفتار، کردار و درخواست حق»؛ #پیامبر_اکرم (ص) فرمود: «هیچ عملی را از روی ریا و خودنمایی انجام مده و از سر #حیا و شرم آن را رها نکن».
2⃣«حیا ورزیدن از تحصیل علم»؛ #امام_علی (ع) فرمود: «کسی #شرم نکند، از آموختنِ آنچه نمی داند».
3⃣«حیا ورزیدن از تحصیل درآمد حلال»؛ #امام_صادق (ع) فرمود: «کسی که از طلب مال حلال #حیا نکند، هزینه هایش سبک شود و خداوند خانواده اش را از نعمت خویش بهره مند گرداند».
4⃣«حیا ورزیدن از خدمت به مهمان»؛ #امام_علی (ع) فرمود: «سه چیز است که نباید از آن #شرم کرد: از جمله خدمت کردن به مهمان».
5⃣«حیا ورزیدن از احترام گذاشتن به دیگران»؛ #امام_علی (ع) فرمود: «سه چیز است که نباید از آنها #شرم کرد: از جمله برخاستن از جای خود برای پدر و معلم».
6⃣«شرم از اعتراف به ندانستن»؛ #امام_علی (ع) فرمود: «اگر از کسی سؤالی کردند و نمی داند، #شرم نکند از این که بگوید: نمی دانم»
7⃣«شرم از درخواست از خداوند»؛ #امام_صادق (ع) فرمود: «هیچ چیز در نزد خداوند محبوبتر از آن نیست که از او چیزی درخواست شود؛ پس هیچیک از شما نباید #شرم کند از این که از رحمت خداوند درخواست کند؛ اگرچه (خواسته او) یک بند کفش باشد».
8⃣«شرم از بخشش اندک»؛ #امام_علی (ع) فرمود: «از بخشش اندک #شرم مدار، که محروم کردن از آن کمتر است».
9⃣«شرم از خدمت به خانواده»؛ #امام_صادق (ع) مردی از اهل مدینه را دید که چیزی برای خانواده اش خریده و با خود می برد، آن مرد چون امام را دید خجالت کشید. امام (ع) فرمود: «این را خودت خریده و برای خانواده ات می بری؟ به خدا سوگند، اگر اهل مدینه نبودند (که سرزنش و خرده گیری کنند) من هم دوست داشتم، برای خانواده ام چیزی بخرم و خودم ببرم».
#مآخذدرمنبعموجوداست
منبع: وبسایت پرسمان
#حیا #شرم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) در خطبه ۲۳۰ نهج البلاغه، لزوم بهره گیری از فرصت «عمر» را چگونه تبیین می فرمایند؟
🔹#امام_علی (علیه السلام) در بخشی از خطبه ۲۳۰ #نهج_البلاغه مى فرمايد: «فَاعْمَلُوا وَ الْعَمَلُ يُرْفَعُ، وَ التَّوْبَةُ تَنْفَعُ، وَ الدُّعَاءُ يُسْمَعُ، وَ الْحَالُ هَادِئَةٌ، [۱] وَ الاَْقْلاَمُ جَارِيَةٌ». [۲] (تا هنگامى كه #فرصت براى #قبولی_اعمال داريد، و #توبه سودمند است و #دعا به اجابت مى رسد و در #آرامش به سر مى بريد و قلمها [ى فرشتگان براى نوشتن اعمال صالح] در جريان است، #عمل كنيد). اميرالمؤمنين (عليه السلام) در اين عبارات كوتاه به اين امر مهم اشاره مى كند كه تا شما در #دنيا هستيد #پنجفرصتمهم در دست داريد: #اعمال خوب شما به پيشگاه خدا مى رود و با آب #توبه مى توانيد #گناهان را بشوييد.
🔹#دعاها در پيشگاه خدا به اجابت مى رسد. #آرامشى داريد كه مى توانيد با استفاده از آن هر كار نيكى انجام دهيد و بالاخره فرشتگان آماده اند تا #اعمال_نيك شما را در نامه اعمالتان ثبت كنند. ولى اگر اين #فرصت از دست رود و در آستانه #مرگ قرار گيريد، تمام اين امكانات پنجگانه از شما سلب مى شود و جز #حسرت و اندوه متاعى نداريد. سپس امام علی (عليه السلام) در توضيح سخن بالا و تكميل آن مى فرمايد: «وَ بَادِرُوا بِالاَْعْمَالِ عُمُراً نَاكِساً، [۳] أَوْ مَرَضاً حَابِساً، أَوْ مَوْتاً خَالِساً [۴]». (و به انجام #اعمال_صالح مبادرت ورزيد پيش از آنكه #عمر پشت كند [و مرحله پيرى و ناتوانى برسد] يا #بيمارى مانع از عمل گردد، يا #مرگ [همه چيز را از شما] بربايد).
🔹در واقع #اميرالمؤمنين (علیه السلام) همه مخاطبان خود را تشويق مى كند كه بر اين سه امر پيشى گيرند. دوران كهولت كه تمام اعضا نيرو و توان خود را از دست مى دهد و #قرآن_مجيد آن را #ارذل_العُمُر (نامطلوبترين دوران زندگى) ناميده و #بيماری هايى كه گاه طولانى مى شود، و تاب و توان را از انسان مى گيرد، نه قادر بر #عبادات به صورت كامل است، نه خدمت به انسانها و قضاى حوائج مؤمنان و همچنين #مرگ كه امام علی (عليه السلام) آن را تشبيه به سارقى كرده كه همه چيز را ناگهان از انسان مى ربايد.
پی نوشتها؛
[۱] «هادئة» يعنى آرام، از ريشه «هدوء» به معناى آرامش و سكوت است.
[۲] از #شگفتیهای_روزگار اينكه محقق بزرگوار، نويسنده منهاج البراعة فى شرح نهج البلاغه معروف به شرح خويى، مرحوم حاج ميرزا حبيب الله #هاشمی_خويى، هنگامى كه در جلد چهاردهم شرح نهج البلاغه به اين خطبه و جمله «والعمل يرفع» مى رسد، #بيمار مى شود و دار فانى را وداع مى گويد و اين تقارن نشان مى دهد كه #عمل او در درگاه خدا پذيرفته شده و به آسمانها صعود كرده، و براى اينكه اين شرح ناقص نماند محقق عاليقدر «جناب آقاى شعرانى» آن را تا پايان اين خطبه كه پايان جلد چهاردهم است، ادامه داده، سپس شاگرد ايشان «آقاى حسن زاده آملى» مجلدات پانزده تا نوزده را مرقوم داشته و دو جلد آخر يعنى جلد بيست و بيست و يك به قلم «مرحوم حاج شيخ محمد باقر كمره اى» انجام يافته و به اين ترتيب شرح مزبور نسبت به تمام شرح نهج البلاغه پايان گرفته است.
[۳] «ناكس» به معناى واژگون از ريشه «نكس» بر وزن «حدس» به معناى واژگون ساختن چيزى گرفته شده است.
[۴] «خالس» به معناى رباينده از ريشه «خلس» بر وزن «فلس» به معناى ربودن چيزى با حيله گرفته شده است و اختلاس نيز به همين معناست.ن «حدس» به معناى واژگون ساختن چيزى گرفته شده است.
📕پيام امام اميرالمومنين(عليه السلام)، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: جمعى از فضلاء، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۸، ص ۴۸۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#عمر #توبه #مرگ
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا «شفاعت» مخصوص روز قیامت است؟
🔹بى شك از جمله زمان هايى كه #شفاعت در آنها صورت مى گيرد روز #قيامت است؛ چرا كه بسيارى از «آيات شفاعت» ناظر به آن روز مى باشد؛ ولى آيا در #جهان_برزخ و يا حتى در #عالم_دنيا نيز «شفاعت» صورت مى گيرد و در آخرت قبل از پايان حساب شفاعتى هست يا نه؟ جاى بحث و گفتگو است. مرحوم علّامه طباطبايى (ره) در اينجا بحث مشروحى دارد و در پايان چنين نتيجه مى گيرد كه مسئله #شفاعت در آخرين موقف از مواقف روز #قيامت انجام مى گيرد، در اينجاست كه #شفاعت_كننده تقاضاى مغفرتِ شفاعت شونده را مى كند تا بدين وسيله وارد #دوزخ نشود و يا به كمك شفاعتِ او بعضى از كسانى را كه در دوزخاند خارج شوند.
🔹وى در بعضى ديگر از كلماتش اشاره به «عالم برزخ» كرده و رواياتى را كه بر حضور #پيامبر (صلى الله عليه وآله) و #ائمه (عليهم السلام) به هنگام «مرگ» و «سؤال قبر» و كمك به #مؤمنان دلالت دارد مورد توجه قرار داده، مى افزايد: اينها از قبيل شفاعت نيست، بلكه از قبيل تصرّف و حكومت الهيّهاى است كه خدا به آنها بخشيده است. [۱] عجب اينكه ايشان هنگامى كه از حقيقت #شفاعت سخن مى گويد، آن را چنان توسعه داده كه هرگونه تأثير اسباب را در عالم تكوين و تشريع مشمول «شفاعت» مى شمرد؛ ولى در اينجا كمك و اعانت اولياء الله به گروهى از مؤمنان را براى نجات آنها از مشكلات برزخ و قبر، مصداق شفاعت نمى داند.
🔹به هر حال آنچه از مجموعه آيات و روايات به دست مى آيد اين است كه #شفاعت به معناى وسيع كلمه در هر سه عالم #دنيا، #برزخ و #آخرت صورت مى پذيرد، هرچند محل اصلى شفاعت و آثار مهم آن در روز #قيامت و براى نجات از عذاب #دوزخ است. در «آيه ۶۴ سوره نساء» مى خوانيم: «وَ لَوْ اَنَّهُمْ اِذْ ظَلَمُوا اَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللهَ وَ اَسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ، لَوَجَدُوا اللهَ تَوَّاباً رَحِيماً». (اگر آنها هنگامى كه به خود #ستم مى كردند [و مرتكب گناه مى شدند] به نزد تو مى آمدند و از خدا طلب آمرزش مى كردند و #پيامبر (صلى الله عليه وآله) نيز براى آنها استغفار مى كرد خدا را توبه پذير و مهربان مى يافتند).
🔹آيا تقاضاى مغفرت از سوى پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله) براى مؤمنانِ خطاكار چيزى جز شفاعت مى تواند باشد؟! همين معنا در داستان حضرت يعقوب (عليه السلام) و فرزندانش نيز در «قرآن کریم » آمده است؛ آنها از #پدر خواستند در پيشگاه خدا براى آنان #استغفار كند او هم پذيرفت. [۲] و نيز بسيار شده است كه در همين جهان، افراد يا اقوامى به خاطر #شفاعت #پيامبران و #اولياء_الله از عذاب دنيا نجات يافته اند و اين، چيزى جز شفاعت نيست.
🔹در #جهان_برزخ نيز روايات بسيارى داريم كه #اعمال_نيك آدمى همچون نماز، روزه، ولايت و امثال آن يا حضور اولياء الله سبب #تخفيف_آلام و مجازاتها مى گردد و يا دفن انسان صالح و پاكدامنى كه داراى حسنات مهمى بوده است در يك مقبره سبب تخفيف مجازات گنهكاران آن گورستان مى شود. اينها همه نيز اشاراتى است به #شفاعت در عالم برزخ؛ حتى نماز ميِت و تقاضاى مغفرتى كه در ضمن آن براى مردگان مى شود مسلماً بى تأثير نيست، اين نيز خود، نوعى شفاعت است. بنابراين #شفاعت محدود به عالم خاصى نيست، بلكه همه #عوالم_سهگانه را در بر مى گيرد، منتها جايگاه اصلی و مهم شفاعت همان #قيامت و در آستانه قرار گرفتن در برابر كانون عذاب الهى است.
پی نوشتها؛
[۱] الميزان فى تفسير القرآن، طباطبايى، سيد محمد حسين، انتشارات اسلامى، قم، ۱۴۱۷ق، چ ۵، ج ۱، ص ۱۵۶
[۲] سوره يوسف، آيه ۹۷
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ۹، ج۶، ص۵۲۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#شفاعت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد