💥 تأسيس #فلسفه_روش، مسئلۀ کوچکی نیست.
🔵 علامه سید منیرالدین حسینی الهاشمی:
«تأسيس فلسفه جديد، مسئله كوچکی نبوده است، آنهم #فلسفه_روش، كه قطعاً به هيچکس نميشود نسبتش داد. ميشود نسبتش داد به اخلاص شهداء و پرچمي كه به نام اسلام بلند شد.
چون سراغ اين موضوع آمدیم، شرايط جامعه ايجاب ميكند که عنايت شود.
تأسيس #فلسفه_روش، كار راحتي نيست، مخصوصاً زماني كه اين فلسفه ميخواهد فراگير باشد و كار انقلاب فرهنگي را انجام دهد». ۱۳۷۷/۶/۱۲
➖➖➖➖➖➖➖
💥 «فلسفۀ روش تحقیق» یک سلاح استراتژيکِ فرهنگی است که میتواند موازنۀ قدرت را تغییر دهد.
🔵 استاد سید محمدمهدی میرباقری:
🔸 فلسفۀ شدن اسلامی، #فلسفۀ_عمل است. دنياي اسلام دارای فلسفۀ نظر است، اما فلسفۀ عمل ندارد. فلسفه موجود فلسفهاي است که تعريف نظری جهان را بهنحواحسن ارائه ميکند، ولی خودش را عهدهدار مدیریت علم و برنامه نميداند؛ از تحليل نظریِ حقيقت هستي که ميگذرد، دیگر حوزهها را به علوم ميسپارد و خود را عهدهدار آنها نميبيند؛ چنين فلسفهاي [اگر حدود و منطقش را تکامل نبخشد،] نمیتواند به هدايت و کنترل عينيت بپردازد.
🔸 اگر در جنگ نظامي، #سلاح_استراتژيک معنا دارد، در حوزه جنگ فرهنگي نيز چنين است. توليد سلاح استراتژيک، موازنه قدرت را بر هم ميزند. چرا آمريکا از خليج خوکها عقبنشيني کرد؟ جز اين بود که موازنه در سلاح استراتژيک تغيير کرده بود؟ #سلاح_استراتژيک_فرهنگي هم همينگونه است. چنین سلاحی گاهي بيست سال تحقيق و مطالعه نياز دارد و طي آن آزمايشهاي چند ميليارد دلاری انجام ميشود و هنگامي که به نتيجه رسيد، موازنه را تغییر میدهد.
ما اگر به #دانش_هستهای دست پيدا کنيم، موازنه قدرت را به هم ميزنيم؛ در حوزه فرهنگ نيز چنين است. دستيابي به فلسفۀ روش اسلامي، دستيابي به سلاح استراتژيک است. به نظر ما #علامه_حسینی این سلاح استراتژيک فرهنگي، يعني فلسفه چگونگي اسلامي ـ نه فلسفۀ چرايي و چیستی ـ و سپس روش علوم و تا حدودی روش استنباط احکام حکومتی را توليد کردهاند. البته گامهای فراوان دیگری باقی است.
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#فلسفه_روش
☑️ @mirbaqeri_ir
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎧 استاد میرباقری | نقش «فلسفۀ روش» در هماهنگسازی «فقاهت و کارشناسی و برنامهریزی»
⚡️قبل از تولید فلسفههای مضاف، ابتدا باید فلسفۀ روش تحقیق درست کنید.
⚡️ فلسفه روش تحقیق، تحقیقات در عرصه تفقه دینی، مطالعات نظری و مطالعات کاربردی را هماهنگ میکند.
⚡️ اگر در نظام روش تحقیق، جایی برای مفاهیم دینی باز نکنید، بعداً نمیتوانید محصولات دین و علم را هماهنگ کنید.
⚡️ بنا بر فلسفه روش، معرفتهای دینی مقید میشود به کارآمدیِ در جهت.
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#فلسفه_روش
☑️ @mirbaqeri_ir
⚡️ فلسفۀ روش یا فلسفۀ چگونگی، شالودۀ هماهنگسازيِ تكامل حجيت در #فهم_دين، اسلاميت در #فهم_كاربردي دانشگاه و جريان اسلام در #فهم_اجرايي حاکمیت است.
⚡️ «فلسفهٔ روش» زمینهسازِ دستيابی به «اخلاقِ حکومتی، #حكمتِ_حكومتی و فقهِ حكومتی» است.
🔴 علامه سید منیرالدّین حسینیِ هاشمی:
🔸 «#فلسفه_چگونگي، فقط متكفل #تحليلِ از اشياء نيست، بلكه براي تبديل، #معادله ارائه میدهد.
🔸 فلسفه چگونگي بهمعناي بهكارگيري #عقل در چگونگي اسلامي شدن ميباشد. اين فلسفه «تحقق اسلامي» را متكفل ميشود؛ يعني شرط صحتش اين است كه بتواند #ارزشها را در #عينيت پياده نمايد.
🔸 فلسفه چگونگی متكفل تأسيسِ «منطق تكاملِ رابطه به دين» و نیز «رابطه به كارآمدی» يعني علوم تجربی، و هم «رابطه به نسخه دادن» يعنی اداره عينيت میباشد. در غير اين صورت، وقتي كه فلسفه چگونگی نباشد، نظام ارزشی بهطور مستقل يك محصول خواهد داشت و نظام دانش تجربي محصول ديگري كه بين آنها چالش پيدا ميشود و نمیتوان آنها را در مرتبه محصول #هماهنگ كرد.
🔸 بايد #مُحدثِ_حادثه باشيد؛ يعني بتوانيد نظامات تكامل اجتماعي را بر اساس مقاصد الهي تأسيس كنيد که تأسيس اين مطلب و هماهنگي آن حتماً به #روش_علوم نيازمند است. در مرحله اول به #علم_اصول_احكام_حكومتي نياز داريم كه روش آن از فلسفه چگونگي به دست ميآيد.
🔸 روش علوم حسي لازم است كه هم در تغييراتِ متغيرِ محسوس بتواند پيشفرضهاي ديني را در تعريف متغير وارد كند و هم نسبت آن را به تحقق ارزشها در كنترل تغييرات آن بيان كند؛ يعني نتيجه آن معادلۀ «اگر و آنگاهِ اسلامی» بشود».
🔸 فلسفهٔ شدن اسلامی، پايگاه همدلی، همفكری و همكاری اجتماعی است. اين پايگاه عقلیِ دينمحور، بستر وحدتِ انديشه مسلمين بر محور سرسپردن به دين است.
این فلسفه، شالودۀ هماهنگسازيِ تكامل حجيت در #فهم_دين، اسلاميت در #فهم_كاربردي دانشگاه و جريان اسلام در #فهم_اجرايي دولت [و حاکمیت] است. (۱۳۷۹/۱۰/۶)
🔸 «بايد بر اساس اين فلسفهای که پايهريزی کرديم، شروع کنيم به #ساختن_سه_روش: هم روش استنباط احکام الهی، هم روش توليدِ معادلات کاربردی و هم روش برنامهريزی.
اين سه روش را متناسب با اين مبنای جديد پايهريزی میکنيم. بهکارگيری اين روشها ما را به محصول میرساند. يعنی بهکارگيری روش استنباط، ما را به استنباطات احکام جديد میرساند. بهکارگيری روش نوين توليد اطلاعات، ما را به معادلات کاربردی جديدی بر مبنای اسلام میرساند. در قسمت سوم هم بهکارگيری روش برنامهريزی، ما را به تنظيم امور جديدی بر مبنای جديد میرساند». (۱۳۷۷/۳/۲)
🔸 «ثمرۀ اين فلسفه #در_حوزه، دستيابی به «اخلاق حکومتی، حكمت حكومتی و فقه حكومتی» است و #در_دانشگاه، قادر به «پيشبينی، هدايت و كنترل» تغييرات بر مبنای معادلاتی است كه نيازمندیهای نظام اسلامی در جريان توسعۀ نياز و ارضاء را رفع میکند و در #نظام_اجرايی هم، به ارائۀ مدل شناخت حل معضلات سياسی، فرهنگی و اقتصادیِ داخلی و خارجی بر حول محور كلمۀ اسلام میپردازد». (۱۳۷۹/۶/۱۶)
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#فلسفه_روش
#حکمت_کاربردی
☑️ @mirbaqeri_ir
⚡️ «فلسفۀ روش» سه مسئله را تحلیل میکند: ۱. «نسبت وحدت و كثرت»؛ ۲. «نسبت زمان و مکان»؛ ۳. «نسبت اختیار و آگاهی»
⚡️ #معرفت پديدهاي است كه هم معطوف به #واقع است و هم معطوف به #اختيار انسان
💠 استاد سید محمدمهدی میرباقری:
🔶 فلسفۀ روش «نسبت وحدت و كثرت» و «نسبت زمان و مکان»، يعني هم ساختار شیء و هم تغييرات شيء، را تعريف فلسفی میکند [و نمایی از «کُل مُتغیّر» ترسیم میشود].
پرسش سومی که این فلسفه پاسخ میدهد «نسبت بين اختيار و آگاهی» است که بر اساس آن، معرفتشناسی متناسبی ارائه میشود.
اگر در معرفتشناسي معتقد به جبری بودنِ مکانیزم فهم باشيم، حق و باطل از معرفتشناسي خارج ميشود. اما اگر معتقد به فاعليتی بودن معرفت و تناسب معرفت با عينيت باشيم، علاوه بر پذیرش «صدق و کذب»، «حق و باطل» را هم وارد معرفتشناسی كردهايم.
ما نیاز به منطقي داریم كه تناسب ادراك را با خارج به صورت دمافزا گسترش دهد و در اين ايجاد تناسب، جهت را دائماً حفظ كند و اعتلا بخشد. درواقع، علوم، تناسباتي هستند كه بر اساس نظام فاعليت، براي تصرف و ايجاد يك تمدن ايجاد شدهاند.
🔶 #معرفت پديدهاي است كه هم معطوف به #واقع است، و هم معطوف به #اختيار انسان.
دستيابي به معرفت داراي يك فرايند اختياري است. در اين فرايند اختياري، هم اختيار فرد، هم اختيار جمع و هم اختيار تاريخ حضور دارد و حتي عوامل تكويني حضور دارند؛ يعني وقتي کسی شروع به تحقيق و تفحص و توليد يك نظريه ميكند، به صورت جزيرهاي فعاليت نميكند، بلکه فعالیت او درون يك فرهنگ اجتماعي رخ میدهد و قبل از آن، معطوف به اختيار خودش كار ميكند و اين اختيارات يك نسبيتي براي فرد درست كرده و نسبيت اختيار انسان در نحوۀ فهم او از جهان، اثر میگذارد.
🔶 ما منکر #کشف [بهطور کلی] نیستیم، بلکه تفسیرمان از کشف متفاوت است.
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#فلسفه_روش
#اختیار_و_آگاهی
☑️ @mirbaqeri_ir
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎧 استاد میرباقری | اضافهشدنِ مؤلفۀ جدیدی به #منطق_معرفت
⚡️ فرایند فهم، یک فرایند جبری نیست.
⚡️ هم #واقعگرایی را قبول داریم و هم #حضور_اختیار در شکلگیری معرفت.
⚡️ اختیار در #ادراکات_حسی، کمترین نقش را دارد؛ این سطوح، بهراحتی تحت اختیار ما واقع نمیشوند.
اما سطوحی هم داریم که ارادۀ ما نقش بیشتری دارد، مثل امور فکری و روحی.
⚡️ منطق فهم، هم باید #تناسب_فهم_با_واقع را مقنن کند و هم تناسب فهم با وحی.
همانطور که چشم ما فقه دارد، عقل ما هم فقه دارد؛ هر گونه اندیشیدن جایز نیست.
⚡️ اگر اراده، در سطوحی از معرفت حضور دارد، فهم ما، هم باید ناظر به واقع باشد و هم باید به حقانیت و حجیت برسد.
پس مؤلفۀ جدیدی وارد منطق معرفت شد.
💥 منطق، متکفلِ #کشف_خطا (از لحاظ تناسب با واقع) و #کشف_بطلان (از لحاظ ارتباط با وحی) است؛ چون ما گاهی علاوه بر اینکه خطا میکنیم، به باطل هم میرویم.
منطق باید هم #صدق را تأمین کند، هم #حقانیت را.
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#فلسفه_روش
#اختیار_و_آگاهی
☑️ @mirbaqeri_ir
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎧 استاد میرباقری | سازگاریِ «حضور اختیار در فهم» با «واقعگراییِ فهم»
⚡️ «حضور اختیار در معرفت»، منافاتی با «معطوف بودنِ معرفت به واقع» ندارد.
همچنانکه «تفسیر واقعیت از روزنۀ مفروضات اساسی، یا پارادایمها» منافاتی با «واقعنمایی علمی» ندارد.
⚡️ اگر میگوییم قوۀ فاهمه، متأثر از اختیار است، معنایش این نیست که فاهمۀ ما ارتباطِ با واقع برقرار نمیکند.
نظام اختیارات اجتماعی در فهم اجتماعی عمل میکند و در عین حال، فهم اجتماعی، معطوف به واقع و بلکه #متصرف_در_واقع هم هست.
⚡️ از قدیم به ما القاء کردهاند که «بدان که آدمی را قوهای است درّاکه که در او منقش گردد صور اشیاء، چنانکه در آینه»!
ما میگوییم: بدان که انسان جهان را میفهمد و فهم او از جهان، ممکن است به #خطا برود یا به #باطل برود، و #منطق باید هر دو را تصحیح کند.
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#فلسفه_روش
#اختیار_و_آگاهی
☑️ @mirbaqeri_ir
⚡️ سهم تأثیر اختیار بر #معرفتهای_حسی، کم است.
اما در سامان دادن به نظام معرفتی و مدلسازی، ارادۀ ما نقش فعالتری دارد.
💠 استاد سید محمدمهدی میرباقری:
«كيف اختيار انسان در كيف فهم از جهان حاضر است، منتها در همۀ موضوعات معرفت، سهم اختيار انسان را يكسان نميدانيم. يكجاهايي سهم ارادۀ انسان خيلي تبعي است؛ مثل اينكه در محسوسات اوليه، سهم ارادۀ ما تبعی است، نميشود لامسۀ ما از آبِ گرم متأثر نشود، لامسۀ ما از سرما و برودت آب متأثر نشود؛ انسان دستش را كه در آب گرم ميبرد يك تأثر خاصي پيدا ميكند كه از آن تعبير به سوختن ميكنيم؛ اين ارادۀ ما در اين فعل و انفعال و اين ادراك حسّي، تأثيرش بسيار كم است. هرچند همانجا هم انسان ميتواند مثل مرتاضهاي هندي حتّي حواسّ خودش را طوري پرورش بدهد كه دستش را در آب با دمای صد درجه ببرد و نسوزد. ولي معمولاً سهم ارادۀ ما در آنجا كم است.
ولي وقتي #نظريهپردازي ميکنيم، اطلاعاتي كه از بيرون ميآيد را به يك مدل تبديل ميكنيم و سعي ميكنيم به عوامل، جا و نسبت بدهيم، و نسبتِ بين آنها را تعريف كنيم، نقش اراده بیشتر است. ديگری ممكن است به شکل ديگر مدل بدهد. يعني در سامان دادن به نظام معرفتي و مدلسازی، ارادهي ما نقش فعالتري دارد و آن كسي كه براي كلّ معرفت انسان، منطق ميدهد، يعني براي كل دستگاه معرفتي يك سامانه درست ميكند، در آنجا نقش اراده در سامان دادن به معرفت، نقش بيشتري است. نميگويم در آنجا مطلق است.»
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#فلسفه_روش
#اختیار_و_آگاهی
☑️ @mirbaqeri_ir
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
💥 استاد میرباقری | حکمتهای مضاف بهجای فلسفههای مضاف
⚡️ تفقه جامع دینی شامل اخلاق، حکمت و فقه میشود (#ارزش، #توصیف و #تکلیف).
⚡️ مهمترین و مخاطرهآمیزترین جایی که ممکن است برای حوزههای تفقه دینی لغزش اتفاق بیفتد، همین است که #روش_تحقیق_غرب در حوزه تفقه دینی به کار گرفته شود.
⚡️ اگر روش تحقیق شما بهگونهای نباشد که دخالت دین در روش را بپذیرد، آیا میتوانید محصول آن را به دین گره بزنید؟
برای اینکه به روش تحقیق برسیم، نیاز به فلسفه روش تحقیق داریم.
⚡️ در مقابل کسانی که معتقدند باید نظام سؤالات را (که بهعنوان پیشفرضها، پارادایمها و چارچوبهای اصلی علم هستند) از فلسفههای مضاف گرفت، ما معتقدیم این سؤالات باید از دین و #حکمت_دینی گرفته شوند.
⚡️ گاهی فرهنگستان را متهم میکنند به اینکه چقدر کار را عمیق میکنید. بحث ما این است که شما چهکاری میخواهید انجام دهید؟ اگر میخواهید دانش غربی را با فقه دینی ترکیب کنید، یا اگر میخواهید الگوها و مدلها را اسلامیزه کنید، این تأمل عمیق نمیخواهد؛ ولی اگر میخواهیم #منظومه_عقلانیت بشر را تسلیم وحی کنیم، باید ابتدا #روش_تسلیم شدنش را پیدا کنیم و برای این کار باید #فلسفه_روش تولید کنیم؛ [یعنی] اصول بنیادی روش تحقیق که روش تحقیق مبتنی بر تعبد را به ما میدهد و به ما میگوید چگونه مبتنی بر تعبد، منظومه روش تحقیمان را ایجاد کنیم و بعد هم طراحی مدیریت شبکهای تحقیقات و بانک اطلاعات را انجام دهیم.
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#فلسفه_روش
#حکمت_کاربردی
☑️ @mirbaqeri_ir
🔵 یادآوریِ سیر پرونده فلسفه:
1⃣ معرفی آثار فلسفۀ روش
2⃣ معرفی اجمالیِ روش تحقیق هماهنگساز
3⃣ توضیح نحوۀ هماهنگیِ روشهای سهگانه
4⃣ تبیین چیستی #حکمت (بهعنوان خروجیِ روش استنباط) و تفاوتش با #فلسفۀ_روش
👈 در ادامۀ پرونده، مطالب دیگری درباره هماهنگی روشها و نیز درباره #حکمت همرسانی میشود و سپس مطالبی درباره #مکتب (که حکمت، جزئی از مکتب است)، همرسانی میشود (5⃣) و در پایان، مطالبی درباره محاسن و خلأهای #حکمت_صدرایی (6⃣) تقدیم خواهد شد.
#ادمین
🔵 بعضی از عناوین پرونده، تا کنون:
➖ فلسفۀ شدن یا #فلسفه_روش پشتیبان و پشتوانهای است برای جریان یافتن مبانی دینی در علوم و دانشها.
➖ هماهنگیِ بین «معرفتهای دینی و معرفتهای علمی»، نيازمند هماهنگیِ روشها و متدلوژیهای آنهاست، و هماهنگیِ روشها نیازمند فلسفۀ روش.
➖ #فلسفۀ_روش، نظام روش تحقیق را بهگونهای بازطراحی میکند که حضور و نقشآفرینیِ دین را در ساحت علم بپذیرد.
➖ قبل از تولید #حکمتهای_مضاف، ابتدا باید فلسفۀ روشِ تحقیق درست کنید.
➖ حکمت بايد زيرمجموعه وحی قرار بگيرد. نبايد يک دستگاه موازی با دستگاه انبيا به نام فلسفه در عالم داشته باشيم.
➖ #فلسفهٔ_روش زمینهسازِ دستيابی به «اخلاقِ حکومتی، #حكمتِ_حكومتی و فقهِ حكومتی» است.
➖ فلسفه (حکمت) در طول وحی است، نه در عرض وحی.
➖ #فلسفۀ_روش را پیش از استنباط، تولید میکنید و #حکمت را پس از استنباط.
➖ باید دامنۀ #فقاهت گسترش پیدا کند تا بتواند #حکمت را هم پوشش دهد.
➖ تفقه دینی باید #حکمتساز باشد. تفقه دینی باید تکامل پیدا کند و حکمت حکومتی و حکمتهای مضاف به علوم را پوشش دهد و استنباط کند.
🔗 متن کامل پرونده (در حال #بهروزرسانی):
🌐 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎧 استاد میرباقری | تفاوت کارآمدیِ #فلسفۀ_روش و کارآمدیِ #تفقه_دینی و حکمت
⚡️ کار فرهنگستان علوم اسلامی طراحی #فلسفۀ_روش بوده که سه روش تحویل میدهد:
۱. #روش_شبکه (روش طراحی شبکه تحقیقات)؛
۲. #روش_تحقیق (روش عام تحقیقات اجتماعی)؛
۳. #روش_بانک (روش تأسیس بانک اطلاعات).
⚡️ در گام بعد، حوزۀ علمیه باید حکمتِ حاکم بر علوم و برنامهریزیها را تفقه کند تا در گام دیگری، علوم و برنامهریزیها دینی شوند.
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#کارآمدی_فلسفه_روش
#کارآمدی_حکمت
☑️ @mirbaqeri_ir
💥 «فلسفۀ_روش» غیر از «حکمت» است.
💥 #فلسفۀ_روش به ما #روش_تفلسف میدهد و روش تَفَلسُف به ما #حکمت میدهد.
💥 روش تولید حکمت، روش استناد است.
💠 استاد سید محمدمهدی میرباقری:
"بايد از #فلسفۀ_روش شروع كرد. درواقع، نقطه شروع فلسفه، فلسفۀ روش است. بعد از فلسفه روش است كه شما میتوانید فلسفه داشته باشد؛
یعنی اول بايد معلوم شود که روش صحیح تفلسف چيست؟ بعد از آن ميگوييد ما داريم تفلسف ميكنيم.
بر این اساس میگوییم باید #حكمت_حكومتي مبتني بر استناد به وحي درست شود. وقتی وارد روش استناد ميشويد، ميگوييد مبتني بر روش استناد بايد #حكمت توليد شود (حكمت مستند به وحی). اين «فلسفهاي كه مستند توليد ميشود» غير از آن «فلسفه روش» است".
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#فلسفۀ_روش
#روش_تفلسف
#حکمت
#روش_استنادی_تحلیلی
☑️ @mirbaqeri_ir