eitaa logo
آیات و روایات اجتماعی
1.3هزار دنبال‌کننده
90 عکس
15 ویدیو
0 فایل
آیات و روایات با رویکرد اجتماعی ارتباط با حقیر/سوالات، اشکالات و نقدها: @yahadi71 گلچینی از فهرست مطالب کانال: https://eitaa.com/AyatRevayatEjtemai/72 سایر فیش های مطالعاتی و پراکنده در این کانال گذاشته میشود: @Fishha
مشاهده در ایتا
دانلود
💠 شاگردان عدالتخواه علی(ع) 1️⃣ ابوذر (بخش اول) 🔺 دارای صراحت لهجه ای مختص به خود بود. او هرگاه یا میدید، دست به میزد. برای او خلیفه و غیر خلیفه مهم نبود، هرکه دست از پا خطا میکرد، با فریادهای بیدارگر خود، را فریاد میزد. 🔺، خلیفه سوم، آنقدر از به خویشان و دوستان خود بذل و بخشش میکرد که شیرینی آن زیر زبان خیلی ها مزه کرده بود لذا خود را کنار کشیده بودند. 🔺ابوذر، جزو معدود صحابه ای بود که با خود، عثمان و اطرافیانش را عاصی کرده بود، به حدی که عثمان ترسید مردم علیه او بشورند لذا مجبور شد، ابوذر را از مدینه به شام، کند تا شاید بتواند او را کنترل کند و کمی از گزند زبان حقگوی او راحت بشود. ➕ابن ابی الحدید نقل میکند: روزی ابوذر به عثمان گفت: شما برای اینکه کار خود در عدم کمک به فقرا را توجیح کنید، این را ترویج میکنید که دست خدا برای بخشش به فقرا بسته است. این برای آن است که شانه خود را از مسئولیت خالی کنید. 🔸ابوذر گفت از پيامبر خدا شنیدم که میگفت: «چون ، سى نفر گردند، را در ميان خود دست به‌دست‌ مى‌گردانند و بندگان خدا را خود مى‌كنند و را سرمايه خود مى‌سازند یعنی دین را پوششی برای کسب ثروت خود قرار میدهند». (إذا بَلَغَ بَنو أبِي العاصِ ثَلاثينَ رَجُلاً جَعَلوا مالَ اللّهِ دَولاً، و عِبادَ اللّهِ خَوَلاً، و دينَ اللّهِ دَخلا) 🔸عثمان از حاضران که اصحاب بودند پرسید این کلام را از رسول خدا شنیده اید؟ اصحاب گفتند خیر. عثمان به ابوذر گفت: وای برتو که بر پیامبر خدا دروغ میبندی. خلاصه دعوا بالا میگیرد و عثمان برای صحت سنجی این کلام ابوذر، حضرت امیر را میخواند و از حضرت میپرسد این کلام را از پیامبر شنیده است یا نه. 🔸حضرت تاکید میکند که من چنین بیانی از پیامبر نشنیده ام اما قطعا ابوذر راست میگوید. چرا که از پیامبر شنیدم: آسمان بر کسی سایه نیانداخته و زمین کسی را بر روی خود حمل نکرده که از ابوذر باشد. (لَأَنّي سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ يَقولُ‌: ما أظَلَّتِ الخَضراءُ‌، و لا أقَلَّتِ الغَبراءُ مِن ذي لَهجَةٍ أصدَقَ مِن أبي ذَر) مُروج الذهب ماجرای جهاد تبیین ابوذر در مقابل یهودی که در زمان مسلمان شده بود و مورد احترام خلفا بود و به نحوی نقش توجیه کارهای عثمان را بازی میکرد را نقل کرده. در پایان این افشاگری های ابوذر، دارد که عثمان به ابوذر گفت: چقدر مرا مى‌دهى! از جلوى چشمم دور شو، كه ما را آزار دادى. (ما أكثَرَ أذاكَ لي! غَيِّب وَجهَكَ عَنّي؛ فَقَد آذَيتَنا) 🔺این کنش فعالانه ابوذر در مدینه جهت نسبت به ، فسادها و تبعیض های عثمان، موجب شد که عثمان او را به شام تبعید کند تا بلکه بتواند او را کنترل کند. اما در ادامه ببینید ابوذر چه بر سر معاویه می آورد. تاریخ یعقوبی نقل میکند: وقتی به عثمان خبر رسيد كه ابوذر بر او و خُرده‌گيرى مى‌كند و تغيير و تبديل‌هاى او در سنّت‌هاى پيامبر خدا و ابوبكر و عمر را برای مردم بازگو و تبیین میکند، او را به شام نزد معاویه تبعید کرد. ابوذر در شام نیز همان کنش فعالانه خود را ادامه داد. 🔹او در مسجد مى‌نشست و مردم نیز به گرد او جمع مى‌شدند، تا آن كه اجتماع‌كنندگان و شنوندگانِ او فراوان می شدند و ابوذر نیز همان خود را برای مردم تبیین میکرد. ابوذر، نماز صبح خود را که میخواند، به دروازه دمشق میرفت و به خود میپرداخت. (كانَ يَجلِسُ فِي المَسجِدِ، فَيَقولُ كَما كانَ يَقولُ‌، و يَجتَمِعُ إلَيهِ النّاسُ‌، حَتّى كَثُرَ مَن يَجتَمِعُ إلَيهِ‌، و يَسمَعُ مِنهُ‌. و كانَ يَقِفُ عَلى بابِ دِمَشقَ إذا صَلّى صَلاةَ الصُّبحِ فَيَقول...) 🔹کار به آنجا رسید که معاويه نیز از دست ابوذر عاصی شد و به عثمان نامه نوشت و گفت: تو با تبعيد ابوذر به اینجا، را براى خود ساختى. (إنَّكَ قَد أفسَدتَ الشّامَ عَلى نَفسِكَ بِأَبي ذَر) ➕مُروج الذهب مینویسد: معاويه به عثمان نوشت: مردم بر گِرد ابوذر جمع شده‌اند و مى‌ترسم كه آنها را بر ضدّ تو بشوراند. اگر به این مردم نياز داری که با تو همراهی کنند، اگر مردم برای تو مهم است، ابوذر را از شام، به سوى خود بازگردان، تا افکار عمومی را بیش از این بهم نریخته است. (إنَّ أباذَرٍّ تَجتَمِعُ إلَيهِ الجُموعُ‌، و لا آمَنُ أن يُفسِدَهُم عَلَيكَ‌، فَإِن كانَ لَكَ فِي القَومِ حاجَةٌ فَاحمِلهُ إلَيك) 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
آیات و روایات اجتماعی
💠 وقتی یک جامعه، تُهی و خالی از روحیه جهاد، مبارزه و شهادت طلبی بشود... 🔺(ع) پس از جنگ ، بارها از مردم خواست تا برای جنگ با آماده شوند اما مردم همراهی نکردند تا اینکه معاویه شروع به تجاوز به محدوده حکومت حضرت امیر کرد، هرچند همان حکومت شام نیز در دست او بود. 🔺اینجا بود که به نقل از میگوید: على(ع) میگفت: بدانيد كه پس از من، به سه گرفتار خواهيد شد: 1️⃣ و خوارى فرا‏گير(ذُلًّا شَامِلا) 2️⃣ و شمشيرى كشنده (سَيفا قاتِلا) 3️⃣ در بیت المال و خودكامگى ستمكاران كه آن را به‌ صورت سنّتى بر ضدّ شما در خواهند آورد (أثَرَةً‌ يَتَّخِذُهَا الظّالِمونَ عَلَيكُم سُنَّة) ▫️وقتی این بلاها بر سر شما آمد، آنگاه منِ علی را ياد خواهيد كرد و آرزو میكنيد كه ای كاش مرا میديديد و من را و ياري میكرديد و هایتان را در راه من میريختيد و خدا جز ستمكار را از خویش دور نمیسازد. (فَسَتَذكُروني عِندَ تِلكَ الحالاتِ‌، فَتَمَنَّونَ لَو رَأَيتُموني و نَصَرتُموني و أهرَقتُم دِماءَكُم دونَ دمي، فَلا يُبعِدُ اللّهُ إلّا مَن ظَلَم) 🔺پس از آن، هرگاه حادثه ناگواری میدید، به یاد همین سخن حضرت می افتاد و میگفت: خداوند جز ستمكار را از خویش دور نمیسازد. (و كانَ جُندَبٌ بَعدَ ذلِكَ إذا رَأى شَيئا يَكرَهُهُ‌، قالَ‌: لا يُبعِدُ اللّهُ إلّا مَن ظَلَم) 📌پ.ن: ▫️ای کاش و ما متوجه باشند که نیست، جنگ طلب نیست، جنگ طلب نیست، جنگ طلب نیست، جنگ طلب نیست، ما فقط در حال از و خود هستیم، چیزی که آنها در حال نابودی آن هستند. ▫️این است که چون ، به جان افتاده و در حال نابودی آن است و تا او هست، هست و تا جنگ هست، فرهنگ خواهد بود ▫️اگر دست از برداریم، همان اتفاقی بر خواهد آمد که حضرت امیر بیان کردند، چه اینکه در همان عصر نیز بر جامعه اسلامی آمد. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 واکنش ما نسبت به موضع فعالانه دشمن چگونه باید باشد؟ 🔺در ، آنگاه كه سپاه ، آب فرات را در اختيار گرفت و نگذاشت آب به سپاه برسد، حضرت خطاب به لشکریانش فرمود: ▫️دشمن با اين كارش، از شما خواست تا دست به جنگ بگشاييد، با این کارش شما را به جنگ فراخواند؛ (قَدِ استَطعَموكُم القِتالَ‌) ▫️اينك يا تن به و دهيد و منزلت، و شرافت خود را از دست نهيد، يا شمشيرها را از آنها سيراب كنيد، تا از آب سيراب شويد. (فَأَقِرّوا عَلى مَذَلَّةٍ‌، و تَأخيرِ مَحَلَّةٍ‌، أو رَوُّوا السُّيوفَ مِنَ الدِّماءِ تَروَوا مِنَ الماء) ▫️بدانید که اگر زنده بمانيد، اما شكست خورده باشيد، در حقيقت مرده‌ايد و اگر کشته شوید، اما پيروز شده باشید، در حقيقت زنده‌ايد. یعنی «» در اين است كه با شكست و ذلت زندگى كنيد اما «» در اين كه پيروزمندانه، کشته شوید. (فَالمَوتُ في حَياتِكُم مَقهورينَ‌، وَ الحَياةُ في مَوتِكُم قاهِرينَ‌) 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 نظر امیرالمومنین(ع) درباره سنی یا شیعه بودن امثال حماس و سنوار در میانه جنگ 🔺 نقل میکند: ▫️، ، حبّه عَرنى، حارث اعور و عبد اللّه بن سبا، پس از آنکه به دست سپاه افتاد و شهید شد، خدمت حضرت امير رسيدند، در حالى كه آن حضرت، گرفته و غمگين بود و به ایشان گفتند: ▫️به ما بگو كه نظرتان درباره و چيست‌؟ حضرت به آنان گفت: آيا تمام مشكلاتتان حل شده و آنقدر شده اید و براى اين مسئله يافته‌ايد که چنین سوالی میپرسید؟ مصر به دست معاویه افتاده و پيروانم در آنجا كشته شده‌اند، الان وقت این است؟ (فَقالوا لَهُ‌: بَيِّن لَنا ما قَولُكَ في أبي بَكرٍ وعُمَرَ؟ فَقالَ لَهُم عَلِيٌّ(ع): و هَل فَرَغتُم لِهذا؟! و هذِهِ مِصرُ قَدِ افتُتِحَت و شيعَتي بِها قَد قُتِلَت) ▫️بعد حضرت نامه ای مفصل و مهم، خطاب به مینویسند و در آن به این سوال اصحاب نیز اشاره کرده و پیرامون فلسفه کنش خود پس از ماجرای سقیفه و دوران خلفا، توضیحی میدهند. عملا یک دور تاریخ پس از پیامبر را تا هنگام نوشتن این نامه، بیان میکنند. ▫️هدفشان نیز نشان دادن فراز و فرودهایی است که اسلام طی کرده و امروز دیگر وقت و نیست. امروز وقت آن است تمام علیه تمام قیام کند. در ادامه نیز تاکید میکنند: حقّى را كه از من تباه ساختيد، رعايت كنيد و این نامه را بر پيروانم بخوانيد و باشيد. ▪️در ادامه حضرت، اندیشه قیام را پررنگ کرده و پر شور، لشکریانش را به قیام علیه معاویه فرامیخواند. بخشی از آن بیانات حضرت را از اینجا بخوانید. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 جنگ بد است اما گاهی لازم و ضروری است 🔺 گزارش میکند پیش از حرکت لشکریان علی(ع) برای نبرد با ، (ع) و (ع) برای مردم خطبه ای خوانده و آنها را دعوت به جهاد کردند. پس از آنها (ع) نیز بلند شد و پس از ثنای خداوند، خطاب به مردم چنین فرمود: ▪️«اى كوفيان! شما دوستان ما و بزرگواريد و جامۀ زيرين ما هستید، و نه رويين. بكوشيد آنچه را ميان شما كهنه گشته، احيا كنيد و آنچه را بر شما دشوار گشته، آسان سازيد و آنچه را شده، پيوند دهيد و را کنار گذاشته و داشته باشید. (يا أهلَ الكوفَةِ‌، أنتُمُ الأَحِبَّةُ الكُرَماءُ‌، وَ الشِّعارُ دونَ الدِّثارِ ، جِدّوا في إحياءِ ما دَثَرَ بَينَكُم، و إسهالِ ما تَوَعَّرَ عَلَيكُم، و الفَةِ ما ذاعَ مِنكُم) ▪️، زشت و مزه‌اش است و جرعه‌هايى به سختى فرو رونده است! اما هر كس خود را براى آن، آماده كند و ساز و برگ و مقدماتش را فراهم آورد و جراحت‌ها و سختی هایش او را رنجيده نكند، چنین شخصی و است. (ألا إنَّ الحَربَ شَرُّها ذَريعٌ‌، و طَعمُها فَظيعٌ‌، و هِيَ جُرَعٌ مُتَحَسّاةٌ‌ ، فَمَن أخَذَ لَها اهبَتَها، وَ استَعَدَّ لَها عُدَّتَها، و لَم يَألَم كُلومَها عِندَ حُلولِها؛ فَذاكَ صاحِبُها) ▪️و هر كس پیش از رسیدن و در غیر وقتش، آن را پیش بیاندازد، بدون اینکه کرده باشد باید برای آن چه بکند، نتیجه اش این خواهد شد که قومش را و خود را خواهد کرد. (و مَن عاجَلَها قَبلَ أوانِ فُرصَتِها وَ استِبصارِ سَعيِهِ فيها؛ فَذاكَ قَمَنٌ‌ ألاّ يَنفَعَ قَومَهُ‌، و أن يُهلِكَ نَفسَهُ‌) ▪️به يارى خدا، از او مى‌خواهيم كه با ايجاد ، شما را بدارد». پس از این صحبت های حضرت امیر و حسنین، بيشترِ مردم، دعوت على(ع) را در حركت و جهاد، اجابت كردند. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 علت یابی ترس پیامبر در ماجرای ابلاغ ولایت (بخش سوم) 🔰 در روایت مهم دیگری که به نقل از ع در سیدبن طاووس آمده و علامه مجلسی هم در آورده اند، ابعاد جدیدی از این ماجرا روشن میشود: 🔺جبرئیل خدمت پیامبر رسیده و میگوید: خداوند میفرماید، الان وقت اعلان (ع) است. (فَهَبَطَ إلَيهِ و قالَ لَهُ‌: حَبيبي مُحَمَّدُ! إنَّ اللّهَ يُقرِئُكَ السَّلامَ‌، و يَقولُ لَكَ‌: قُم في هذَا اليَومِ بِوِلايَةِ عَلِيٍّ عليه السلام؛ لِيَكونَ عَلَما لِاُمَّتِكَ بَعدَكَ‌، يَرجِعونَ إلَيهِ‌، و يَكونُ لَهُم كَأَنتَ‌) 🔺حضرت در پاسخ میفرمایند: جبرئیل! من از این اقدام ، از اینکه بواسطه این اعلان، اصحاب و مردم بهم ریخته و علی را نپذیرند، چرا؟ به خاطر هایی که علی(ع) از آنها ریخته، و این باعث بشود آنها، شان را آشکار کنند. (حَبيبي جَبرَئيلُ‌! إنّي أخافُ تَغَيُّرَ أصحابي لِما قَد وُتِروهُ‌، و أن يُبدوا ما يُضمِرونَ فيهِ‌.) 🔺جبرئيل بالا رفته و پس از اندکی مجدد بازگشته و را برای حضرت میخواند: «اى پيامبر! آنچه را از جانب پروردگارت بر تو نازل شده، ابلاغ كن، كه اگر نكنى، پيامش را نرسانده‌اى و خدا تو را از [گزند] مردم، حفظ مى‌كند». 🔺اینجاست که پيامبر، ، ترسان و هراسان برمیخیزد و در حالیكه پاهايشان از شدّت گرما مى‌سوخت، فرمان میدهند تا بستر برای نماز و سپس ابلاغ ولایت آماده شود. در ميان آنان، ، ، و ديگر مهاجران و انصار نیز بودند. (فَقامَ رَسولُ اللّهِ ص ذَعِرا مَرعوبا خائِفا مِن شِدَّةِ الرَّمضاءِ و قَدَماهُ تُشوَيانِ‌... ثُمَّ نادى بِالصَّلاةِ جامِعَةً‌، فَاجتَمَعَ المُسلِمونَ‌، و فيمَنِ اجتَمَعَ أبوبَكرٍ و عُمَرُ و عُثمانُ و سائِرُ المُهاجِرينَ وَ الأَنصارِ.) 🔺پس از نماز، حضرت به سخنرانى برخاست و مسئله ولایت را ابلاغ فرموده و آن را بر همه مردم، واجب نمودند. اینجا بود که عده ای شروع کردند به پچ پچ کردن و مخفیانه با یکدیگر زمزمه کردن. اینجاست که زمزمه های آغاز میشود و یک عده شروع کردند به صحبت کردن که نتیجه اش را بعدا در سقیفه میبینیم. (ثُمَّ قامَ خَطيبا و ذَكَرَ بَعدَهُ الوِلايَةَ‌، فَأَلزَمَها لِلنّاسِ جَميعا، فَأَعلَمَهُم أمرَ اللّهِ بِذلِكَ، فَقالَ قَومٌ ما قالوا، و تَناجَوا بما أسَرّوا) 🔰 نسبت به همین ، در گزارشی شواهد التنزیل نقل میکند که بعد از اینکه پیامبر ولایت حضرت امیر رو ابلاغ کرد، بن یمان از اصحاب برجسته پیامبر چنین گفت: 🔺سوگند به خدا دیدم که برخواست و با تکبر و عصبانیت از مجلس خارج شد در حالی که دست راست خود را بر دوش اشعری و دست چپش را بر دوش گذارده بود و با این حال راه می‌رفت، می‌گفت: (فَقَالَ حُذَيْفَةُ‌ : فَوَ اَللَّهِ لَقَدْ رَأَيْتُ مُعَاوِيَةَ‌ قَامَ - وَ تَمَطَّى وَ خَرَجَ مُغْضَباً وَاضِعٌ يَمِينَهُ عَلَى عَبْدِ اَللَّهِ بْنِ قَيْسٍ اَلْأَشْعَرِيِّ‌ وَ يَسَارَهُ عَلَى اَلْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ ثُمَّ قَامَ يَمْشِي مُتَمَطِّياً وَ هُوَ يَقُولُ‌:) 🔺معاویه: «ما سخنان محمد را تصدیق نمی‌کنیم و به ولایت علی اقرار نخواهیم کرد.» در این هنگام خدوند این آیات را نازل نمود: «او هرگز ایمان نیاورد و نماز نخواند. بلکه تکذیب کرد و روی‌گردان شد، سپس بسوی خانواده خود بازگشت در حالی که متکبّرانه قدم بر می‌داشت!» (لاَ نُصَدِّقُ مُحَمَّداً عَلَى مَقَالَتِهِ وَ لاَ نُقِرُّ لِعَلِيٍّ‌ بِوَلاَيَتِهِ‌، فَأَنْزَلَ اَللَّهُ تَعَالَى: «فَلاٰ صَدَّقَ وَ لاٰ صَلّٰى، وَ لٰكِنْ كَذَّبَ وَ تَوَلّٰى، ثُمَّ ذَهَبَ إِلىٰ أَهْلِهِ يَتَمَطّٰى») 🔺و رسول خدا (ص) فهمید که باید او را بازگردانده و به قتل رساند، در این هنگام جبرئیل این آیه را تلاوت نمود: «زبانت را بخاطر عجله برای خواندن آن حرکت مده» و پیامبر سکوت کرد. (فَهَمَّ بِهِ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَنْ يَرُدَّهُ فَيَقْتُلَهُ فَقَالَ‌: لَهُ جَبْرَئِيلُ‌ : لاٰ تُحَرِّكْ بِهِ لِسٰانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ‌. فَسَكَتَ عَنْهُ‌.) 📌پ.ن: هر چند این روایت در منابع آمده و ممکن است بخشی از آن را تلقی به قبول نکنیم اما با توجه به شواهد و قرائن تاریخی، این کنش و اطرافیانش طبیعی به نظر میرسد و این موضع او دور از انتظار نبوده و نشان میدهد یک جریانی به دنبال ایجاد در این مسئله بوده اند که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 تفاوت و تفکیک بین نظر امام و تصمیم ایشان 🔺 نقل میکند بن ابى سرح، اسلام که آورد، به نحوی بود و حضرت، قرآن را به او املاء میکرد. بعد میگوید: پيامبر به او «الكافرين» املا مى‌كرد اما او به جاى آن، «الظالمين» مى‌نوشت. به او «عزيز حكيم» املا مى‌كرد اما او «عليم حكيم» مى‌نوشت و مانند اين موارد. 🔺وقتی به عبدالله بن سعد میگفتند چرا چنین میکنی، در پاسخ میگفت: من هم مانند آنچه محمّد مى‌گويد، مى‌گويم و مانند آنچه ‌محمّد مى‌آورد، مى‌آورم. یعنی به نحوی کرد. اینجا بود که خداوند آیه93 انعام را درباره او نازل کرد: ➕«و كيست‌ ستمكارتر از آن كس‌كه بر خدا دروغ بست؟ يا گفت: «به من وحى شده!»، در حالى كه چيزى به او وحى نشده؟ و يا آن كه گفت: «به زودى مانند آنچه خدا نازل كرد، نازل مى‌كنم»؟». 🔺عبدالله بن سعد عملا شد و به فرار کرد. لذا پيامبر به كشتن او فرمان داد اما چون او برادر رضاعی(شيرىِ) بن عفّان بود، به همین دلیل عثمان شروع کرد به اصرار و خواهش و التماس کردن از پیامبر و آنقدر این کار را ادامه داد تا پيامبر از عبدالله بن سعد دست كشيد. 🔺سپس پيامبر فرمود: «آيا كسى در ميان شما نبود كه به سوى اين (عبدالله بن سعد) برخيزد و پيش از آن كه دهم، او را بكشد؟». گفت: اگر با چشم به ما اشاره مى‌كردى، او را مى‌كشتيم. پيامبر فرمود: ➕من، كسى را با نمى‌كشم؛ چون پيامبران، چشم خيانتكار ندارند. این را دیگر شما باید متوجه میشدید و کار او را پیش از امان من، تمام میکردید. ➕: «قالَ‌: أما كانَ فيكُم مَن يَقومُ إلى هذَا الكَلبِ قَبلَ أن اؤَمِّنَهُ فَيَقتُلُهُ‌!!» 📌پ.ن: ▫️از این گزارش و موارد مشابه آن، برداشت میشود نباید بین و خلط کرد. اینگونه نیست که هر نظر امام تبدیل به تصمیم ایشان بشود. اینگونه نیست که هر تصمیم امام نیز مبتنی بر نظرشان باشد. این مسئله هم نسبت به است و هم نسبت به امام و . ▫️نسبت به امام معصوم، موارد متعدد داریم که حضرت نظرشان یک چیزی بوده اما تصمیم شان چیز دیگری شده است. به عنوان نمونه نظر این نبود که والی مصر بشود اما با اصرار خواص خصوصا تصمیمش انتخاب او شد. یا در نظر پیامبر بر دفاع در شهر بود اما به خاطر برخی نکات، تصمیم شان چیز دیگری شد. یا نظر امیرالمومنین ردّ بود اما به خاطر مخالفت اصحاب، تصمیم شان چیز دیگری شد. و موارد متعدد دیگر. ▫️وقتی نسبت به امام معصوم این نکته صادق است، نسبت به امام غیر معصوم نیز به طریق اولی این مسئله صادق است. این است که تصمیم شان در یک فرآیندی شکل میگیرد که عامل ، به شدت در آن اثرگذار است. ▫️البته نظر خواص تنها عامل نیست بلکه در مواردی داریم که نظر خواص چیزی بوده اما امام جامعه، تصمیمی غیر از نظر خواص گرفته اند یعنی نظر خود را تبدیل به تصمیم کرده اند مانند موارد حساسی مثل عدم پذیرش به عنوان والی شام یا ماجرای ورود به ، اما در اینجا میخواهیم بگوییم نظر خواص در شکل گیری تصمیم امام، کم اثر نیست. ▫️رهبران انقلاب، نه اند و نه ! لذا تصمیمات شان صرفا برخاسته از نظر خودشان نیست. بلکه بر اساس «و شاوِرهُم فی الأمر» ناظر به و نهادهای رسمی و همینطور و نیز هست. چه اینکه حتی امام معصوم نیز در چنین بستری تصمیم گیری میکند. ▫️بنابراین نسبت دادن هر تصمیمی به نظر رهبری و یا منتظر ماندن برای ابلاغ تصمیم رهبر در هر امری، کار صحیحی نیست. چرا که تصمیم امام و رهبر در ظرف ، ، و ما سمت و سو پیدا میکند، بلکه گاهی اوقات، برخی خواص به خاطر غفلت مؤمنین از همین امر، راحت تر امام و رهبر را مجبور به تصمیم خاصی کرده یا تصمیم خاصی را به نظر رهبری منتسب میکنند. ▫️به عنوان نمونه مسئله ، پدیده ای بود که نظر رهبر انقلاب بر آن نبود و ایشان موافق این پدیده نبود اما برخی و ایشان را مجبور به گرفتن این تصمیم کرد. لذا تحقق برجام نبود اما ایشان بود. ‼️ البته این متن به دنبال تطبیق این مسئله بر نیست، اینکه بخواهیم بگوییم نظر رهبری با تصمیم شان در این مسئله متفاوت بوده است محل بحث این متن نیست، چه اینکه صحبت رهبر انقلاب در خطبه تاریخی دیروز، کمک بسیاری در فهم این نکته میکند. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 آیا جبهه حق میتوانست در مقابل جبهه باطل دست به اقدام نظامی و شمشیر ببرد؟ 🔺تا اینجا کار عرض شد، در ماجرای پیش و پس از سقیفه، و ترس بود، اینکه جو اجتماعی به نحوی بشود، که کسی جرئت بیعت با حضرت امیر را نداشته و همه مجبور به بیعت با خلفا بشوند. 🔺در ادامه نیز این راهبرد را اجتمالا در تاریخ دنبال کرده و دیدیم یکی از برنامه های ثابت جبهه باطل بوده است. همچنین بر بستر امروز نیز تطبیق داده و گفتیم همین امروز نیز به شدت از آن استفاده میشود. اینکه کارکرد اصلی این راهبرد در بستر اجتماعی چیست و دشمن چه هدفی از آن را دنبال میکند نیز گفته شد. اما اکنون نبوت به در مقابل آن است. 🔰 اکنون در این بستری که ترسیم شد، یعنی حضرت امیر، حضرت زهرا و اصحابشان، میتوانند دست به چه کاری زده و چه طرحی را دنبال کنند؟ 🔸شاید آسان ترین اقدام که اصحاب نیز در ذهنشان همان بود، باشد. اینکه دست به شمشیر برده و بخواهند حق خلافت را پس بگیرند. این اقدام میتوانست چند نتیجه داشته باشد: 1️⃣ اولا بین اصحاب و همچنین مردم، یک ایجاد میشد و جامعه به سمت ، دودستگی و پراکندگی حرکت میکرد. نتیجه آن نیز یکی و دیگری تازه مسلمانان به بود. در آن بازه تاریخی، بخش زیادی داشتیم که آنها هنوز دین به عمق جانشان نفوذ نکرده و شناخت درستی هم از دین نداشتند. لذا اگر شاهد این درگیری ها میشدند، به راحتی دین را کنار گذاشته و به قبلی خود باز میگشتند. 2️⃣ ثانیا اصحاب «»، به دنبال حذف حضرت امیر و اصحاب اصلی او بودند لذا منتظر اولین واکنش از سمت آنها بوده تا بتوانند به راحتی و به همین بهانه، آنها را حذف کنند. چه اینکه میبینیم چند بار، پروژه توسط امثال دنبال میشود اما به شکست می انجامد. 3️⃣ ثالثا نتیجه آن ، به قدرت رسیدن بنی امیه و بود. بنی امیه پنهانی و بسیار مرموزانه، به دنبال فرصتی بود تا بتواند از آن آب گل آلود استفاده کرده و خود را بالا بکشد. چه اینکه بعد از ماجرای سقیفه، نزد حضرت امیر آمد و گفت: علی جان حق با توست لذا بیا با هم متحد شویم، اگر تو بخواهی، شهر را پُر از آدم میکنم تا حکومت به تو برگردد. روشن است ابوسفیان به دنبال شکل گیری یک بود تا در آن بستر بتواند طرفین را درگیر هم کرده و خود را بالا بکشد. لذا حضرت امیر که طرح ابوسفیان را کاملا میداند، او را طرد کرده و پیشنهادش را قبول نمیکند. 4️⃣ رابعا این حرکت حضرت، منجر میشد تا برچسب را به راحتی به ایشان بچسبانند، چرا که همچنان حاکم بر مردم بود لذا کسی متوجه نیت الهی حضرت نمیشد. چه اینکه همین انگ را به حضرت نیز زدند، با اینکه حضرت دست به کاری هم نزد. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 در میانه جنگ، تو دل مردم را خالی نکن، امیدوار کن! 🔺مرحوم در کافی به نقل از میگوید: هنگامى كه امیرالمومنین(ع) در با معاويه رو در رو شد، صدايش را بلند مى‌كرد تا يارانش بشنوند و مى‌فرمود: «به خدا سوگند، و يارانش را خواهم كُشت!». آن‌گاه در آخر سخن، صدايش را آهسته مى‌كرد و مى‌گفت: «إن شاء اللّه!». (وَاللّهِ لَأَقتُلَنَّ مُعاوِيَةَ و أصحابَهُ‌، ثُمَّ يَقولُ في آخِرِ قَولِهِ‌: إن شاءَ اللّهُ يَخفِضُ بِها صَوتَهُ‌) 🔺من نزديك ايشان بودم و گفتم: اى اميرمؤمنان! به درستى كه سوگند ياد كردى بر آنچه انجام مى‌دهى. سپس «ان شاء اللّه» گفتى. منظورتان از اين، چه بود؟ 🔺فرمود: «جنگ، ] است و من نزد مؤمنان، دروغگو نيستم. خواستم تا يارانم را بر دشمن کرده و بشورانم تا نكنند و به نبردِ با آنان، پيدا كنند. پس در آينده، داناترين آنان، از اين سخنْ سود خواهد بُرد. إن شاء اللّه!». (إنَّ الحَربَ خُدعَةٌ‌، و أنَا عِندَ المُؤمِنينَ غَيرُ كَذوبٍ‌، فَأَرَدتُ أن اُحَرِّضَ أصحابي عَلَيهِم؛ كَيلا يَفشَلوا، و كَي يَطمَعوا فيهِم، فَأَفقَهُهُم يَنتَفِعُ بِها بَعدَ اليَومِ إن شاءَ اللّهُ‌) 🔺بدان! خداوند، (ع) هنگامى كه او را به سوى فرستاد، فرمود:«پس به آرامى با او سخن بگو تا متذكر گردد و بترسد»، در حالى‌كه خداوند مى‌دانست که فرعون نه متذكر مى‌شود و نه مى‌ترسد؛ اما اين كار، موسى(ع) را بر رفتن بيشتر مى‌كرد. (وَ اعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ قَالَ لِمُوسى‏ حَيْثُ أَرْسَلَهُ إِلى‏ فِرْعَوْنَ: «فَقُولا لَهُ قَوْلًا لَيِّناً لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشى‏» وَ قَدْ عَلِمَ أَنَّهُ لَايَتَذَكَّرُ وَ لَا يَخْشى‏، وَ لكِنْ لِيَكُونَ ذلِكَ أَحْرَصَ لِمُوسى عَلَى الذَّهَابِ.) 📌پ.ن: توجه به سه نکته ناظر به این روایت، ضروری است: 1️⃣ در نگاه برخی، و تهیج احساسات، صرفا امری بی خود و حتی مضر است اما این روایت نشان میدهد، شعار در جای خودش بسیار لازم و ضروری است. همین بزرگ‌نمایی و شعارها، در و روایی است که تو دل حریف را خالی کرده و را در وجود آنها ایجاد میکند و طبیعتا تحقق پیروزی را بیشتر میکند. 2️⃣ اینکه مردم باید حال مبارزه داشته و مطلع از واقعیات بوده و دچار تخیلات نباشند، امر درستی است اما اگر هر داده و اطلاعاتی که نتیجه اش ، و خالی کردن تو دل مردم باشد، قطعا مطرح کردنش مضر و است. 3️⃣ اینکه رهبر انقلاب اِخبار و در آینده میدهند، گاهی ناظر به است که قطعا پیروزی برای متقین و اهل ایمان است، گاهی ناظر به و واقعی است اما گاهی «» است. یعنی ای کسانی که مسئولیت های مختلف مرتبط با این حیطه دارید، قطعا این وعده من، متکی به تلاش های شماست. یعنی این وعده من در صورتی محقق میشود که شما تمام تلاش خود را بکار بگیرید، نه اینکه وعده من منجر به و بی خیالی شما بشود و بالعکس تلاش شما کمتر بشود. در خاطرات یکی از شهدا آمده(شهید طهرانی مقدم یا شهید صیاد شیرازی) پس از بایدها و وعده های رهبر انقلاب، تلاش خود را بیشتر کرده و میگفتند: این بایدها و وعده های رهبری برای مردم عادی یک خبر از آینده است اما برای من، یعنی تو باید تمام تلاشت را بکنی که این وعده محقق بشود. این وعده رهبری یعنی سنگینی آن را بر دوش خود احساس کن و تلاشت را بیشتر کن. در وعده های رهبری، همه ما باید چنین احساسی داشته باشیم و تلاش کنیم که این وعده ها تحقق یابد و وظیفه خود را به خوبی انجام ندهیم، نه اینکه وعده ها، ما را به تخدیر و سکون بکشاند. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 گره خوردن هویت «استکبار» با «تحقیر مردم» 🔰 در کافی به نقل از عبدالاعلی میگوید: به امام صادق(ع) گفتم: و ورزیدن یعنی چه؟ حضرت در پاسخ فرمودند: 🔺«: 1️⃣ اولا سبک و است 2️⃣ و ثانیا پَست، خوار و (أَعْظَمُ الْكِبْرِ أَنْ تَسْفَهَ الْحَقَّ وَ تَغْمِصَ النَّاسَ) 🔺عبدالاعلی به حضرت میگوید: سبک شمردن حق به چیست؟ حضرت پاسخ میدهد: «اینکه نسبت به حق، باشی و به اهل حق زده و تکه پرانی کنی» (يَجْهَلُ الْحَقَّ وَ يَطْعُنُ عَلَى أَهْلِهِ) (گزارش دیگری از «الکافی» با همین مضمون اما با کمی تفاوت) 🔰 در گزارش دیگر میگوید: راوی به امام صادق(ع) گفت: من خوراك خوب مى‌خورم و بوى خوش بكار مى‌برم و بر مَركب خوب و چالاك سوار مى‌شوم و غلامم در پى من حركت مى‌كند. آیا چنین رفتاری است؟ حضرت مدّتى خاموش ماند و سپس فرمود: 🔺«، جبّار و گردن كشِ لعنت شده، كسى است كه مردم را خوار و حقیر بشمارد و نسبت به حق جاهل باشد.» (إنّما الجَبّارُ المَلعونُ مَن غَمَصَ النّاسَ و جَهِلَ الحق) 🔺راوی به حضرت میگوید: نسبت به حق که جاهل نيستم اما معنای «غمص الناس» را نمى‌دانم چیست؟ حضرت پاسخ میدهد: «یعنی هر كسی که مردم را تحقیر کند و بر آنها گردن كشى كند، چنين كسى است» (مَنْ حَقَّرَ النَّاسَ وَ تَجَبَّرَ عَلَيْهِمْ‌، فَذٰلِكَ الْجَبَّارُ) 🔰روایات و گزارشات متعدد دیگری با همین مضمون نیز وارد شده که نشان از اهمیت این مسئله است(برخی موارد را از اینجا ببینید). اگر بخواهیم در عصر ائمه(ع) یک مصداق کامل برای این نوع نگاه معرفی کنیم که اساسا هیچ اعتقادی به مردم و ندارد بلکه شیوه حکومت آنها، مبتنی بر تحقیر، بردگی و خوار کردن مردم چیده شده، باید به و معاویه اشاره کرد. در ادامه به یک گزارش در این زمینه اکتفا میشود، هرچند قبلا نیز به چندین مورد از این گزارشات اشاره کردیم. 🔰 نقل میکند: در نامه ای به میگوید: «اى ابوعبداللّه! اجر خود را ضايع نکن و با در راه باطلش همراهى نکرده و مسیر خود را از او جدا کن؛ چرا كه معاويه، را خوار و مى‌شمارد و براى حق، ارزشى قائل نيست.» (فَلا تُحبِط أجرَكَ أباعَبدِاللّه، و لاتُجارِيَنَّ مُعاوِيَةَ في باطِلِهِ‌، فَإِنَّ مُعاوِيَة غَمَصَ‌ النّاسَ و سَفِهَ الحَق) 📌پ.ن: چرا استکبار به دنبال تحقیر مردم است؟ ▫️اساسا اگر بتوان این احساس و نگاه را در انسانی ایجاد کرد که از دیگران حقیرتر و پست‌تر است، می‌توان به راحتی بر او پیدا کرد. در طول تاریخ، مستکبران پیوسته با همین شیوه پیش رفته و بر مردم حاکم شده‌اند. ▫️ از جمله مستکبرانی است که از این شیوه برای حاکم شدن بر مردم استفاده کرده است: «فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطاعُوهُ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْماً فاسِقين‏»(زخرف:54) یعنی فرعون قوم خود را تحقیر و کوچک کرد و لذا مردم کردند، چرا که آن‌ها مردمی منحرف بودند. ▫️اگر دیروز مصداق کامل استکبار، فرعون و معاویه بودند، امروز مصداق اتمّ آن و است که میوه همین شجره خبیثه میباشد. ▫️البته شیوه آنها در ظاهر کرامت انسان و است اما در واقع، با انواع و اقسام روش ها، به دنبال تحقیر و تحمیل نظر خود بر مردم اند که نتیجه اش و سلب آزادی آنهاست. در واقع با ، از مردم میکنند. ▫️ « یعنی سلطه‌ی اقتصادی و نظامی و فرهنگی همه‌جانبه و . ملّت ایران را تحقیر کردند، سالها تحقیر کردند.» (۱۴۰۳/۰۸/۱۲) (برخی از دیگر سخنان آیت الله خامنه ای دراین باره را از اینجا بخوانید) 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 قاطعیت و عدالت علی(ع) نسبت به خطای یاران و نزدیکانش (با سلبریتی فاسد برخورد کنید، ولو ریزش کند) 🔺«» یکی از یارانِ شاعر امیرالمومنین(ع) بود، در واقع حضرت. کسی که از طرفی با شعرهای خود، مردم را برای پیوستن به سپاه حضرت و مبارزه با دشمن، میکرد و از طرفی دیگر و یارانش را رسوا میساخت. کسی که عضو ارشد تیم رسانه ای سپاه حضرت بود و در صفین، در خط مقدم ، به شاعران شام، پاسخ میداد. 🔺 نقل میکند: نجاشى در روز اوّل ماه رمضان، بر گذر كرد. ابوسمّال او را دعوت به غذا میکند. نجاشی میگوید: واى بر تو، در اوّلين روز از رمضان‌ غذا بخوریم؟! ابوسمّال میگوید: ما که به روزِ اولِ رمضان بودن، يقين نداريم، پس بی خیالش! پس از غذا نیز نابی آمده است که حسابی میچسبد. 🔺خلاصه نجاشی قبول کرده و پس از غذا نیز شراب مینوشند و نعره های آنها همسایه را متوجه قضیه کرده و او نیز که از اصحاب حضرت امیر بود، به حضرت اطلاع داده و ماموران نیز به سراغ آنها می آیند اما ابوسمّال فرار میکند ولی نجاشی را میگیرند و نزد حضرت می آورند. 🔺همه منتظر واکنش حضرت بودند که با او چه میکند، یا ؟ علی(ع) در عین علم به همه خدمات او برای اسلام، اما با او مانند دیگر معصیتکاران برخورد میکند و اینگونه نیست که همه خدمات گذشته و ارزشمند او، حضرت را از اجرای حدّ الهی بازدارد. 🔺صبح كه شد، نجاشی را با همان شلوارى كه به پا داشت، هشتاد ضربه شلّاق زده و پس از آن، بيست شلّاق هم اضافه‌تر میزنند. نجاشی به حضرت میگوید: اى اميرمؤمنان! حدّ شراب را دانستم اما اين 20 شلّاق اضافه براى چه بود؟ حضرت فرمود: «براى ات بر خدا و ات در ماه رمضان.» (قالَ‌: لِجُرأَتِكَ عَلى رَبِّكَ‌، و إفطارِكَ في شَهرِ رَمَضان) 🔺سپس حضرت او را با همان شلوار در قرار داد. كودكان بر سر او فرياد مى‌كشيدند كه: نجاشى شلوار خود را كثيف كرده است! و او نیز مى‌گفت: نه به خدا، این شلوار من، فاخر و يمنى است كه‌ بندى محكم و مويين دارد و به راحتى آلوده و كثيف نمى‌شود! 🔺این کار باعث خشم های کوفه و خصوصا شد، لذا خدمت حضرت امير رسیده و گفتند: ▫️اى اميرمؤمنان! فكر نمى‌كرديم كه و تفرقه‌انگيزان با و وحدت‌طلبان، نزد حاكمان دادگر و سرچشمه‌هاى نيكى، در كيفر يكسان باشند، تا اینکه رفتار تو را با نجاشى ديدیم. آیا دوست و دشمن در نگاه شما هيچ فرقى نمیکند؟ ▫️دل‌هايمان را رنجاندى و كار ما را پريشان ساختى و ما را به راهى كشاندى كه فكر مى‌كرديم پوينده اين راه، جهنّمى است. (يا أميرَالمُؤمِنينَ‌! ما كُنّا نَرى أنَّ أهلَ المَعصِيَةِ وَ الطّاعَةِ‌، و أهلَ الفِرقَةِ وَ الجَماعَةِ‌، عِندَ وُلاةِ العَدلِ و مَعادِنِ الفَضلِ سِيّانُ فِي الجَزاءِ‌، حَتّى رَأَيتُ ما كانَ مِن صَنيعِكَ بِأخِيَ الحارِثِ‌...) 🔺حضرت امیر در پاسخ فرمودند: ▫️«بله! اين امر بزرگ است، مگر بر و ». اى برادرِ! جز اين است كه نجاشی يكى از مسلمانان است كه حرمتى از حرمت‌هاى الهى را شكسته است، ما هم حدّى بر او جارى كرديم كه كفّاره‌اش بود؟! ▫️خداوند مى‌فرمايد: «زشتى كار گروهى، شما را به وادار نكند. دادگرى پيشه كنيد كه به تقوا نزديكتر است»». (فقال: «إِنَّهٰا لَكَبِيرَةٌ إِلاّٰ عَلَى الْخٰاشِعِينَ‌»، يا أخا بَني نَهدٍ، و هَل هُوَ إلّا رَجُلٌ مِنَ المُسلِمينَ انتَهَكَ حُرمَةَ مَن حَرُمَ اللّهُ‌، فَأَقَمنا عَلَيهِ حَدّا كانَ كَفّارَتَهُ‌! إنَّ اللّهَ تَعالى يَقولُ‌: «وَ لاٰ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلىٰ أَلاّٰ تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوىٰ‌») 🔺طارق درحالی از نزد حضرت بیرون آمد که انگار عذرخواه و پذيراى اجراى حدّ نجاشی بود. در مسیر به برخورد. مالک به او گفت: طارق! تو به اميرمؤمنان گفته‌اى كه: دل‌هاى ما را رنجاندى و كارهايمان را پريشان ساختى‌؟ 🔺طارق گفت: آرى، من گفته‌ام. مالك گفت: به خدا سوگند، آن چنان نيست كه گفته‌اى. همانا دل‌هاى ما شنوا و (ع) و كارهايمان براى او هماهنگ و يك‌پارچه است. (قالَ لَهُ الأَشتَرُ: وَاللّهِ ما ذاكَ كَما قُلتَ‌، و إنَّ صُدورَنا لَهُ لَسامِعَةٌ‌، و إنَّ امورَنا لَهُ لَجامِعَةٌ‌) طارق خشمگين شد و گفت: اى مالك! به زودى خواهى فهميد كه اینگونه نیست كه میگویی. 🔺نجاشى و طارق، وقتی سرسختى، و قاطعيتِ حضرت را در اجراى ديدند و اينكه نزد حضرت، هیچ چيز مانع از اجراى حدّ الهی نيست، درحالیکه اصلا فكر نمیكردند حضرت تا اين اندازه سخت‌گير باشد لذا از ايشان كناره گرفته و به معاويه پیوسته و حضرت را کردند. ➕مطالعه کامل این گزارش 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
🔶 تنها کسی که میتونه شعار زن، زندگی، آزادی سر بده، (ص) است که با بعثتش دیگر دختری نشد. 🔰 نقاشی از 📌پ.ن: یکی از تلخ ترین که در طول این سه سال حضور در مدارس، زیاد شنیدم، این بود که چرا اسلام و پیامبر، اینقدر زن را بی ارزش تلقی کرده اند؟ چرا زن در اسلام و نزد پیامبر شما هیچ ارزشی ندارد؟ در نگاه آنها، این حک شده بود که هیچ آئینی به اندازه اسلام به زن ظلم نکرده است. طرف میگفت آخه چجوری کاری کرده بود که وقتی امیرالمومنین(ع) در شهید شد، گفتن مگه علی(ع) نماز هم میخوند؟ گفتم همینجوری که امروز بچه مسلمون، نه مسیحی یا یهودی یا مشرک و...، اونم تو ایران، نه تو امریکا یا اروپا، میگه بی ارزش ترین موجود در اسلام، زن و دختره! بله، همینه. البته + کم کاری ما در تبیین درست مسئله + خراب کاری عده ای از مسئولین به عنوان یکی از علل مهم غیرمستقیم فدای غربتت ... 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | 👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9