🗓 به مناسبت اول محرم، سالروز رحلت #علامه_رفیعی_قزوینی
✍ #علامه_حسن_زاده_آملی درباره نخستین ایام استفاده خود از محضر آیت الله رفیعی قزوینی میفرمودند:
«هفته دوم آمد و يك دو روزى بگذشت و باز بعد از درس به من اشاره كرد كه شما باشيد. من نشستم و رفقا رفتند و فرمود: شما اظهار داشتيد كه شرح قيصرى بر #فصوص_الحكم را در محضر آقاى #فاضل_تونى درس خواندهايد. گفتم: آرى.
فرمود:
#مصباح_الأنس را درس خواندهايد؟
گفتم: خير.
فرمود: حاضر هستيد كه مصباح الأنس را با هم، مشروط به اين كه دو به دو من و شما باشيم، مباحثه كنيم؟
دست و زانويش را بوسيدم و اشك شوق در چشمم حلقه زد و عرض كردم:
من كه باشم كه بر آن خاطر عاطر گذرم
لطفها مىكنى اى خاك درت تاج سرم
خود آن جناب مصباح الأنس را در محضر آقا #ميرزا_هاشم_اشكورى كه محشى مصباح الأنس است، تلمذ كرده است و در پيشگاه استادان نامورى چون: آقا #شيخ_عبدالنبی_نورى، و آقا #ميرزا_حسن_كرمانشاهى، و آقا #سيّد_محمّدكاظم_يزدى، و بزرگان ديگر زانو زده است. و حقّا عالمى جامع علوم عقلى و نقلى بود، در رياضيات و هيئت هم درس خوانده بود. اين بنده پنج سال در محضرش تشرّف داشت و از خرمن معارفش خوشه و توشه برداشت.»
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
✍ هر سال با فرا رسیدن #دهه_محرم، مجلس عزاداری در #کاخ_گلستان برگزار میشد که رجال حکومتی و بعضی از اهل علم با حضور جمعی از مردم در آن شرکت میکردند.
🗒در برخی از اسناد، نام وعاظ کاخ گلستان با آدرس سکونتشان ذکر شده که از جهات مختلف حائز اهمیت است.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷 تصویری از وعاظ و روضهخوان های تهران که بعد از مرگ #مظفرالدین_شاه در #تکیه_دولت جمع شده اند.
💠روضهخوان ها و وعاظ در #تهران_قدیم:
✍ #شمس_آل_احمد مینویسد:
شيفتگان تحصيل علم در قديم و يا طلاب علوم دينى، اگر وضع مادى و ذوقىشان مناسب با ادامۀ تحصيل نبود، پس از دو سه سالى طلبگى و آشنايى با مقدّمات و سطح و تمرينى عملى در حوزۀ تبليغ و ارشاد در دهات (كه به صورت درس عملى و از همان سال نخست تحصيل از شيوههاى مؤثّرى بوده است كه غربيان از ما تقليد كردهاند)، به الزام امرار معاش، تحصيل را از نيمه رها مىكردند و مىرفتند به دنبال زندگى و پيشۀ اين كسان منحصر مىشد به مصيبتخوانى خاندان عصمت و ذاكرى آل عبا و به اصطلاح رايج #روضه_خوانى.
و هر روضهخوانى بسته به استعدادات فطريش و معلومات اكتسابيش -از قبيل مطالعات انواع دواوين شعراى مرثيهگو و خواندن احوال اهل بيت- حوزۀ كوچك يا بزرگى را از منطقهاى زير پوشش نفوذ اسلام قرار مىداد و [علاوه بر] ايّام عزا، _ سه ماه مبارك و حرام و مظفر طول سال... كه مجالس روضهخوانى رونق بيشترى داشت-در طى سال نيز روضهخوانىهاى هفتگى و ماهانه و دهههاى عزادارى نيز مرسوم بود. سلطان الواعظين، فخر اسلام و بحر العلوم سه تن از مشهورترين روضهخوانان ايّام كودكى من بودند.
قليلى از افراد اين گروه كه دامنۀ مطالعات ذوقى خود را خارج از حوزههاى علوم دينى هم و در طول عمر گسترش مىدادند و به رموز خطابه نيز آشنا مىشدند از زمرۀ روضهخوانان خارج مىشدند و به اهل منبر و خطيب شهرت مىيافتند.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
✍ یکی از پر رفت و آمدترین مجالس دهه محرم در تهران عصر ناصرالدین شاه مجالس #تکیه_دولت بود که با حضور دولتیها و توده مردم برگزار میشد.
یکی از مهمترین آسیبهای مجالس تکیه دولت، دروغپردازی های روضهخوان ها و اهل تعزیه بوده است. البته این اختصاص به تکیه دولت نداشت و برخی از هیئات خانگی هم گرفتار این معضل بود.
مجلسگردان این دسته از هیئات و تکایا روضهخوانهای عمامه به سری بودند که سواد چندانی نداشته و تنها از این طریق ارتزاق میکردند.
رد پای این آسیبها تا سالهای پیش از انقلاب که فریاد بزرگانی چون #شهید_مطهری در مبارزه با #تحریفات_عاشورا را برآورد دیده میشود که الحمدلله تا حدود زیادی اصلاح شد.
✨البته در همان گذشته هم مجالسی وزین با حضور واعظانی اهل علم و فضل برگزار میشد که عمدتا از اینگونه آسیبها در امان بود.
📚یک نمونه از گزارش #اعتمادالسلطنه مربوط به سال ۱۲۹۹ق از نظر میگذرانیم:
شنبه، ۴ محرم: امروز ملا موسی و سید موسی هر دو قهر کردند. با وجود این روضهخوانی طول کشید. بعد در خانه رفتم. معلوم شد دیشب تعزیه عروسی رفتن حضرت فاطمه(س) در تکیه [دولت] بیرون آوردند. این تعزیه را به قدری رذل کردهاند، دیشب مخصوصا زیادتر رذل شده بود. تعزیهخوانهها زوزه سگ میکشیدند. وقاحت به قدری شده بود و خنده اهل حرمخانه طوری از بالاخانهها به صحن تکیه میآمد که اشخاصی که آنجا بودند نقل میکردند که از تماشاخانه مضحک فرنگستان خیلی باخندهتر بود. نه شأن سلطنت بود این عمل و نه ایام تعزیه سیدالشهداء (ع) مقتضی این حرکات. خلاصه باز نصیرالدوله و ناصرالملک احضار شدند.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷 تصویر مرحوم حجتالاسلام #شیخ_محمدتقی_فلسفی بر منبر یکی از مساجد تهران در دهه ۴۰
📖 حجتالاسلام اسماعیل فردوسی پور در خاطرات خود میگوید:
▪️ ایام محرم آن سال [۱۳۴۲] که امام یک اعلامیه بسیار تندی صادر کردند. همچنین آیتالله العظمی میلانی اعلامیه ای صادر کردند و این اعلامیهها توسط منبری ها و وعاظ مخصوصاً مرحوم آقای فلسفی خوانده شد. در آن جلسه ای که مرحوم آقای فلسفی این دو اعلامیه را می خواست بخواند من بودم، چون در ایام 15 خرداد در تهران بودم، من ایام محرم و صفر تهران میآمدم و منبر می رفتم. ایشان در مسجد در بازار سخنرانی می کرد. در آنجا اعلام کرد که حضرت آیتالله میلانی و حضرت آیتالله العظمی خمینی نامهای به من نوشتند که می خواهم آن نامهها را برای شما بخوانم.
🔹در اعلامیه مرحوم آیتالله العظمی میلانی این جمله بود: کسی که در این ماه محرم سر سفره ابا عبدالله الحسین(ع) بنشیند و نسبت به مظالم و جنایات رژیم سخن نگوید مثل آن است که سر سفره نشسته و غذا خورده و نمکدان شکسته است، وظیفه همه است که در این جریان اقدام کنند و سخن بگویند. خوب این موضوع حاکی از یک تحول و یک حرکت سراسری و عمومی در دهه عاشورا بود...
آن شب [عاشورا] جمعیت به قدری زیاد بود که مدرسه، مسجد بازار و تیمچههای اطراف پر از جمعیت بود و ایشان را از سبزه میدان، از بالای بام مسجد برده بودند.
#خرداد_۴۲
#محرم_۴۲
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷 ردیف نشسته، از چپ:
آیتالله #سید_عزالدین_زنجانی در کنار پدرش مرحوم آیت الله آقا #سید_محمود_امام_جمعه_زنجان
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
تاریخ حوزه طهران
📷 ردیف نشسته، از چپ: آیتالله #سید_عزالدین_زنجانی در کنار پدرش مرحوم آیت الله آقا #سید_محمود_امام_ج
آیت الله #سید_عزالدین_زنجانی در بیان خاطرهای از مرحوم پدرش آیتالله آقا سید محمود میفرمود:
اوائل غائله #کشف_حجاب بود و من هنوز به حد تکلیف نرسیده بودم، همراه مرحوم والد در یک منزل اجاره ای واقع در خیابان سیروس تهران سکونت داشتیم.
آن روزها مسئله کشف حجاب از طرف رژیم تعقیب میشد و مجالس تشکیل مییافت و بزرگان را طوعا و کرها به آن مجالس همراه خانمهایشان دعوت می کردند.
شوهر همشیره مرحوم والد یکی از رجال سرشناس زنجان بود و احتمال میرفت که او نیز دعوت شده و در آنگونه مجالس حضور یابد. مرحوم والد نامه مفصلی به وی نوشته و در آن بر لزوم مقاومت در برابر این برنامه ننگین و ضرورت رد دعوت مجالس مزبور تاکید کردند، نامه به آدرس زنجان پست شد.
چندی بعد مرحوم والد طرف صبح به همراه یکی از بستگان به قصد ملاقات کسی از منزل خارج شدند و ظهر به منزل نیامدند، ما نگران شدیم شب که مرحوم والد به منزل آمد ماجرا را چنین تعریف کرد:
همین که از منزل بیرون رفته و سوار درشکه شدیم شخص جلو آمد و گفت: سرتیپ جوانشیر شما را به اداره تأمینات احضار کرده اند و باید الان با من به نظمیه بیائید. درشکه از همانجا مستقیم به میدان توپخانه رفت و مرا به نظمیه بردند و به اتاقی که دفتر کار سرتیپ جوانشیر بود وارد کردند، سرتیپ با برخوردی بسیار سرد کاغذی را در جلوی من گذاشت و پرسید: این کاغذ را شما نوشته اید؟ من دیدم همان نامه ای که به شوهر همشیره ام نوشته بودم که سانسور شده و به دست نظمیه افتاده است.
باری با کمال شجاعت و صراحت گفتم: بلی من نوشتهام. سرتیپ پرسید: مگر نمیدانی که اعلیحضرت به رفع حجاب امر فرموده است؟ گفتم: فعلاً به این جهت قضیه که این عمل خلاف شرع مقدس و مخالف صریح قرآن است کاری نداشته و بدان نمیپردازیم. اما از بیان این نکته نمیتوانم بگذرم که آنچه من از مقام و عزت و آبرو و امکانات مادی و غیر و غیره دارم همه و همه از پرتو این دین مبین و پیروی از آن بدست آمده است. حال اگر با وجود برخورداری از این همه نعمت که به برکت این دین فراهم آمده با دستورات آن مخالفت ورزم کفران نعمت و ناسپاسی کرده و باید دو توپ گذاشته شوم. من این نامه را به حکم وظیفه دینی که بالاتر از هر امر و فرمانی است نوشته ام و در این راه نیز خود را برای هر اتفاقی که رخ دهد آماده کردهام.
می فرمود: برخلاف انتظار این کلام بسیار مؤثر افتاد و سرتیپ نامبرده با لحنی گرم صدا زد برای آقا چای بیاورید. گفتم: من نمیخورم و (چون سرتیپ چنین پنداشت که به خاطر احتیاط و پرهیز از سم احتمالی از نوشیدن آن خودداری می کنم ) افزودم که : از برکت این دین من بحمدالله بهترین چای لاهیجان را می خورم و اینگونه چائیها با مذاق من سازگار نیست.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
از راست:
#شهید_نواب_صفوی،
#محمدمهدی_عبدخدایی،
شهید #سید_عبدالحسین_واحدی
تصویر مربوط به سال ۱۳۳۲ میباشد.
🔹تلاش #فدائیان_اسلام در محرم و صفر پس از #کودتای_۲۸_مرداد
👇👇👇👇
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
تاریخ حوزه طهران
از راست: #شهید_نواب_صفوی، #محمدمهدی_عبدخدایی، شهید #سید_عبدالحسین_واحدی تصویر مربوط به سال ۱۳۳۲ می
✍ پس از کودتای 28 مرداد 1332، جمعیت #فدائیان_اسلام درصدد برآمد که از منابر و مجالس عزاداری #ماه_محرم، بیشترین استفاده را ببرد تا ضمن بیان مسائل روز کشور به تبلیغ و افشاگری علیه رژیم بپردازد. بیشک، استفاده از این مجالس، با توجه به اوضاع خفقانی که رژیم پس از کودتا به وجود آورده بود، کمک شایانی به ادامه مبارزات علیه رژیم میکرد.
اصغر عمری در خاطرات خود درباره سخنرانی فدائیان اسلام در #مسجد_شاه ( #مسجد_امام ) پس از کودتای 28 مرداد 32 چنین میگوید: «در عاشورای پس از 28 مرداد، فدائیان اسلام از این فرصت استفاده کردند که در مسجد شاه آن زمان، سخنرانی داشته باشند. دستههای سینهزنها به مسجد میآمدند و شهید نواب صفوی از این موقعیت استفاده کرد و گفت: حالا که این جمعیتها به مسجد میآیند، ما آنجا یک سخنرانی میگذاریم و این کار را هم کرد. من در آنجا محافظ منبر و بلندگو بودم، مسجد و جمعیت و آدمها را از بالا خوب میدیدم و به آنان اشراف داشتم.
در قدیم رسم بود که روز عاشورا در تمام شبستانهای مسجد، گروهها و دستههای گوناگون جلساتی داشتند، عزاداری میکردند و سینه میزدند، از جمله در شبستان شمال شرقی مسجد، گروهی عزاداری میکردند و سخنرانِ آنجا فردی به نام آقا #شیخ_باقر_نهاوندی بود که بر منبر رفته بود. دستهها وارد مسجد میشدند و مسجد مملو از جمعیت شد. در آن زمان حکومت نظامی برقرار بود و سربازان مسلح در بین مردم حضور داشتند. #شهید_سید_عبدالحسین_واحدی بالای منبر رفت و شروع به سخنرانی کرد، او میگفت که ما خیال داریم با ظلم حاکمان و ستم ستمگران مبارزه کنیم. کسانی که موافق هستند و میخواهند با ما بیعت کنند، دستهای خود را روی سرشان بگذارند. تمام مردم دستهای خود را روی سرشان گذاشتند. ایشان پس از بیعت گرفتن، شروع به سخنرانی کرد و به دولت اولتیماتوم داد که ما این برنامهها را داریم.»
#محمدمهدی_عبدخدایی در خاطرات خود درباره سخنرانی فدائیان اسلام در محرم بعد از کودتای 28 مرداد 32 چنین میگوید: «ماه محرم و صفر بود و مرسوم بود که تمام دستههای مذهبی به بازار میآمدند، از بازار وارد میشدند و از مسجد امام خارج میشدند. روز عاشورای آن سال شهید سید عبدالحسین واحدی در مسجد امام سخنرانی کرد. در حین سخنرانی ایشان، شهید نوابصفوی با حدود سیصد نفر از جوانهای دولاب پای برهنه از دولاب وارد مسجد شدند. #نواب_صفوی صبح تا ظهر روزهای عاشورا را دولاب تا مسجد امام را پای برهنه طی میکرد.
در این سخنرانی، زاهدی (نخستوزیر) را مورد خطاب قرار داد و گفت: آقای زاهدی این مسجد همان مسجدی است که در آن رزمآرا به جهنم رفت، اگر برخلاف نظر مردم ایران گامی بردارید به سرنوشت رزمآرا دچار خواهید شد. از میان فدائیان اسلام شهید سید عبدالحسین واحدی بیشتر از دیگران منبر داشت و سخنرانیهای تندی علیه رژیم ایراد میکرد. در ده روز محرم در مسجد شاه (امام) مجالس روضهخوانی برگزار میشد و شهید واحدی در این ده شب بر منبر میرفت و هر شب در آن مجالس، به شاه حمله میکرد و میگفت: محمدرضا ، اعلیحضرت و شاه نبود بلکه «پسرک پهلوی» بود. در آن زمان هیچکس جرأت نمیکرد اینگونه حرف بزند.»
📚کتاب «نهضت عاشورا و تأثیرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن بر جامعه ایرانی». مرکز اسناد انقلاب اسلامی
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🥀به مناسبت شهادت شهید #سید_علی_اندرزگو در ۲ شهریور ۵۷
🔹 همسر #شهید_اندرزگو:
آن موقع من ۱۶ سال، و ایشان حدود ۲۹ سال داشتند. قرار شد با خانوادهام به منزل آقای موسوی در اختیاریه برویم تا او را ببینیم.
در آن جا او گوشهای نشسته بود. من چای بردم، ولی از سر حجب و حیا نه من ایشان را توانستم ببینم و نه او مرا. فقط موقعی که از خانه خارج میشد از پنجره او را دیدم. لباس قبای نیمچهای به تن، و کلاه عرقچین مشکی به سر داشت. ظاهراً تازه طلبه شده بود.
قرار شد برای بار دوم همدیگر را ببینیم و صحبت کنیم که او آن موقع گفت: «من طلبهای هستم که نه کسی را دارم و نه از مال دنیا چیزی. اگر میتوانی نان طلبگی بخوری، بسمالله».
من هم پذیرفتم.
📷 تصویر مجلس عروسی شهید اندرزگو در #محله_چیذر
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📽 وصف حالات معنوی آیتالله #سید_جمال_الدین_گلپایگانی از لسان فررندش مرحوم آیتالله #سید_علی_هاشمی_گلپایگانی
🗓 به مناسبت ۴ شهریور سالروز رحلت جمال السالکین آقا سید جمال گلپایگانی در سال ۱۳۳۶ش برابر با ۲۹ محرم ۱۳۷۷ق
✍ دو تن از فرزندان اهل علم این عارف عظیم الشأن یعنی حضرات آیات سید علی و سید احمد هاشمی گلپایگانی از نجف به تهران مهاجرت کرده و در زمره علمای تهران به خدمات علمی و تبلیغ معارف الهی پرداختند.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
💡آیتالله #حاج_آقا_نصرالله_شاه_آبادی در خاطرات خود از مرحوم پدرش آیتالله #میرزا_محمدعلی_شاه_آبادی میفرمود:
در منزل آیتالله #سید_محمد_بهبهانی مجلس روضه بود و من هم در خدمت والد، در آن مجلس شرکت کردیم.
با ورود ایشان، سخنران صلوات فرستاد و در اثناء سخن، از ایشان با القاب و صفات بسیار تجلیل کرد تا حدی که مرحوم پدر ناراحت شد و از همان پایین منبر فرمود:
«بگذارید لقبی هم برای #امام_زمان (ع) باقی بماند. تو که هرچه لقب بود برای من گفتی!»
📚 منبع: #حدیث_نصر ص۱۹۵
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🗓 به مناسبت ۴ شهریور سالروز رحلت فقیه عارف آیت الله #سید_عبدالله_جعفری_تهرانی
یکی از شاگردان آیتالله جعفری تهرانی میگوید:
ایشان فرمودند شما میتوانید با #آیت_الله_مهدوی_کنی تماس بگیرید؟
گفتم: بلی
فرمودند: ۶۰ سال قبل وقتی پدرم از دنیا رفت ، پیکر او را با هشت نفر از بستگان به قم آوردیم و چون هوا سرد بود نزدیک غروب از دفن او فارق شدیم و امکان برگشت این هشت مهمان ما به تهران وجود نداشت، لذا شب را در قم ماندیم و آقای مهدوی کنی غذای ساده ای آماده کردند برای مهمان های ما.
من امروز که اعمال خود را محاسبه میکردم، یادم نیست که از آقای مهدوی در آن روز تشکر کرده ام یا نه؟
میترسم تشکر نکرده باشم و برای من وزر و وبال شود.
وقتی آن شاگرد با آقای مهدوی تماس گرفت و جریان را گفت، آقای مهدوی فرمودند: چه وزری؟! چه وبالی؟!
ایشان استاد بنده بوده است.
یک سال قبل از فوت مرحوم آیت الله جعفری (ره)، آیت الله مهدوی کنی(ره) به دیدار ایشان در بیمارستان میلاد آمدند.
📽 فیلم بالا مربوط به دیدار این دو یار دیرین در بیمارستان میلاد تهران در تاریخ ۱۳۹۰/۵/۲۰ میباشد.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
✍ مرحوم #حاج_آقا_مسلم_اسماعیلی که روز گذشته پیکر پاکش در قبرستان بقیع قم در خاک آرمید، در آن سالهای دور که در مدرسه #آیت_الله_مجتهدی تحصیل میکرد، از محضر #حاج_آقا_فخر_تهرانی بهره برد.
حاج آقا فخر، یک مربی وارسته بود که زیر نظر آیتالله مجتهدی در مدرسه علمیه ایشان حجره داشت و به صورت شبانهروزی به تربیت طلاب میپرداخت. مرحوم حاج آقا مسلم اسماعیلی که حقیقتا وارث سیره تربیتی استادش حاج آقا فخر بود، در وصف وی به نگارنده نکاتی فرمود که همگی در وجود خود آن مرحوم نیز مشهود بود. ایشان میفرمود:
«حاج آقا فخر از پرکارترین افراد بود. هر طلبه ای هرچه لازم داشت برایش تهیه می کرد و به ارزاق و امور خانوادگی اش رسیدگی می کرد. اما در بوق و کرنا نمی کرد و لذا هنوز هم خدمات ایشان باقی است. اگر بنا بود آقا فخر خللی در کار داشته باشد، آقای مجتهدی ایشان را راه نمی داد. آیت الله مجتهدی خیلی به ایشان اهمیت می داد. یکی از طلبه ها بچه دار شده بود، ولی هیچ کس نمی دانست. حاج آقا فخر برایش جگر گرفته و پنهانی برایش فرستاده بود. همچنین برنج و روغن را غیر مستقیم به کسی داده بودند که برایش ببرد.
گاهی حاج آقا فخر یک جعبه سیب می خرید و شبها به طلبه هایی که آنجا بودند می گفت: سیب بخورید. بعضی از طلبه ها آن موقع نمی توانستند سیب بخرند. حاج آقا فخر و آقای مجتهدی استحباب را در وجود ما تزریق می کردند. گاهی انجیر می خرید و در گوشه حجره می گذاشت و می گفت: هر طلبه ای صبح ها یک انجیر بخورد.
آقای مجتهدی درسشان را می گفتند و می رفتند؛ ولی حاج آقا فخر این درسها را باز با طلبه ها کار می کرد.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷 سال ۱۳۶۵، #مدرسه_عالی_شهید_مطهری
از راست: آیتالله #سید_عبدالمجید_ایروانی، #آیت_الله_مهدوی_کنی، حضرت #آیت_الله_خامنه_ای، آیتالله #محی_الدین_انواری، #آیت_الله_جنتی، آیتالله #مجتهد_شبستری و #آیت_الله_امامی_کاشانی.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
تاریخ حوزه طهران
📷 سال ۱۳۶۵، #مدرسه_عالی_شهید_مطهری از راست: آیتالله #سید_عبدالمجید_ایروانی، #آیت_الله_مهدوی_کنی،
✍ این روزها یادآور رحلت عالمی مجاهد است که حق بزرگی به گردن #حوزه_تهران دارد.
☘آیتالله سیدعبدالمجید ایروانی که تاسیس مدرسه علمیه ایروانی و مدیریت #مهدیه_تهران را برعهده داشت در
در سال 1315 متولد شد. والد معظم ایشان آیتالله حاج #سید_عبدالحجت_ایروانی (ره) از اعاظم علمای عصر خود بود.
🔹سیدعبدالمجید ایروانی مقدمات دروس علمی را در تبریز طی نموده و در سال 1332 وارد حوزه علمیه قم گردیده و از محضر حضرات آیات عظام بروجردی، شاهرودی، داماد و اراکی کسب فیض نمود و درس فقه و اصول را از محضر حضرت آیت الله العظمی امام خمینی (ره) فرا گرفت و تا زمان تبعید معظم له در سال 1342 از شاگردان ایشان بود و به تدریس سطوح در حوزه علمیه قم نیز مشغول بود.
💡ایشان در سال ۱۳۵۰ به تهران آمد و مبارزات خود را در سنگر مسجد گسترش داد و با قبول مدیریت مهدیه تهران منشأ خدمات متنوعی برای روحانیت و اقشار مردم گردید.
مرحوم ایروانی در دوران نهضت امام ره مبارزی خستگیناپذیر بود و بارها از سوی ساواک دستگیر شد.
🔹آیتالله ایروانی پس از پیروزی انقلاب در این عرصه ها به خدمات فرهنگی و دینی اشتعال یافت:
امامت مسجد حضرت ابوالفضل علیه السلام
مدیریت و سرپرستی مهدیه تهران
عضو اصلی شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز تهران
نماینده حضرت امام در بنیاد مستضعفان
سرپرست حوزههای علمیه جنوب و غرب تهران
مسئول کمیته امداد امام خمینی منطقه 17 تهران
عضو شورای مرکزی دفتر مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنهای
تأسیس مدرسه دینی در تهران که بعد از وفات ایشان به نام «مدرسه علوم اسلامی ایروانی حوزه علمیه طلاب دینی» نامگذاری شد.
🍂آیتالله سیدعبدالمجید ایروانی در تاریخ ۶ شهریور ۱۳۷۱ش دار فانی را وداع گفت.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
✍ محدث اخباری مسلک شیخ محمدرضا چالهحصاری تهرانی مشهور به افضل عصر در سال ۱۲۹۸ ق در تهران متولد شد.
🔹مقدمات و سطوح علوم دینی را در تهران گذراند و سپس به عتبات مشرف شد و در مدت ۱۰ سال از محضر #آخوند_خراسانی ، #سید_محمدکاظم_یزدی صاحب عروه و #شیخ_الشریعه_اصفهانی استفاده کرد و حدود سال ۱۳۳۳ق به تهران بازگشت و نزدیک به ۳۰ سال در این شهر به تدریس و تألیف پرداخت.
🔹شیخ محمدرضا تهرانی پس از سقوط رضاخان به قم هجرت کرد و در آن اقامت گزید تا آنکه در تاریخ ۹ شهریور ۱۳۳۲ش دار فانی را وداع گفت.
🚫 این محدث اخباری طبق وصیتش در خانه خود دفن شد و این خانه را هم وقف مقبره خود کرد، اما متأسفانه مدفن وی دچار تصرفات دیگری شد و اکنون در زیر زمین این مسافرخانه (سمت چپ حیاط) مدفون است.
🔸شیخ محمدرضا تهرانی یکی از پیشوایان اخباریان ایران است که اندک پیروانی در تهران دارد.
📚از این محدث اخباری حدود ۶۰ اثر باقی مانده که از جمله آنها #موازین_الکلام در علم اصول که در واقع اصول رسیده از سوی ائمه اطهار(ع) میباشد.
📖تصویر بالا نیز دو صفحه از نسخه خطی کتاب #سبیل_الرشد لاهل الزهد میباشد که در گنجینه نسخ خطی کتابخانه مجلس موجود است.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🔹سندی مربوط به شهریور سال ۱۳۴۹ محتوی صورت اسامی روحانیون طراز اول تهران و مراجع تقلید مورد نظر ایشان همراه با آدرس
اسامی مراجع تقلید نشانی
شیخ حسن سعید
خوئی
مسجد جامع شبستان چهلستون
حاج غلامحسین جعفری
خوئی
مسجد جامع شبستان گرمخانه
حاج خلیلی خمینی مسجد جامع مابین گرمخانه و شاهآبادی
سید ضیاء استرآبادی
خوئی
مسجد جامع شبستان استرآبادی
سید ابوالحسن رفیعی قزوینی1
خودش مسجد جامع شبستان شاهآبادی
سید حسین درکهای
خوئی
چهارسوق بزرگ خیابان خیام مقابل سیدنصرالدین
سید مهدی لواسانی
رفیعی ـ خمینی کوچه لوطی صالح در بازار گذر لوطی صالح
شیخ عبدالکریم حقشناس
خوئی ـ خمینی
امینالدوله در خیابان مولوی بازار حضرتی کوچه چهلم
شیخ حسین زاهد
خوئی
خیابان سیروس مقابل میدان سیداسماعیل کوچه گلشن
سیدعلینقی تهرانی خوئی
مسجد حضرتی در خیابان مولوی بازار حضرتی
سیدصدرالدین جزایری
میلانی
مسجد عباس آباد در خیابان خیام بازار عباسآباد
شیخ خلیل قبلهای
خوئی ـ خمینی
خیابان خیام مقابل کوچه انبار معیر دروازه نو
سیدجواد میرسجادی
شاهرودی خیابان خیام سیدنصرالدین مسجد اتفاق
کاظم شبستری خمینی ـ میلانی
مسجد ملک در خیابان خیام کوچه لاجوردی
احمد گلپایگانی
خوئی
مسجد گذرقلی در خیابان پاچنار گذرقلی
ابوطالب فاضل خوئی
خوئی ـ خمینی
گذر مستوفی درخونگاه خیابان خیام
حاج شیخ محمدتقی شریعتمداری میلانی
مسجد درخونگاه خیابان سیروس
حاج شیخ قوامالدین شریعتمداری میلانی
مسجد درخونگاه خیابان سیروس
میرزا محمد مرندی
خمینی، روحانی مسجد حسینی خیابان بوذر جمهری غربی بین درخونگاه و چاله حصار
....
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
⚡️حاج ملا علی کنی در بیان سفیر آمریکا
🗓 به مناسبت رحلت فقیه عظیم الشأن #حاج_ملا_علی_کنی در ۲۷ محرم ۱۳۰۶ق
📚 #بنجامین اولین #سفیر_آمریکا در ایران، در خاطرات خود چنین می نویسد:
«... حکام شرع ملا یا مجتهد نامیده میشوند که بزرگترین مجتهدهای فعلی که به منزله رییس عدالتخانه حالیه ممالک فرنگ است، حاجی #ملا_علی_کنی است... حاجی ملا علی شخص مسنی است و ظاهراً مایل به تجمل نیست بلکه میل به سادگی زیاد دارد، اگر چه املاک او زیاد است، مع هذا نمیخواهد جلال و ظاهر سازی به خرج دهد.
وقتی در کوچهای راه میرود، بر قاطر سفیدی سوار میشود و فقط یک نفر نوکر دارد، اما جمعیت از هر طرف کوچه به جلوی او ازدحام میکنند، مثل اینکه وجودی ملکوتی است، اگر یک کلمه بگوید میتواند اعلی حضرت شاه را از سلطنت خلع کند. وقتی به نزد اعلی حضرت شاه میآید، پادشاه به جهت احترام او قیام تمام به عمل می آورد.
سربازهایی که در سفارت ممالک متحده آمریکا قراول میکشیدند، به من گفتند که اگر چه ما برای حفظ وجود شما اینجا فرستاده شدهایم، اما اگر حاجی ملاعلی امر کند همه شما را میکشیم!».
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷 سال ۱۳۳۹، حجت الاسلام والمسلمین حاج #شیخ_محمدتقی_فلسفی در حال عزیمت به سفر استعلاجی به آلمان و در میان بدرقه پرشور روحانیون و خطبای تهران در #فرودگاه_مهرآباد
در این تصویر حجتالاسلام #شیخ_عبدالحسین_جاودان معروف به شیخ عبدالحسین زاهد پدر استاد ارجمند آیتالله #محمدعلی_جاودان حفظه الله
و مرحوم آیتالله #شیخ_محسن_حبیبی تولیت فقید حوزه علمیه #آیت_الله_مجتهدی در سنین جوانی حضور دارند. 👇
⁉️ در تصویر مشخص نکردم تا عزیزانی که تا حدودی شناخت دارند نسبت به شناسایی این دو بزرگوار تلاش کنند.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🗓 به مناسبت رحلت آیتالله طالقانی در ۱۹ شهریور ۱۳۵۸
✍ #آیت_الله_طالقانی در سال ۱۳۱۸ش از نجف اشرف به تهران بازگشت و در این زمان در بیشتر جلسات آیتالله #میرزا_خلیل_کمره_ای شرکت میکرد.
آیت الله کمرهای در مورد این جلسات که در سال ۱۳۱۸ برقرار می شد چنین می گوید:
مجلس های درس ادامه می یافت. این مبارزات روز به روز داغ تر می شد. آقای #سید_محمود_طالقانی در حوزه درس منظومه و منطق من در قم در محله آب انبار سید عرب حاضر می شد و بعد در تهران در منزلی در نزدیکی #مدرسه_سپهسالار درس فلسفه و تفسیر حضور پیدا میکرد شعبهای از درس تفسیر قرآن در حوالی منزل ایشان در خانی آباد اطراف مسجد مقدس در بین دوستان ایشان و مرحوم پدرش دایر شد...
در این جلسات درس، #نهج_البلاغه را با آقای طالقانی مجاهد در مورد نقشه پیاده کردن دولت امیرالمومنین(ع) مورد مذاکره قرار دادیم و در صدد برآمدیم دونفری نهج البلاغه را تجزیه کنیم و کتب و کلمات را که مشتملات نهج البلاغه است هر قطعه ای را به ضمیمه قطعات مناسب آن در یک جا جمع آوری کنیم و این کار را کردیم. نهج البلاغه ۲۲ کتاب شد و مقدماتی هم بر آن نوشتیم الان دفترچه تجزیه نهج البلاغه خط آقای طالقانی در کتابخانه من موجود است.
📚 زندگی و مبارزات آیتالله طالقانی ص۲۵ و ۲۶
📷تصویر: سال ۱۳۳۲. حرکت به سوی پاکستان برای شرکت در کنگره شعوب المسلمین کراچی، به اتفاق آیتالله حاج میرزا خلیل کمرهای
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📚 مرحوم #میرزا_ابوالفضل_کلانتر_تهرانی (متوفای ماه صفر ۱۳۱۶ق) پدربزرگِ خانم #خدیجه_ثقفی همسر #امام_خمینی ره در کتاب #شفاء_الصدور در #شرح_زیارت_عاشورا ص۵۳۴ ذیل «و علی اولاد الحسین علیهالسلام» مینویسد:
✍ «در منتخب حدیث وفات #رقیه_بنت_الحسین را در شام ذکر کرده و شاید آن اسم منسی در کلام جماعتی از مورخین همین باشد.
و مؤید او آن است که او را در شام قبه و مزاری است معروف که عامه و خاصه جهارا زیارت میکنند و اهل شام به توارث نقل میکنند که او دختر سیدالشهداء است و معروف به سیده رقیه است و تبرکات و توسلات به مرقد پاک آن مطهره مینمایند.
✨و من بنده در سالی که در راه حج وارد دمشق شدم مکرر به زیارت او مشرف شدم و آثار جلالت و خدارت و انوار عصمت و طهارت در آن مرقد مطهر و مضجع مقدس مشاهده کردم.»
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷 سمت راست: #سپهبد_باقر_کاتوزیان نوه مرحوم #حاج_ملاجعفر_چاله_میدانی در سنین جوانی.
سمت چپ: برادر وی شیخ مرتضی کاتوزیان از علمای تهران
✍ به خاطر دارم مرحوم آیتالله مجتهدی عملکرد سپهبد کاتوزیان را همچون علی بن یقطین در دربار عباسی عنوان میکردند.
🔹دکتر #احمد_مهدوی_دامغانی درباره مجالس عزاداری در منزل #سپهبد_کاتوزیان (سپهبد نیروی زمینی شاهنشاهی) مینویسد:
مجلس منزل مرحوم سپهبد باقر کاتوزیان در خیابان وزرا یا تلویزیون در اراضی عباسآباد... در میان امرای ارتش آن زمان مرحومان سپهبد مرتضی زاهدی (که با سپهبد فضلالله زاهدی هیچ نسبت خانوادگی نداشت) و سپهبد باقر و برادرش سپهبد کاظم کاتوزیان از تقوا و طهارت نفس و اعتقاد راسخ مذهبی ممدوحی برخوردار بودند.
برادر دیگر این دو سپهبد، عالم مشهور طهران، مرحوم حاج #شیخ_مرتضی_کاتوزیان بود.
در مجلس مرحوم کاتوزیان، عموم طبقات و سکنه آن اطراف و بسیاری از اهل علم و کارمندان پست شرکت میکردند و تا آخرین سال حیات آن مرحوم، آن مجلس منعقد میشد. وفات ایشان در اواخر دهه ۶۰ در طهران واقع شد رحمتالله علیه.
🔹حجتالاسلام #شیخ_حسین_انصاریان میفرماید:
سال ۱۳۴۹ اولین دیدار من و سپهبد کاتوزیان در خانهای در خیابان زیبا بود. در آن جلسه دعای کمیل خواندم و در پایان همان جلسه بود که مرا برای روضه اول ماه به خانهاش دعوت کرد که این جلسات تا قبل از پیروزی انقلاب ادامه یافت. علما هم در مجالس روضه او شرکت میکردند...
(استاد انصاریان در سال ۱۳۵۰ به دعوت مرحوم کاتوزیان و به همراه وی به حج مشرف شد)
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🗓به مناسبت #هفت_صفر شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام
🏴مرحوم حاج #شیخ_عبد المنتظر_مقدسیان از شاگردان آیتالله حاج #شیخ_علی_اکبر_برهان درباره استاد خود مینویسد:
◾️ایشان هفتم ماه صفر را در #مسجد_لرزاده، مجلسی مهم به یاد حضرت امامحسن(ع) برپا میکرد و هیئت مسجد لرزاده را برای بردن به زاویۀ مقدسۀ حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) حرکت میداد. آن هم با آن ترتیب خاص که از میدان حضرت عبدالعظیم، جمعیت پیاده و دسته تشکیل میشد و جناب #حاج_حسن_ناظم شروع به نوحهخواندن [میکرد و] با حالی سرشار از حزن و اندوه حرکت میکردند به طرف حرم مطهّر و در آنجا به سینهزدن و عزاداریکردن مشغول میشدند تا نزدیک ظهر و ظهر در #مدرسه_برهانیه نماز و اطعام [برگزار میشد و] بعدازظهر می آمدند به تهران و باز شب در مسجد، شام غریبان به پا میکردند.
🏴 اما از مطالبی که مرحوم حاج شیخ علیاکبر برهان دراینباره به گویندگان و وعّاظ آن زمان می فرمود، این بود که بسیار سزاوار و بهجاست که از برای امامحسن(ع) این ده روز را عزاداری کنید و دهۀ آخر صفر را هم به یاد رسول اکرم(ص) عزاداری بشود. چنانکه سیره و روش بزرگان در صفحات عراق چنین بوده است.
📷 توضیح تصویر، ردیف اول از سمت چپ:
آیتالله برهان، آقا #شیخ_جواد_آزاده ، ... ، شیخ عبدالمنتظر مقدسیان، #سید_محمدعلی_لواسانی ، #سید_عبدالله_جعفری_تهرانی
در جمع اعضای هیئت برهانیه مسجد لرزاده
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷از راست:
آیتالله #سید_ابوالحسن_اصفهانی، میرزا جهانگیر خان قشقایی، #سید_عبدالرحیم_صاحب_فصول
✍در آن سالهای انتقال حوزه حکمی از اصفهان به تهران، جمعی از حکما و عرفا همچون #آقا_محمدرضا_قمشه_ای و آقا #سید_رضی_لاریجانی به تهران هجرت کردند و جویندگان حکمت و معرفت نیز برای استفاده از محضر این اساطین، به تهران آمدند.
از آن جمله است #میرزا_جهانگیرخان_قشقایی که این روزها سالگرد درگذشت او است.
💡میرزا جهانگیر خان در #مدرسه_صدر تهران مشتاقانه خدمت حکیم قمشهای رسید.
ایشان خود در اینباره میگوید:
«همان شب اول خود را به محضر او رساندم. وضع لباسهای او علمایی نبود، به کرباس فروشهای سِدِهْ میماند. حاجت خود را به دو گفتم. گفت: میعاد من و تو فردا در خرابات. خرابات محلی بود در خارج خندق قدیم تهران. در آنجا قهوه خانهای بود که درویشی آن را اداره میکرد. روز بعد اسفار ملاّصدرا را با خود بردم. او را در خلوتگاهی دیدم که بر حصیری نشسته بود. اسفار را گشودم. او آن را از بر میخواند. سپس به تحقیق مطلب پرداخت. مرا آنچنان به وجد آورد که از خود بی خود شدم، میخواستم دیوانه شوم. حالت مرا دریافت. گفت: آری! قوت می، بشکند ابریق را».
📚خدمات متقابل اسلام و ایران، ص ۵۲۳
💥متاسفانه در این سالها کمکم به سوی انقراض #حوزه_حکمی_تهران میرویم که ضرورت دارد مسئولان حوزه چارهاندیشی کنند!
🕌 @tarikh_hawzah_tehran