✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️طبق بیان امام علی (علیه السلام) با انجام چه کارهایی انسان می تواند بدون دغدغه به استقبال «مرگ» برود؟
🔹#امام_علی (علیه السلام) در خطبه ۲۰۴ #نهج_البلاغه مى فرمايد: «تَجَهَّزُوا، رَحِمَكُمُ اللهُ، فَقَدْ نُودِيَ فِيكُمْ بِالرَّحِيلِ، وَ أَقِلُّوا الْعُرْجَةَ عَلَى الدُّنْيَا» (خداوند شما را رحمت كند، #آماده_كوچ [از اين جهان] شويد، چرا كه #نداى_رحيل در ميان شما داده شده است و علاقه و تكيه خود را بر #دنيا كم كنيد).
🔹#اميرالمؤمنين (عليه السلام) در اين سخن، #جامعه_بشرى را به كاروانى تشبيه كرده كه #مقصد_مهمى در پيش دارد و او به عنوان رهبر كاروان به همه كاروانيان فرياد مى زند كه برخيزيد و آماده حركت شويد. #رحيل به معناى كوچ كردن است، و در اينكه مراد از آن حركت به سوى #آخرت است، يا سير و سلوك الى الله، هر دو تفسير در كلام شارحان آمده است و مانعى ندارد كه توده #مردم مخاطب به آمادگى براى حركت به سوى #قيامت باشند و خواص براى سير و سلوك الى الله.
🔹در بعضى از روايات به جاى مجهّز شدن براى سفر آخرت، تعبير به «استعداد للموت» آمده است. شخصى از اميرمؤمنان #امام_علی (عليه السلام) پرسيد: «مَا الاسْتِعْدادُ لِلْمَوْتِ؟»؛ (آماده شدن براى #مرگ و سفر آخرت چگونه است؟) فرمود: «أداءُ الْفَرائِضِ وَ اجْتِنابُ الْمَحارِمِ وَ الاشْتِمالُ عَلَى الْمَكارِمِ ثُمَّ لا يُبالی أوَقَعَ عَلَى الْمَوْتِ أَمْ وَقَعَ الْمَوْتُ عَلَيْهِ» [۱] (انجام #واجبات و پرهيز از #محرمات و دارا بودن #فضايل_اخلاقى است؛ سپس تفاوتى نمى كند او به سراغ #مرگ برود [مانند استقبال از شهادت در ميدان جهاد] و يا مرگ به سراغ او آيد).
پی نوشت:
[۱] الأمالی، ابن بابويه، كتابچى، تهران، ۱۳۷۶ش، چ ششم، ص ۱۱۰؛ عيون أخبار الرضا (ع)، ابن بابويه، مصحح: لاجوردى، مهدى، نشر جهان، تهران، ۱۳۷۸ق، چ اول، ج ۱، ص ۲۹۷
📕پيام امام امير المومنين (ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۸، ص ۷۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#مرگ #آخرت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
⭕️امام محمد باقر (عليه السلام):
🔸«كُلُ عَيْنٍ باكِيَةٌ يَوْمَ القِيامَةِ اِلاّ ثَلاثَ عُيُونٍ: عَيْنٌ سَهَـرَتْ فِى سَبـيلِ اللهِ، وَ عَيْنٌ فاضَت مِنْ خَشْيَةِ اللهِ، وَ عَيْنٌ غَضَّتْ عَنْ مَحارِمِ اللهِ».
🔹روز #قيامت همه چشم ها گريان است مگر سه چشم: چشمى كه در #راه_خدا بيدار مانده است، چشمى كه از #خوف_خدا گريسته است، چشمى كه از #محارم_الهى فرو بسته شده است.
📕معدن الجواهر و رياضة الخواطر، ص ۳۴
#امام_باقر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️در روایات اسلامی چه کسانی به عنوان هوشیارترین مردم معرفی شده اند؟
🔹در بعضى از احاديث اسلامى می خوانيم كه: «از رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) پرسيدند: #هوشيار ترين مؤمنان كيست؟ فرمودند: «أَكْيَسُ الْمُؤْمِنِينَ أَكْثَرُهُمْ ذِكْراً لِلْمَوْتِ، وَ أشَدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدَاداً» [۱] (#هوشيارترين مردم كسى است كه از همه بيشتر به #ياد_مرگ باشد و خود را براى آن مهيّا كند).
🔹در حديث ديگرى از #پیامبر_اکرم (صلی الله علیه و آله) اين روايت به عنوان: «أَكْيَسُ النَّاسِ وَ أَحْزَمُهُمْ» (#هوشيارترين مردم و دورانديش ترين آنها)، ياد شده، و در آخر همين روايت آمده: «أُولئِكَ الْأَكْياسُ ذَهَبُوا بِشَرَفِ الدُّنْيَا وَ كَرَامَةِ الْآخِرَةِ» [۲] (#هوشياران واقعى آنها هستند كه هم #شرف_دنيا را براى خود فراهم كرده اند و هم #كرامت_آخرت را).
🔹دليل آن هم روشن است، زيرا #ياد_مرگ و پايان زندگى، «عامل بازدارنده مهمّى» در برابر #گناهان - كه معمولاً از حبّ دنيا سرچشمه مى گيرد - و تلاش هاى بيهوده آميخته با #حرص و طمع - كه معمولاً از #فراموشى_مرگ حاصل مى گردد - محسوب مى شود.
🔹بگذريم از آن گروهى كه به مضمون آيه شريفه: «فَإِذَا رَكِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إذَا هُمْ يُشْرِكُونَ» [۳] (هنگامى كه گرفتار #طوفانهاى_بلا مى شوند به ياد #قيامت مى افتند، همين كه طوفان نشست همه چيز را فراموش مى كنند)، يقيناً نابخردترين مردم دنيا هستند.
🔹از جمله امورى كه در #اسلام به مسلمان ها دستور داده شده، #زيارتاهلقبور است كه از يكسو، احترامى است به ارواح گذشتگان از مؤمنان و از سوى ديگر، يكى از #عواملمهمبيدارى است، چرا كه هركس در آنجا با زبان حال اين شعر را زمزمه مى كند: هر كه باشى و به هر جا برسى - آخرين منزل هستى اين است.
پی نوشت:
[۱] الكافی، كلينى، دار الكتب الإسلامية، تهران، ۱۴۰۷ق، چ ۴، ج ۳، ص ۲۵۸
[۲] تنبيه الخواطر و نزهة النواظر (مجموعة ورّام)، ورام بن أبی فراس، مكتبة فقيه، قم، ۱۴۱۰ق، چ اول، ج ۱، ص ۲۶۹
[۳] قرآن کریم، سوره عنکبوت، آیه ۶۵
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۴، ص ۳۴۹
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#هوشیار #هوشیاری #مرگ #قيامت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️صله رحم
🔹#صله_رحم از مبانی و اصول مؤکد دین #اسلام، منتسب به نام رحمان و صفت رحمانیت پروردگار هستی است، و مفهومش #محبت و دوستی با #خویشان و #نزدیکان است. به دلیل جایگاه ویژه ای که در #تعالیم_اسلامی دارد در #آیات متعددی از #قرآن_کریم و در #کلام_معصومین (علیهم السلام) بسیار به آن پرداخته شده است. در اهمیت سنت حسنه #صله_رحم همین قدر بس که بدانیم از مواقف رسیدگی به حساب در #قیامت «الرحم والامنه والولایه» است.
🔹#امام_باقر (عليه السلام) در این باره می فرماید: ابوذر (رضى الله عنه) گفت شنيدم #رسول_خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: #رحم و امانت روز قيامت در دو جانب صراطند، چون #صله_رحمكننده و امانت نگهدار بر صراط گذرد، به بهشت رسد، و چون خائن امانت و #قاطع_رحم از آن بگذرد، هيچ عملى با وجود اين دو گناه سودش نبخشد و #صراط در #آتش_دوزخ سرنگونش كند. [۱] #امام_صادق (عليه السلام) می فرماید: «اِنّ صِلَةَ الرَّحِمِ تُهَوِّنُ الحِسابَ» [۲] (#صله_رحم در دنيا، سبب آسانى حساب در #قيامت است).
🔹«تحکیم روابط خویشاوندی»، «نیکی به پدر و مادر»، «رسیدگی به احوال و امور وابستگان» و بسیاری از اقدامات دیگر در زمینه #صله_رحم مانند سایر فضائل اخلاقی، #پیامدهای_مثبت و فراوانی برای فرد و اجتماع به دنبال دارد و برکات آن در #دنیا و #آخرت به ظهور میرسد. البته توجه به این نکته ضروری است، #ارحام تنها منحصر به خانواده و بستگان نسبى نيست، بلكه #پيامبر_اسلام (صلی الله علیه و آله) و #خاندانگرامیاو و سپس در مراتب بعدی جامعه بزرگ اسلامى كه در آن همه افراد امت با هم برادرند (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ [۳]) را نيز در بر می گيرد.
🔹چنان که از #امام_صادق (علیه السلام) از آيه «وَالَّذِينَ يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ يَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ» [۴] (و آنچه را خدا به #پیوند آن فرمان داده پیوند، می دهند و از [عظمت و جلال] پروردگارشان همواره در هراسند و از حساب سخت و دشوار بیم دارند)، سؤال شد، فرمود: يكی از معانيش #صله_رحم است، ولی نهايت درجه و بهترين مصاديق آن اين است كه با ما پيوند داشته باشيد.
پی نوشتها؛
[۱] اصول كافى، ج ۳ ، ص ۲۲۳، روايت ۱۱
[۲] بحار، ج ۷، ص ۲۷۳
[۳] حجرات، آیه ۱۰
[۴] رعد، آيه ۲۱
منبع: وبسایت راز ماندگاری با تلخیص
#صله_رحم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«معروف» چيست؟
🔹#معروف از ماده «عرفان» يعنى چيز #شناخته شده و #منكر از ماده «انكار» يعنى چيز #ناشناخته است. راغب در «مفردات» مى گويد: «معروف؛ اسم است براى هر فعلى كه با #عقل و #شرع، نيكى و خوبى آن شناخته مى شود، و منكر؛ اسم است براى هر فعلى كه با اين دو، حُسن و خوبى آن انكار مى شود». [۱] به #عمل_نيك، #معروف و شناخته شده گويند؛ زيرا خدا #روح_انسان را چنان آفريده كه براى او صفات خوب شناخته شده است؛ #تقوا، #ايثار، #عدالت، #سخاوت و ديگر فضائل عناصر شناخته شده براى انسان است، گويى مثلا در عالمى ديگر با آنها انس گرفته است، و در مقابل، #كار_زشت و بد را #منكر گويند، زيرا چهره #ظلم و بى عدالتى و تضييع حق مردم و #اعمال_شنيع، چهره اى ناشناخته است.
🔹#قرآن در هر زمينه اى به #معروف دعوت مى كند. «فَاتِّبَاعُ بِالمَعرُوفِ» (باید از #راه_پسندیده پیروی کنند). [سوره بقره، آيه ۱۷۸]؛ «فَاِمسَاكُ بِمَعرُوفٍ...». ([(در طلاق رجعی) شوهر در هر مرتبه از رجوع] باید [همسرش را] به طور شایسته و متعارف نگه دارد...) [همان سوره، آيه ۲۲۹]؛ «...مَتَاعٌ بِالمَعرُوفِ». (...هدیه مناسبی بدهند) [همان سوره، آيه ۲۴۱]؛ «قَولٌ مَعرُوفٌ». (#گفتار_پسندیده [در برابر نیازمندان]) [همان سوره، آيه ۲۶۳]؛ «فَليَأكُل بِالمَعرُوفِ». (به طور شایسته [و مطابق زحمتی که می کشد] از آن مصرف کند). [سوره نساء، آيه ۶]؛ «وَ عَاشِرُوهُنَّ بِالمَعرُوفِ». (و با آنان به طور #شایسته رفتار کنید) [همان سوره، آيه ۱۹]؛
🔹«لَا يَعصِينَكَ فِى مَعرُوفٍ». (و در هیچ کار شایسته ای مخالفت فرمان تو را نکنند). [سوره ممتحنه، آيه ۱۲]؛ «تَأمُرُونَ بِالمَعرُوفِ». (#امر_به_معروف می کنید). [سوره آل عمران، آيه ۱۱۰] در روايات نيز #معروف به آقایی و #سيادت معرفى شده: «اَلمَعرُوفُ سِيَادَهٌ» [۲] و در روايتى با شرافتترين سيادت معرفى گرديده است: «اَلمَعرُوفُ اَشرَفُ سِيَادَةٍ». [۳] عمل #معروف تنها چيزى است كه از آثار انسان باقى مى ماند. #حضرت_عيسى (عليه السلام) به يارانش مى فرمود: «اِستَكثِرُوا مِنَ الشّىءِ الَّذِى لَا يَأكُلُهُ النَّارُ قَالَوا: وَ مَا هُوَ؟ قَالَ: اَلمَعرُوفُ». [۴] (زياد كنيد چيزى را كه آتش آن را نمى خورد و از بين نمى برد. گفتند: آن چيست؟ فرمود: #معروف [عمل شايسته و نيك]).
🔹اميرالمؤمنين #امام_علی (عليه السلام) نيز مى فرمايد: «اَلمَعرُوفُ ذَخِيرَةُ الَأَبَدِ». [۵] (#عمل_نيك، ذخيره و توشه هميشگى است). و در #قيامت مى توان از آن استفاده برد. در جاى ديگر مى فرمايد: «عَلَيكُم بِصَنَايِعِ المَعرُوفِ فَاِنّهَا نِعْمَ الزَّادُ اِلَى المَعَادِ »؛ [۶]؛ (بر شما است #كارهاى_نيك انجام دهيد؛ زيرا آنها بهترين توشه به سوى معاد و #قيامت است!). #امام_صادق (عليه السلام) فرمود: «اَوّلُ مَنْ يَدخُلُ الجَنَّةُ اَهلُ المَعرُوفِ » [۷]؛ (نخستين كسى كه داخل #بهشت مى شود #اهل_معروف هستند). #اميرالمؤمنين (عليه السلام) فرمود: «مَنْ كَثُرَت عَوَارِفُهُ كَثُرَت مَعارِفُهُ» [۸]؛ (كسى كه #كارهاى_نيك و شايسته او زياد شود، ياران او زياد مى شوند). «عوارف» جمع عارفه به معنى #كار_نيك و «مَعارِفُ الرجل» يعنى #دوستان و ياران آن مرد.
پی نوشتها؛
[۱] المفردات فی غريب القرآن، راغب اصفهانى، دارالعلم - الدار الشامية، چ ۱، ص ۵۶۱. [۲] غررالحكم و درر الكلم، دارالكتاب الإسلامی، چ ۲، ص ۱۸، حکمت ۵۰. [۳] همان، ص۴۹، حکمت ۹۰۷. [۴] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ ۲، ج ۱۴، ص ۳۳۰، باب ۲۱. [۵] غررالحكم و دررالكلم، همان، ص ۵۴، حکمت ۱۰۲۳. [۶] مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، مؤسسة آل البيت، چ ۱، ج ۱۲، ص ۳۴۶، باب ۱. [۷] الأمالی، طوسى، دار الثقافة، چ ۱، ص ۶۰۳. [۸] تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، دفتر تبليغات، چ ۱، ص ۳۱۸
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، قم، ۱۳۸۵ش، چ ۱، ج ۲، ص ۴۸۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#معروف #منکر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آيا «معاد» جسمانى است يا روحانى؟
🔹منظور از #معاد_جسمانى اين نيست كه تنها جسم در جهان ديگر بازگشت مى كند، بلكه هدف اين است كه #روح و #جسم توأمان مبعوث مى شوند، و به تعبير ديگر بازگشت روح مُسلَّم است، بحث روی #بازگشت_جسم است. جمعى از فلاسفه پيشين تنها به معاد روحانى معتقد بودند و #جسم را مَركبى مى دانستند كه تنها در اين جهان با انسان است و بعد از مرگ از آن بى نياز مى شود، آن را رها مى سازد و به عالم ارواح مى شتابد؛ ولى عقيده علماى بزرگ اسلام اين است كه #معاد در هر دو جنبه #روحانى و #جسمانى صورت مى گيرد؛ در اينجا بعضى مقيد به خصوص جسم سابق نيستند و مى گويند: خداوند جسمى را در اختيار روح مى گذارد و چون شخصيت انسان به روح او است اين جسم، جسم او محسوب مى شود!
🔹در حالى كه محققين معتقدند همان #جسمى كه خاك و متلاشى گشته، به فرمان خدا جمع آورى مى شود و لباس حيات نوينى بر آن مى پوشاند و اين عقيده اى است كه از متون آيات قرآن مجيد گرفته شده است. شواهد #معاد_جسمانى در #قرآن آن قدر زياد است كه به طور يقين مى توان گفت: آنها كه #معاد را منحصر در روحانى مى دانند كمترين مطالعه اى در آيات فراوان معاد نكرده اند، وگرنه «جسمانى بودن معاد» در #آيات_قرآن به قدرى روشن است كه جاى هيچ گونه ترديد نيست. آياتى كه در آخر «سوره يس» مى خوانيم به وضوح بيانگر اين حقيقت است؛ چرا كه مرد عرب بيابانى تعجبش از اين بود كه اين استخوان پوسيده را كه در دست دارد چه كسى مى تواند زنده كند؟
🔹و #قرآن با صراحت در پاسخ او مى گويد: «قُلْ يُحْيِيهَا الَّذِى أَنشأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ» [۱] (بگو همين استخوان پوسيده را #خدایی كه روز نخست آن را ابداع و ايجاد كرد زنده مى كند). تمام تعجب مشركان و مخالفت آنها در مسأله #معاد بر سر همين مطلب بود كه چگونه وقتى ما خاك شديم و خاك هاى ما در زمين گم شد، دوباره لباس حيات در تن مى كنيم؟ «وَ قَالُوا أَءِذَا ضَلَلْنَا فِی الأَرْضِ أَءِنَّا لَفِى خَلْقٍ جَدِيدِ». [۲] آنها مى گفتند: چگونه اين مرد به شما وعده مى دهد وقتى كه مرديد و خاك شديد بار ديگر به زندگى باز مى گرديد: «أَيَعِدُكمْ أَنَّكمْ إِذَا مِتُّمْ وَ كُنتُمْ تُرَاباً وَ عِظاماً أَنَّكم مُخْرَجُونَ». [۳] آنها به قدرى از اين مسأله تعجب مى كردند كه اظهار آن را نشانه جنون و يا دروغ بر خدا مى پنداشتند: «وَ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا هَلْ نَدُلُّكُمْ عَلَى رَجُلٍ يُنَبِّئُكُمْ إِذَا مُزِّقْتُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُمْ لَفِى خَلْقٍ جَدِيدٍ». [۴]
🔹«أَفَعَيِينَا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فِی لَبْسٍ مِّنْ خَلْقٍ جَدِيدٍ» [۵] (كافران گفتند مردى را به شما نشان دهيم كه به شما خبر مى دهد هنگامى كه كاملا خاك و پراكنده شديد ديگر بار آفرينش جديدى مى يابيد). به همين دليل عموماً «استدلالات #قرآن درباره امكان #معاد» بر محور همين #معاد_جسمانى دور مى زند و بعلاوه #قرآن كراراً خاطر نشان مى كند كه شما در #قيامت از #قبرها خارج مى شويد [۶] «قبرها» مربوط به «معاد جسمانى» است. داستان مرغ هاى چهارگانه حضرت ابراهيم نبی (علیه السلام) و همچنين داستان حضرت عزیر نبی (علیه السلام) و زنده شدن او بعد از مرگ و ماجراى مقتول بنى اسرائيل، همه با صراحت از #معاد_جسمانى سخن مى گويد.
🔹توصيفهاى زيادى كه #قرآن_مجيد از مواهب مادى و معنوى #بهشت كرده است همه نشان مى دهد كه #معاد هم در مرحله #جسم و هم در مرحله #روح تحقق مى پذيرد، وگرنه حور و قصور و انواع غذاهاى بهشتى و لذائذ مادى در كنار مواهب معنوى معنى ندارد. به هر حال ممكن نيست كسى كمترين آگاهى از منطق و فرهنگ قرآن داشته باشد و #معاد_جسمانى را انكار كند و به تعبير ديگر انكار معاد جسمانى از نظر قرآن مساوى است با انكار اصل معاد! علاوه بر اين دلائل نقلى، شواهد عقلى نيز در اين زمينه وجود دارد كه اگر بخواهيم وارد آن شويم سخن به درازا مى كشد. البته اعتقاد به معاد جسمانى، پاره اى از سؤالات و اشكالات برمى انگيزد مانند شبهه آكل و مأكول كه محققان اسلامى از آن پاسخ گفته اند. [۷]
پی نوشتها؛
[۱] سوره يس، آيه ۷۹
[۲] سوره الم سجده، آيه ۱۰
[۳] سوره مؤمنون، آيه ۳۵
[۴] سوره سبا، آيه ۷
[۵] سوره ق، آیه ۱۵
[۶] سوره يس، آيه ۵۱؛ سوره قمر، آيه ۷
[۷] تفسير نمونه، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الإسلامية، تهران، ۱۳۷۴ش، چ اول، ج ۱۸، ص ۴۸۷
📕يكصد و هشتاد پرسش و پاسخ، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: حسينى، سيد حسين، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ چهارم، ص ۳۲۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#معاد #قيامت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️دشمن درونی انسان (بخش اول)
🔸دشمن حقیقی انسان کیست؟
🔹یکی از مسائلی که در «خودسازی انسان» نقش اساسی دارد #دشمن_شناسی است؛ ما باید بدانیم #دشمن ما کیست و از چه راه ها و #ابزارهایی برای شکست ما استفاده میکند. طبق آیات و روایات انسان دو گونه «دشمن» دارد: ۱) #دشمن_درونی یا دشمن نزدیک. ۲) #دشمن_بیرونی یا دشمن دور. نزدیکترین دشمن به آدمی #نفس اوست که به فرمایش #امام_علی (علیه السلام): «اعدی عدوک نفسک التی بین جنبیک» (دشمن ترین دشمنان، #نفس توست که در کنار توست). این روایت از #پیامبر_اکرم (صلی الله علیه و آله) نیز نقل شده است.
🔹آری نفس، این #نفس_اماره که آدمی را دائما به بدی دعوت می کند، «دشمن نزدیک» است. «شیشه نزدیکتر از سنگ ندارد خویشی ؛ هر شکستی که به انسان برسد از خویش است!». اما «دشمن دور» #شیطان است. طبق فرمایش قرآن، «شیطان» فقط #وسوسهگر است؛ او انسان را به سمت بدیها #تحریک میکند. این #انسان است که با اختیار خود به سمت بدی میرود. #شیطان بیش از این قدرتی ندارد، لذا وقتی در #قیامت انسان ها جلوی شیطان را می گیرند و اعتراض می کنند که تو باعث شدی ما جهنمی بشویم، او در پاسخ میگوید: «فلا تلومونی ولوموا انفسکم...» (مرا ملامت و سرزنش نکنید، #نفستان را ملامت کنید...). من فقط وسوسه می کردم و این شما بودید که به دنبال بدی می رفتید.
🔹بهترین وسیله براى #دشمن_شناسى، مراجعه به #قرآن است که «دشمنان مختلف» را در آیات نورانى خویش معرفى کرده است. برخى از آنان عبارتند از: ۱) شیطان هاى جن و انس؛ ۲) هواهاى نفسانى؛ ۳) کافران و اهل کتابى که در صدد مقابله با مسلمانان باشند؛ ۴) جهل و نادانى و... #شیطان موجودی حقیقی است که با #وسوسه و دگرگون ساختن واقعیت امور و «زینت بخشیدن» به زشتی ها و #گناهان و ناگوار جلوه دادن نیکی ها و طاعات، سعی در #اغوا و #انحراف انسان دارد. در واقع حوزه اصلی فعالیت #شیطان در حالات روانی انسان و جنبه تخیل و توهم او است که #حقایق را وارونه و بر خلاف واقعیت آنها جلوه می دهد و انسان را به خیال و توهم در مورد واقعیات وادار می سازد.
🔹از منظر «قرآن کریم» #شیطان تنها «وسوسه» می کند و در قوه خیال و وهم انسان تصرف می کند و حقایق را دگرگون می سازد. «فَوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّیْطانُ لِیُبْدِیَ لَهُما ما وُرِیَ عَنْهُما». [اعراف، ۲۰] و «فَوَسْوَسَ إِلَیْهِ الشَّیْطانُ قالَ یا آدَمُ هَلْ أَدُلُّکَ عَلى شَجَرَةِ الْخُلْدِ». [طه، ۱۲۰] #شیطان زشتی ها را زیبا جلوه می دهد و اعمال ناپسند را #زینت و آرایش کرده و آن را پسندیده و درست در اذهان ظهور میدهد: «وَ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ ما کانُوا یَعْمَلُونَ». [انعام، ۴۳] و «وَ إِذْ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ أَعْمالَهُمْ وَ قالَ لا غالِبَ لَکُمُ الْیَوْمَ مِنَ النّاسِ». [انفال، ۴۸] بت پرستی ها و تکبرها و ایستادن در برابر حق و حقیقت نمونه هایی از اعمال نفوذ و تصرف #شیطان در وهم و خیال انسان است که بخشی از حوزه فعالیت های روانی انسان هستند.
🔹اما هوای نفس و #نفس_اماره، چیزی خارج از وجود انسان و موجودی مستقل همانند شیطان نمی باشد، بلکه مرحله ای و بخشی از وجود خود #انسان است. در حقیقت #نفس_اماره که به زشتی ها و گناهان و پستی ها امر می کند و هوای نفس با فرمان و خواست و اراده او شکل می گیرد، مرتبه پایین و پست و تربیت نیافته از نفس و حقیقت انسان است. #نفس_انسان در مرحله پایین و پست خود، حیوانی است که همه صفات و آثار #حیوانیت مانند شهوت و درندگی را دارا است. تعبیراتی که در روایات در مورد نفس انسان آمده و آن را #بدترین_دشمن و هلاک کننده و غیر قابل اعتماد دانسته اند و به مبارزه و #جهاد با آن و مهار کردن و #کنترل نمودن آن آمده است، مربوط به همین مرحله پایین نفس یعنی مرحله حیوانیت او است. #ادامه_دارد...
منبع: وبسایت پرسمان
#دشمن #دشمن_شناسی #نفس
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️ارزش «عفت» و «پاکدامنی»
🔸#امام_علی (علیه السلام) می فرماید: «مَا الْمُجَاهِدُ الشَّهِیدُ فِی سَبِیلِ اللهِ بِأَعْظَمَ أَجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ لَکَادَ الْعَفِیفُ أَنْ یَکُونَ مَلَکاً مِنَ الْمَلَائِکَةِ» [۱] (پاداش مجاهدی که در راه خدا کشته می شود، از #انسان_پاکدامن که می تواند #گناه کند و نمی کند بیشتر نیست؛ نزدیک است که شخص پاکدامن فرشته ای از فرشته های الهی گردد).
💠شرح حدیث
🔹رعایت #عفاف چه برای #زنان و چه برای #مردان، یعنی «خود نگهداشتن» از #گناه با اینکه همه نوع وسایل انجام آن آماده باشد. حفظ #پاکدامنی از مسائل محکم و متقن #قرآنی و #روایی است. خداوند در توصیف «مردان و زنان عفیف» می فرماید: «وَالَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ إِلَّا عَلَی أَزْوَاجِهِمْ» [۲] (آنانی که غریزه جنسی خویش را کنترل می کنند مگر با همسرانشان).
🔹#عفت معنای عامی دارد و تنها شامل عفت جنسی نمیشود. «عفت شکم»، «عفت قلم»، «عفت کلام» نیز از موارد آن است که هر کدام قابل بحث و گفتگو است، و همه اینها از درصد #ایمان و ترس از خدا و اعتقاد به #قیامت افراد نشات می گیرد. کسی که خود را به طور دائم در محضر خداوند تبارک و تعالی میبیند، از غریزه جنسی از خورد و خوراک و نوشتن ها و گفتنی های خود مواظبت می کند که چیزی بر خلاف #دستورات_الهی انجام ندهد تا #عفتش لکه دار شود.
🔹البته رعایت همه موارد کار سختی است، و چون #استقامت و پایداری بالایی را می طلبد، #امام_علی (علیه السلام) رتبه و مقام #انسان_عفیف را از «مقام شهید» برتر می شمرد. چون کشتن #نفس گاهی از جان باختن در راه خدا دشوارتر است، به همین دلیل اکثرا در این مرحله نمره خوب نمی آورند، و در #امتحان های الهی رد میشوند. پس باید دعا کرد و از خداوند منان کمک گرفت که پروردگارا در ورطه #امتحان توفیق قبولی به ما عطا کن، وگرنه ما زمین می خوریم و دیگر قادر به برخاستن نیستیم.
🔹#امام_صادق (علیه السلام) به ما می آموزد که: «اذَا فَرَغْتَ مِنْ صَلَاتِکَ فَقُلِ اللَّهُم ... أَسْأَلُکَ أَنْ تَعْصِمَنِی مِنْ مَعَاصِیکَ وَ لَا تَکِلَنِی إِلَی نَفْسِی طَرْفَهَ عَیْنٍ أَبَداً مَا أَحْیَیْتَنِی لَا أَقَلَّ مِنْ ذَلِکَ وَ لَا أَکْثَرَ إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَهٌ بِالسُّوءِ إِلَّا مَا رَحِمْتَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین؛ وقتی نمازت را تمام کردی بگو خداوندا...» [۳] (از تو میخواهم که مرا از گناهانت حفظ کنی و تا زنده ام، هرگز کمتر و بیشتر از چشم برهم زدن مرا به خودم وامگذاری، زیرا که #نفس، همواره به بدی فرمان میدهد مگر اینکه تو رحم کنی ای مهربانترین مهربانان).
پینوشتها:
[۱] نهج البلاغه، حکمت ۴۶۶
[۲] سوره مومنون، آیات ۵ و ۶
[۳] کافی، ج ۳، ص ۳۴۵
📕حدیث زندگی، شرح حکمت های نهج البلاغه (کاظم ارفع) پیام عدالت، ۹۰
منبع: وبسایت راسخون
#عفت #عفاف #پاکدامنی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
⭕️پيامبر اكرم (صلی الله عليه و آله):
🔸«طُوبى لِمَنْ وَجَدَ فِى صَحيفةِ عَمَلِهِ يَوْمَ القيامَةِ تَحْتَ كُلِّ ذَنْبٍ "اَسْتَغْفِرُ اللهَ"».
🔹خوشا به حال آن كس كه روز #قيامت، در نامه عملش زير هر گناهى يك #استغفرالله بيابد. (يعنى پس از هر گناه، توبه كرده باشد).
📕وسائل الشيعه، ج ۱۱ ص ۳۵۵
#پيامبر_اكرم #حدیث
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) چه آثاری را برای «تقوا» ذکر نموده اند؟
🔹#امام_علی (علیه السلام) در ابتدای خطبه ۲۳۰ #نهج_البلاغه اهميّت #تقوا و پرهيزكارى و آثار مهم آن را بيان مى دارد و در هفت جمله كوتاه و پرمعنا از #اهميّت_تقوا سخن مى گويد. در جمله اوّل مى فرمايد: «فَإِنَّ تَقْوَى اللّهِ مِفْتَاحُ سَدَاد[۱]». (تقوا و #پرهيزكارى كليد درهاى درستى است). با توجّه به اينكه #تقوا همان حالت خداترسی درونى است كه انسان را از فحشا و #منكرات و زشتیها باز مى دارد و به #نيكيها فرا مى خواند مى توان گفت تقوا كليد درهاى #سعادت است؛
🔹همان گونه كه اشياى گرانبها را در گنجينه ها مى گذارند و درِ آن را قفل مى كنند، و با كليد مخصوص مى توان به آن گنجينه ها دست يافت، #كليد_تقوا نيز مى تواند درِ گنجينه هاى سعادت را به روى انسان بگشايد و موجب #رحمت بى پايان #پروردگار شود.
در جمله دوم مى فرمايد: «وَ ذَخِيرَةُ مَعَاد». (#تقوا ذخيره روز #قيامت است). اين جمله در واقع اشاره به آيه شريفه ذيل است كه مى فرمايد: «وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى»؛ [۲] (زاد و #توشه برگيريد كه بهترين زاد و توشه #تقواست).
🔹در جمله سوم مى فرمايد: «وَ عِتْقٌ مِنْ كُلِّ مَلَكَة[۳]». (#تقوا سبب آزادى از هرگونه بردگى و گناهى است كه بر انسان چيره مى شود). گستردگى مفهوم اين جمله شامل آزادى از بردگى شيطان و #هوای_نفس و انسان هاى ستمگر مى شود. در جمله چهارم مى فرمايد: «وَ نَجَاةٌ مِنْ كُلِّ هَلَكَة»؛ (#تقوا سبب #نجات_انسان از هرگونه هلاكت است). زيرا هلاكت انسان در پيروى از #هوای_نفس است، و هنگامى كه هواى نفس به وسيله #تقوا كنترل شود انسان از هلاكت رهايى مى يابد.
🔹در جمله پنجم مى افزايد: «بِهَا يَنْجَحُ الطَّالِبُ»؛ (به وسيله #تقوا جويندگان به #مقصود خود مى رسند). زيرا #تقوا #صراط_مستقيم الهى است كه از هرگونه افراط و تفريط و كوتاهى و تعدّى بركنار است، و بديهى است كه #صراط_مستقيم انسان را در كمترين زمان به #مقصد مى رساند. در جمله ششم مى فرمايد: «وَ يَنْجُو الْهَارِبُ»؛ (فرار كنندگان [از كيفر الهى] به وسيله #تقوا نجات مى يابند). چرا كه #عذاب_الهى دامان #هواپرستان را مى گيرد و #پرهيزكاران از هواپرستى دورند؛
🔹همان گونه كه در آيات ۷۱ و ۷۲ سوره مريم مى فرمايد: «وَ إِنْ مِنْكُمْ إِلاَّ وَارِدُهَا كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْماً مَّقْضِيّاً - ثُمَّ نُنَجِّى الَّذِينَ اتَّقَوْا وَّ نَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيهَا جِثِيّاً»؛ (و همه شما [بدون استثنا] وارد #جهنّم مى شويد؛ اين امرى است #حتمى و #قطعى بر پروردگارت. سپس آنها را كه #تقوا پيشه كردند از آن #رهايى مى بخشيم، و #ظالمان را در حالى كه از ضعف و ذلّت به زانو درآمده اند از آن رها مى سازيم). سپس در هفتمين و آخرين جمله كه در واقع عصاره همه جمله هاى پيشين است مى فرمايد: «وَ تُنَالُ الرَّغائِبُ[۴]»؛ (و با #تقوا به هر هدف و خواسته رفيع و بلندى مى توان رسيد).
🔹به راستى #اميرالمؤمنين (عليه السلام) در اين چند جمله كوتاه، داد سخن داده و آنچه را درباره #آثار_تقوا بايد بگويد گفته است، و از اينجا روشن مى شود چرا خداوند گرامى ترين انسانها را #باتقواترين آنها مى شمرد: «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللهِ أَتْقَاكُمْ» [۵] و چرا #كليد_درِ_بهشت تقواست: «تِلْكَ الْجَنَّةُ الَّتِى نُورِثُ مِنْ عِبَادِنَا مَنْ كَانَ تَقِيّاً» [۶] و چرا هميشه پيامبر و امامان اهل بيت (عليهم السلام) و بزرگان اسلام مهم ترين چيزى را كه بر آن تكيه مى كنند #تقواست و چرا هر هفته در همه نمازهاى جمعه در هر دو خطبه لازم است توصيه به #تقوا شود.
پی نوشتها؛
[۱] «سداد» از ريشه «سد» بر وزن «حد» به معناى عمل درست و سخن بجا، درستى، صحت و تناسب و شايستگى است.
[۲] قرآن کریم، سوره بقره، آيه ۱۹۷
[۳] «ملكة» در اينجا به معناى گناهانى است كه انسان را تحت تأثير خود قرار داده و بر او چيره مى شود.
[۴] «رغائب» جمع «رغيبة» به معناى خواسته مهم است از ريشه «رغبت» گرفته شده است.
[۵] همان، سوره حجرات، آيه ۱۳
]۶] همان، سوره مريم، آيه ۶۳
📕پيام امام امير المومنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۸، ص ۴۸۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تقوا
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️خداوند چگونه در قرآن «وفای به عهد» را يکی از شاخصه های مهم «تقوا» شمرده است؟
🔹خداوند پس از نکوهش گروهى از اهل كتاب به سبب عدم رعايت #امانت مى فرماید: «بَلى مَنْ اَوفى بِعَهْدِهِ وَ اتَّقى فَاِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ». (آرى كسى كه به #پيمان خود وفا كند و #پرهيزكارى پيشه نمايد [خدا او را دوست دارد] چرا كه خداوند #پرهيزكاران را دوست مى دارد).
🔹در اينجا #وفاىبهعهد هم رديف #تقوا شمرده شده، تقوايى كه بهترين زاد و #توشه انسان در #قيامت و سبب ورود به #بهشت، و معيار سنجش شخصيت و مقام انسان در پيشگاه خدا است. اين تعبير نشان مى دهد كه وفاى به عهد يكى از شاخه هاى مهم #تقوا است و تعبير آيه درباره اين دو از قبيل ذكر عام بعد از ذكر خاص است.
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع)، قم، ۱۳۷۷ش، چ اول، ج ۳، ص ۲۴۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#عهد #پیمان #تقوا
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) در حکمت ۲۰۸ نهج البلاغه، درباره لزوم «حسابرسی اعمال» چه می فرماید؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در بخشی از حکمت ۲۰۸ #نهج_البلاغه مى فرمايد: «مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ رَبِحَ، وَ مَنْ غَفَلَ عَنْهَا خَسِرَ». (هر كس به #حساب خود برسد #سود مى برد و آن كس كه #غافل بماند #زيان مى بيند). هميشه مسئله #حسابرسى در زندگى ماديِ مردم، وسيله اى براى پرهيز از #زيانها بوده است و وسايل مختلفى براى ثبت و ضبط حساب ها از قديم الايام فراهم كرده اند. در عصر و زمان ما اين وسايل بسيار متنوع و پيچيده شده و دقيق ترين حساب ها را نگهدارى مى كند. بررسی حساب سبب مى شود كه اگر انسان احساس #زيان كرد، به سراغ نقطه هاى آسيب پذير برود و آنها را #اصلاح كند تا #زيان، تبديل به سود گردد.
🔹اصولاً تمام اين #جهان بر اساس #حساب و #نظم آميخته با آن قرار گرفته است. هر گاه درون بدن خود را ملاحظه كنيم در منطقه خون ما حساب دقيقى حكمفرماست؛ بيش از بيست فلز و شبه فلز و مواد مختلف حاصل از آن خون ما را تشكيل مى دهد و به مجرد اين كه نظم آن به هم بخورد بيمارى حاصل مى شود. به همين دليل پزشكان اولين دستورى را كه مى دهند محاسبه اجزاى تشكيل دهنده خون از طريق آزمايش است، تا به وسيله اين حسابگرى جلوى بيمارى را بگيرند.
🔹آن كس كه اين آزمايشها را به فراموشى بسپارد ممكن است زمانى متوجه شود كه #خسارت و #زيان وسيعى دامن او را گرفته، در امور مادى دنيا ورشكست و در مسائل طبيعى مانند سلامتى جسم گرفتار بيمارى هاى غير قابل علاج شده است. #اسلام مى گويد: در «امور معنوى» نيز بايد همين گونه، بلكه دقيق تر به «حساب خويش» رسيد. آن كس كه مراقب #اعمال خويش باشد و #حسابرسى دقيق كند «سود معنوى» مى برد، و كسى كه از آن #غافل گردد گرفتار #خسران و #زيان در دنيا و آخرت مى شود.
🔹از این رو #رسول_اكرم (صلى الله عليه و آله) در حديثى می فرمایند: «لَا يَكُونُ الْعَبْدُ مُؤْمِناً حَتّى يُحاسِبُ نَفْسَهُ أشَدَّ مِنْ مُحاسَبَةِ الشَّريكِ شَرِيكَهُ وَ السَّيِّدُ عَبْدَهُ» [۱] (#انسان فرد باايمانى نخواهد بود، مگر زمانى كه با دقت #اعمال خود را #محاسبه كند، دقيق تر از آنچه شريك به حساب شريك خود مى رسد يا مولا به حساب بنده خويش).
🔹#حسابگرى در «مسائل معنوى و امور اخروى» بايد شديدتر و دقيقتر باشد؛ زيرا غير ما #حسابگرانى هستند كه حساب دقيق #اعمال ما را دارند، در حالى كه در امور مادى، هر كس خودش حسابگر خويش است و معمولاً كسى بر او نظارتى ندارد. #قرآن_مجيد در این رابطه مى فرماید: «وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحَافِظِينَ • كِرَاماً كَاتِبِينَ • يَعْلَمُونَ مَا تَفْعَلُونَ» [۲] «و به يقين #نگاهبانانى بر شما گمارده شده • والامقام و #نويسنده [اعمال نيك و بد شما] • كه میدانند شما چه مى كنيد).
🔹همچنین در آیه ديگر، در صحنه #قیامت خطاب به #گناهكاران، مى فرماید: «هَذَا كِتَابُنَا يَنطِقُ عَلَيْكُمْ بِالْحَقِّ إِنَّا كُنَّا نَسْتَنسِخُ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ» [۳] (اين #نامه_اعمال شماست كه ما نوشته ايم و به #حق بر ضدّ شما سخن مى گويد، ما آنچه را انجام مى داديد مى نوشتيم). در روايات اسلامى تأكيد شده است كه همه روز به #حساب خود برسيد، يعنى شب هنگام، همان گونه كه معمولا بسيارى از بازرگان ها و تجار دفاتر خود را به خانه مى برند و به حساب روز خود مى رسند، شما هم شب هنگام به #اعمالى كه در روز انجام داديد نگاهى #حسابگرانه بيفكنيد، اگر خطايى بوده #توبه كنيد و اگر كار خوبى بوده #شكر خدا به جا آوريد و آن را تكرار نماييد.
🔹#امام_كاظم (عليه السلام) در حديثى مى فرمايند: «لَيْسَ مِنّا مَنْ لَمْ يُحاسِبْ نَفْسَهُ فِی كُلِّ يَوْمٍ فَإنْ عَمِلَ خَيْراً اِسْتَزادَ اللهَ مِنْهُ وَ حَمِدَ اللهَ عَلَيْهِ وَ إنْ عَمِلَ شَرّاً اِسْتَغْفَرَ اللهَ مِنْهُ وَ تابَ إلَيْهِ» [۴] (كسى كه همه روز به #حساب خود نرسد از ما نيست؛ اگر كار خيرى انجام داده از خداوند #توفيق فزونى بطلبد و خدا را بر آن #شكر بگويد، و اگر كار بدى انجام داده #استغفار كند و توبه نمايد و به سوى خدا باز گردد). ارباب سير و سلوك نيز براى پيمودن مسير قرب خدا از نخستين توصيه هايى كه به رهروان اين راه مى كنند #مراقبت_اعمال و سپس #محاسبه آن است، چرا كه بدون آن، پيمودن اين راه پر خوف و خطر امكان پذير نيست.
پی نوشتها؛
[۱] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ ۲، ج ۶۷، ص ۷۲، باب ۴۵
[۲] قرآن کریم، سوره انفطار، آيه ۱۰ تا ۱۲
[۳] همان، سوره جاثيه، آيه ۲۹
[۴] بحارالأنوار، همان.
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۱، ج ۱۳، ص ۵۹۹
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#حساب #حسابرسی #اعمال
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد