💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی 💠 #استاد_امینی_نژاد 💢بخش 4️⃣4️⃣ 🌐 عرفان نظری 🔘 خداشناسی عرفانی (وحدت وجود) 🔘 براهین خداشناسی عرفانی 🔘 برهان عقلی بر وحدت شخصیۀ وجود 🔘 مقدمه: اقسام بی نهایت 1️⃣ بی نهایت بالقوه 🔺 چیزی که الآن و بالفعل بی نهایت و نامحدود نیست، بلکه متناهی و محدود است، اما تا بی نهایت می تواند به پیش رود. مانند اعدادی که بشر تا کنون توانسته به شماره درآورد، محدود و متناهی است، اما عدد فی نفسه و بالقوه نهایت ندارد؛ یعنی هرچه بشماریم، باز جلوتر می رود و حالت نا ایستا (لایقفی) دارد. 🔺 در ارتباط با سیر صعودی و تکاملی نیز این گونه از بی نهایت مطرح است، بنابراین در تبیین مقام انسانی، از او به موجود نا ایستا یاد می شود. این گونه از بی نهایت، بالقوه بی نهایت است و همیشه در مقدار فعلیت یافتۀ خود متناهی و محدود است. 2️⃣ بی نهایت بالفعل 🔺 آنچه که اکنون و در فعلیت خود بی نهایت است و در موجودیت فعلی حد و مرزی ندارد. 🔘 از قسم دوم بودن بی نهایتی خداوند 🔺 روشن است که بی نهایتیِ خداوند از نوع بی نهایتی بالقوه و به صورت ناایستا نیست، بلکه خداوند در فعلیت خود بی نهایت نامحدود است که در اصطلاح عرفانی از بی نهایتی بالفعل خداوند به «اطلاق مقسمی وجود» تعبیر می شود. 🔘 پذیرش بی نهایت بالفعل بودن خدا در کلام و فلسفه 🔺 هم در کلام و هم در فلسفۀ اعم از حکمت مشایی، و اشراقی و متعالیه، این گونه از بی نهایتی حق تعالی را با اسباب و ادله ای، ثابت می کنند. به عنوان مثال در فلسفه مباحثی که به عنوان «واجبُ الوجود واجبٌ من جمیع جهاته» و یا «واجب الوجود انّیه ماهیته» مطرح است، در نهایت، نامتناهی بودن خداوند را ثابت می کند. 🔘 غفلت فلسفه و کلام از لوازم بی نهایت بالفعل بودن خداوند 🔺 آنچه در کلام و فلسفه از آن غفلت شده است، لوازم و نتایج قول به «غیر متناهی بودن خداوند» است؛ زیرا لازمۀ روشن بی نهایتی بالفعل خداوند آن است که همۀ هستی و واقعیت را فراگرفته و برای وجود دیگر جایی نگذاشته باشد؛ یعنی وجودی بی کران، برای غیر جایی نمی گذارد و این همان تحلیل عرفا از وحدت شخصیۀ وجود است. 🔘 عدم نفی کثرت با بی نهایتی خداوند 🔺 نباید پنداشت که فرض بی نهایتی وجود خداوند، به معنای نفی کثرات و هیچ و پوچ دانستن موجودات است؛ زیرا بی نهایتی بالفعل خداوند، غیر او را از واقعیت ساقط نمی کند، بلکه آنها را از سنخ حقایق وجودی که از وجود و تحقق بهرۀ ذاتی داشته باشند، نمی شمارد و همانا چون تجلیات، اسما، صفات و مظاهر حق هستند، واقعی بوده و تحقق دارند. 🔺 بنابر نظر عرفا ما، دیگران و آسمان، زمین، خورشید و همه و همه واقعیت دارند، دین، آیین، رسول، پیامبر، بهشت، جهنم و تکلیف همگی واقعی و «نفس الامری» می باشند و همۀ این امور نیز بدون هیچ تسامحی غیر خدا هستند، اما هیچ یک وجودی جدای خدا ندارند، بلکه همه در نهایت به وجود حضرت حق و با حیث تقییدیِ وجود او موجود و متحقق اند. 🔘کیفیت ارتباط حق و خلق 🔺 کیفیت ارتباط حق و خلق و نامتناهی هرچند بسیار پیچیده است، اما باید دانست که در عرفان حقایقِ متناهی را در کنار حقیقت بی نهایت خداوند درست معنا می کنند و می خواهند هر چیزی را ادا نمایند. 🔺 از دیدگاه عرفانی، حق تعالی نهایت شدت وجودی، بلکه خود وجود است و بقیه آن چنان نازل اند که فقط به صورت حیثیت تقییدی وجودِ حق موجودند، این سخن کجا و برداشت نادرست عده ای که می پندارند، از نظر عرفان همۀ موجودات خدا هستند، کجا؟! 🔺 عرفان شأن موجودات را در حد تحقق به حیث تقییدی تنزل داده است. عرفا نه می خواهند بگویند غیر خدا، نیستند و نه می خواهند بگویند غیر خدا، خدایند. 📚 منبع: کتاب آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی ص 259_263 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #فلسفه‌ی_فلسفه‌ی_اسلامی 💠 #استاد_یزدانپناه 1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/2526 2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/2572 3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی https://eitaa.com/fvtt_ir/2600 4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2622 5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2644 6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2735 7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2858 8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2878 9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2895 🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/2912 1️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2942 2️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2961 3️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2990 4️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3041 5️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3056 6️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3083 7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3098 8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3124 9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود https://eitaa.com/fvtt_ir/3141 0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3158 1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل https://eitaa.com/fvtt_ir/3171 2️⃣2️⃣انواع کنش‌های عقل نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/3180 3️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3188 4️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3195 5️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3203 6️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3211 7️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3220 8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی https://eitaa.com/fvtt_ir/3231 9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3243 0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3253 1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3266 2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه https://eitaa.com/fvtt_ir/3278 3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3290 4️⃣3️⃣روش اشراقی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3307 5️⃣3️⃣روش اشراقی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3314 6️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3323 7️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3331 8️⃣3️⃣مبانی ملاصدرا در استفاده از روش اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/3339 ⏳ ادامه دارد ... 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #فلسفه‌ی_فلسفه‌ی_اسلامی 💠 #استاد_یزدانپناه 💢بخش 8️⃣3️⃣ 🌐 مبانی ملاصدرا در استفاده از روش اشراقی 1️⃣ توافق و عدم مخالفت عقل و شهود 🔺 عقل و شهود هر دو می توانند به واقع دست یابند. برهان حقیقی، هیچ گاه با شهود کشفی مخالفت ندارد؛ زیرا هر دو رساننده به واقع اند؛ هر دو حجیت دارند و ضرورت به ارمغان می آورند. 🔺 از دید ملاصدرا، هم شهود و هم برهان حجیت ذاتی دارند. 2️⃣ قوت شهود و قصور عقل در شناخت حقایق بسیار غامض 🔺 عقل عادی دربارۀ امور بسیار غامض نقصان دارد و برای فهم آنها نیازمند یاری شهود است. عقلْ خود می فهمد که پاره ای از امور برایش وضوح کافی ندارند. و نیز می داند که شهودْ قوی تر است. بنابراین عقل خود بدین نکته اذعان می کند که باید از شهود مدد گیرد. 🔘 تلقی ویژه صدرا از شهود 🔺 عقل به وجود راه می یابد، اما از راه آثار، و متن وجود به دست عقل نمی افتد. معرفت عقلی به وجود، معرفت از راه آثار است، و از همین رو، معرفتی ضعیف است؛ اما شهود، راه مستقیم به شناخت متن وجود است و خود وجود از این طریق شناخته می شود. از نگاه ملاصدرا تنها راه رسیدن به متن وجود و خود اشیا، شهود و علم حضوری است که در آن، میان عالم و معلوم ارتباط وجودی برقرار می شود. 🔺 اگر شهود در کار باشد، عقلِ ضغیف قوی می شود و از نقصان به کمال می رسد. وقتی عقل کامل تر شد، می تواند فعالیت فلسفی انجام دهد. 🔺 تجرد یافتن و تلطیف سرّ از آن رو لازم است که علوم الهی شبیه عقول مجردند. بنابراین برای درک آنها مناسبت لازم است. مناسبت عقل با این حقایق و علوم، به برکت شهود قلبی تأمین می شود. 3️⃣ قوام یافتن فلسفه با روش عقل 🔺 کار فلسفی نیازمند و متقوم به روش فلسفی است. حکیمِ اصطلاحی آن است که از حیث طریق خاص نیز به دنبال کشف حقایق باشد. 🔺 قوام فلسفه تنها به این نیست که واقع آن گونه که هست، به دست آید، بلکه باید این واقع به شیوۀ عقلی و همراه با پاسداشت قوانین و ضوابط عقل به دست آید. 🔺 نتیجۀ سه مبنای پیش گفته این است که در فلسفه باید از شهود استفاده کرد، اما به نحو فلسفی. عقل از شهود تصویر صحیح می گیرد؛ حد وسط برهان استخراج می کند؛ و با آن به نحو سلبی یا اثباتی هدایت می شود. 🔺 معنای کاربست روش اشراقی، دست کشیدن از روش فلسفی نیست، بل به معنای بهره گیری از شهود برای ارتقای عقل است. عقل برای اینکه در فلسفه ورزی قوت بیشتری یابد و در حوزه های عمیق تری بتواند وارد شود، باید منوّر گردد. با کاربست روش اشراقی، با کار فلسفی خالص روبه روییم و محصول آن، فلسفه ای است همگانی و قابل عرضه به دیگران. 🔺 آنچه ملاصدرا از شهودات خود در لابه لای آثارش گزارش کرده، پشت صحنه های کار اوست، و از آن جهت که گزارش شهوداتش است، جزو فلسفه اش نیست. فلسفۀ او همان بررسی ها و برهان های عقلی است. 🔺 حاصل کار ملاصدرا این شده است که پس از او، حتی کسانی که شهود ندارند، می توانند حقایق پیچیده و دشواری را که ملاصدرا توضیح داده و بر آنها برهان اقامه کرده است، بفهمند. ملاصدرا حقایقی را کشف کرده و باب هایی را گشوده است؛ سپس ره آورد شهود خود را برای دیگران به ارمغان آورده است. 📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفه‌ی فلسفه‌ی اسلامی ص 247_259 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آموزش_حکمت_اشراق 💠 #استاد_یزدانپناه 1️⃣ توضیحی در مورد فلسفه اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2508 2️⃣ کلیاتی در باب حکمت اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/2553 3️⃣ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی https://eitaa.com/fvtt_ir/2591 4️⃣ سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان https://eitaa.com/fvtt_ir/2635 5️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2667 6️⃣ جوهره حکمت اشراق / سه جهت تحول در حکمت اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2694 7️⃣ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق) https://eitaa.com/fvtt_ir/2710 8️⃣ تبیین جایگاه منطقی شهود https://eitaa.com/fvtt_ir/2728 9️⃣ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2761 🔟 منابع حکمت اشراق (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2817 1️⃣1️⃣ منابع حکمت اشراق (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2830 2️⃣1️⃣نام‌های به‌کار رفته برای فلسفه سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2845 3️⃣1️⃣حیات حکمت اشراقی پس از سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2866 4️⃣1️⃣کتاب‌شناسی توصیفی آثار اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/2883 5️⃣1️⃣آثار اشراقی پس از شیخ اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2899 6️⃣1️⃣متافیزیک نوری حکمت اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2927 7️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2947 8️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2976 9️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3015 0️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3049 1️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3072 2️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3088 3️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3108 4️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3126 5️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3150 6️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3162 7️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3174 8️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3182 9️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۸) https://eitaa.com/fvtt_ir/3197 0️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۹) https://eitaa.com/fvtt_ir/3205 1️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۰) https://eitaa.com/fvtt_ir/3214 2️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3223 3️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3233 4️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3245 5️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3262 6️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3283 7️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3296 8️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3309 9️⃣3️⃣معاد در حکمت اشراق(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3316 0️⃣4️⃣معاد در حکمت اشراق(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3325 1️⃣4️⃣بازتاب اندیشه متافیزیک نوری(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3333 2️⃣4️⃣بازتاب اندیشه متافیزیک نوری(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3341 ⏳ ادامه دارد ... 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آموزش_حکمت_اشراق 💠 #استاد_یزدانپناه 💢بخش 2️⃣4️⃣ 🌐 بازتاب اندیشه متافیزیک نوری در عرصه های دیگر 2️⃣ اخلاق اشراقی 🔺 سهروردی بر پایۀ ما بعد الطبیعة نوری و علم النفس اشراقی خود، علم اخلاق را تجزیه و تحلیل می کند. به نظر او، سعادت نور مدبّر و نفس انسانی در پیوستن به مفارقات و عالم انوار است. بنابراین، کمال نفس انسانی در آن است که به اصل خویش، یعنی عالم نور، عشق ورزد و بر عالم ماده و بدن ظلمانی و قوای غلبه و استیلا بر بدن و قوای ظلمانی، از طریق اخلاق نیک حاصل می گردد. 🔺 نفس ناطقه که هویت نوری دارد، تنها با استیلا بر بدن و قوای ظلمانی اش می تواند به فضائل اخلاقیِ نهفته در خود دست یابد؛ زیرا مانع اساسیِ شکوفایی حقیقت نوری اش تعلق به بدن و مشغول شدن به ظلمت نفس است. 🔺 آنچه تاکنون گفته شد، بر مبنای اشراقی استوار است، اما سهروردی اخلاق نیک و فضیلت اخلاقی را به همان سبک ارسطو و پیروان مشایی اش تبیین می کند که فضیلت اخلاقی در میانه روی و اعتدال و توسطِ میان افراط و تفریط است. 🔘 عدم توسعه خوب و متناسب ایدۀ اولیه شیخ اشراق در باب اخلاق 🔺 آنچه از کلام سهروردی بر می آید این است که اساساً اخلاق نیک، مایۀ قهر و غلبه بر بدن و استیلا بر ظلمت است و در مقابل، رذیلت های اخلاقی موجب غلبۀ ظلمت و قوای ظلمانی بر بدن هستند و از مجموع رهیافت های فلسفۀ اشراق در باب علم النفس اشراق و ما بعدالطبیعۀ نوری چنین بر می آید که رذائل اخلاقی، سراسر ظلمت اند وفضائل اخلاقی به شکل هیئات نوری پدیدار می شوند. 🔺 البته سزاوار آن بود که این مطلب در فلسفۀ اشراق به جد پیگیری می شد و به تحلیلی نو از رذائل و فضائل اخلاقی در برابر تحلیل مشاء می انجامید؛ اما در عمل چنین چیزی به طور کامل روی نداده است. اگر چنین امری تحقق می یافت، امروزه نظام اخلاقی مبتنی بر نور و ظلمت با نظام اخلاقی اعتدال و توسط، هماوردی می کرد. 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 147_148 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 7️⃣2️⃣جوهر و عرض https://eitaa.com/fvtt_ir/3207 8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم https://eitaa.com/fvtt_ir/3216 9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی https://eitaa.com/fvtt_ir/3227 0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن https://eitaa.com/fvtt_ir/3237 1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت https://eitaa.com/fvtt_ir/3248 2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی https://eitaa.com/fvtt_ir/3264 3️⃣3️⃣حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3272 4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3285 5️⃣3️⃣لوازم حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3300 6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری https://eitaa.com/fvtt_ir/3311 7️⃣3️⃣زمان https://eitaa.com/fvtt_ir/3319 8️⃣3️⃣مواد ثلاث https://eitaa.com/fvtt_ir/3327 9️⃣3️⃣احکام واجب الوجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3335 0️⃣4️⃣احکام ممکن https://eitaa.com/fvtt_ir/3343 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 💢بخش 0️⃣4️⃣ 🌐 احکام ممکن 🔺 ممکن در وجود و عدم خود نیازمند علت ا ست. ممکن بالذات به اعتبار ذات خود ممکن است، ولی به سبب علت خود واجب بالغیر یا ممتنع بالغیر می شود. هر موجود ممکنی مرکب از وجود و ماهیت است و هیچ ممکنی بسیط نیست. آنچه سبب نیازمندی ممکن به علت است، امکان آن است نه حدوثش. 🔘 نیازمندی ممکن بالذات در وجود و عدم به علت 🔺 ممکن برای آنکه موجود یا معدوم شود، نیازمند علت است. تصور درست معنای ممکن، ما را به تصدیق به این قضیه می رساند و در واقع این قضیه بدیهی است، ولی در عین حال، فیلسوفان از باب تنبیه بر امر بدیهی بر این مطلب استدلال کردند. 🔺 منظور از اینکه علت عدم ممکن، عدم علت است، آن است که همین چیزی وجود نداشته باشد تا سبب وجود ممکن گردد کافی است که آن ممکن، معدوم باشد. 🔘 ملاک نیازمندی معلول به علت 🔺 در معلول چه ویژگی ای وجود دارد که سبب نیازمندی آن به علت شده است؟ فیلسوفان این مسئله را در واکنش به دیدگاه متکلمان در این زمینه مطرح کرده اند. در نظر آنها، کار علت احداث است و ملاک نیازمندی معلول به علت حدوث معلول است، ولی فیلسوفان بر آن اند که کار علت، ایجاد است و ملاک نیازمندی معلول به علت، امکانی ذاتی و وجوب غیری معلول است. فیلسوفان، نخست نشان می دهند کاری که از فاعل سرمی زند، ایجاد است، نه احداث. سپس در گام دوم نشان می دهند ویژگی ای که در وجود ممکن سبب وابستگی آن به علت می شود، امکان آن است، نه حدوث. 🔘 الشیء ما لم یجب لم یوجد 🔺 اگر ممکن الوجود به سمت وجود سوق داده شود و اولویت وجود پیدا کند، ولی همچنان احتمال عدم داشته باشد و وجود برایش ضرورت نیابد، موجود نمی شود. علتی که ممکن الوجود را ایجاد می کند، نخست آن را ایجاب می کند و به ضرورت می رساند، سپس موجود می کند. 🔺 استدلال: اگر وجود برای این شیء واجب نشده است و همچنان امکان عدم این شیء وجود دارد، چرا این شیء برای وجود متعیّن شده است و معدوم نیست؟ این پرسش فقط در یک صورت پایان می پذیرد و آن اینکه این شیء به وسیلۀ علت یا علل، واجب الوجود گردد و همۀ راه های عدم بر آ« بسته شود. 🔘 ضرورت بالقیاس معلول نسبت به علت 🔺 همان گونه که ممکن ضرورت غیر خود را از علت دریافت می کند و واجب بالغیر می شود، هنگامی که آن را با علت مقایسه می کنیم، ضرورت بالقیاس دارد. ضرورت بالغیر ممکن، ضرورتی است که از ناحیۀ غیر، یعنی علت دریافت می کند، ولی ضرورت بالقیاس معلول، ضرورتی است که هنگام مقایسۀ آن با علت فهمیده می شود. پس از مقایسه علت با معلول، اگر علت تامه وجود داشته باشد، وجود معلول در مقایسه با علت تامه ضروری است. همین طور اگر معلول وجود داشته باشد، وجود علت در مقایسه با معلول نیز ضروری است. بنابراین، ضرورت بالقیاس میان معلول و علت دوطرفه است، ولی ضرورت بالغیر معلول، یک طرفه است: وجود معلول ضروری است و این ضرورت را از ناحیۀ علت گرفته است. 🔘 ترکیب ممکن از وجود و ماهیت 🔺 یکی از احکام ممکن آن است که مرکب است و هیچ ممکنی بسیط حقیقی نیست. با توجه به اینکه ذات ممکن با وجود و عدم نسبت یکسان دارد، از این رو نه وجود است و نه عدم؛ در غیر این صورت، عین وجود یا عین عدم می بود؛ نه اینکه نسبت مساوی با آن دو داشته باشد. 🔺 ذات ممکن چیزی است که ممکن آن را خودش، ولی این ذات به وسیلۀ علت وجود یافته است. از این رو، وجود ممکن امری است که از ناحیه علت حاصل شده است. روشن است آنچه ممکن به اعتبار ذات دارد، غیر از آن چیزی است که به اعتبار علت آن را دارد؛ پس وجود ممکن غیر از ذات ممکن است. بنابراین، ممکن مرکب از دو حیثیت ذات (ماهیت) و وجود است. وصفِ ذات ماهیت امکان است و وصف وجود ممکن وجوب غیری است. پس هر ممکنی مرکب از ذات و امکانی ذاتی از یک سو، و وجود و وجوب غیری از سوی دیگر است: هر ممکنی زوجی ترکیبی است. 📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 199_208 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی 💠 #استاد_امینی_نژاد 1️⃣ معرفی محتوای کتاب https://eitaa.com/fvtt_ir/2466 2️⃣ معنای لغوی تصوف https://eitaa.com/fvtt_ir/2492 3️⃣ معنای اصطلاحی تصوف https://eitaa.com/fvtt_ir/2541 4️⃣ معنای اصطلاحی عرفان https://eitaa.com/fvtt_ir/2582 5️⃣ عرفان عملی و نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/2603 6️⃣ عرفان عملی https://eitaa.com/fvtt_ir/2628 7️⃣ عرفان نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/2655 8️⃣ محورهای اساسی در عرفان نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/2688 9️⃣ امکان دستیابی به معارف شهودی https://eitaa.com/fvtt_ir/2704 🔟 هماهنگی عرفان با عقل و دین https://eitaa.com/fvtt_ir/2718 1️⃣1️⃣ تأثیرات عرفان عملی و نظری بر یکدیگر https://eitaa.com/fvtt_ir/2755 2️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفان اسلامی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2813 3️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2820 4️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2834 5️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2855 6️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2874 7️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2892 8️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2908 9️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2935 0️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2955 1️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2987 2️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3033 3️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۸) https://eitaa.com/fvtt_ir/3081 4️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۹) https://eitaa.com/fvtt_ir/3095 5️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۰) https://eitaa.com/fvtt_ir/3119 6️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3137 7️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3156 8️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3169 9️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3178 0️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3186 1️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3193 2️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3201 3️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۸) https://eitaa.com/fvtt_ir/3209 4️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۹) https://eitaa.com/fvtt_ir/3218 5️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۲۰) https://eitaa.com/fvtt_ir/3229 6️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۲۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3239 7️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۲۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3251 8️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۲۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3267 9️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۲۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3274 0️⃣4️⃣عرفان نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/3287 1️⃣4️⃣خداشناسی عرفانی https://eitaa.com/fvtt_ir/3302 2️⃣4️⃣وحدت وجود(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3321 3️⃣4️⃣وحدت وجود(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3329 4️⃣4️⃣برهان وحدت شخصی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3337 5️⃣4️⃣برهان نقلی بر وحدت شخصی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3345 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی 💠 #استاد_امینی_نژاد 💢بخش 5️⃣4️⃣ 🌐 عرفان نظری 🔘 خداشناسی عرفانی (وحدت وجود) 🔘 براهین خداشناسی عرفانی 🔘 برهان نقلی بر وحدت شخصیۀ وجود 🔺 از دیدگاه هر مسلمانی، گزاره های وحیانی بهترین و روشن ترین دلایل کشف واقع به شمار می آیند. زبان دین در مسئلۀ توحید، در سطح عمومی و ابتدایی آن، همان برداشتی است که به طور عموم از مسئلۀ خدا و خلق می شود، اما دین، توحید را در مراتب عمیق تری نیز مطرح کرده است. عرفا و همچنین صدرالمتألهین معتقدند که بهترین شاهد و دلیل بر حقانیت خداشناسی عرفانی و وحدت شخصیۀ وجود، ظواهر، بلکه تصریح آیات و روایات می باشد. در این نوشتار تنها بخشی از آن آیات و روایات را متذکر می شویم: 1️⃣ آیه سوم سوره حدید 🔘 هوَ الأَوَّلُ وَ الآخِرُ وَ الظّاهِرُ وَ الباطِنُ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیءٍ عَلِیم 🔺 هرچند این آیه را می توان به گونه ای تفسیر کرد که با توحید عوامانه هماهنگ باشد، اما ظهوری روشن بر احاطۀ وجودی خدای متعال دارد که همۀ نظام هستی را از اول تا آخر و از باطن تا ظاهر فراگرفته است، وهمین احاطۀ ی علمی اوست که در ذیل آیه بدان تذکر داده است؛ و هو بکل شیء علیم. 2️⃣ آیه صدوپانزده سورۀ بقره 🔘 فأینَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجهُ اللهِ إِنَّ اللهَ واسِعٌ عَلِیمٌ 🔺 در این آیه، اگر به توجیه و تأویل دست نبرده و نخواهیم فکر و برداشت خود را بر آن تحمیل نماییم، به روشنی هرچه تمام تر، خداشناسی عرفانی را اثبات می کند. می توانید آیات: 126 نساء، 7مجادله، 186 بقره، 85 واقعه، 16 ق،24 انفال، 108 نساء، 56 زمر، 114 ملک، 17 انفال، 104 توبه، 17 تغابن و ... را مورد دقت و توجه قرار دهید. 🔺 یکی از مسائل حساس و مهم در باب توحید، حفظ بینونت و تغایر بین حق و خلق است. در روایات تأکید شده است که جدایی بین خالق و مخلوق، فقط جدایی وصفی بوده و در اوصاف است و باید مراقب بود که این جدایی به جایی نرسد که به جدایی وجودی بین ایشان منتهی شود که از آن به «بینونت عُزلی» که دو چیز در ذات و در وجود از یکدیگر بریده و برکنارند، تعبیر می شود. 🔺 طبرسی در احتجاج از امیر مؤمنان و امام موحدان، علی(ع) نقل می کند که فرمودند: توحیدُ تمییزُه عن خلقه و حکم التمییز بینونة صفة لا بینونة عُزله 🔺 علامه مجلسی نیز در شرح بینونت وصفی و عزلی می گوید: بینونة صفةٍ ای تمییزه عن الخلق بمباینة لهم فی الصفات لا بإعتزاله عنهم فی المکان 🔺 در جایی دگر آن چنان که از آن امام همام نقل شده است، آمده: ما رأیتُ شیئاً الا و رأیت الله قبله و بعده و فیه و معه. در این حدیث، با آنکه شیئیت شیء را می پذیریم و آن را غیر از خداوند می داند، او را در حق غرق دانسته و حق را بر او محیط می شمارد؛ یعنی به طور دقیق نوع ارتباط متناهی با نامتناهی با حفظ هویت متناهی را تبیین کرده است. 🔘 ذکر یا من هو الا هو 🔺 از جملۀ اذکاری که حضرت امیر(ع) از خضر پیامبر(ع) اخذ کرده اند، ذکر یا هو یا من لا هو الا هو است. در این ذکر بحث از لا اله الا هو نیست، هرچند همین ذکر را نیز می توان با معنای عالی توحید تفسیر کرد، اما در ذکر یا هو یا من لا هو الا هو به طور صریح همه هویت ها جز هویت حق تعالی نفی شده است که در اصل غیر از او، اویی نیست و هرچه غیر از اوست، همه شئون و مظاهر همان یک هویت می باشند. 🔘دعای کمیل 🔺 وبوجهک الباقی بعد فناء کلّ شیءٍ «وبأسمائک التی ملأت ارکان کلِّ شیء» و ... . 🔺 جملۀ اخیر را بیشتر مورد دقت قرار دهید، امیر مؤمنان و موحدان(ع) می فرمایند: اسمای الهی ارکان و بنیاد همۀ اشیای هستی را پر کرده است و اسم در نگاه کامل، یعنی ذاتی که در صفتی خاص جلوه کرده است؛ پس خداوند با جلوه های گوناگون و اسماء، صفات و نعوت متفاوتش در دل و نهاد هرچیزی حاضر است. 🔺 بنا بر آنچه در برهان نقلی ارائه شد، خداشناسی عرفانی و وحدت شخصیۀ وجود مورد تأیید و تثبیت متون دینی بوده، بلکه همان توحید نابی است که در مراتب عالی دین، تبیین و ترویج می شود. از این رو برخی بزرگان تأکید دارند تا از وحدت شخصیه به «توحید صمدی قرآنی» تعبیر شود. 📚 منبع: کتاب آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی ص 263_268 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #فلسفه‌ی_فلسفه‌ی_اسلامی 💠 #استاد_یزدانپناه 1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/2526 2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/2572 3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی https://eitaa.com/fvtt_ir/2600 4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2622 5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2644 6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2735 7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2858 8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2878 9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2895 🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/2912 1️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2942 2️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2961 3️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2990 4️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3041 5️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3056 6️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3083 7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3098 8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3124 9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود https://eitaa.com/fvtt_ir/3141 0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3158 1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل https://eitaa.com/fvtt_ir/3171 2️⃣2️⃣انواع کنش‌های عقل نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/3180 3️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3188 4️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3195 5️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3203 6️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3211 7️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3220 8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی https://eitaa.com/fvtt_ir/3231 9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3243 0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3253 1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3266 2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه https://eitaa.com/fvtt_ir/3278 3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3290 4️⃣3️⃣روش اشراقی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3307 5️⃣3️⃣روش اشراقی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3314 6️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3323 7️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3331 8️⃣3️⃣مبانی ملاصدرا در استفاده از روش اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/3339 9️⃣3️⃣عقل سلیم https://eitaa.com/fvtt_ir/3347 ⏳ ادامه دارد ... 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #فلسفه‌ی_فلسفه‌ی_اسلامی 💠 #استاد_یزدانپناه 💢بخش 9️⃣3️⃣ 🌐 عقل سلیم 🔺 عقل سلیم در برابر عقل مشوب به وهم است. عقل مشوب به وهم، گاه براساس مقایسۀ حوزه ای با حوزۀ دیگر، به اشتباه حکم یکی را به دیگری تسری می دهد و حرکت درست عقلی را منحرف می سازد. مثلاً عقل وهم آلود، از آنجا که معمولاً با موجودات مادی آشناست، حکم می کند که موجودْ منحصر در عالم ماده است. 🔺 برای کار برهانیِ منتج به نتیجۀ صادق و یقینی، باید مقدمات درستی را به کار گرفت. فلسفۀ ملاصدرا این مقدمات درست را فراهم آورده و تیزبینی و هشیاری فراوانی را ممکن کرده است. با این امکاناتی که ملاصدرا به دست داده، فهم حقایق ماورایی ژرف و پیچیده، آسان تر و دست یافتنی تر شده است. 🔺 عقل سلیم همراه با قوتی که می یابد و به یاری نازک بینی هایی که در فضای علم حصولی پیدا می کند، می تواند به درک حقایق ماورایی نایل آید. 🔺 بنابراین پس از آنکه ملاصدرا راه را باز کرده است، عقل سلیم می تواند به فضای اندیشۀ وی راه یابد. اگر به عقل سلیم مواد درست بدهید، با روش صحیح برهانی می تواند به نتیجۀ مطلوب برسد. پیچیدگی حقایق ماورایی، می طلبد که برای فهم آنها افزون بر مواد و روش صحیح، خوش فهمی و باریک بینی هم در کار باشد. عقل سلیم باید با نوعی لطف قریحه همراه شود تا نتیجۀ مطلوب به دست آید. به بیان ملاصدرا، برای فهم پاره ای از حقایق، داشتن ذهن ثاقب و تعمیق شدید و غور کامل لازم است. 🔺 ملاصدرا گفته است که در عالم مجردات، متناقضات با هم جمع می شوند. موجود متشخص عقلی، در عین وحدت و بساطت، با هزاران چیز جمع می شود. برای فهم این گونه حقایقْ نازک یابی و باریک اندیشی لازم است. 🔺 برای حصول تعمیق، ممارست علمی و لطف قریحه لازم است. برخی توصیه می کنند که برای حصول لطف قریحه و تلطیف سِرّ، باید هرچه بیشتر با عوالم بالاتر مناسبت یافت، و برای این کار باید هرچه بیشتر اهل دیانت و ایمان و عبادت و بلکه شهود بود. 🔘 مشاء هم به لطف قریحه نیازمند بود 🔺 ملاصدرا گاهی نیز مطالبی را از مشائیان نقل می کند که با جمع کردن آنها باید نتیجه ای مهم گرفته شود، اما خود مشائیان به این نتیجه دست نیافته اند. وی می گوید ادراک این نکته نیازمند لطف قریحه است. محض نمونه، مشائیان می گویند از سویی وجودها انواع متخالف اند، و از سویی دیگر، وجود امری بسیط است که جنس و فصل ندارد. جمع دو نکتۀ مزبور به این است که وجود مشکک است. ادراک این نکته که خاستگاه تخالف انواعْ شدت و ضعف درجات وجودهاست، نه وجود جنس و فصل ها، نیازمند قریحۀ لطیف است. 🔘 اهمیت تعمق 🔺 تعمق شدید نیز بسیار اهمیت دارد. باید ممارست علمی فراوان داشت و از شیوه هایی پیروی کرد که موجب صفای ضمیر می شوند. البته این نکته را نیز باید درنظر داشت که اگر کسی بتواند درحد ایمان خود مناسبت هایی با عالم بالا پیدا کند و ارتباط نیکویی با عالم ماورا بیابد، می تواند فهم درستی نیز پیدا کند. 🔺 علوم مربوط به عالم ماورا، یعنی علوم مبدأ و علوم آخرت، که معمولاً فلسفۀ اسلامی با آنها سروکار دارد، همگی غامض اند. 🔺 انسان یا باید خود شهود داشته و از «عقل منوّر» بهره مند باشد، یا باید مقدمات درست فراهم آورد و یا از مقدمات درستِ فراهم آمده بهره بَرَد و با «عقل سلیم» حرکت کند تا بتواند حقایق پیچیده و ژرف فلسفی را نیک دریابد. از این رو کسانی که از شهود برخوردار نیستند، برای درک این حقایق ژرف، باید به ضوابط عقل سلیم رجوع کنند. 📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفه‌ی فلسفه‌ی اسلامی ص 260_266 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آموزش_حکمت_اشراق 💠 #استاد_یزدانپناه 1️⃣ توضیحی در مورد فلسفه اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2508 2️⃣ کلیاتی در باب حکمت اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/2553 3️⃣ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی https://eitaa.com/fvtt_ir/2591 4️⃣ سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان https://eitaa.com/fvtt_ir/2635 5️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2667 6️⃣ جوهره حکمت اشراق / سه جهت تحول در حکمت اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2694 7️⃣ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق) https://eitaa.com/fvtt_ir/2710 8️⃣ تبیین جایگاه منطقی شهود https://eitaa.com/fvtt_ir/2728 9️⃣ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2761 🔟 منابع حکمت اشراق (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2817 1️⃣1️⃣ منابع حکمت اشراق (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2830 2️⃣1️⃣نام‌های به‌کار رفته برای فلسفه سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2845 3️⃣1️⃣حیات حکمت اشراقی پس از سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2866 4️⃣1️⃣کتاب‌شناسی توصیفی آثار اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/2883 5️⃣1️⃣آثار اشراقی پس از شیخ اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2899 6️⃣1️⃣متافیزیک نوری حکمت اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2927 7️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2947 8️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2976 9️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3015 0️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3049 1️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3072 2️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3088 3️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3108 4️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3126 5️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3150 6️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3162 7️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3174 8️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3182 9️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۸) https://eitaa.com/fvtt_ir/3197 0️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۹) https://eitaa.com/fvtt_ir/3205 1️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۰) https://eitaa.com/fvtt_ir/3214 2️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3223 3️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3233 4️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3245 5️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3262 6️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3283 7️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3296 8️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3309 9️⃣3️⃣معاد در حکمت اشراق(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3316 0️⃣4️⃣معاد در حکمت اشراق(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3325 1️⃣4️⃣بازتاب اندیشه متافیزیک نوری(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3333 2️⃣4️⃣بازتاب اندیشه متافیزیک نوری(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3341 3️⃣4️⃣بازتاب اندیشه متافیزیک نوری(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3349 ⏳ ادامه دارد ... 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آموزش_حکمت_اشراق 💠 #استاد_یزدانپناه 💢بخش 3️⃣4️⃣ 🌐 بازتاب اندیشه متافیزیک نوری در عرصه های دیگر 3️⃣ حکمت سیاسی شیخ اشراق 🔺 سهروردی در مقدمه حکمة الاشراق، تا اندازه ای فلسفۀ سیاسی مبتنی بر روشِ اشراقی و حکمت نوری را تبیین کرده است. وی در این مقدمه، با ایجاد وحدت میان چهار واژه «ریاست»، «خلیفةالله»، «قطب» و «امام» نقطه های کلیدی و اصلی بحث را مطرح کرده است و ضمن اظهار گرایش های شیعی خود، سرانجام به پی ریزی «سیاست نوری» می رسد که در نقطۀ اوج خود موجب شکل گیری «زمان نوری» می شود. 🔘 نکات مهم سیاست نوری 🔺 1) هرگز جهان از حجّت الهی و خلیفه خداوندی که همه حجّت ها و بیّنات نزد او حاضر است و دوام آسمان ها و زمین به او وابسته است و واسطۀ فیض میان حق و خلق می باشد، خالی نیست. 🔺2) مراد از «ریاست» که افزون بر شئون تکوینی، شامل ریاست بر همۀ شئون فردی و اجتماعی و حکومتی مردم می شود، بر خلاف نظریه مشهور میان اهل سنّت، سیطره بر مردم نیست. بلکه مراد شیخ اشراق از واژه ریاست، ریاست حقیقی است که تنها از آن خلیفۀ الهی و امام هر عصر است؛ خواه ظاهر و مکشوف باشد و ریاست و امامت خویش را در گستره جامعه جریان داده باشد، یا اینکه به دلیل شرائط جامعه، پنهان باشد و در نهایت انزوا به سر برد. 🔺 شرائط اجتماعی آماده باشد و همه امور سیاسی و حکومتی به دست خلیفه الهی و شخصیتی آن چنانی قرار گیرد و قطب و امام در جامعه مبسوط الید باشد، «سیاست نوری» چنان در همه زوایای جامعه جریان می یابد که آن عصر و زمان را «زمان نوری» نام نهاد و اگرشرایط برای چنان وضع آرمانی فراهم نباشد، باید با حفظ شئون مراتب، حکومت و سیاست را به دست فردی سپرد که از همه به امام نزدیک تر باشد، اما شرط اساسی آن است که از تألّه و ذوق بهره مند باشد و اگر هیچ بهره ای از ذوق و تألّه نداشته باشد شایستگی حکومت ندارد. 🔺 سهروردی انسان ها را به چهار دسته تقسیم می کند. 🔺اگر زمانی کسی که هردو شرط ذوق و بحث را در نهایت درجه خود داراست، یافت شود، همو خلیفه خداست و دارای مقام ریاست بر مردم. 🔺 اما اگر چنین کسی پیدا نشد، آن کسی که در نهایتِ ذوق و تألّه است و از نظر بحث و استدلالِ حصولی، متوسط است، خلیفه خواهد بود. 🔺 در غیر این صورت، آن کسی که در ذوق و تألّه در اوج قرار دارد؛ لکن از بحث بهره ای ندارد خلیفه خداست. در هر صورت زمین هرگز ازکسی که متمحّض در تألّه و ذوق است خالی نخواهد بود. 🔺 اما چهارمین گروه یعنی کسانی که در اوج مقام بحث و استدلال و نظرند، اما در تألّه و ذوق بهره کامل ندارند ریاستی در زمین خدا نخواهند داشت؛ چون هرگز جهان از متوغّل در تألّه و ذوق خالی نیست. 🔺 اگر بر این آرا بدون هیچ گونه پیشداوری و ذهنیت تعصّب آمیزی، تأمّل شود، نزدیکی شدید آن با اندیشه های شیعی کاملاً روشن است. 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 148_150 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 7️⃣2️⃣جوهر و عرض https://eitaa.com/fvtt_ir/3207 8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم https://eitaa.com/fvtt_ir/3216 9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی https://eitaa.com/fvtt_ir/3227 0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن https://eitaa.com/fvtt_ir/3237 1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت https://eitaa.com/fvtt_ir/3248 2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی https://eitaa.com/fvtt_ir/3264 3️⃣3️⃣حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3272 4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3285 5️⃣3️⃣لوازم حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3300 6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری https://eitaa.com/fvtt_ir/3311 7️⃣3️⃣زمان https://eitaa.com/fvtt_ir/3319 8️⃣3️⃣مواد ثلاث https://eitaa.com/fvtt_ir/3327 9️⃣3️⃣احکام واجب الوجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3335 0️⃣4️⃣احکام ممکن https://eitaa.com/fvtt_ir/3343 1️⃣4️⃣علت و معلول https://eitaa.com/fvtt_ir/3353 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 💢بخش 1️⃣4️⃣ 🌐 علت و معلول 🔺 بی گمان علیت به معنای تأثیر چیزی در چیزی دیگر و وابستگی یکی به دیگری، همواره در ذهن بشر وجود داشته است و انسان ها زندگی روزمره را با پذیرش آن گذرانده اند و می گذرانند. 🔺 اما نظریه پردازی درباره آن و معرفی اقسام و احکام آن با تاریخ فلسفه گره خورده است. نخستین فیلسوفان یونان در جست و جوی علت بوده اند. سقراط و افلاطون با طرح نظریۀ مُثُل، بر علت صوری تأکید کرده اند تا اینکه ارسطو با تفصیل بیشتری به همه اقسام علل چهارگانه پرداخته، جایگاه مهمی برای آن در فلسفه قائل شده است. پس از او، بخش مهمی از فلسفه به این موضوع اختصاص یافت و با شکل گیری فلسفه اسلامی، فیلسوفان مسلمان بر دامنه مباحث آن افزودن و دستاوردهای درخشانی در این زمینه فراچنگ آوردند. 🔘 حقیقت علت و معلول 🔺 علت که از آن به سبب هم یاد می شود، آن چیزی است که وجود چیز دیگری به او نیازمند و وابسته است؛ درحالی که وجود او به آن چیز وابسته و نیازمند نیست. معلول آن چیزی است که در وجود خود به امر دیگری وابسته و نیازمند است. 🔺 علیت و معلولیت رابطه ای وجودی است و علت و معلول در فلسفه اسلامی از احکام موجود بما هو موجود هستند؛ درحالی که علیت در فلسفه ارسطو بیشتر صبغه طبیعت شناختی داشته است تا صبغۀ هستی شناختی. 🔺 مباحثی که در فلسفه اسلامی دربارۀ علت و معلول مطرح شده، بیشتر ناظر به علت و معلول ایجادی است یعنی منظور از علت، علت هستی بخش و مفیض وجود است و معلول در وجود خود وابسته به علت است. 🔘 اصل علیت 🔺 هر ممکن الوجودی برای آنکه موجود شود، نیازمند چیز دیگری است. ممکن بالذات آن است که نه وجود برای آن ضرورت دارد و نه عدم. ممکن بالذات به شیئی گفته می شود که اگر ذات آن به تنها و با قطع نظر از غیر درنظر گرفته شود، هیچ یک از وجود و عدم برای آن ضرورت ندارد. ازاین رو، گفته می شود نسبت ممکن بالذات به وجود و عدم یکسان است و به تنهایی و با قطع نظر از غیر، نه وجود دارد و نه معدوم است. 🔺 موجود یا معدوم شدن ممکن به تنهایی و بدون دخالت غیرترجح بلامرجح بوده، ترجح بلامرجح محال است. پس ممکن به تنهایی و بدون دخالت غیر، نه موجود می شود و نه معدوم، و هرگاه موجود یا معدوم شد، به وسیله امر دیگری موجود یا معدوم می گردد و آن امر دیگر همان علت است. 🔘 اقسام علل 🔺 ابن سینا در تقسیم علل به چهار (یا پنج قسم) با تمرکز بر ارتباط وجودی میان علت و معلول، اقسام آن را بیان می دارد. علت هر چیزی، یا جزئی از وجود آن چیز است یا جزء آن نیست. در فرض نخست یا آن جزئی است که به وسیله آن معلول، شیئی بالقوه است و یا آن جزئی است که به وسیله اش معلول، شیئی بالفعل است. علتی که جزء معلول و مایۀ بالقوه بودنش باشد، علت مادی نامیده می شود، و علتی که جزء معلول و مایۀ فعلیت آن باشد، علت صوری نام دارد. 🔺 اگر علت جزء معلول نباشد، یا امری است که معلول به دلیل آن به وجود می آید یا چنین نیست. در فرض نخست، علت غایی است. در فرض دوم، علتی که جزء معلول نیست و معلول به دلیل آن موجود نمی شود، یا وجود معلول ناشی از آن است، نه به نحوی که معلول حال در او باشد و یا وجود معلول ناشی از آن و حال در آن است. در فرض نخست علت فاعلی، و در فرض اخیر موضوع نامیده می شود. می توان موضوع را به مادی برگرداند و اقسام علت را چهار دانست. 📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 209_214 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #فلسفه‌ی_فلسفه‌ی_اسلامی 💠 #استاد_یزدانپناه 1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/2526 2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/2572 3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی https://eitaa.com/fvtt_ir/2600 4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2622 5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2644 6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2735 7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2858 8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2878 9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2895 🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/2912 1️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2942 2️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2961 3️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2990 4️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3041 5️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3056 6️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3083 7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3098 8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3124 9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود https://eitaa.com/fvtt_ir/3141 0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3158 1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل https://eitaa.com/fvtt_ir/3171 2️⃣2️⃣انواع کنش‌های عقل نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/3180 3️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3188 4️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3195 5️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3203 6️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3211 7️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3220 8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی https://eitaa.com/fvtt_ir/3231 9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3243 0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3253 1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3266 2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه https://eitaa.com/fvtt_ir/3278 3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3290 4️⃣3️⃣روش اشراقی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3307 5️⃣3️⃣روش اشراقی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3314 6️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3323 7️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3331 8️⃣3️⃣مبانی ملاصدرا در استفاده از روش اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/3339 9️⃣3️⃣عقل سلیم https://eitaa.com/fvtt_ir/3347 0️⃣4️⃣تفاوت فلسفه اولی با عرفان نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/3355 ⏳ ادامه دارد ... 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #فلسفه‌ی_فلسفه‌ی_اسلامی 💠 #استاد_یزدانپناه 💢بخش 0️⃣4️⃣ 🌐 تفاوت فلسفۀ اولی با عرفان نظری 🔺 متافیزیک اشراقی، هویتاً فلسفه است و روش عقلی دارد، و براین اساس آشکارا با عرفان نظری متفاوت است. 🔺 عرفان نظری و فلسفۀ اولی در برخی مسائل شباهت فراوانی دارند؛ چنان که می توان گفت تمام فضاهای هستی شناسانۀ فلسفه را در عرفان نظری نیز می توان سراغ گرفت. 🔘 تفاوت این دو فن 🔺 فلسفه هستی شناسی عقلی است و موضوعش وجود مطلق و بی رنگ است که در تمام ساحت های واقعیت می توان آن را یافت. همچنین هستی شناسی فلسفی، برهانی است. 🔺 فیلسوف از راه عقل به معرفت یقینی ضروری دست می یابد. در مقابل، عرفان نظری دستگاهی هستی شناسانه و شهودی است بر محور وحدت شخصیۀ وجود. بنابراین دستگاه، هستی منحصر در حضرت حق است . بقیه، ظهورات حق اند. 🔺 ساحت های هستی شناسانه که فیلسوف بدانها می پردازد، مطمح نظر عارف نیز هست، همراه با بحث هایی دربارۀ برخی ساحات هستی که در فلسفه بدان نپرداخته اند. 🔘 کتاب های عرفان نظری محصول مکتوب شدن شهودات قلبی 🔺 این شهودات قلبی بیشتر به نحو کشف معنوی اند نه صوری. همچنین عمدتاً شهودات قلبی حق الیقینی در نظرند نه حتی عین الیقینی. در شهود عین الیقینی، میان عالم و معلوم، و مکاشف و مکشوف فاصله هست و مغایرتشان دیده می شود، ولی حق الیقین در واقع صیرورت وجودی است و صاحب چنین شهودی، با خودِ موطن واقعیتی که به حق الیقین آن را یافته، متحد می شود، که نوعی عالی از اتحاد و قرب است. 🔺 عارفی که معارفی را بدین شیوه یافت، برای تبدیل آنها به علم حصولی، به کنش های مختلف عقلی نیازمند است. 🔺 هرچند عارف برای عرضۀ عرفان نظری از برخی کنش های عقلی استفاده می کند، توجیه کنندۀ معرفتی او، شهود است. 🔘 تفاوت از لحاظ قوت معرفت 🔺 فلسفه از راه عقل حرکت می کند و عقل نیز از راه آثار، معرفت به دست می دهد. اما در شهود قلبی حق الیقینی، از راه خود وجود شیء، آن را می یابند. 🔺 شهود به ساحت های عمیق هستی راه می برد، اما عقل غالباً به تنهایی نمی تواند در آن ساحت ها وارد شود. عقل برای ورود به این حیطه ها می باید به نور شهود منوّر گردد. 🔘 مددرسانی حکمت متعالیه به عرفان نظری 🔺 با اینکه عرفان نظری دانشی همگانی نیست، کسانی از راه فلسفه و با کاربست شیوۀ عقلی، به حقانیت مطالب آن عارف پی می برند و می توانند از عرفان نظری بهره بگیرند. کسی که وحدت شخصیۀ وجود را با برهان بپذیرد، وارد حیطۀ عرفان شده است. 🔺 در حکمت متعالیه تلاش وزین عقلی صورت گرفته و ملاصدرا توانسته است مباحث اصلی عرفانی را در فلسفۀ خود تثبیت کند. این باعث شده است که همه به ساحت عرفان کشیده شوند. 🔺 از باب نمونه، اواخر جلد دوم اسفار را بنگرید که ملاصدرا به تثبیت و حل چند بحث عرفانی، از جمله وحدت شخصیه، نفس رحمانی، اعیان ثابته و اسمای الهی می پردازد. مباحث فراوانی از عرفان نظری در کار ملاصدرا برهانی شده است. 🔘 با ظهور صدرالمتألهین، دورۀ سوم عرفان نظری آغاز شد 🔺 دورۀ نخست عرفان نظری، از ابتدا تا ظهور ابن عربی است، که آموزه هایی پراکنده اما نه بسط یافته و عمیق را می توان در آن یافت. دورۀ دوم از زمان ابن عربی تا قرن نهم است که با عبدالرحمان جامی به پایان می رسد. پس از ملاصدرا نیز دورۀ سوم عرفان نظری آغاز می شود و نسلی تازه از محققان حوزۀ عرفان نظری پای به عرصه می گذارند. 🔺 در عین حال التبه عرفان نظری غیر از حکمت متعالیه است. باید در نظر داشت که برای فهم عمیق حکمت متعالیه، لازم است عرفان نظری هم خوانده شود. 📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفه‌ی فلسفه‌ی اسلامی ص 266_272 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آموزش_حکمت_اشراق 💠 #استاد_یزدانپناه 1️⃣ توضیحی در مورد فلسفه اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2508 2️⃣ کلیاتی در باب حکمت اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/2553 3️⃣ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی https://eitaa.com/fvtt_ir/2591 4️⃣ سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان https://eitaa.com/fvtt_ir/2635 5️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2667 6️⃣ جوهره حکمت اشراق / سه جهت تحول در حکمت اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2694 7️⃣ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق) https://eitaa.com/fvtt_ir/2710 8️⃣ تبیین جایگاه منطقی شهود https://eitaa.com/fvtt_ir/2728 9️⃣ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2761 🔟 منابع حکمت اشراق (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2817 1️⃣1️⃣ منابع حکمت اشراق (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2830 2️⃣1️⃣نام‌های به‌کار رفته برای فلسفه سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2845 3️⃣1️⃣حیات حکمت اشراقی پس از سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2866 4️⃣1️⃣کتاب‌شناسی توصیفی آثار اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/2883 5️⃣1️⃣آثار اشراقی پس از شیخ اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2899 6️⃣1️⃣متافیزیک نوری حکمت اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2927 7️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2947 8️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2976 9️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3015 0️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3049 1️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3072 2️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3088 3️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3108 4️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3126 5️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3150 6️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3162 7️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3174 8️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3182 9️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۸) https://eitaa.com/fvtt_ir/3197 0️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۹) https://eitaa.com/fvtt_ir/3205 1️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۰) https://eitaa.com/fvtt_ir/3214 2️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3223 3️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3233 4️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3245 5️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3262 6️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3283 7️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3296 8️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3309 9️⃣3️⃣معاد در حکمت اشراق(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3316 0️⃣4️⃣معاد در حکمت اشراق(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3325 1️⃣4️⃣بازتاب اندیشه متافیزیک نوری(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3333 2️⃣4️⃣بازتاب اندیشه متافیزیک نوری(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3341 3️⃣4️⃣بازتاب اندیشه متافیزیک نوری(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3349 4️⃣4️⃣دیدگاه های ویژه شیخ اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/3357 ⏳ ادامه دارد ... 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آموزش_حکمت_اشراق 💠 #استاد_یزدانپناه 💢بخش 4️⃣4️⃣ 🌐 دیدگاه های ویژۀ شیخ اشراق 🔺 شیخ اشراق، فیلسوفی نوآور است. شاید بتوان آغاز فلسفۀ حقیقی مستقل اسلامی را حکمت اشراق قلمداد کرد. حکمت نوریِ اشراق عمدتاً محصول ذوق و شهود اوست، اما سهروردی نوآوری های خردورزانۀ پر اهمیت و اثر گذار فراوانی نیز دارد. 🔘 گفتار اول: دیدگاه های فلسفی 1️⃣ معقولات ثانوی 🔺 امروزه به صورت رایج مفاهیم را به سه گروه تقسیم می کنند؛ معقولات اُولی، معقولات ثانوی منطقی ومعقولات ثانوی فلسفی. 🔺 معقول اول مفهومی است که وقتی به صورت محمول در گزاره ای قرار می گیرد، انصاف و اتحادِ محکّیِ موضوع به محکّیِ محمول در خارج و عروض و مغایرتِ محکی محمول نسبت به محکی موضوع نیز در خارج صورت می پذیرد؛ برای مثال، در گزاره "جسم سفید است" اتحاد جسم با سفیدی و همچنین مغایرت سفیدی از جسم هر دو در ظرف خارج از ذهن صورت می گیرد. 🔺 مفهومی است که وقتی به عنوان محمول در قضیه ای قرار گرفت، اتصاف و اتحاد موضوع با محمول و همچنین عروض و مغایرت محمول نسبت به موضوع هر دو در ظرف ذهن صورت می گیرد؛ برای مثال، وقتی می گوئیم «انسان کلی است»، کلیت خاصیت ذهنیِ انسانِ ذهنی است. 🔺 مفهومی است که وقتی به صورت محمول در گزاره ای قرار می گیرد، اتصاف و اتحاد موضوع بدان محمول خارجی است، اما مغایرت وصف محمولی با موضوع تنها در ذهن وجود دارد. 🔺 برای مثال، وقتی می گوییم: «خداوند وجوب و ضرورت دارد»، تردیدی نداریم که خداوند در ظرف خارج متصف به ضرورتِ وجود است با این حال، در ظرف خارج چیزی به عنوان "وجوب" وجود ندارد. ذهن است که وصفی مستقل به عنوان وجوب می سازد. 🔘 پیشینه بحث معقول 🔺 در مراحل آغازین فلسفۀ اسلامی، بحث ها به وضوحی که هم اینک در آن قرار داریم نبوده اند. در دورۀ ابن سینا، دو اصطلاح وجود داشته است؛ معقول اول و معقول ثانی. مراد از معقول اول، مفاهیم ماهوی و مراد از معقول ثانی، تنها مفاهیم ثانی منطقی بوده است و مفاهیم فلسفی نه عنوان ویژه ای داشت و نه تعبیر معقول اول یا ثانی در آنها به کار می رفت. با این حال، هیچ گاه ابن سینا هیچ مفهوم فلسفی را با مفاهیم ماهویِ معقول اول، یا معقولات ثانوی منطقی خلط نکرده است و به خوبی متوجّه مغایرت این مفاهیم با هر دو گروه دیگر بوده است. 🔺 پس از ابن سینا، برجسته ترین شاگرد وی بهمنیار گام های جدیدی در این راه برداشته است. وی با توجه به تقسیم مفهوم به دو قسمِ معقول اول و معقول ثانی، روی برخی مفاهیم فلسفی مطالعه کرد. او سه مفهوم فلسفیِ "شیء، ذات و وجود یا موجود" را بررسی و احساس کرد دقیقاً همان ملاک های معقول ثانی را داراست. بنابراین، این قبیل مفاهیم دقیقاً مثل کلیت، جزئیت، جنسیت و نوعیت اند. 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 153_155 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 7️⃣2️⃣جوهر و عرض https://eitaa.com/fvtt_ir/3207 8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم https://eitaa.com/fvtt_ir/3216 9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی https://eitaa.com/fvtt_ir/3227 0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن https://eitaa.com/fvtt_ir/3237 1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت https://eitaa.com/fvtt_ir/3248 2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی https://eitaa.com/fvtt_ir/3264 3️⃣3️⃣حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3272 4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3285 5️⃣3️⃣لوازم حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3300 6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری https://eitaa.com/fvtt_ir/3311 7️⃣3️⃣زمان https://eitaa.com/fvtt_ir/3319 8️⃣3️⃣مواد ثلاث https://eitaa.com/fvtt_ir/3327 9️⃣3️⃣احکام واجب الوجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3335 0️⃣4️⃣احکام ممکن https://eitaa.com/fvtt_ir/3343 1️⃣4️⃣علت و معلول https://eitaa.com/fvtt_ir/3353 2️⃣4️⃣تقسیم‌های علت https://eitaa.com/fvtt_ir/3359 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 💢بخش 2️⃣4️⃣ 🌐 تقسیم های علت 🔺 علت از جهت های گوناگون به اقسامی تقسیم شده است. این تقسیم ها عبارتند از: 1.تقسیم علت به حقیقی و معد؛ 2. تقسیم علت به علت وجود (یا خارجی) و ماهیت (یا داخلی)؛ 3. تقسیم علت به قریب و بعید؛ 4. تقسیم علت به بالذات و بالعرض؛ 5. تقسیم علت به خاص و عام؛ 6. تقسیم علت به کلی و جزئی؛ 7. تقسیم علت به بسیط و مرکب؛ 8. تقسیم علت به بالقوه و بالفعل. 🔺 علت حقیقی، علتی است که وجود معلول به آن وابسته است اما علت معد امری است که زمینه تأثیر علت حقیقی را در معلول فراهم می آورد. 🔺 علت وجود که علت خارجی نیز خوانده می شود، علت فاعلی و غایی را دربر می گیرد و علت ماهیت که علت داخلی هم خوانده می شود، شامل علت های صوری و مادی است. علت بالذات، خود علت شیء است، اما علت بالعرض، امری غیر از علت شیء است که مقارن و همراه علت است. 🔺علت قریب همان علت بی واسطه، و علت بعید علت با واسطه است. 🔘 ضرورت علی_معلولی 🔺 یکی از احکام علت آن است که در مقایسه با معلول، ضروری الوجود است؛ چنان که معلول در مقایسه با علت ضروری الوجود است. منظور از علت در اینجا علت تامه است. ضرورت یادشده در اینجا، ضرورت بالقیاس الی الغیر است و این ضرورت، غیر از ضرورت غیری ممکن الوجود است. 🔺 وجود معلول از آن جهت که معلول است، به علت وابسته است. منظور از علت در اینجا، علت تامه با همه شرایطی است که در علیت آن نقش دارند؛ خواه شرایطی که داخل در ذات علت اند، از قبیل طبیعت شیء یا اراده فاعل و... 🔺 همان گونه که وجود معلول متوقف است بر وجود علت، با همان حالتی که علیت ذات علت را بالفعل می کند، عدم معلول نیز متوقف است بر عدم علتی که بر چنین حالتی است؛ خواه ذات علت وجود داشته باشد، ولی بر آن حالتی که علیتِ علت را بالفعل و تام می کند نباشد، و خواه اصلاً ذات علت وجود نداشته باشد. بدین ترتیب، اگر ذات فاعل موجود باشد و مانعی درکار نباشد، ولی فاعل به تنهایی علت تامه نباشد و به یکی از حالت های یاد شده نیاز باشد، وجود معلول بر وجود آن حالت متوقف خواهد بود. اگر آن حالت موجود شود (یعنی ذات فاعل دارای آن حالت گردد) وجود معلول واجب خواهد شد؛ چون فرض آن بود که وجود معلول فقط بر پیدایش آن حالت برای ذات علت متوقف بود و این حالت نیز حاصل شده است. 🔺 بنابراین، معلول از علت تامه اش تخلف ناپذیر است و با وجود علت تامه، واجب است معلول وجود داشته باشد. 🔺 همان گونه که وجود معلول با وجود علت تامه واجب است، وجود علت تامه نیز با وجود معلول واجب است و معنا ندارد معلول باشد، بی آنکه علت وجود داشته باشد؛ زیرا معلول ذاتاً ممکن الوجود است و با وجود و عدم نسبت یکسان دارد. پس اگر یکی از دو طرف وجود و عدم بر دیگری رجحان پیدا کند، نیازمند مرجحی است که آن طرف را بر دیگری رجحان دهد و این مرجح باید در حال حصول آن ترجیح وجود داشته باشد؛ زیرا اگر مرجح درحال وجود ترجح وجود نداشته باشد، این ترجیح در وجودش بی نیاز از مرجح خواهد بود. از آنجا که مرجح وجود شیء ممکن بر عدمش محال است امر عدمی باشد، پس این مرجح امر ثبوتی است. بنابراین، درحال وجود معلول باید علت نیز که مرجح وجود آن بر عدم است، وجود داشته باشد. 🔺 اگر وجود یا عدم آن حالتی که ذات علت با داشتن آن حالت علت بالفعل می شود دائمی باشد، وجود یا عدم معلول نیز دائمی خواهد بود و اگر قطع باشد، وجود یا عدم معلول نیز موقت خواهد بود. 🔺 اگر فرض شود علت تامه ای وجود دارد که ازلی و ابدی است و هیچ تغییر حالتی نمی پذیرد و معلولی دارد، وجود آن معلول همراه از سوی او واجب خواهد بود. گرچه این معلول را به دلیل آنکه مسبوق به عدم نیست، معلول و مفعول ننامند؛ زیرا با روشن بودن حقیقت امر، مضایقه ای در نام گذاری نیست. 📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 214_216 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آموزش_حکمت_اشراق 💠 #استاد_یزدانپناه 1️⃣ توضیحی در مورد فلسفه اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2508 2️⃣ کلیاتی در باب حکمت اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/2553 3️⃣ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی https://eitaa.com/fvtt_ir/2591 4️⃣ سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان https://eitaa.com/fvtt_ir/2635 5️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2667 6️⃣ جوهره حکمت اشراق / سه جهت تحول در حکمت اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2694 7️⃣ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق) https://eitaa.com/fvtt_ir/2710 8️⃣ تبیین جایگاه منطقی شهود https://eitaa.com/fvtt_ir/2728 9️⃣ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2761 🔟 منابع حکمت اشراق (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2817 1️⃣1️⃣ منابع حکمت اشراق (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2830 2️⃣1️⃣نام‌های به‌کار رفته برای فلسفه سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2845 3️⃣1️⃣حیات حکمت اشراقی پس از سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2866 4️⃣1️⃣کتاب‌شناسی توصیفی آثار اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/2883 5️⃣1️⃣آثار اشراقی پس از شیخ اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2899 6️⃣1️⃣متافیزیک نوری حکمت اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2927 7️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2947 8️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2976 9️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3015 0️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3049 1️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3072 2️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3088 3️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3108 4️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3126 5️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3150 6️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3162 7️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3174 8️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3182 9️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۸) https://eitaa.com/fvtt_ir/3197 0️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۹) https://eitaa.com/fvtt_ir/3205 1️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۰) https://eitaa.com/fvtt_ir/3214 2️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3223 3️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3233 4️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3245 5️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3262 6️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3283 7️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3296 8️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3309 9️⃣3️⃣معاد در حکمت اشراق(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3316 0️⃣4️⃣معاد در حکمت اشراق(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3325 1️⃣4️⃣بازتاب اندیشه متافیزیک نوری(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3333 2️⃣4️⃣بازتاب اندیشه متافیزیک نوری(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3341 3️⃣4️⃣بازتاب اندیشه متافیزیک نوری(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3349 4️⃣4️⃣دیدگاه های ویژه شیخ اشراق (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3357 5️⃣4️⃣دیدگاه‌های ویژه شیخ اشراق (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3361 ⏳ ادامه دارد ... 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آموزش_حکمت_اشراق 💠 #استاد_یزدانپناه 💢بخش 5️⃣4️⃣ 🌐 دیدگاه های ویژۀ شیخ اشراق 🔘 گفتار اول: دیدگاه های فلسفی 1️⃣ معقولات ثانوی 🔘 دیدگاه شیخ اشراق در بارۀ معقولات ثانوی 🔺 شیخِ اشراق همان مسیری را ادامه داد که بهمنیار شروع کرده بود. وی تقریباً کار نیمه تمام بهمنیار را به پایان برد و به نظریه ای کامل در باب مفاهیم فلسفی دست یافت. سهروردی نه تنها ذات و شیء و وجود (یا موجود) را معقول ثانی _با همان برداشت از مفهوم منطقی_ دانست، بلکه وجود، وحدت، وجوب، امکان، امتناع، ماهیت و حقیقت، همگی را مفاهیمی صرفاً ذهنی تلقی کرد که دقیقاً مانند کلی، جزئی، جنس و نوع، نحوۀ وجودشان یکسان است. 🔺اول، روندی است که حکمای مشاء پس از ابن سینا، پی گرفته بودند و به صورت ویژه مرادش بهمنیار است. 🔺 دوم، دقت در مفهوم جزئی است. وقتی می گوییم "تیمور در خارج جزئی است" با آنکه حکم از آن خارج است، ولی محمولِ جزئیّت در خارج وجود ندارد. البته الآن برای ما روشن است که جزئی" مشترک لفظی میان جزئی منطقی و جزئی فلسفی است. وقتی می گوییم "تیمور در خارج جزئی است"، جزئی فلسفی _که همان تشخّص است_ مراد است، ولی مفهوم جزئی در مقابل مفهوم کلّی، مفهومی منطقی است و هیچ گاه در خارج تحقق ندارد. 🔺 سومین دلیل شیخِ اشراق مفهوم ممتنع است. وی می گوید: هیچ تردیدی وجود ندارد که محمول امتناع، دربارۀ اشیا به لحاظ ظرف واقع و خارج است. وقتی می گوییم "اجتماع نقیضین محال است" درباره واقعیت خارج حکم کرده ایم . با این حال نمی توان کمترین تردیدی روا داشت که امتناع در خارج واقعیتی ندارد و صرفاً ساخته ذهن است. 🔺 چهارمین دلیل سهروردی، قاعده ای فلسفی است که وی بدان توجّه کرده است. وی در مبحث مغالطات معتقد است بسیاری از مشاییان گرفتار مغالطه ذهن و عین اند؛ یعنی آنچه را مربوط به ذهن است به خارج نسبت می دهند. برای جلوگیری از این مغالطه سهروردی قاعده و ضابطه ای بدین مضمون مطرح می کند که؛ «کل ما یلزم من وجوده تکرّر فهو امر ذهنی اعتباری». 🔘 اشکال به نظر شیخ اشراق 🔺 مهم ترین اشکال آن است که اگر مفاهیم فلسفی ساخته و پرداخته ذهن باشند، باید بتوان هریک از مفاهیم فلسفی را به هر موضوعی نسبت داد. 🔘 پاسخ شیخ اشراق به این اشکال 🔺 شیخِ اشراق در پاسخ تقریباً به نقطه ای می رسد که به راحتی می تواند از آنجا گام مهم تری بردارد و به نوعی از تفکیک میان مفاهیم فلسفی و مفاهیم منطقی دست یابد، اما او این کار را نکرده است. 🔺 وی می گوید: آیا جزئی مفهومی ذهنی نیست؟! همۀ مشاییان قبول دارند که جزئی، یک مفهوم منطقی و ذهنی است. با این حال، ما نمی توانیم مفهوم جزئی را بر هر ماهیتی حمل کنیم و نسبت دهیم. نمی توانیم بگوییم "انسان جزئی است". ماهیت موضوع باید شایستگی انتساب مفهومِ ذهنی را داشته باشد. خصوصیت های ماهیت های مختلف در انتساب احکام ذهنی تعیین کننده است. ما نمی توانیم انسان را ممتنع و اجتماع نقیضین را ممکن بدانیم، با آنکه قطعاً امتناع امری ذهنی است. 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 156_159 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 7️⃣2️⃣جوهر و عرض https://eitaa.com/fvtt_ir/3207 8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم https://eitaa.com/fvtt_ir/3216 9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی https://eitaa.com/fvtt_ir/3227 0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن https://eitaa.com/fvtt_ir/3237 1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت https://eitaa.com/fvtt_ir/3248 2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی https://eitaa.com/fvtt_ir/3264 3️⃣3️⃣حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3272 4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3285 5️⃣3️⃣لوازم حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3300 6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری https://eitaa.com/fvtt_ir/3311 7️⃣3️⃣زمان https://eitaa.com/fvtt_ir/3319 8️⃣3️⃣مواد ثلاث https://eitaa.com/fvtt_ir/3327 9️⃣3️⃣احکام واجب الوجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3335 0️⃣4️⃣احکام ممکن https://eitaa.com/fvtt_ir/3343 1️⃣4️⃣علت و معلول https://eitaa.com/fvtt_ir/3353 2️⃣4️⃣تقسیم‌های علت https://eitaa.com/fvtt_ir/3359 3️⃣4️⃣امتناع دور و تسلسل https://eitaa.com/fvtt_ir/3363 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 💢بخش 3️⃣4️⃣ 🌐 امتناع دور 🔺 دور در علیت محال است. به این معنا که معلول، علتِ علت خود باشد. مثلاً «الف» علت «ب» باشد و «ب» نیز علت «الف» باشد. اگر این امر بی واسطه باشد، دور، دور مصرّح نامیده می شود، ولی اگر میان علت و معلول واسطه ای در کار باشد، مثلاً «الف» علت «ب» باشد و «ب» علت «ج» باشد و «ج» علت «الف» باشد دور مضمر نامیده می شود. 🔘 استدلال بر امتناع دور 🔺 لازمۀ دور در علیت آن است که هر یک از حلقه های دور، هم علت وجود خود باشد و هم معلول خود؛ زیرا دور به این معناست که یک شیء علت چیزی باشد که آن چیز علت آن شیء است و علتِ علت شیء، علت شیء است. پس شیء باید علت خودش باشد. 🔺 افزون بر این، اگر چیزی معلول شیء دیگری باشد، لازم است پس از حصول آن شیء دیگر تحقق یابد (یعنی همواره معلول متأخر از علت است)؛ درحالی که در دور، وجود معلول متوقف است بر وجود شیئی که بعد از معلول موجود می شود؛ ولی تحقق چنین موجودی محال است. چیزی که چیز دیگر را ایجاد می کند، لازم است خود در مرتبه قبل موجود باشد؛ حال آنکه وجود این شیء متوقف است بر وجود چیزی که بعد از وجودش تحقق می یابد؛ یعنی لازمه دور، تقدّم شیء بر خود است. 🔘 امتناع تسلسل 🔺تسلسل نامتناهی علل محال است. منظور آن است که سلسله علت ها و معلول ها به علتی که معلول نباشد، نینجامد. 🔘 استدلال بر امتناع تسلسل 🔺اگر چیزی را معلول علتی فرض کنیم و آن علت نیز معلول علتی دیگر باشد، با سلسله ای مرکب از سه امر مواجه می شویم: 1. معلول اخیر که دارای این ویژگی است که معلول است و علت نیست؛ 2. متوسط که دارای این ویژگی است که معلول قبلی و علت امر بعدی است؛ 3. طرف دیگر که دارای این ویژگی است که علت آن دو است و معلول چیزی نیست. اگر این سلسله را نامتناهی فرض کنیم، همۀ اجزای آن در حکم امر متوسط خواهند بود و ویژگی آن، یعنی برای امر بعدی و معلولیت برای امر قبلی را خواهند داشت. اکنون کل این سلسله را در نظر می گیریم و دربارۀ آن می گوییم: این سلسله یا به علتی نامعلول در خارج از سلسله مستند است و آن علت نامعلول، علت کل این سلسله است. پس این سلسلۀ نامتناهی، منتهی شده است به علتی نامعلول، و متناهی است نه نامتناهی، و یا آنکه کل این سلسله به چنین علتی نیاز ندارد. در این صورت، کل سلسله در حکم وسط نخواهد بود و ویژگی معلولیت برای قبلی (و علیت برای بعدی) را نخواهند داشت؛ یعنی واجب بالذات خواهد بود. پس این سلسله با منتهی شدن به واجب الوجود بالذات متناهی خواهد بود، نه نامتناهی. 📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 217_222 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac