✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️کدام یک از آیات قرآن به «آيه حكمت» معروف است و در شأن چه كسی نازل شده است؟ 🔹در آيه ۲۶۹ سوره «بقره» مى خوانيم: «يُؤتِى الْحِكْمَةَ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُؤتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اوتِىَ خَيْراً كثيراً؛ خداوند #دانش و #حكمت را به هركس بخواهد [و شايسته باشد] مى دهد و به هر كس دانش داده شود خير فراوانى داده شده است». حاكم حسكانى در «شواهد التنزيل» از ربيع بن خيثم نقل مى كند كه نام #على (عليه السلام) را نزد او بردند، گفت: «لَمْ اَرِهِم يَجِدُونَ عَلَيْهِ فى حُكْمِهِ وَ اللهُ تَعالى يَقُول وَ مَنْ يُؤتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اوتِىَ خَيْراً كَثيراَ؛ نديدم كسى از مردم بتواند ايرادى بر حكم و داورى آن حضرت بگيرد و خداوند متعال مى گويد كسى كه دانشى به او داده شده است خير فراوانى به او داده شده است». [۱] 🔹در همان كتاب چند حديث ديگر به همين معنى يا نزديك به آن نقل شده است. در ضمن از ابن عباس نيز نقل مى كند كه #پيامبر_اكرم (ص) فرمود: «مَن اَرادَ اَن يَنْظُرَ اِلى اِبْراهِيْمَ فى حِلْمِهِ وَ اِلى نُوْحِ فى حِكْمَتِهِ وَ اِلى يُوسُفَ فى اِجْتِماعِهِ فَلْيَنْظُر اِلى عَلىِّ بْنِ اَبى طالِب؛ كسى كه مى خواهد به ابراهيم در حلمش، و به نوح در حكمتش، و به يوسف در مردم داريش بنگرد؛ نگاه به #على‌بن‌ابیطالب (ع) كند». [۲] 🔹و در جاى ديگر از ابى العمراء نقل مى كند كه: ما نزد پيامبر (ص) بوديم، #على (ع) به سوى ما آمد، رسول خدا (ص) فرمود: «مَنْ سَرَّهُ اَنْ يَنْظُرَ اِلى آدَمَ فى عِلْمِهِ وَ نُوح فى فَهْمِهِ وَ اِبْراهيمَ فى خُلَّتِهِ فَلْيَنْظُر اِلى عَلِىِّ بْن اَبيطالب؛ كسى كه خشنود مى شود كه به آدم (ع) در علمش نگاه كند و به نوح (ع) در فهمش و به ابراهيم در مقام خليل اللّهی اش پس نگاه به #على‌بن‌ابیطالب (ع) كند [كه همه اين صفات در او جمع است]». [۳] و نيز از عبدالله بن عباس نقل مى كند كه نزد رسول خدا (ص) بودم، درباره #على (ع) از او سؤال شد فرمود: «قُسِّمتِ الْحِكْمَةُ عَشَرَةِ اَجْزاءَ فَاُعْطِىَ عَلى تِسْعَةُ اَجْزاءَ وَ اُعْطِىَ النّاسُ جُزْءً واحِداً؛ #دانش و #حكمت به ده قسمت تقسيم شده، نه قسمت آن به #على (ع) داده شده و يك قسمت آن به همه مردم». [۴] 🔹اين تعبيرات به خوبى نشان مى دهد كه در امت اسلامى بعد از #پيامبر_اكرم (ص) كسى در علم‌ و دانش و حكمت، به پاى #امام_على (ع) نمى رسد، و از آنجا كه مهم‌ترين ركن امامت، علم و حكمت است، لايق ترين فرد براى #امامت و #خلافت بعد از پيامبر گرامى اسلام (ص) او بوده است. در صحيح ترمذى نيز آمده است كه پيامبر اكرم (ص) فرمود: «اَنَا دارُ الْحِكْمَةِ وَ عَلِىٌّ بابُها؛ من خانه دانشم و #على (ع) درب آن خانه است». [۵] مسلّم است كه هر كسى بخواهد وارد خانه اى شود بايد از در وارد گردد، همانگونه كه قرآن مجيد نيز دستور داده است: «وَ أتُوا الْبُيُوتَ مِنْ اَبْوابِها؛ و از در خانه ها وارد شويد». [بقره، ۱۸۹] بنابراين هر كس مى خواهد به خزائن علم و دانش پيامبر اسلام (ص) راه يابد، بايد از #على (ع) آغاز كند و كليد اين گنجينه را از او بطلبد. پی نوشت‌ها؛ [۱] شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، حسكانى، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى، چ اول، ج ‏۱، ص ۱۳۸، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۵۰ [۲] همان، ص ۱۳۷، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۴۷ [۳] همان، ص ۱۰۰، [سوره بقره، آيه ۳۱]، ح ۱۱۶ [۴] همان، ص ۱۳۵، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۴۶ [۵] الجامع الصحيح سنن الترمذي، محمد بن عيسى أبو عيسى الترمذی السلمی، دار إحياء التراث العربی، بی تا، ج ۵، ص ۶۳۷، كتاب المناقب، باب مناقب على بن ابيطالب، ح ۳۷۲۳ 📕پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، چ ششم، ج ۹، ص ۲۷۱ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #امام_علی #امیرالمؤمنین @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

⭕️پيامبر اکرم صلی الله عليه و آله: 🔸ولايَةُ عَلِی بنِ أبیطالِبٍ وِلايَةُ اللهِ و حُبُّهُ عِبادَةُ اللهِ وَ اتِّباعُهُ فَريضَةٌ مِنَ اللهِ. 🔹ولايت #على‌بن‌ابيطالب (ع) ولايت خدا، و محبّت او، عبادت خدا و پيروى از او فريضه‌اى از جانب خدا است. 📕بشاره المصطفی، ص ۱۶ #پيامبر_اکرم #امام_علی #اميرالمؤمنين @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️طبق روایات و تفاسیر اهل سنت «آيه انفاق» در شأن چه کسی نازل شده است؟ 🔹در «آيه ۲۷۴ سوره بقره» می خوانیم:  «اَلَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوالَهُمْ بِاللَّيلِ وَ النَّهارِ سِرّاً وَ عَلانِيَةً فَلَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لَا خوفٌ عَلَيْهِمْ وَ لَا هُمْ يَحْزَنُونَ؛ کسانی که #اموالشان را در شب و روز و پنهان و آشکار #انفاق می کنند، برای آنان نزد پروردگارشان #پاداشی_شایسته و مناسب است؛ و نه بیمی بر آنان است و نه اندوهگین می شوند.». بدون شك مفهوم آيه كلّى و جامع است و تشويق به #انفاق در راه خدا در اشكال مختلف است، آشكارا و پنهان، در شب و روز، و به كسانى كه #انفاق مى كنند #بشارت_عظيمى مى دهد که هم #پاداششان نزد پروردگارشان بزرگ است و هم [اين كه] #خوف و اندوهى از گذشته و آينده نخواهند داشت؛ 🔹ولى از روايات اسلامى استفاده مى شود كه فرد شاخص آن، امیرالمؤمنین #امام_على (عليه السلام) است؛ زيرا در #شأن_نزول اين آيه، #روايات_بسيارى وارد شده كه نشان مى دهد نخستين بار درباره #امام_على (عليه السلام) نازل گشت. ابن عبّاس مى گويد: اين آيه درباره #على‌بن‌ابيطالب (عليه السلام) نازل شد؛ او فقط چهار درهم داشت، درهمى را در #شب، درهمى را در #روز، درهمى را #آشكارا و درهمى را #پنهان در راه خدا #انفاق كرد. #رسول_خدا (ص) فرمود: «ما حَمَلَكَ عَلى هذا؟؛ چه چيز تو را بر اين كار واداشت؟»، عرض كرد: «حَمَلَنى عَلَيْها رَجاءَ اَنْ اَسْتَوجِبُ عَلَى اللهِ ماوَعَدَنى؛ براى اين بود كه وعده اى را كه خدا به من داده است استحقاق پيدا كنم»؛ رسول خدا (ص) فرمود: «اَلا ذلِكَ لَكَ؛ آگاه باش كه اين وعده درباره تو تحقّق يافت»؛ در اين هنگام #آيه_فوق نازل گشت. 🔹اين حديث را حاكم حسكانى در «شواهد التنزيل» به اضافه هفت حديث ديگر! به همين مضمون از طرق مختلف آورده است. [۱] سيوطى در «الدّرالمنثور» از طرق متعدّد، همين مضمون را از ابن عبّاس نقل مى كند، كه اين #آيه درباره #على‌بن‌ابيطالب (عليه السلام) نازل شده؛ #علی (عليه السلام) چهار درهم داشت، درهمى را در شب، درهمى را در روز، درهمى را پنهان و درهمى را آشكارا #انفاق كرد و اين آيه نازل شد. [۲] معنى اين حديث آن است كه #امام_على (عليه السلام) براى جلب خشنودى خداوند بوسیله #مسأله_انفاق از هر درى وارد مى شدند؛ اوّلا: آنچه در بساط داشت در راه خدا انفاق كرد، ثانياً در شب و در حال مختلف (پنهان و آشكار) انفاق كرد و در روز نيز در دو حالت مختلف (پنهان و آشكار) انفاق نمود. 🔹اين #ايثار و #اخلاص آميخته با اشتياق فراوان براى جلب #رضای_خداوند از هر طريق ممكن، مقبول درگاه الهى واقع شد و آيه شريفه نازل گشت. از كسانى كه روايت فوق را نقل كرده اند، محبّ الدين طبرى در «ذخائر العقبى» و سبط بن جوزى در «تذكره» و علامه گنجى در «كفاية الطّالب» و مفسّر معروف قرطبى در تفسيرش و گروهى ديگر اين حديث را به عين همان عبارت يا با تفاوت مختصرى در كتاب هاى خود آورده اند. شبلنجى در «نورالابصار» و شيخ سليمان قندوزى در «ينابيع المودة» نيز آن را ذكر كرده اند. نويسنده فضائل الخمسه در كتاب خود اين حديث را از گروه ديگرى نيز نقل مى كند از جمله ابن اثير در «اسد الغابه» و ابن حجر در «الصّواعق المحرقه» و واحدى در «اسباب النّزول». 🔹اين احاديث را با جمله اى از ابن ابى الحديد معتزلى پايان مى دهيم. او به هنگام برشمردن صفات والاى #امام_علی (عليه السلام) هنگامى كه به مسأله جود و سخاوت مى رسد، بعد از اشاره به آيات سوره «هَل آتى» مى گويد: «وَ رَوَى الْمُفَسِّرونَ اَنَّهُ لَم يَمْلِكْ اِلاّ اَرْبَعَةَ دَراهِمَ، فَتَصَدَّقَ بِدِرْهَم لَيْلا، وَ بِدِرْهَمِ نَهاراً، وَ بِدِرْهَمِ سِرّاً، وَ بِدِرْهَمِ عَلانِيَةً، فَاَنْزِلَ فيهِ اَلَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوالُهُمْ...؛ مفسّران نقل كرده اند كه #على (علیه السلام) فقط چهار درهم داشت، درهمى را در #شب و درهمى را در #روز، درهمى #پنهانى و درهمى #آشكار #انفاق كرد و خداوند اين آيه را درباره او نازل فرمود». [۳] اين تعبير نشان مى دهد كه مسأله در ميان مفسّران مورد اتفاق يا لااقل مشهور است. پی نوشت‌ها؛ [۱] شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، حسكانى، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى، ۱۴۱۱ ق، چ اول، ج ‏۱، ص ۱۴۰ [۲] الدرالمنثور فى تفسير المأثور، سيوطى، كتابخانه آية الله مرعشى نجفى، قم، ۱۴۰۴ ق، ج ‏۱، ص ۳۶۳ [۳] شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحديد، کتابخانه آية الله مرعشى نجفى، قم،‏ ۱۴۰۴ ق، چ اول، ج ‏۱، ص ۲۱ 📕پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، با همکاری جمعی از فضلا و دانشمندان، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۸۶ ش، چ ششم، ج ۹، ص ۳۷۵ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #امام_علی #امیرالمؤمنین #انفاق @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️بر اساس روایات اهل سنت منظور از «صراط المستقيم» در سوره فاتحه چيست؟ 🔹در «ششمين آيه #سوره_حمد» كه شبانه روز در نمازها قرائت می شود به خداوند عرضه مى داريم: «اِهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقيمَ»؛ (ما را به #راه_راست هدايت كن)، راهى كه ما را به تو و به آنچه موجب #رضاى تو است برساند، راهى جداى از راه كسانى كه #غضب تو آنها را فرو گرفته و همچنين جداى از راه #گمراهان. آری خدايا ما را هم به اين راه هدايت فرما و هم در اين راه ثابت و پايدار و برقرار دار. 🔹بى شك #صراط_مستقيم مفهوم بسيار وسيع و گسترده اى دارد و لذا بعضى آن را به معنى #اسلام و بعضى #قرآن و بعضى #پيامبر (ص) و #امامان_راستين (علیهم السلام) و بعضى به #آيين_الله و بعضى به معنى «راه و روش انبياى الهى (علیهم السلام)» تفسير كرده اند كه هر كدام از اينها مى تواند بخشى از مفهوم وسيع آيه را تشكيل دهد. ولى در روايات متعّددى كه به طرق مختلف از #پيامبر_اكرم (ص) نقل شده است، انگشت روى يكى از بارزترين مصاديق آن گذاشته شده؛ و آن راه و روش #على‌بن‌ابيطالب (ع) و يا #محمّد و #آل_محمّد (ص) است. 🔹حاكم حسكانى در «شواهد التّنزيل» از جابر بن عبدالله انصارى از #پيامبر_اكرم (ص) نقل مى كند كه فرمود: «اِنَّ اللهَ جَعَلَ عَلِيّاً وَ زَوْجَتَهُ وَ اَبْنائَهُ حُجَجُ اللهِ عَلى خَلْقِهِ وَ هُمْ اَبْوابُ الْعِلْمِ فى اُمَّتى، مَنْ اِهْتَدى بِهِم هُدِىَ اِلى صِراط مُسْتَقيم»؛ [۱] (خداوند #على (ع) و همسرش [فاطمه زهرا (س)] و فرزندان او را #حجّتهاى_الهى بر خلقش قرار داده و آنها #درهای_علم در #امّت من هستند؛ هر كس به وسيله آنها #هدايت شود، به #صراط_مستقيم هدايت شده است). 🔹و در حديث ديگرى از ابن عبّاس از #رسول_خدا (ص) چنين نقل مى كند كه به #على‌_بن_ابيطالب (ع) فرمود: «اَنْتَ الطَّريقُ الْواضِحُ وَ اَنْتَ الصِّراطُ الْمُسْتَقيمُ وَ اَنْتَ يَعْسُوبُ الْمُؤمِنينَ!»؛ [۲] (تو راه روشن و #صراط_مستقيم و رهبر مؤمنان هستى). همچنین در حديث سوّمى از ابن عبّاس نقل مى كند كه در تفسير «اِهْدِنَا الصِّراطَ المُسْتَقيم» مى گفت:  «قُولُوا ـ مَعاشِرَ الْعِبادِ ـ اِهْدِنا اِلى حُبِّ النَّبِىِّ وَ اَهْلَ بَيْتِهِ!»؛ [۳] (اى بندگان خدا بگوئيد خدايا ما را به #محبّت پيامبر و #اهل_بيت او هدايت كن). 🔹در حديث چهارمى از ابوبريده در ذيل اين آيه نقل مى كند كه گفت: «منظور، #صراط_محمّد (ص) و #آل او است». [۴] اين حديث را علامّه ثعلبى در تفسيرش نيز آورده است. [۵] شيخ عبيدالله حنفى در كتاب «ارجح المطالب» نيز آن را از ابوهريره نقل كرده است. [۶] در حديث پنجمى كه در «شواهد التّنزيل» آمده از عبدالرّحمن بن زيد از پدرش در تفسير آيه «صِراطَ الَّذينَ اَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ» نقل مى كند كه گفت: «هَوَ النَّبِىُّ وَ مَنْ مَعَهُ وَ عَلِىُّ بْنُ اَبى طالِب وَ شيعَتُهُ». [۷] 🔹در منابع شيعه و پيروان مكتب اهل بيت نيز روايات متعدّدى در اين زمينه وارد شده، از جمله در روايتى از امام صادق (ع) در تفسير «صِراطَ الَّذينَ اَنْعَمْتَ عَلَيْهِم» آمده است كه فرمود: «يَعْنى مُحَمَّداً وَ ذُرِّيَّتَهُ»؛ [۸] (مقصود #محمّد (ص) و #ذريه او (عليهم السلام) است). به اين ترتيب #بارزترين و روشن‌ ترين مصاديق #صراط_مستقيم، #راه_پيامبر (ص) و #امام_علی (ع) و فرزندان #معصوم او از نسل #حضرت_فاطمه (س) است كه هر كس دست به دامن ولاى آنها زند و در خطّ آنها حركت كند، قدم در #راه_مستقيمى گذارده است كه او را به خدا نزديك و از #گمراهى و انحراف دور مى سازد. ● #مآخذدرمنبع‌موجوداست 📕پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، دارالکتب الاسلامیه، چ ششم، ج ۹، ص ۴۰۹ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #امام_علی #امیرالمؤمنین @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد