💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 7️⃣2️⃣
🌐 مراتب هستی در متافیزیک نوری (6)
3️⃣ انوار قاهرۀ طولی
🔺 سهروردی در ادبیات ویژه خود از عقول و مجردات تام به «انوار قاهره» یاد می کند. در نظر او انوار قاهره یا همان عقول، دو گونه اند؛ یک دسته از آنها در ساختار تشکیک طولی (عِلّی و معلولی) بر یکدیگر مترتب اند و دسته دیگر با آنکه متکثر هستند و چه بسا در مقایسه با یکدیگر شدید و ضعیف باشند، اما شکل علت و معلول مترتب بر هم نیستند و از همین منظر نسبت به هم حالت عَرضی دارند. شیخ اشراق از گروه دوم به «انوار قاهره عرضی» ، «مُثُل نوری»، «ارباب انواع» و همانند اینها یاد کرده است اما از گروه نخست با نام های «انوار قاهره طولی»، «اصول اعلون»، «انوار قاهرۀ اصول»، «انوار قاهره اعلون» و «انوار قاهره مترتّبه» و غیر آن یاد می کند.
🔘 «تعداد انوار قاهرۀ طولی»
🔺 مشاء، عقول طولی را منحصر در ده عقل می داند. دلیل حکمای مشاء در این مدّعا به نگاه ویژه آنها به طبیعیات، به ویژه، مسئله افلاک باز می گردد.
🔺 حکمای مشایی پس از عالَم عناصر معتقد به نُه فلک از فلک عمر تا فلک اطلس به عنوان فلک نهم، محددالجهات و جسم کل بوده اند.
🔺 شیخ اشراق با آنکه بنا ندارد به طور جدی نگاه مشاء به افلاک را به چالش بکشاند، اما بر اساس همان نگاه مشاء، در دو نقطه بر حکمت مشایی هجوم می برد. از یک سو، عقل فعّال و جهات موجود در آن را در تأمین کثرت های گستردۀ عالم عناصر (مادون فلک قمر) کافی نمی داند و از همین رو، مسئله ارباب انواع و عقول عرضی را مطرح می سازد.
🔺 از سویی دیگر ذهن خود را متوجه فلک ثوابت می کند. این فلک بر خلاف افلاک پایین تر که هریک مشتمل بر یک کوکب اند و خلاف فلک نُهم که اطلس، بی نقش و بی ستاره است، دارای کواکب بی شمار است.
🔺 سهروردی می گوید: عقل ثانی با حداکثر اشتمال بر سه جهت مختلف، چگونه می تواند فلک هشتم را با این همه کثرت ها تحت پوشش علّیتی قرار دهد و منشأ آنها باشد. افزون بر آنکه چه بسا میان فلک هشتم و فلک اطلس افلاک دیگری نیز موجود باشند و ما خبری از آنها نداشته باشیم. این نکته شیخ اشراق را وا می دارد تا تعداد عقول را منحصر در ده عقل نداند و آنها را بسی بیش از این مقدار دانسته و شمار آنها را نامعلوم بداند.
🔘 فرایند علیت در میان قاهرۀ طولی و موجودات مادون
🔺 سهروردی تعداد عقول را به حدّی می داند که براساس «مشاهده ها» و «اشراق» و «امتزاج میان اشراق ها» بتواند هم کثرت ثوابت و هم کثرت ارباب انواع را سامان دهد.
🔺 شیخ اشراق سه فرایند را مطرح می سازد:
🔺 اول، هر عقل طولی به لحاظ جهت قوّت خود، یعنی مشاهده عقل مافوق و در نهایت مشاهدۀ نورالانوار (یعنی جهت وجوب بالغیر)، یا به لحاظ شکل گیری اشراق و شعاعی شدید از او (از این منظر) موجب تحقق عقل طولی پسین می شود.
🔺دوم، اشراقات و سوانح عقول طولی _ اعم از شدید و ضعیف_ در امتزاج های بسیار متنوّع که میان آنها و به لحاظ جهات استغنا و قهر و محبت صورت می گیرد، ارباب انواع را سامان می بخشد
🔺 سوم، اشراقات و سوانح عقول طولی به ویژه اشراقات نازله و ضعیف در امتزاج های بسیار متنوع میان خود، و به لحاظ جهت فقر موجب شکل گیری ستارگان فلک هشتم، خودِ فلک هشتم و صورت های فلکی در این فلک و همانند آن می شوند.
📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 90_93
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
1️⃣ اهمیت حکمت مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2517
2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2561
3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2594
4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2616
5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2638
6️⃣ علوم و اقسام آن (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2677
7️⃣ علوم و اقسام آن (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2715
8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2848
9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2869
🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2886
1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2902
2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2930
3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2950
4️⃣1️⃣هستیشناسی در فلسفه مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2982
5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3026
6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3053
7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3078
8️⃣1️⃣ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3093
9️⃣1️⃣اصالت وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3113
0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3133
1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3154
2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3164
3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3176
⏳ ادامه دارد ...
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
💢بخش 3️⃣2️⃣
🔘 علت تشخص ماهیت
🔺 ماهیت را به چند اعتبار می توان ملاحظه کرد: ماهیت بشرط شیء یا ماهیت مخلوطه، ماهیت بشرط لا یا ماهیت مجرده، ماهیت من حیث هی هی یا ماهیت لابشرط.
🔘 حقیقت اشیاء، ماهیت لابشرط
🔺 جایگاه ماهیت مجرده (یا بشرط لا) در ذهن است و قابل صدق بر کثیرین و کلی است. ماهیت بشرط شیء، همان شیء طبیعی است که در خارج معروض عوارض قرار گرفته است و به نحو جزئی وجود دارد. ماهیت بشرط شیء، فرد خارجی ماهیت من حیث هی هی، و امری جزئی است. در نظر مشائیان، ماهیت من حیث هی هی و لابشرط اعتباری از ماهیت است که هم در خارج و ضمن فرد خارجی موجود است و هم در ذهن و به صورت عاری از عوارض.
🔺 آنچه ماهیت و حقیقت اشیاء را تشکیل می دهد، همان ماهیت لابشرط است که کلی طبیعی نیز نامیده می شود.
🔺 کلی طبیعی، ماهیت من حیث هی هی است و فقط ذاتیات آن در آن لحاظ شده و هیچ یک از عوارض خارج از ذات در آن ملاحظه نشده است. از این رو، کلی طبیعی فی حد ذاته، نه موجود است و نه معدوم، نه کلی است و نه جزئی. اگر موجودیت جزء ذات ماهیت من حیث هی باشد، ماهیت من حیث هی باید همواره موجود باشد و اگر عدم جزء ذات آن باشد، باید همواره معدوم باشد.
🔘 صورت مسئله
🔺 ماهیت من حیث هی هی که نه کلی است و نه جزئی، چگونه در خارج به نحو امر متشخص و جزئی موجود می شود؟
🔘 تشخص به وسیله عوارض
🔺 در آثار مشائیان، تصریح شده است که تشخص به وسیله عوارض خاص حاصل می شود و معمولاً وضع، أین و متی به عنوان عوارض مشخصه معرفی شده اند.
🔘 شخص به وجود
🔺 با آنکه در سخنان فارابی و ابن سینا عبارت هایی وجود دارد که در آنها تشخص به برخی از عوارض شیء دانسته شده، در عین حال عبارت هایی نیز در آثار آنها یافت می شود که تشخص را مساوق وجود گرفته است.
🔺 ولی مشائیان از جمله ابن سینا و فارابی در موارد گوناگونی تصریح کردند ماهیت به وسیلۀ عوارض خاصی تشخص می یابد، پژوهشگران متوجه راز این اختلاف ظاهری در عبارت ها نشدند تا اینکه صدرامتألهین شیرازی متوجه این حقیقت شد و توضیح داد که آنچه موجب تشخص ماهیت می شود، وجود آن است و عوارض، فقط موجب امتیاز ماهیت از غیر می شوند.
🔘 نظر صدرا
🔺 صدرالمتألهین میان تمیز و تشخص تفکیک کرده، سبب تمیز را عوارض دانسته، ولی سبب تشخص را، با الهام از سخنان فارابی، وجود دانسته است.
🔘 فرق تشخص و تمیز
🔺 در تشخص از خاص شدن و ممتنع الشرکه گردیدن یک موجود جست و جو می کنیم، ولی در مسئله تمایز و تکثر افراد یک ماهیت، از چگونگی پیدایش افراد و اشخاص متعدد و متمایز از یک ماهیت واحد می پرسیم.
🔺 این تعین و تشخص و وجود فردی، یا ناشی از ذات شیء است یا ناشی از ذات شیء نیست. در صورت نخست، آن شیء متشخص به شخص واحد خواهد بود و ممتنع است اشخاص کثیر داشته باشد. اگر تشخص و تعین فردی آن شیء ناشی از ذات شیء نباشد، پس ناشی از امر بیرونی خواهد بود. بنابراین، تشخص و تعین فردی آن شیء معلول غیر خواهد بود و آن غیر، یعنی علت، آن شیء را یا بدون ماده متشخص و متعین می کند، یا در ماده متشخص و متعین می کند. اگر بدون ماده متشخص و متعین کند، یعنی علت ایجادی آن شیء را ایجاد کند، اما نه در ماده، باز هم آن شیء متشخص به شخص واحد خواهد شد، و اگر آن شیء را در ماده ایجاد کند، با توجه به اینکه آن شیء در ماده و به سبب ماده می تواند عوارض گوناگون را بپذیرد، می تواند در قالب اشخاص کثیر به وجود آید.
📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 121_125
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی
💠 #استاد_امینی_نژاد
1️⃣ معرفی محتوای کتاب
https://eitaa.com/fvtt_ir/2466
2️⃣ معنای لغوی تصوف
https://eitaa.com/fvtt_ir/2492
3️⃣ معنای اصطلاحی تصوف
https://eitaa.com/fvtt_ir/2541
4️⃣ معنای اصطلاحی عرفان
https://eitaa.com/fvtt_ir/2582
5️⃣ عرفان عملی و نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2603
6️⃣ عرفان عملی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2628
7️⃣ عرفان نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2655
8️⃣ محورهای اساسی در عرفان نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2688
9️⃣ امکان دستیابی به معارف شهودی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2704
🔟 هماهنگی عرفان با عقل و دین
https://eitaa.com/fvtt_ir/2718
1️⃣1️⃣ تأثیرات عرفان عملی و نظری بر یکدیگر
https://eitaa.com/fvtt_ir/2755
2️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفان اسلامی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2813
3️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2820
4️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2834
5️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2855
6️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2874
7️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2892
8️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2908
9️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2935
0️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2955
1️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2987
2️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3033
3️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۸)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3081
4️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۹)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3095
5️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۰)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3119
6️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3137
7️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3156
8️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3169
9️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3178
⏳ ادامه دارد ...
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی
💠 #استاد_امینی_نژاد
💢بخش 9️⃣2️⃣
🌐 ادوار پنج گانه عرفان اسلامی (14)
🌐 دورۀ سوم: دورۀ شکوفایی و اوج
🔘 عرفای قرن هشتم
1️⃣ حسین بن عالم معروف به امیر حسینی (م 718)
🔺 وی بی واسطه و یا دو واسطه شاگرد شیخ بهاءالدین زکریا مولتانی است و آثاری مانند کنزالرموز دارد و سؤالاتی را درمعارف به نظم درآورده است که شیخ محمود شبستری آنها را گلشن راز پاسخ میگوید.
2️⃣ شیخ محمود شبستری (م 720 یا 740)
🔺 سؤالات به شعر درآمدۀ امیر حسینی، وی را به تألیف گلشن راز وادار کرده است که از شاهکار های ادبی و عرفانی است و جالب آن است که قبل از آن هیچ گاه شعر نمی گفته است. گویا وفات شیخ محمود به سال 720ق روی داده که در این صورت در سی و سه سالگی درگذشته است.
3️⃣ شیخ صفی الدین اردبیلی (م 735)
🔺 وی اهل علم نبوده است، بلکه زراعت کاری زهدپیشه بود، اما برای مصاحبت و استفاده از مشایخ عرفانی، مسافرت ها کرده است و با سعدی، علاءالدوله، شیخ زاهد گیلانی و دیگران دیدار کرد. پادشاهان صفویه که بنیان گذار رسمیت تشیع در ایران هستند، بدو منسوب اند.
4️⃣ ملاعبدالرازق کاشانی یا قاسانی (م 716 تا 735)
🔺 وی همانند معاصر و همشهری اش عزالدین محمود کاشانی، شاگرد شیخ عبدالصمد نطنزی اصفهانی بوده که او نیز شاگرد نجیب الدین علی بن بزغش بوده است. محقق کاشانی عالمی برجسته و عارفی مستقیم است.
🔺 کاشانی آثار فراوان و مهمی دارد؛ تفسیر تأویلات که به ابن عربی نسبت می دهند، از آنِ اوست. اصطلاحات الصوفیة، شرح فصوص الحکم از دیگر تألیفات او به شمار می آید و شرح منازل السائرین وی در عرفان عملی متن درسی به حساب می آید.
🔺 کاشانی دارای گرایش شدید شیعی است، برخلاف برجسته ترین شاگرد او محقق قیصری که سنی گری او بیشتر جلوه دارد.
5️⃣ عزّالدین محمود کاشی (م 735)
🔺 وی از شاگردان عبدالصمد نطنزی است. عوارف المعارف سهروردی را ترجمه نموده و کتاب بسیار خوبی در تصوف با نام مصباح الکفایه دارد. بر تأئیۀ ابن فارض شرح مختصری نوشته است.
6️⃣ علاءالدولۀ سمنانی (م 736)
🔺 وی شاگرد عبدالرحمن اسفراینی و از عرفای بلندمرتبۀ سلسۀ «کبرویّه» است و ریاضات فراوانی کشیده است. آن چنان که می گویند: دویست و هفتاد چلّه و اربعین گرفته است. در وحدت وجود از مخالفان ابن عربی است و به وحدت شهود معتقد می باشد.
7️⃣ داوود قیصری (م 751)
🔺 شاگرد ممتاز ملاعبدالرزاق کاشانی است و نوشته های فراوانی دارد و تائیۀ و میمیِّۀ ابن فارض را شرح کرده است، اما مهم ترین اثر قیصری، شرح وی بر فصوص الحکم ابن عربی است که به خاطر مزایای ویژه اش تا کنون متن درسی حوزه های عرفانی است و مقدمۀ قیصری درآن شرح، خود در عرفان نظری کتابی عالی به حساب می آید.
📚 منبع: کتاب آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی ص 183_186
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش2️⃣2️⃣
🌐 انواع کنش های عقل نظری
🔘 فلسفه، محصول عقل نظری
🔺 فیلسوف در پی معرفت حقیقی و علم یقینی است. در علوم حقیقی، این مقصود را با روش «برهان» می جویند. مقدمات برهان، یا از بدیهیات اند یا از نظریاتی که بر خود آنها پیش تر برهان اقامه شده است.
🔺 از منظر دیگر، فلسفه محصول فعالیت ها و ژرف کاوی های عقل نظری است. عقل نظری در فرایند دستیابی به علم یقینی، چه نوع فعالیت هایی انجام می دهد؟ فلسفه محصول چه نوع کنش های عقلانی است؟ به اجمال گفته اند که فلسفه محصول برهان است.
🔺 بررسی کنش های عقل نظری که مولّد علم یقینی و فلسفه اند، بسیار بصیرت افزاست. می توان دریافت که در عمل، در ذهن فیلسوف چه می گذرد و او چه مسیری را می پیماید تا دستگاه فلسفی خود را سامان دهد.
🔺 کنش های عقل نظری بر دو دسته اند: کنش های تحقق بخش علم و کنش های زمینه ساز علم.
🔘 کنش های عقلی تحقق بخش علم یقینی
🔺 علم یقینی علمی ضروری، اضطراری و مطابق با واقع است. عقل برای دستیابی به چنین علمی، فعالیت هایی انجام می دهد. هریک از کنش های عقل را به صورت عقل مضاف عنوان داده ایم، مانند «عقل تحلیلی» و «عقل اولی»، و منظور از آنها، همان کنش های عقلی است، نه اینکه عقل متعدد باشد. عقل حقیقتی واحد است که کنش های متعددی دارد.
🔘 1. عقل اولی
🔺 بدیهیات را در منطق بر شش قسم دانشته اند: مشاهَدات، تجربیات، حدسیات، متواترات، فطریات و اولیات. تصدیق چهار قسم نخست به حس وابسته است. تصدیق فطریات و اولیات، کار عقل است. فطریات به اولیات بازمی گرند؛ زیرا برای تصدیق آنها در واقع استدلال در کار است؛ هرچند حد وسط استدلال بدون فکر برای عقل حاصل می آید. بنابراین تصدیق بدیهیات، بر دو پایه استوار است: حس و عقل. اولیات قضایایی اند که صرف تصور موضوع و محمول برای تصدیق آنها کافی است.
🔺 علم به قضایایی یقینی، بر علت ذاتی آنها مبتنی است. دربارۀ اولیات، علت ذاتی در ذات اطراف قضیه نهفته است. در حقیقت علت ذاتی، تصور دو طرف است و عقل برای تصدیق آنها حرکت و کنش دیگری ندارد. از همین رو، یکی از کنش های عقل، تصدیق اولیات است و آن را «عقل اولی» می خوانیم.
🔺 عقل اولی نسبت به میان دو طرف قضیۀ اولی را می سنجد و به وجود رابطۀ میان آنها حکم می کند. سخن اینجاست که عقل، خود این نسبت را می فهمد و این فهم را از جای دیگری نمی گیرد و بر آن استدلال هم نمی کند.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 141_146
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ توضیحی در مورد فلسفه اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2508
2️⃣ کلیاتی در باب حکمت اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2553
3️⃣ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2591
4️⃣ سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان
https://eitaa.com/fvtt_ir/2635
5️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2667
6️⃣ جوهره حکمت اشراق / سه جهت تحول در حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2694
7️⃣ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2710
8️⃣ تبیین جایگاه منطقی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/2728
9️⃣ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2761
🔟 منابع حکمت اشراق (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2817
1️⃣1️⃣ منابع حکمت اشراق (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2830
2️⃣1️⃣نامهای بهکار رفته برای فلسفه سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2845
3️⃣1️⃣حیات حکمت اشراقی پس از سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2866
4️⃣1️⃣کتابشناسی توصیفی آثار اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2883
5️⃣1️⃣آثار اشراقی پس از شیخ اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2899
6️⃣1️⃣متافیزیک نوری حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2927
7️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2947
8️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2976
9️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3015
0️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3049
1️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3072
2️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3088
3️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3108
4️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3126
5️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3150
6️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3162
7️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3174
8️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3182
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 8️⃣2️⃣
🌐 مراتب هستی در متافیزیک نوری (7)
4️⃣ انوار قاهره متکافئه (ارباب انواع)
🔺 در چینش نظام هستی اشراقی، پس از انوار قاهرۀ طولی، انوار قاهرۀ متکافئه یا همان «ارباب انواع»، «اصحاب طلسمات»، «ارباب اصنام» و «مُثُل نوری» قرار دارند. به نظر شیخ اشراق، هر نوعِ مادی، مانند نوع انسان یا نوعی از گیاه یا حیوان با همۀ ساختارهایی که دارد، از موجود مجرد عقلانیِ مناسبی در عالم عقل نشئت گرفته و به وسیله آن تدبیر می شود به گونه ای که می توان آن را ربّ و صاحب آن نوع مادی تلقی کرد.
🔺 یکی از مشهورترین نام های آنچه اشراق آنها را انوار قاهره متکافئه می نامد، «مُثُل» است. مُثُل جمع مثال است و علت نام گذاری ربّ النوع به مثال آن است که هر ربّ النوعی مثال افراد مادی، در عالم عقل است چنانچه هر فرد مادی ای، ربّ النوع در عالم ماده است.
🔺 از نظر تاریخی، بحث مُثُل به مثابه یک نگاه رسمی از افلاطون شروع شد و از همین روی به «مُثُل افلاطونی» شهرت یافت. پس از او، ارسطو دیدگاه استاد خود را انکار کرد و به تبع او مشاییان اسلامی همانند ابن سینا مُثُل را انکار کردند و ادلّه ای برا ردّ آن آوردند. در این میان، سهروردی به احیای نگاه افلاطون پرداخت.
🔺 سهروردی در کوششی ستودنی با به کارگیری قدرت شهودی خود و نیروی استدلال فلسفی و بازسازی کلمات گذشتگان، جایگاه فلسفی مثل را سامان داد و از این رهگذر تغییراتی را در فلسفه ایجاد کرد. پس از وی ردّ و قبول ارباب انواع ادامه یافت تا آنکه صدرالمتألهین در حکمت متعالیه مسئله مُثُل را با اندکی تفاوت در تقریر و آوردن ادلّه جدید پذیرفت و بر آن تأکید کرد.
🔺 با این حال، تفاوت مهمی در تقریر ملاصدرا با تقریر شیخ اشراق از مسئله مُثُل وجود دارد و آن این است که از نگاه صدرالمتألهین، سهروردی تنها وجود موجود عقلیِ مناسب با نوع مادی را طرح کرده است، اما آنچه از کلمات قدما برداشت می شود آن است که مثال عقلی، فردی عقلانی از همان نوع است و به دیگر سخن، طبیعت کلی هر نوع، افزون بر افراد مادی، فردی در عالم عقل دارد که افراد مادی را تدبیر و ربوبیت می کند.
📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 93_94
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
1️⃣ اهمیت حکمت مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2517
2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2561
3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2594
4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2616
5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2638
6️⃣ علوم و اقسام آن (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2677
7️⃣ علوم و اقسام آن (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2715
8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2848
9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2869
🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2886
1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2902
2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2930
3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2950
4️⃣1️⃣هستیشناسی در فلسفه مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2982
5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3026
6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3053
7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3078
8️⃣1️⃣ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3093
9️⃣1️⃣اصالت وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3113
0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3133
1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3154
2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3164
3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3176
4️⃣2️⃣اقسام ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3184
⏳ ادامه دارد ...
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
💢بخش 4️⃣2️⃣
🌐 اقسام ماهیت (نوع، جنس و فصل)
🔘 تعریف ماهیت
🔺 آن چیزی است که در چاسخ به پرسش ماهو گفته می شود و حد شیء است. حد از مفاهیم کلیِ جنس و فصل تشکیل می شود و امور شخصی و فردی حد به این معنا ندارد، منظور از ماهیت در مباحث فلسفی ماهیت کلی است. ماهیت کلی یا نوع است یا جنس است یا فصل.
🔘 ماهیت نوعیه
🔺 ماهیت نوعیه همان ماهیت مطلق است که همه حقیقت شیء را دربرمی گیرد. آن ماهیتی که هم در خارج و هم در ذهن دارای تحصل کامل است، ماهیت نوعیه است.
🔘 ماهیت جنسی
🔺 آن معنای ذاتی است که بر افراد کثیری که اختلاف نوعی دارند، حمل می شود. آن جزء ذاتی ای که مشترک بین انواع متعدد است، جنس نامیده می شود.
🔘 فصل
🔺 آن معنای ذاتی است که به نوع معیّنی اختصاص دارد و به دیگر سخن، جزء مقوم نوع که مختص همان نوع باشد.
🔘 جنس و ماده، فصل و صورت
🔺 جنس و فصل اجزای عقلی و ذهنی ماهیت نوعیه هستند. به ازای جنس و فصل، ماده و صورت قرار دارند که اجزای ماهیت خارجی اند.
🔘 جنس و ماده
🔺 حقیقت واحدی اند که به دو اعتبار متفاوت ملاحظه شده اند. جنس اعتبار لابشرط یک معناست و ماده اعتبار بشرط لا. منظور از اینکه معنای جنسی معنای لابشرط است، آن است که این معنا، مثلاً معنای جنسی جسم در مقایسه با فصل های گوناگونی که ممکن است بپذیرد، لابشرط باشد. مثلاً بگوییم جسم جوهری است که دارای طول و عرض و عمق است و در خصوص چیزهای دیگر مانند جمادیت، نمو و حیات لابشرط است؛ یعنی آن امور نه نفی می شوند و نه وضع. اما اگر همین معنا به صورت بشرط لا ملاحظه گردد، آنگاه خود یک ماهیت تام خواهد بود و بر اموری که مقارن آن هستند، غیرقابل حمل خواهد شد. در مثال فوق، اگر جسم را به شرط لا اخذ کنیم، بدان معنا است که معنای جسم در خصوص افزوده شدن جمادیت، حیات و نمو، بشرط لا است.
🔺 جسم به معنای جوهری است که فقط دارای طول، عرض و عمق است و بس. جسم به این معنا و با این اعتبار، ماده است. تفاوت دو اعتبار لا بشرطی و بشرط لایی، سبب جواز حمل معنای جنسی بر نوع مشمل بر آن، و عدم جواز حمل ماده بر کل مرکب از ماده و صورت است. برای نمونه، هنگامی که جسم به شرط لا اعتبار می شود (و در این صورت ماده است) قابل حمل بر انسان نیست، بلکه جسم با این اعتبار ماهیت تام و متمایز از انسان است، ولی هنگامی که معنای جسم به نحو لابشرط اعتبار می شود (در این صورت جنس است) قابل حمل بر انسان خواهد بود.
🔘 تفاوت صورت و فصل
🔺 تفاوت اعتبار بشرط لایی و لابشرطی درباره یک معنا سبب تمایز صورت و فصل نیز می شود. اگر ناطق را به گونه ای در نظر بگیریم که قابل حمل بر انسان و مقارنات دیگرش نباشد (یعنی آن را بشرط لا اعتبار کنیم) ماهیت تام و صورت خواهد بود، ولی اگر آن را لابشرط اعتبار کنیم که بر انسان و مقارنات دیگرش قابل حمل باشد، فصل خواهد بود.
🔺 تفاوت دیگر آن که ماده که در خارج وجود دارد، جزء ماهیت مرکب (نوع) و از این رو، علت آن و لذات مقدّم بر آن است؛ برخلاف جنس که با وجود انواعش موجود می گردد و از این رو، مؤخر از نوع است.
🔺 منظور از لابشرط بودن معنای جنسی، تعیّن نداشتن و مبهم بودن آن است. معنای جنسی به گونه ای است که انسان با تصور آن، به معنای خاصی راه نمی یابد و همچنان منتظر می ماند تا با التفات به متمّمی، معنای محصلی از آن دریابد.
🔘 ابهام داشتن جنس هم در معنا هم در وجود
🔺 منظور از ابهام معنای جنسی، ابهم و عدم تعین معنای ماهوی آن است، ولی افزون بر ابهام در معنا و ماهیت، ابهام وجودی نیز منظور ابن سیناست؛ یعنی جنس تا وقتی فصلی به آن نپیوسته باشد، هیچ فعلیتی ندارد و حتی در ذهن از کینونت عقلی و فعلیت ذهنی بی بهره است.
📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 126_129
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی
💠 #استاد_امینی_نژاد
1️⃣ معرفی محتوای کتاب
https://eitaa.com/fvtt_ir/2466
2️⃣ معنای لغوی تصوف
https://eitaa.com/fvtt_ir/2492
3️⃣ معنای اصطلاحی تصوف
https://eitaa.com/fvtt_ir/2541
4️⃣ معنای اصطلاحی عرفان
https://eitaa.com/fvtt_ir/2582
5️⃣ عرفان عملی و نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2603
6️⃣ عرفان عملی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2628
7️⃣ عرفان نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2655
8️⃣ محورهای اساسی در عرفان نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2688
9️⃣ امکان دستیابی به معارف شهودی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2704
🔟 هماهنگی عرفان با عقل و دین
https://eitaa.com/fvtt_ir/2718
1️⃣1️⃣ تأثیرات عرفان عملی و نظری بر یکدیگر
https://eitaa.com/fvtt_ir/2755
2️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفان اسلامی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2813
3️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2820
4️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2834
5️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2855
6️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2874
7️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2892
8️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2908
9️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2935
0️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2955
1️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2987
2️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3033
3️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۸)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3081
4️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۹)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3095
5️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۰)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3119
6️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3137
7️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3156
8️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3169
9️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3178
0️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3186
⏳ ادامه دارد ...
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی
💠 #استاد_امینی_نژاد
💢بخش 0️⃣3️⃣
🌐 ادوار پنج گانه عرفان اسلامی (15)
🌐 دورۀ سوم: دورۀ شکوفایی و اوج
🔘 عرفای قرن هشتم
8️⃣ ابوحامد محمدبن ترکه اصفهانی
🔺 وی یک فیلسوف تمام عیار مشایی بود و از جمله فیلسوفانی است که به قول سیدحیدر آملی، از فلسفه به طرف عرفان روی آوردند واز همین جهت آثار عرفانی ایشان دارای اهمیت است؛ زیرا با نظر به فلسفه و اشکالات و شبهاتی که بر عرفان وارد می شود، به تقریر مبانی عرفانی می پردازند.
🔺 ابوحامد آثار فراوانی همانند: الاعتماد الکبیر، الحکمة المتقنة و الحکمة الرشیدیّه دارد و اثر زیبای عرفانی او که با نظارت کامل بر فلسفه نوشته شده است، قواعدالتوحید است که بعدها نوه اش صائن الدین ترکه بر آن شرح می نویسد.
9️⃣ عبدالله یافعی یمنی
🔺 به علوم ظاهری و باطنی آگاه بوده است و نوشته هایی دارد همانند: تاریخ مرآة الجنان و روض الریاحین فی حکایات الصاحین که جامی در نفحات الانس از هر دو اثر استفاده های فراوان برده است.
🔟 سیدحیدر آملی (م ظ 783)
🔺 از عارفان بزرگ جهانی و از شارحان مهم آثار ابن عربی است. در آثار خود بر مسئلۀ حقیقت، طریقت و شریعت پافشاری فراوانی دارد و از مهم ترین کارهای او تطبیق کامل عرفانی و تشیع است که روح عرفان اسلامی با طرح بحث انسان کامل گرایش خود را به شیعه نشان می دهد.
🔺 بعد از سیدحیدر و تلاش های او در مسیر عرفان، گرایش شیعیان به عرفان و محیی الدین بن عربی بیشتر شده است. ایشان سرآغاز حرکت عظیمی شده است که بعدها سرنوشت عرفان را درنهایت به دست گرفته است.
🔺 وی آثار فراوانی عرضه نموده است از جمله: جامع الاسرار، المحیط الاعظم و البحر الخِضَمّ فی تأویل کتاب الله العزیز المحکم و نصّ النصوص که شرح فصوص الحکم ابن عربی است و ...
1️⃣1️⃣ امیر سیدعلی همدانی (م 786)
🔺 وی از سلسلۀ کبرویه است و طریق ارادت او به علاءالدوله سمنانی می رسد. نوشته هایی همچون: اسرار النقطه، شرح اسماء الله، شرح الحکم و شرح قصیدۀ میمیّه فارضیة دارد.
2️⃣1️⃣ زین الدین ابوبکر تایبادی (م 791)
🔺 وی جزء اویسیان است و از راه عمل به شریعت و پیروی از سنت نبوی به طریقت و حقیقت دست یافت و علوم باطنی بر وی کشف شد.
3️⃣1️⃣ خواجه بهاءالدین محمد نقشبند (م 791)
🔺 او مؤسس سلسلۀ «نقش بندیّه» است و عبدالرحمن جامی جزء تابعان این سلسله محسوب می شود.
4️⃣1️⃣ شمس الدین محمد خواجه حافظ شیرازی (م 792)
🔺 وی بزرگ ترین غزل سرای عرفانی ایران و جهان است.
5️⃣1️⃣ خواجه علاءالدین عطار (م 802)
🔺 از بزرگان اصحاب خواجه بهاءالدین نقشبند است.
6️⃣1️⃣ عبدالکریم جیلی یا جیلانی یا گیلانی (م 805)
🔺 وی عضو سلسلۀ «قادریه» بود و به همراه شیخ خود شرف الدین اسماعیل جَبَرتی در یمن زندگی می کرد و به هند مسافرت نموده است.
🔺 او در مبانی عرفانی با ابن عربی هماهنگ است و آثاری تصنیف نموده که از جملۀ آنها الناموس الاعظم است، اما شهرت عمدۀ او به سبب کتاب الانسان الکامل می باشد.
📚 منبع: کتاب آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی ص 186_189
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
3️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3188
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش3️⃣2️⃣
🌐 کنش های عقلی تحقق بخش علم یقینی
🔘 2. عقل شهودی
🔺 شهود، یا حسی است یا عقلی و یا قلبی. عارفان دربارۀ شهود قلبی به تفصیل سخن گفته اند و ابن سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا شهود قلبی را پذیرایند و دربارۀ آن تحلیل هایی عرضه کرده اند. همچنین شهود حسی را برخی فیلسوفان پذیرفته اند و برخی نیز بدان معتقد نیستند.
🔘 شهود عقلی
🔺 دریافت مستقیم عقل است به نحو حضوری. ادراک عقلی را معمولاً تنها در دایرۀ علم حصولی مطرح می کنند و غالباً سخن از عقل حصولی است که کلیات را ادراک می کند.
🔺 اما افزون بر عقل حصولی، عقل شهودی نیز در کار است؛ یعنی عقل می تواند ادراک حضوری نیز داشته باشد.
🔺 اینکه عقل می تواند شهود، یعنی علم حضوری داشته باشد، برپایۀ قاعدۀ صدرایی «النفس فی وحدتها کل القوی»، توجیه و تبیین می شود.
🔺 برای یافتن «علیت» همین که می بینیم با برخورد پا به توپ، توپ به حرکت درآمد، عقل علیت را می فهمد. عقل رابطۀ علیتی را به نحو شهودی ادراک می کند.
🔺 هنگام برقراری ارتباط حسی با خارج، چیزهایی را ادراک می کنیم که از قلمرو ادراک حسی بیرون اند. از باب نمونه، معقولات ثانی فلسفی در متن شهود حسی، به شهود عقلی درک می شوند.
🔺 در ساحت شهود حسی، چه حس ظاهر چه حس باطن، و حتی در ساحت شهود قلبی، عقل حاضر می شود و ادراکاتی مناسب خود فراهم می آورد. این ادراک های عقلی، بی واسطه اند؛ به گونه ای که حتی نمی توان گفت با واسطۀ قوای باطنی صورت می گیرند.
🔺 حقایق عقلی ای را که در شیء وجود دارند، و هنگام شهود حسی فراچنگِ حس نمی افتند، عقل شکار می کند.
🔘 عقل شهودی در دل شهود قلبی
🔺 دراین باره دو تحلیل می توان عرضه کرد:
🔺 الف) عقل شهودی در دل شهود قلبی کار می کند، اما به عنوان قوۀ پایین تر در بطن قوۀ بالاتر
🔺 ب) عقل شهودی در دل شهود قلبی به ادراک می پردازد، از آن رو که هر قوۀ بالاتر، تمام قوای پایین تر را در خود دارد. این تحلیل از آنِ ملاصدراست. از نگاه او، خیالْ حس را در خود دارد، و عقل نیز مشتمل بر خیال و حس، هر دو است.
🔺 عارفان نیز چنین باوری دارند. از نگاه ایشان، قوۀ قلبیه قوۀ برتر است و هنگامی که انسان به مرتبۀ قلب می رسد، عقلش قوه ای از قوای قلب و شأنی از شئون آن می شود.
🔺 بنابراین وقتی گفته می شود عقل شهودی در دل شهود قلبی ادراک می کند، بدان معناست که گونه ای از ادراکات قلب، به عقل نسبت داده می شوند. همان قلب است که با شأنی از شئون اندماجی خود، یعنی عقل، ادراک کرده است.
🔘 عقل شهودی و عقل منوّر
🔺 منظرو از عقل منوّر، عقل نورانی شده به نور کشف قلبی است که می تواند ادراکات و فهم های بهتر و عالی تری داشته باشد، درحالی که پیش از نورانی شدن، توانایی چنان ادراک و فهمی را نداشته است.
🔘 تصویری دیگر از عقل منوّر
🔺 عقل منوّر می تواند عقل شهودی منوّر به نور کشف قلبی باشد، که در مراتب پایین تر از شهود قلبی، به ادراک می پردازد و به لایه های باطنی ترِ مشهود دست می یابد. در تصویر پیشین،عقل منوّر در دل شهود قلبی به ادراک می پرداخت. اما اکنون سخن دربارۀ عقلی است که منوّر به کشف قلبی است، اما در مراتب پایین تر حاضر می شود و ادراک می کند.
🔺 البته در این مورد نیز باید گفت قلب است که ادراک می کند، اما تنزل کرده، و در مراتب پایین تر عمل کرده است.
🔘 فهم شهودی
🔺هنگامی که عقل شهود می کند، در همان موطن شهود، فهم نیز دارد، که از آن با تعبیر «فهم شهودی» یاد می کنیم. منظور این نیست که پس از شهود در ساحت علم حصولی، فهم حاصل می شود، بلکه فهم شهودی در دل شهود عقلی روی می دهد؛ یعنی همان عقلِ شهودگرِ حاضر در موطن شهود، فهم نیز می کند و حقایقی را درمی یابد.
🔺 عقل در موطن شهود دو کار انجام می دهد، هم می یابد، و هم به صورت شهودی می فهمد. فهم شهودی افزون بر نفس مشهود، به لوازم ایجابی و حتی سلبی مشهود نیز می تواند تعلق گیرد.
🔺 آنچه موجب می شود در مراحل پس از شهود عقلی، علوم حصولی فراچنگ آیند، همین فهم شهودی است.
🔺 از باب نمونه، من وجود خود و تشخص خود، و نیز پیوند میان آن دو را در موطن شهود فهم می کنم. از فهم این ارتباط در موطن شهود، با تعبیر «تصدیق بالقوه» یاد می کنیم. سپس در مرحلۀ علم حصولی، این فهم به علم حصولی تبدیل می شود.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 146_152
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
1️⃣ اهمیت حکمت مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2517
2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2561
3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2594
4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2616
5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2638
6️⃣ علوم و اقسام آن (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2677
7️⃣ علوم و اقسام آن (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2715
8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2848
9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2869
🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2886
1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2902
2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2930
3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2950
4️⃣1️⃣هستیشناسی در فلسفه مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2982
5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3026
6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3053
7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3078
8️⃣1️⃣ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3093
9️⃣1️⃣اصالت وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3113
0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3133
1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3154
2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3164
3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3176
4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3184
5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3191
⏳ ادامه دارد ...
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
💢بخش 5️⃣2️⃣
🌐 اقسام ماهیت
🔘 اقسام ماهیت
🔺 ابن سینا با استفاده از ویژگی جنس، یعنی ابهام معنایی و وجودی، اتحاد جنس و فصل و تشکیل ماهیت نوعی واحد را توضیح می دهد.
🔘 نحوه تشکیل نوع از جنس و فصل
🔺 مسئله این بود که جنس و فصل چگونه با هم یگانه می شوند و شیء متحصل واحد، یعنی نوع از آنها تکوّن می یابد.
🔘 پاسخ ابن سینا
🔺 اگر جنس و فصل دو حقیقت متمایز و متفاوت باشند، واقعاً در رفع و محو این تمایز مشکل وجود خواهد داشت. هنر ابن سینا در اینجا آن است که تمایز واقعی میان جنس و فصل را برمی دارد و فقط تمایزی تحلیلی و اعتباری مطرح می کند. جنس به گونه ای تحلیل می شود که پذیرای فصل است و فصل به چیزی می پیوندد که در ذات آن پذیرفتن فصل تعبیه شده بود.
🔺 اتحاد جنس و فصل، اتحاد دو امری است که از ابتدا باید به یکدیگر ملحق شوند و به سخن دقیق تر، اتحاد دو امری است که یکی قوه دیگری بوده است؛ یعنی عین همدیگرند.
🔺 معنای واحدی در میان است که می تواند چند چیز باشد؛ مانند معنای واحد مقدار که می تواند سطح، خط یا حجم باشد. آن معنای واحد، وجودی غیر از وجود آن معانی متعدد ندارد، بلکه به وجود آنها موجود است؛ یعنی مقدار همواره یا خط است یا سطح است یا حجم. اما ذهن انسان می تواند خود مقدار را بدون تعین خطی، سطحی و حجمی ملاحظه کند و آن را به عنوان چیزی که قابل تقسیم به اجزای مساوی است، در نظر بگیرد. این معنا در صورتی جنس خواهد بود که به نحو لابشرط، یعنی نامتعین و مبهم ملاحظه شود.
🔺 ذهن در مرتبه بعد درصدد برمی آید آن را تحصل بخشد و متعین کند. بدین مقصود، معنای دیگری به آن می افزاید، ولی منظور از افزودن معنای دیگر در اینجا، آن نیست که معنایی که متمایز از معنای مبهم قبلی و خارج از آن است به آن افزوده شود.
🔘 تغایر ذهنی جنس و فصل
🔺 تغایر معنایی والحاق یکی به دیگری حاصل تحلیل ذهنی و تأمل عقلی است. ذهن آنچه را یک بار به طور مبهم و نامتعین و به نحو لابشرط اعتبار کرده بود در ملاحظه و اعتبار جدیدی تعین می بخشد و تحصیل می کند. این اعتبار جدید، در واقع بر روی همان معنای مبهم پیشین صورت می گیرد نه آنکه واقعاً و در خارج معنای جدیدی به معنای مبهم قبلی ضمیمه گردد.
🔺 تغایر جنس و فصل، تغایر دو جزء متمایز خارجی نیست، بلکه تغایر دو اعتبار و مفهوم ذهنی است و همین تغایر اعتباری و مفهومی تأمین کنندۀ تغایر مورد نیاز در حمل است؛ همان گونه که اتحاد حقیقی خارج از ظرف اعتبار، تأمین کنندۀ اتحاد مورد نیاز در حمل است.
🔘 خلاصه
🔺 وحدت نوع مرکب از جنس و فصل، ناشی از حقیقت جنس و فصل و چگونگی ترکیب آنهاست: جنس، حقیقتی مبهم و نامتحصل است، از این رو، نمی توان حتی با اشارۀ عقلی به آن اشاره کرد و با پیوستن فصل به آن، ابهام و عدم تحصل آن برطرف می شود. اما فصل، معنای جداگانه و دیگری نیست که به آن ملحق شود، بلکه وجه تحصّل و تعین همان چیزی است که جنس، وجه ابهام و عدم تحصل آن بوده است. بدین ترتیب، جنس و فصل از همان ابتدا به گونه ای اعتبار شده اند که به هم پیوستن آنها و تشکیل ماهیت واحد، مقتضای حقیقت آنهاست و مشکلی در میان نیست.
📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 130_132
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی
💠 #استاد_امینی_نژاد
1️⃣ معرفی محتوای کتاب
https://eitaa.com/fvtt_ir/2466
2️⃣ معنای لغوی تصوف
https://eitaa.com/fvtt_ir/2492
3️⃣ معنای اصطلاحی تصوف
https://eitaa.com/fvtt_ir/2541
4️⃣ معنای اصطلاحی عرفان
https://eitaa.com/fvtt_ir/2582
5️⃣ عرفان عملی و نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2603
6️⃣ عرفان عملی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2628
7️⃣ عرفان نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2655
8️⃣ محورهای اساسی در عرفان نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2688
9️⃣ امکان دستیابی به معارف شهودی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2704
🔟 هماهنگی عرفان با عقل و دین
https://eitaa.com/fvtt_ir/2718
1️⃣1️⃣ تأثیرات عرفان عملی و نظری بر یکدیگر
https://eitaa.com/fvtt_ir/2755
2️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفان اسلامی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2813
3️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2820
4️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2834
5️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2855
6️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2874
7️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2892
8️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2908
9️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2935
0️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2955
1️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2987
2️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3033
3️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۸)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3081
4️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۹)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3095
5️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۰)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3119
6️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3137
7️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3156
8️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3169
9️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3178
0️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3186
1️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3193
⏳ ادامه دارد ...
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی
💠 #استاد_امینی_نژاد
💢بخش 1️⃣3️⃣
🌐 ادوار پنج گانه عرفان اسلامی (16)
🌐 دورۀ سوم: دورۀ شکوفایی و اوج
🔘 عرفای قرن نهم
1️⃣ خواجه محمد پارسا (م 822)
🔺 وی از اصحاب و شاگردان خواجه بهاءالدین محمد نقشبند است. خواجه توجه ویژه ای به او نشان می داد، به گونه ای که بسیاری را برای تربیت به دست او می سپرد.
🔺 خواجه پارسا صاحب تألیفات مهمی است، از جمله کتاب زیبای فصل الخطاب و همین طور شرح فصوص الحکم می باشد.
2️⃣ شاه نعمت الله ولی (ظ م 834)
🔺 وی از مشاهیر عارفان ایرانی و مؤسس سلسلۀ «نعمت اللهیة» است. در تربیت نفوس و تکمیل مریدان ید طولایی داشت و در این زمینه جذابیت فوق العاده ای نشان داده است و جمعیت های فراوانی به سوی او روی آورده بودند.
🔺 علاوه بر صد رساله ای که از او باقی مانده، دیوان اشعار عارفانه ای دارد.
3️⃣ محمدبن حمزۀ فناری رومی (م 834)
🔺 وی که اهل ترکیه است، در عرفان نظری از محققین طراز اول است و در این زمینه آثار فراوانی دارد، اما مهم ترین اثر او که از آثار مهم عرفانی قرن نهم نیز هست، مصباح الانس است که در آن مفتاح الغیب صدرالدین قونوی را شرح داده است.
🔺 در این کتاب از اقوال و آرای عرفانی برجسته همانند ابن عربی، جندی و در درجۀ اول قونوی و فرغانی استفاده های فراوان می برد.
🔺 از این جهت این کتاب دروازه ای برای راهیابی و آشنایی با بسیاری از آثار درجه اول عرفانی است و هم اینک در سطح سوم حوزه های عرفانی تدریس می شود.
4️⃣ صائن الدین علی بن محمد ترکۀ اصفهانی (م 835)
🔺 وی نوۀ ابوحامد ترکه است و همانند او ابتدا فیلسوف مشایی بوده و سپس به عرفان روی می آورد. بنابراین، زبان تحلیل فلسفی وی مانند جدش غنی و قوی است.
🔺 مهم ترین آثار او شرح فصوص الحکم و تمهیدالقواعد است که اثر اخیر شرح قواعد التوحید جدش می باشد و به تدریج به عنوان اولین متن درسی عرفانی قرار گرفت.
5️⃣ شمس الدین محمد لاهیجی (م قبل از 900)
🔺 وی از لاهیجان گیلان است، اما در شیراز می زیسته و معاصر فیلسوفان بزرگی همانند صدرالدین دشتکی و دوانی است که همۀ آنها با تجلیل از او یاد می نمایند، ولی مهم ترین عامل شهرتش، شرح او بر گلشن راز شیخ محمود شبستری با نام مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز است.
6️⃣ نورالدین عبدالرحمن جامی (م 898)
🔺 جامی از همان ابتدا نبوغ سرشاری داشته، بصورتی که در بیشتر رشته های علمی تحصیلات بسیار عالی یافته، در غالب آنها نیز تألیفاتی ارزنده و ماندگار ارائه کرده است. وی در عرفان شاگرد عبیدالله احرار و سعدالدین محمد کاشغری است که جانشین خواجه بهاءالدین نقشبند، مؤسس سلسلۀ «نقش بندیه» بوده است.
🔺 بنابراین، جامی از عرفای سلسلۀ نقش بندیه است. وی شاگردانی پرورش داده است که از جلمه معاریف آنها، عبدالغفور لاری می باشد که شرح مشکلات نفحات الانس را نوشته است.
🔺 همچنان که گفته شد، جامی در علوم مختلف صاحب آثار است، اما در عرفان، وی آخرین شارح برجسته و مهم افکار ابن عربی در آن عصرهاست و از این جهت ما او را پایان دورۀ سوم عرفان اسلامی برمی شماریم.
🔺اولین اثر عرفانی او که اهمیت فراوانی دارد نقدالنصوص است که با تلاش های قابل تقدیر «ویلیام چیتیک» به صورتی بسیار زیبا و فنی انتشار یافته است.
🔺 از دیگر آثار مهم جامی: اشعة اللمعات در شرح لمعات عراقی، لوامع، لوایح، رسالة فی الوجود، رسالۀ تحقیق مذهب صوفی، متکلم و حکیم، دیوان های مخلتف شعری و نفحات الانس است که اثر اخیر در شرح احوال عرفاست و مورد توجه محققان پسین قرار گرفته است.
📚 منبع: کتاب آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی ص 190_193
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
3️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3188
4️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3195
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش4️⃣2️⃣
🌐 کنش های عقلی تحقق بخش علم یقینی
🔘 3. عقل تحلیلی:
🔺کنش عقل تحلیلی یا انتزاعی، «انتزاع» و «افراز» است.
🔺 بی تردید عقل پس از مفارقت از حالت شهود نیز ادراکات و تصویر هایی دارد. کنش هایی که از این پس مطرح خواهیم کرد، همگی به ساحت حصولی عقل مربوط اند.
🔺 در شهود و فهم شهودی، اموری به صورت انباشته و اندماجی موجودند. عقل تحلیلی یک یک آن امور را برمی گیرد و افراز می کند. آنچه در فهم شهودی به اجمال وجود داشت، با این کنش عقلی به تفصیل می رسد و به صورت مفاهیم متعدد در فضای علم حصولی رخ می نماید.
🔺 از باب نمونه، عقل تحلیلی حیث وجود و حیث وحدت را که به صورت نا متمایز شهود شده بودند، از یکدیگر ممتاز می کند. آنچه این تفکیک را موجه می سازد، با هم بودن آن امور در شهود است.
🔘کار ویژۀ عقل تحلیلی
🔺 هر موطن فشرده را باز می کند؛ چه آن موطن فشرده شهودی باشد، چه حصولی. بنابراین می تواند مفاهیم فشردۀ حصولی را که در حافظه نگه داری می شوند، باز کند. تبیین ملاصدرا دربارۀ نحوۀ ادراک مفاهیم حصولی در این مقام به کار می آید.
🔺 این فعالیت را، که معمولاً آن را «انتزاع» می خوانند، بنا بر تبیین ملاصدرا باید از سنخ انشای نفس دانست. عقل تحلیلی مطابق آنچه در شهود یافت شده است، مفاهیمی را انشا می کند. این انشا را شهود عقلی موجب می شود.
🔘 کنش های عقل تحلیلی تنها در حیطۀ شهود نیستند
🔺 در حوزۀ عقل هم فعالیت دارد. بهرِ نمونه، پس از اینکه با استدلال، هیولا اثبات شد، می توان با ستقاده از عقل تحلیلی، هیولا را تحلیل و جوانب مختلف بحث های مربوط بدان را بررسی کرد.
🔺 در پی استدلال ها و پیشرفت بحث های فلسفی، «فهم عقلی» روی می دهد. اینکه گفته می شود فلسفه بر محور تصور صحیح مسائل می گردد و تصور صحیح، از اشتباهات جلوگیری می کند، همه بدین سبب است که برای فیلسوف، برپایۀ استدلال، «فهم» روی می دهد. فیلسوف دربارۀ فضایی که آن را شهود نکرده و تنها با استدلال بدان راه برده است، فهم و تصویری پیدا می کند.
🔺 این گونه فهم را «فهم عقلی» می خوانیم. در بحث های فلسفی به تدریج و در پی استدلال ها و نتایج متعددی که مثلاً دربارۀ واجب تعالی به دست آمده است، تصویر و فهمی دربارۀ آن حقیقت مفدس به دست می آید.
🔺 برخی از بحث هایی که علامه طباطبایی در نهایة الحکمة با عنوان «قد تبیّن بما تقدم» یا «قد تبیّن بما مرّ» انجام داده، از این سنخ است؛ یعنی فهمی عقلی روی داده و مجموع کارکرد عقل تحلیلی و توصیفی، چنان نتایجی را به دست داده است.
🔺 نباید تصور کرد که کارکرد عقل تحلیلی و توصیفی تنها در حیطۀ شهود است. هرجا فهمی روی داده باشد، چه عقلی و چه شهودی، عقل تحلیلی و توصیفی می توانند فعالیت کنند.
🔺 آنچه عقل تحلیلی به دست می دهد، تصور جزئی است، و دستیابی به مفاهیم کلی، کنش عقلی دیگری را می طلبد.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 154_157
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ توضیحی در مورد فلسفه اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2508
2️⃣ کلیاتی در باب حکمت اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2553
3️⃣ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2591
4️⃣ سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان
https://eitaa.com/fvtt_ir/2635
5️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2667
6️⃣ جوهره حکمت اشراق / سه جهت تحول در حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2694
7️⃣ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2710
8️⃣ تبیین جایگاه منطقی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/2728
9️⃣ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2761
🔟 منابع حکمت اشراق (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2817
1️⃣1️⃣ منابع حکمت اشراق (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2830
2️⃣1️⃣نامهای بهکار رفته برای فلسفه سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2845
3️⃣1️⃣حیات حکمت اشراقی پس از سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2866
4️⃣1️⃣کتابشناسی توصیفی آثار اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2883
5️⃣1️⃣آثار اشراقی پس از شیخ اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2899
6️⃣1️⃣متافیزیک نوری حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2927
7️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2947
8️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2976
9️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3015
0️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3049
1️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3072
2️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3088
3️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3108
4️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3126
5️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3150
6️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3162
7️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3174
8️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3182
9️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۸)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3197
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 9️⃣2️⃣
🌐 مراتب هستی در متافیزیک نوری (8)
4️⃣ انوار قاهره متکافئه (ارباب انواع)
🔘 ادله اثبات مُثُل
🔺 سهروردی ابتدا به نقد ایرادهای فلسفه مشاء می پردازد و آنها را صرفاً مغالطه می داند.
🔺 بنابر نظریه وجود ذهنی که حکمای مشاء نیز پذیرفته اند، جوهر، افزون بر وجود خارجی در اذهان، به صورت عرض نیز تحقق دارد. این معنا نشان می دهد طبیعت واحدی همچون جوهر در مرحله ای نیازی به موضوع ندارد، اما در مرحله ای دیگر، به حسب اقتضای موطن، نیازمند موضوع می شود.
🔺 شما مشاییان بر این باورید که وجود، طبیعت واحدی است که میان واجب الوجود و ممکن الوجود مشترک است؛ با این حال در واجب الوجود ماهیت ندارد؛ ولی در ممکن، همراه با ماهیت است. قطعاً پاسخی که خواهید داد آن است که اگرچه وجود در واجب و ممکن مشترک است، اما شدت و کمال وجود در واجب آن را از وجودهای ممکن ممتاز ساخته و به همین دلیل در واجب اقتضای ماهیت ندارد؛ اما در ممکن، مقتضی ماهیت است. شیخ اشراق می گوید: تأمل در این پاسخ مغالطۀ مشاء را در اشکال بر نظریه مثل آشکار می سازد؛ زیرا علت بی نیازی ماهیات در ارباب انواع، از محل شدت و کمال آنهاست و سرّ نیازمندی آنها در افراد مادی نقص و ضعف آنهاست.
🌐 ادله اثباتی شیخ اشراق برای اثبات مُثُل
🔘 الف) دلیل شهودی
🔺 شیخ اشراق می گوید:مسئله ارباب انواع چیزی نیست که قابل انکار باشد؛ چراکه شهودی های مکرّر به نحو متواتر تردیدی در واقعیت داشتن مُثُل نوری باقی نگذاشته اند.
🔺 چگونه است که حکمای مشاء مشاهدات حسّی اهل رصد را در حرکت های ستارگان بدون هیچ گونه ردّی پذیرفته و علوم را بر مشاهدات ایشان مترتب می سازند، با آنکه تعداد گزارش دهندگان در رصد ستارگان بسی کمتر از تعداد گزارش دهندگان در رصد آسمان معنویت است!
🔺 صدرالمتألهین نیز مسئله مُثُل را از نظر شهودی تردیدناپذیر می داند و همۀ گفتگوی او با شیخ اشراق در استدلال های عقلی و تفسیر قول مُثُل است.
🔘 ب) دلیل عقلی
🔺 شیخ اشراق سه دلیل برای اثبات مُثُل بیان کرده است، که در اینجا تنها به دلیلِ مهم تر اشاره می شود. وی با استفاده از قاعده امکان اشرف به پی ریزی این استدلال پرداخته است. مطابق این قاعده، هرگاه موجود اخسّی موجود باشد، بی تردید موجود اشرف از او، که ممکن بوده و ذاتاً محال نباشد، پیش از او در مراحل پیشینِ وجود، متحقق خواهد بود. در بحث مورد نظر، تعریف ارائه شده از مُثُل نشان می دهد، آنها برتر و اشرف از افراد نوع مادی هستند؛ از این رو، قاعدۀ امکان اشرف، وجود این مُثُل را پیش از این افراد ثابت می داند.
📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 95_98
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
1️⃣ اهمیت حکمت مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2517
2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2561
3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2594
4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2616
5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2638
6️⃣ علوم و اقسام آن (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2677
7️⃣ علوم و اقسام آن (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2715
8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2848
9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2869
🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2886
1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2902
2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2930
3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2950
4️⃣1️⃣هستیشناسی در فلسفه مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2982
5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3026
6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3053
7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3078
8️⃣1️⃣ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3093
9️⃣1️⃣اصالت وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3113
0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3133
1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3154
2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3164
3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3176
4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3184
5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3191
6️⃣2️⃣ملاکهای فصلیت فصل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3199
⏳ ادامه دارد ...
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac