💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 💢بخش 6️⃣2️⃣ 🌐 ملاک های فصلیت فصل و عدم اندراج آنها تحت مقولات 🔺 جنس معنایی مبهم و نامتحصل است که با افزوده شدن فصل به آن از ابهام بیرون می آید و متعین و متحصل می شود. فصل آن معنایی است که جنس بر همه مصادیق آن صدق می کند و پیوستن این معنا به جنس سبب تنویع جنس می گردد. تشخیص فصل کار دشواری است البته می توان معیارهایی برای فصل به دست داد که در بعضی موارد ممکن است در تشخیص فصل بر اساس این معیارها کامیاب بود. 🔘 معیار های فصل بودن در دیدگاه ابن سینا 🔺 1) آن معنا با افزوده شدن به جنس، آن را تقسیم کند. 2) اقسام به وجود آمده متعین بوده، تبدّل ناپذیر باشند؛ یعنی ممکن نباشد مصداقی که حیوان ناطق بود، حیوان غیرناطق گردد یا حیوان ناطق، حیوان غیر ناطق گردد. 3) قسم ثبوتی یا هر دو طرف (اگر هر دو طرف فصل باشند) بی واسطه عارض بر جنس شوند. 4) آن معنا که عارض بر جنس می شود و آن را تقسیم می کند، از جهت صورت جنس، عارض شده باشد نه از جهت ماده. برای مثال، عروض مذکر یا مؤنث بودن بر حیوان، از جهت ماده حیوان است نه از جهت صورت حیوان. 🔺 این شرایط نشانه فصل بودن یک معناست؛ گرچه ممکن است معنایی پیدا شود که با داشتن این شرایط باز هم فصل نباشد. 🔘 اندراج فصول تحت مقولات 🔺 هر نوع با فصل از انواع دیگری که تحت آن جنس قرار دارند، متمایز می گردد. هر فصل ی یکی از عام ترین محمولات، یعنی مقوله است و از این رو، با هیچ معنای دیگری جنس مشترک ندارد تا به وسیله فصل دیگری از آن متمایز گردد، و یا معنایی است که تحت یکی از عام ترین محمولات قرار می گیرد. 🔺 احتمال نخست نادرست است؛ زیرا فصل ها مختص به انواع اند از این رو، موجب تمایز انواع گوناگونی می شوند که در جنس مشترک اند. بنابراین، فصل ها مقوله نیستند و عمومیت اجناس عالیه را ندارند. 🔺 فصل معنایی است که تحت معانی عام تر قرار می گیرد. اما هر آنچه تحت معنای عام تری مندرج باشد، به وسیله فصلی که مختص آن است، از معانی دیگر مندرج در آن معنای عام تر، متمایز و جدا می گردد. پس هر فصلی نیازمند فصلی دیگر است که سبب تمایز آن گردد و بدین ترتیب، تسلسل نامتناهی فصل ها لازم می آید. 🔘 پاسخ ابن سینا 🔺 حمل ذاتی را از حمل عرضی تفکیک کرده، تمایز موضوع را از دیگر مشارکات در محمول ذاتی متوقف بر فصل می داند، ولی تمایز موضوع را از مشارکاتش در محمول عرضی به تمام ذات می پندارد و با حصول تمایز به تمام ذات نیازی به فصل نیست. 🔺 وقتی معنایی بر معنای دیگر حمل می شود و موضوع تحت محمول مندرج می گردد، یا محمول مقوّم ماهیت موضوع است یا چنین نیست. در قسم نخست، محمول ذاتی موضوع است و اگر این ذاتی اعم باشد، تمییز و جدا شدن موضوع از دیگر مشترکات در آن معنای اعم به وسیله معنای ذاتی دیگری حاصل می شود، اما در قسم دوم محمول ذاتی موضوع نیست، بلکه عرضی لازم آن است و اگر این معنای لازم اعم از این موضوع بوده، بر اشیای دیگری نیز قابل حمل باشد، تمایز آنها از یکدیگر نیازمند فصل نیست؛ چون این معنای عام، جزء مشترک ذات آنها و مقوم نیست تا نیازمند ممیزی ذاتی باشند، بلکه تمایز آنها به تمام ذات آنهاست. 🔺 اگر فصل تحت معنایی قرار گیرد و آن معنا برای آن فصل ذاتی اعم باشد، آن فصل باید به وسیله فصل دیگری از دیگر مشارکات در آن ذاتی اعم متمایز گردد، ولی اگر تحت معنای عام تری قرار گیرد و آن معنا خارج از ذات فصل باشد تمایز فصل از دیگر مشارکات در آن معنای اعم به تمام ذات است، نه به فصلی دیگر. 🔘 فصل ها مصادیق اجناس خودند 🔺 جنسی که به وسیله فصل یا فصولی تقسیم می شود، بر آن فصل یا فصول حمل می شود و این حمل از قبیل دوم یعنی حمل عرضی است؛ یعنی جنس یک نوع عرضی لازم فصل آن نوع است نه جزء ذات آن فصل. 🔺 بنابراین، تمایز فصل از دیگر مصادیق معنای عامی که بر فصل حمل می شود، به تمام ذات فصل و آن مصادیق دیگر است، نه وسیله فصلی دیگر. پس این طور نیست که هر فصلی نیازمند فصل دیگری باشد و تسلسل نامتناهی فصول لازم آید. هر مقوله ای به عنوان جنس عالی بر همه فصول همه انواعی که در ذیل آن مقوله مندرج اند، حمل می شود، اما نه به حمل ذاتی، بلکه به حمل عرضی. مثلاً در تعریف فصل های جوهر، جوهریت نهفته نیست؛ جوهریت لازم خارج از ذات آنهاست. 🔘 نفی تشکیک در ماهیت 🔺 مشائیان منکر تشکیک در ماهیت اند اما هیچ استدلال صریحی از آنها بر امتناع تشکیک در ماهیت در آثارشان مشاهده نمی شود. 🔺 امتناع تشکیک در ماهیت، امری بدیهی تلقی می شد و مخالف هم نداشت و از این رو، درصدد اثبات امتناع آن بر نیامده بودند. اما سهروردی که خود به تشکیک در ماهیت قائل است، استدلال هایی را به مشائیان نسبت داده که آنها در اثبات امتناع تشکیک در ماهیت ذکر کرده اند. 📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 132_136 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی 💠 #استاد_امینی_نژاد 1️⃣ معرفی محتوای کتاب https://eitaa.com/fvtt_ir/2466 2️⃣ معنای لغوی تصوف https://eitaa.com/fvtt_ir/2492 3️⃣ معنای اصطلاحی تصوف https://eitaa.com/fvtt_ir/2541 4️⃣ معنای اصطلاحی عرفان https://eitaa.com/fvtt_ir/2582 5️⃣ عرفان عملی و نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/2603 6️⃣ عرفان عملی https://eitaa.com/fvtt_ir/2628 7️⃣ عرفان نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/2655 8️⃣ محورهای اساسی در عرفان نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/2688 9️⃣ امکان دستیابی به معارف شهودی https://eitaa.com/fvtt_ir/2704 🔟 هماهنگی عرفان با عقل و دین https://eitaa.com/fvtt_ir/2718 1️⃣1️⃣ تأثیرات عرفان عملی و نظری بر یکدیگر https://eitaa.com/fvtt_ir/2755 2️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفان اسلامی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2813 3️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2820 4️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2834 5️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2855 6️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2874 7️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2892 8️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2908 9️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2935 0️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2955 1️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2987 2️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3033 3️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۸) https://eitaa.com/fvtt_ir/3081 4️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۹) https://eitaa.com/fvtt_ir/3095 5️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۰) https://eitaa.com/fvtt_ir/3119 6️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3137 7️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3156 8️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3169 9️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3178 0️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3186 1️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3193 2️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3201 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی 💠 #استاد_امینی_نژاد 💢بخش 2️⃣3️⃣ 🌐 ادوار پنج گانه عرفان اسلامی (17) 🌐 دوره چهارم: دورۀ افول 🔺 جامی آخرین شرح زنندۀ بزرگ افکار ابن عربی است و پس از وی، سیر محققان بزرگ عرفانی، افت محسوسی دارد که تا نیمۀ اول قرن یازدهم ادامه می یابد. بنابراین، تمام قرن دهم و نیمۀ اول قرن یازدهم را «دورۀ افول» نام نهاده ایم. 🔺 در این دوره از طریق سلسله ها ارتباط عرفانی برقرار است و سلسله های صوفیه به حیات خود ادامه می دهند و مشایخ، قطب ها و آداب سلوک پابرجاست، اما در این میان شخصیت برجسته ای که چشمگیر باشد، وجود ندارد، جز یک نفر و آن هم عبدالوهاب شعرانی مصری است. 🔺 عبدالوهاب شعرانی _تک ستارۀ عرفان ودوره افول_ به سال 973ق وفات می کند و در پی او تا ظهور صدرالمتألهین شیرازی و آغاز دورۀ پنجم عرفان اسلامی، در میان مشایخ عرفانی درخشش چشمگیری دیده نمی شود. اما در شرق جهان اسلام و دقیقاً ایران، از دیرزمان، فیلسوفان از خودگرایش های عرفانی بروز می دادند. 🔺 از یک طرف انتساب اشتباه « اثولوجیا» به ارسطو و از طرف دیگر، گسترش عرفان و تصوف در مملکت ایران و ظهور عرفای محقق و بزرگی همچون: بایزید بسطامی، ابوسعید ابوالخیر، ابوالحسن خرقانی و دیگران و از سوی سوم و از همه مهم تر، چراغ سبزی که از جانب شریعت نسبت به شهود، اشراق، ریاضت و سلوک نشان داده می شد، بستر را برای بروز گرایش های عرفانی فلاسفه ای مانند بوعلی سینا به طور کامل آماده نمود. 🔺این مسیر عرفان گرایی در فلسفه، با ظهور شیخ اشراق وارد مرحلۀ جدیدی شد تا جایی که مانند خواجه نصیرالدین طوسی (ره) در مباحث زیادی آرای شیخ اشراق را می پذیرد و آثاری عرفانی همچون رساله آغاز و انجام در عرفان نظری و اوصاف الاشراف در عرفان عملی، عرضه می نماید. 🔺 محقق دوانی برخی رسائل سهروردی را شرح و نظریۀ «ذوق التاله» را ابراز می دارد. این مسیر ادامه می یابد تا آنکه در اواخر این دوره؛ یعنی نیمۀ نخست قرن یازدهم، بیشتر بزرگان روزگار تمایلات عرفانی دارند. ابوالقاسم میرفندرسکی (م 1050) که نام او در زمرۀ اساتید صدرالمتألهین آورده می شود، اهل سیر و سلوک و ریاضت بوده. 🔺 ستاره درخشان فسلفۀ ایران؛ میرداماد استرآبادی (م 1040) که به معلم ثالث ملقب شده، فیلسوفی اشراقی مشرب و اهل سیر و سلوک، کشف و مشاهده است. شاید بیشترین تأثیر روحانی و فلسفی ملاصدرا از این استاد یگانه باشد. 🔺 با نادرۀ دیگری به نام شیخ بهایی (م 1030) برخورد می کنیم. وی با وجود آنکه «شیخ الاسلام» زمان خویش بوده، فقیه و محدثی تمام عیار است و آثار قابل توجهی در این زمینه ها دارد، اما دارای طبعی زاهدانه و مَنِشی درویش مآبانه بوده. 🔺 وی با همۀ فرقه ها، از جمله صوفیان اصفهان و اهل خرقه و دستار بلاد دیگر رفت و آمد و سر و سرّی داشت و به خانقاه های آنجا سر می زده است. 🔺 این مجموعه و برخی عوامل دیگر زمینه را برای بروز دورۀ پنجم اسلامی در سرزمین ایران؛ یعنی شرق اسلامی آماده کرد. 📚 منبع: کتاب آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی ص 199_202 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #فلسفه‌ی_فلسفه‌ی_اسلامی 💠 #استاد_یزدانپناه 1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/2526 2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/2572 3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی https://eitaa.com/fvtt_ir/2600 4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2622 5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2644 6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2735 7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2858 8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2878 9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2895 🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/2912 1️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2942 2️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2961 3️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2990 4️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3041 5️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3056 6️⃣1️⃣مولفه‌های معرفت یقینی (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3083 7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3098 8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3124 9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود https://eitaa.com/fvtt_ir/3141 0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه https://eitaa.com/fvtt_ir/3158 1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل https://eitaa.com/fvtt_ir/3171 2️⃣2️⃣انواع کنش‌های عقل نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/3180 3️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3188 4️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3195 5️⃣2️⃣کنش‌های عقلی تحقق‌بخش علم یقینی(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3203 ⏳ ادامه دارد ... 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #فلسفه‌ی_فلسفه‌ی_اسلامی 💠 #استاد_یزدانپناه 💢بخش5️⃣2️⃣ 🌐 کنش های عقلی تحقق بخش علم یقینی 🔘 4. عقل کلی یاب 🔺 عنوان «کلی یاب» را برگزیده ایم، نه «کلی ساز» را، زیرا بسطی که این عقل در مفهوم می دهد، از آ« روست که مشاهده می کند. 🔘چگونگی روند کلی یابی 🔺 شهود به امر جزئی تعلق می گیرد و مفهومی که عقل تحلیلی براساس آن انتزاع می کند نیز جزئی است. عقل کنشی دارد که با آن، مفهوم جزئی را به کلی تبدیل می کند. 🔺 برای تبیین این فرایند، دو راه را مطرح می کنیم و راه دوم صحیح است، اما راه نخست را می توان پیمود. 🔘 1. شیوۀ نخست: 🔺 که نا معتقدان به شهود عقلی نیز می توانند آن را بپذیرند، این است که با جدا کردن خصوصیات مفاهیم جزئی، مفاهیم کلی ادراک می شوند. 🔺 پس از فراهم آمدن مفهوم وحدت جزئی، می یابیم که در دل آن، اصل وحدت را نیز فی الجمله یافته ایم. عقل تحلیلی و انتزاعی، پس از انتزاع مفهوم جزئی مانند وحدت جزئی، مرحلۀ دیگری را نیز طی می کند و به اصل ذات این مفهوم جزئی، و نه جزئیتش، می نگرد. در این مرحله، ذات وحدت به دست می آید، که کلی است. 🔺 با یافتن مفهوم جزئی وحدت، ذات وحدت یافت شده است، و تنها کاری که باید کرد این است که ذات را از جزئیت رها کرد. 🔘 2. راه دوم: 🔺 برپایۀ پذیرش شهود عقلی است. درشهود عقلی، وحدت شیء را می یابیم. عقل تحلیلی مفهوم وحدت جزئی را از شهود بر می گیرد و انتزاع می کند. اما در ساحت شهود، «فهم شهودی» روی می دهد. این فهم در یک سطح نمی ایستد، بلکه به برخی از لوازم مشهود نیز تعلق می گیرد. حال فهم شهودی در موطن شهود، «فرد بالذات» را نیز می یابد. فرد بالذات حظی از کلیت دارد. عقل تحلیلی به دلیل فهمی که از فرد بالذات حاصل شده است، ذات وحدت را نیز انتزاع می کند. 🔺 بنابراین مطابق این تبیین، از دل همان فهم شهودی، به کلیت می رسیم. 🔺 عقل کلی یاب، هم روند تحلیلی و انتزاعی را می پیماید و هم روند انتقالی را، و از همین روست که عقل کلی یاب را از عقل تحلیلی ممتاز ساخته ایم. 🔺 فرد بالذات، امری اعتباری و ذهنی نیست؛ بل امری خارجی است. از باب نمونه، مفهوم کلی انسان را در نظر بگیرید. شخصی مانند زید، فرد انسان است. از آنجا که تمام ویژگی هایی را که انسان می کند، در زید می یابیم، او را فرد انسان می خوانیم، زید انسان است. اما نه از آن رو که قد، وزن و رنگ خاصی دارد؛ بل ویژگی های انسان، که مثلاً جسم نامی حساس متحرک بالارادۀ ناطق است، در زید هست و از این رو، وی فرد انسان است. زید ذات انسان را داراست، و به سبب داشتن همین ذاتْ انسان است. 🔺 فرد بالذات امری کلی نیست، بلکه جزئی است، ولی فرد و مصداق حقیقی مفهوم کلی است. فرد حقیقی مفهومی کلی انسان، انسانیتی است که در زید هست. در خصوصیات زید، ناظر به انسانیت او نیستند. 🔺 فرد بالذات، ذات شیء است در ضمن یک نمونۀ خاص. فرد بالذات در خارج هست. هنگامی که فهم شهودی به شیئی تعلق گرفت، فرد بالذات نیز شهود می شود. 🔘لزوم نوعی انتقال برای درک کلی: 🔺 عقل تحلیلی پس از طی مرحلۀ اول، که انتزاع و افراز فرد بالذات است، باید مرحلۀ دومی را آغاز کند که افراز است به همراه انتقال و صعود معرفتی. 🔺 اکنون می توان گفت: عقل کلی یاب، همان عقل تحلیلی است که کنش کلی یابی دارد. 🔺 در فلسفۀ اسلامی می گویند پایۀ همۀ تصورات، حس است، اما این نکته را دربارۀ معقولات اول بیان می کنند، و انتزاع معقولات ثانی فلسفی را کار عقل و استنباط آن می دانند. اما انتزاع مفاهیم فلسفی نیز از دل شهود عقلی صورت می گیرد. پس دربارۀ مفاهیم فلسفی نیز اصالت با شهود است. 📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفه‌ی فلسفه‌ی اسلامی ص 157_164 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آموزش_حکمت_اشراق 💠 #استاد_یزدانپناه 1️⃣ توضیحی در مورد فلسفه اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2508 2️⃣ کلیاتی در باب حکمت اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/2553 3️⃣ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی https://eitaa.com/fvtt_ir/2591 4️⃣ سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان https://eitaa.com/fvtt_ir/2635 5️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2667 6️⃣ جوهره حکمت اشراق / سه جهت تحول در حکمت اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2694 7️⃣ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق) https://eitaa.com/fvtt_ir/2710 8️⃣ تبیین جایگاه منطقی شهود https://eitaa.com/fvtt_ir/2728 9️⃣ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2761 🔟 منابع حکمت اشراق (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2817 1️⃣1️⃣ منابع حکمت اشراق (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2830 2️⃣1️⃣نام‌های به‌کار رفته برای فلسفه سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2845 3️⃣1️⃣حیات حکمت اشراقی پس از سهروردی https://eitaa.com/fvtt_ir/2866 4️⃣1️⃣کتاب‌شناسی توصیفی آثار اشراقی https://eitaa.com/fvtt_ir/2883 5️⃣1️⃣آثار اشراقی پس از شیخ اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2899 6️⃣1️⃣متافیزیک نوری حکمت اشراق https://eitaa.com/fvtt_ir/2927 7️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2947 8️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2976 9️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3015 0️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3049 1️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3072 2️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3088 3️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3108 4️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3126 5️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3150 6️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3162 7️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3174 8️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3182 9️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۸) https://eitaa.com/fvtt_ir/3197 0️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۹) https://eitaa.com/fvtt_ir/3205 ⏳ ادامه دارد ... 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آموزش_حکمت_اشراق 💠 #استاد_یزدانپناه 💢بخش 0️⃣3️⃣ 🌐 مراتب هستی در متافیزیک نوری (9) 4️⃣ انوار قاهره متکافئه (ارباب انواع) 🔘 گستره مُثُل نوری 🔺 از نظر سهروردی همۀ آنچه مادون عقول و مفارقات قرار دارند؛ از عالم مثال منفصل و عالم ماده، جز برزخ محیط و برزخ ثوابت، یعنی فلک نهم و فلک هشتم دیگر افلاک هفت گانه و هرچه در عالم ماده روی می دهد، همگی ریشه در مُثُل نوری و ارباب انواع دارند. 🔺 نکته مهم در اینجا اختلافی است که میان شیخ اشراق و صدرالمتألهین وجود دارد. شیخ اشراق وجود اعراض و هیئات را در عقول و مفارقات همانند عالم ماده قبول دارد، ولی صدرالمتألهین وجود اعراض در مفارقات را نمی پذیرد و اعراض و هیئات را در عقول و مفارقات به نحو صفاتِ اندماجی معتقد است. به نظر می رسد نگاه صدرالمتألهین درست تر و دقیق تر باشد؛ زیرا بساطت عقول و مفارقات، جایی برای ترکیب از حال و محل در آنجا باقی نمی گذارد. 🔘 عرضی بودن مُثُل 🔺 برخلاف عقول طولی یا همان قواهر اعلون که ارتباط عِلّی و معلولی ارتباط (طولی) با یکدیگر دارند، مُثُل نوری چنین ارتباطی با یکدیگر نداشته و به همین جهت در حکمت اشراق، انوار قاهره متکافئه (هم عرض) نام گرفته اند. شیخ اشراق معتقد است چنانچه انواع مادی در عالم ماده عرضی اند و ارتباط عِلّی با یکدیگر ندارند، علل تکوینی آنها، یعنی مُثُل نوری نیز در عالم عقل هم عرض و متکافی هستند. 🔺 با این حال، شدت و ضعف غیرطولی، چنانچه در انواع مادی تحقق دارند، در قواهر عرضی نیز متحقق اند. 🔘 تفاوت مُثُل نوری با نفوس 🔺 در نگاه شیخ اشراق اگرچه نفوس ناطقه هویتی نوری دارند و از این منظر همانند مُثُل نوری اند، ولی دست کم چهار جهت میان آنها تفاوت وجود دارد: 1️⃣ نفس، در ترکیبی ویژه با بدن، فردی واحد از نوعی واحد را پدید می آورد. در حالی که ربّ النوع جدای از بدن های مادی، به طور مستقل خود فردی واحد از نوعی واحد و موجودی مستقل است؛ 2️⃣ نفس، تعقل استکمالی به بدن دارد و از جهاتی به او محتاج است؛ اما ارتباط ربّ النوع با بدن ارتباط عِلّی و تکمیلی است؛ 3️⃣ نفس، به بدن خاص تعلق دارد، اما ربّ النوع با همۀ بدن های یک نوع مرتبط است؛ 4️⃣ درد، بدن نفس را متألّم می سازد، ولی ربّ النوع این گونه نیست. 🔘 کلیت مُثُل نوری 🔺 باورمندان پیشین مُثُل نوری، آنها را کلی دانسته اند، شیخ اشراق می گوید: مراد آنها از اینکه مُثُل نوری کلی اند، کلی مفهومی و عام ذهنی نیست. وی سه معنا برای کلیت مُثُل نوری ذکر کرده است: 🔺 الف) نسبت ربّ النوع به همه افراد نوع یکسان است. از این یکسانی، به کلیت تعبیر شده است. چنانچه نسبت کلی مفهومی با همۀ افراد خارجی یکسان است؛ 🔺ب) ربّ النوع اصل و علت افراد نوع است و با ایجاد افراد بی نهایت، نوع را حفظ می کند و بدین جهت آن را کلّی دانسته اند؛ 🔺 ج) گویا ربّ النوع، همه نوع بشر است و کل افراد نوع را پوشش می دهد؛ از این رو، آن را کلّی نام کرده اند. 🔘 اقسام ارباب انواع 🔺 هرچه ربّ النوعی قوی تر باشد، افزون بر آنکه نمونۀ مادی آن کامل تر است، در ارتباط با آن نیازمند واسطه های بیشتری است و هرچه ربّ النوعی ضعیف تر باشد، به همین ترتیب واسطه ها کمتر و نمونۀ مادی ناقص تر است. 🔘 الف) ربّ النوع انسان و همانند آن 🔺 این قسم به دلیل شدت درجۀ نوری آن برای ارتباط با طلسم و نمونۀ مادیِ خود، دست کم به چهار واسطۀ نفس ناطقه، نفس حیوانی، نفس نباتی و روح بخاری نیازمند است؛ 🔘 ب) ربّ النوع حیوانات 🔺 این قسم به دلیل آنکه از مرحله پیشین ضعیف تر است به واسطه های کمتری که عبارت اند: از نفس حیوانی، نباتی و روح حیوانی، نیازمندند؛ 🔘 ج) ربّ النوع گیاهان 🔺 در این قسم به دلیل ضعف افزون تر برای ارتباط تدبیری با بدن مادی، تنها به نفس گیاهی نیاز است؛ 🔘 د) ربّ النوع جمادات از معادن و عناصر 🔺 این ربّ النوع چنان ضعیف اند که بدون هیچ واسطه ای می تواند با نمونه های مادی خود ارتباط برقرار ساخته، آنها را تدبیر کند. 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 98_101 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 7️⃣2️⃣جوهر و عرض https://eitaa.com/fvtt_ir/3207 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #حکمت_مشاء 💠 #استاد_کردفیروزجائی 💢بخش 7️⃣2️⃣ 🌐 جوهر و عرض 🔘 موجود بالذات و موجود بالعرض 🔺 مشائیان، جوهر و اعراض را از اقسام موجود بالذات دانسته اند. محمولاتی که بر موضوعات حمل می شوند، بر دو قسم اند: 1. محمولی که مصداق محمول ذات موضوع باشد؛ مانند «زید انسان است». 2. مصداق محمول ذات موضوع و وجود فی نفسه آن نیست؛ مانند «انسان سفید است». مصداق حقیقی سفید، ذات انسان نیست. گرچه سفید بر انسان صدق می کند. 🔺 به قسم اول «موجود بالذات» و به قسم دوم «موجود بالعرض» گفته می شود. محمولی که عرضی موضوع است، موجود بالعرض و محمولی که ذاتی موضوع است، موجود بالذات نامیده می شود. 🔺موجود بالذات آن دسته از اموری است که ذاتیات اشیاء و حقیقت آنها را بیان می کند. اما آنچه حقیقت اشیاء را بیان می کند، همان ماهیت و چیستی است و بدین ترتیب، موجود بالذات همان ماهیت است. 🔘 تقسیم موجود بالذات به جوهر و عرض 🔺 جوهر آن ماهیتی است که وجود آن در خارج وجود در موضوع نیست و عرض آن ماهیتی است که وجودش در خارج وجود در موضوع است. منظور از موضوع، چیزی است که خود فی نفسه قوام و تحصل بالفعل داشته باشد. موضوع عرض از عرض بی نیاز است. 🔺 موضوع که عرضی در آن تحقق پیدا می کند، ممکن است وجود آن وجود در موضوع باشد؛ یعنی خود یک عرض باشد، و ممکن است وجود در موضوع نباشد؛ یعنی جوهر باشد. اگر موضوع عرض، جوهر باشد، پس قوام آن عرض به جوهر است و اگر عرض باشد، سرانجام به جوهر می انجامد؛ زیرا در غیر این صورت، سلسله نامتناهی عرض خواهیم داشت که محال است. 🔺 هر عرض به طور مستقیم یا غیر مستقیم متوقف بر جوهر است و اگر کسی وجود جوهر را انکار کند، ناخودآگاه همه اعراض را جوهر دانسته است. 🔺 محال است شیء واحد، هم جوهر باشد و هم عرض؛ چون لازمه آن اجتماع نقیضین است. 🔘 اقسام جوهر 🔺 جوهر بر اساس یک تقسیم سه قسم شده است: جوهر نخستین، جوهر دومین و جوهر سومین. جوهر نخستین، همان افراد و اشخاصی اند که در خارج وجود دارند. جوهر دومین معانی کلی نوعی اند؛ مانند انسان و اسب. جوهر سومین، معنای کلی جنسی اند که بر انواع صدق می کنند؛ مانند حیوان که بر انواعی مانند انسان و اسب صدق می کند. 🔺 جوهر نخستین در جوهر بودن بر دو قسم دیگر اولویت دارد؛ اگرچه بر آن تقدم ندارد. 🔺 از مهم ترین خواص جوهر آن است که وجود آن در خارج وجود لا فی الموضوع است و افراد خارجی، یعنی جواهر نخستین، این خاصیت را بالفعل دارند، از این رو جوهریت آنها اولی است. 🔘 تقسیم دیگر جوهر 🔺 جوهر پنج قسم شده است: جسم، صورت، ماده، عقل و نفس. هر جوهری یا جسم است یا جسم نیست. اگر جسم نباشد یا جزء جسم است یا خارج و مفارق از جسم. اگر جزء جسم باشد، یا جزئی است که جسم با آن جزء فعلیت می یابد (صورت) یا آن جزئی است که جسم با آن جزء بالقوّه است (ماده). اگر مفارق با جسم باشد، یا علاقه تصرف در جسم یا تحرک آن جسم را دارد (نفس) یا حتی چنین تعلقی نیز به جسم ندارد و از هر جهتی مبرّا از جسم است (عقل). 📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 139_142 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی 💠 #استاد_امینی_نژاد 1️⃣ معرفی محتوای کتاب https://eitaa.com/fvtt_ir/2466 2️⃣ معنای لغوی تصوف https://eitaa.com/fvtt_ir/2492 3️⃣ معنای اصطلاحی تصوف https://eitaa.com/fvtt_ir/2541 4️⃣ معنای اصطلاحی عرفان https://eitaa.com/fvtt_ir/2582 5️⃣ عرفان عملی و نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/2603 6️⃣ عرفان عملی https://eitaa.com/fvtt_ir/2628 7️⃣ عرفان نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/2655 8️⃣ محورهای اساسی در عرفان نظری https://eitaa.com/fvtt_ir/2688 9️⃣ امکان دستیابی به معارف شهودی https://eitaa.com/fvtt_ir/2704 🔟 هماهنگی عرفان با عقل و دین https://eitaa.com/fvtt_ir/2718 1️⃣1️⃣ تأثیرات عرفان عملی و نظری بر یکدیگر https://eitaa.com/fvtt_ir/2755 2️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفان اسلامی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2813 3️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2820 4️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2834 5️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2855 6️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2874 7️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2892 8️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2908 9️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2935 0️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2955 1️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2987 2️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3033 3️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۸) https://eitaa.com/fvtt_ir/3081 4️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۹) https://eitaa.com/fvtt_ir/3095 5️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۰) https://eitaa.com/fvtt_ir/3119 6️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3137 7️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3156 8️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/3169 9️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/3178 0️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/3186 1️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/3193 2️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۷) https://eitaa.com/fvtt_ir/3201 3️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۸) https://eitaa.com/fvtt_ir/3209 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac

💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی 💠 #استاد_امینی_نژاد 💢بخش 3️⃣3️⃣ 🌐 ادوار پنج گانه عرفان اسلامی (18) 🌐 دورۀ پنجم: دورۀ احیا و بازیابی 🔺 پس از افت عرفان اسلامی در قرن دهم و یازدهم، بسیار جالب است که عرفان اسلامی این بار در ایران، با همان گرایش معرفتی محیی الدینی، ولی با چند ویژگی افزوده، سر بر می آورد. 🔘 ویژگی های مهم این دوره 🔘 الف) نزدیکی هرچه بیشتر عرفان و حکمت 🔺 از جمله ویژگی های این دوره آن است که عرفان از زبان فلسفه رُخ می نماید لذا عرفای این دوره فلاسفه و حکمای همین دوره هستند و از همین جهت هم می توان آنها را در رجال عرفانی آورد و هم رجال فلسفی. 🔘 ب)هضم عرفان در تشیع 🔺 از ویژگی های فوق العاده مهم در این دوره، هضم شدن عرفان در شیعه است. 🔺 نزدیکی عرفان و تشیع، نزدیکی ای از دو طرف بوده است؛ زیرا از یک طرف محور های اساسی عرفان اسلامی همچون انسان کامل، گرایش شیعی را اقتضا می نموده است و از طرف دیگر، آموزه های معرفتی و عملی اهل بیت معصومین (ع) چنین تقاربی را ایجاب می کرده است. در همین راستا توجه به مسئلۀ عرفانی «ولایت» دارای اهمیت است. 🔺 بحث گستردۀ ولایت و دیگر مؤلفه های اساسی عرفان اسلامی موجب شد که درنهایت، عرفان اسلامی در دامن شیعه جای گیرد و بزرگ ترین اندیشمندان معرفت گرا در شیعه، عرفان را پذیرفته و در خود هضم نمایند. 🔘 ج) ضعف سلسله های عرفانی 🔺 از ویژگی های قابل توجه این دروه، سیر رو به ضعف سلسله های عرفانی است که عوامل متعددی داشته است؛ از جمله: ظهور بدعت ها، رسوم و آداب فقط ظاهری و صنفی در سلسله ها که با روح عرفان اسلامی سازگاری نداشته اشت. همین امر موجب گشت تا بزرگان عرفانی در این دوره به طور رسمی در هیچ یک از سلسله های متعارف صوفیه داخل نشوند. 🔺 از پدیده های این مرحله که می تواند در امتداد همین ویژگی سوم طرح شود، جدا شدن صریح لفظ صوفی از عارف و تصوف از عرفان است، به صورتی که واژه های صوفی و تصوف چهرۀ منفی یافت. درهمین مسیر، از مسائلی که به ضعف سلسله ها کمک کرد، کم توجهی آنها، بلکه انحرافات آشکار ایشان نسبت به آداب شرعی و شریعت بود. 🔺 از ویژگی های دیگر دورۀ پنجم عرفان اسلامی را، انطباق کامل و تمام عیار عرفان با شریعت بتوان برشمرد؛ چرا که بیشتر بزرگان و مشاهیر این دوره، خود از فقهای طراز اول به شمار می رفته اند. 📚 منبع: کتاب آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی ص 202_205 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac